You are here

Home » Content

HANEFİ USULCÜLERİNE GÖRE NASSIN DELALETİ VE KIYASLA İLİŞKİSİ

DALALAT OF TEXT AND ITS RELATION WITH ANALOGY ACCORDING TO HANAFI SCHOLARS OF USUL

Journal Name:

  • İhya Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi

Publication Year:

  • 2016

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author Name
Abstract (2. Language): 
In the search for meaning in the relationship between text and meaning and in the matter of dalalat of words specific to fiqh, the Hanafi understanding of dalalat asserts that every bit of data has to be text-based in the process of deducing judgment. This has been the main principle of the text-meaning relationship which is required by Hanafi scholars for the four types of dalalat. Compared to the content of the dalalat of the basic and indirect meanings of the text put forth by Shafi‟i scholars, Hanafi scholars keep the ways of “dalalat to meaning” subject to a differentiation such as text, sign, dalalat of nas and dalalat of connotation while agreeing in unison that all of these are dalalat of text. Along with being a lexicographical and textual dalalat, dalalat of nas stands out with its resemblance to deductive analogy (qiyas). This work focuses on the content of the dalalat of nas and the Hanafi scholars‟ not accepting it as a form of deductive analogy.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Lafız-mana ilişkisindeki anlam arayışında ve fıkhın kendine özgü lafızların delâleti meselesinde, Hanefîlerin delâlet anlayışı, hüküm istinbatında elde edilen her türlü verinin, lafız eksenli olma zorunluluğunu ortaya koymaktadır. Bu, Hanefî fukahasının dört delâlet türü için şart koştukları, lafız anlam ilişkinin temel kuralı olmuştur. Şafiîlerin mantuk ve mefhumun delaletinin mahiyeti karşısında Hanefi fakihler manaya delaletin yollarını ibare, işaret, nassın delaleti ve iktizanın delaleti gibi bir ayrıma tabi tutarken bunların hepsinin lafzın delaleti olduğu hususunda ittifak etmişlerdir. Nassın delaleti ise lüğavî ve lafzî bir delalet olmasının yanında kıyasa çok benzerliğiyle öne çıkmaktadır. Bu çalışmada nassın delaleti ve Hanefilerin onu bir kıyas türü olarak kabul etmemelerinin nedenleri üzerinde durulacaktır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-hanefi-usulculerine-gore-nassin-delaleti-kiyasla-iliskisi.pdf
  • 1
78
104
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Abdülaziz el-Buhârî, Alaeddin, Keşfü‟l-Esrâr an Usûli Fahri‟l-İslâm el-Pezdevî, thk. Abdullah Mahmud Muhammed, Dâru‟l-Kütübi‟l-İlmiyye, Beyrut 1997.
Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdillâh Ahmed b. Muhammed b. Hanbel eş-Şeybânî, el-Müsned, thk. Hamza ez-Zeyn, Dâru‟l-Hadis, Kahire 1995.
Ahsîkesî, Ebû Abdullah Hüsâmeddin, Müntehabu‟l-Hüsâmî, (yazma nüshanın tıpkı basımı), Matbaatü‟l-Hanefiyye, y.y., yay. y.
Aynî, Mahmud b. Ahmed, el-Binâye fî Şerhi‟l-Hidâye, Dâru‟l-Fikr, Beyrut 1990.
Bâbertî, Ekmeleddin Muhammed b. Mahmud, et-Takrîr li Usûli Fahri‟l-İslâm el-Pezdevî, thk. Halid Muhammed el-Arûsî, Basılmamış Doktora Tezi, Ümmü‟l-Kurâ Üniversitesi, Mekke 1997
Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl, Sahîhi‟l-Buhârî, Dâru İbn Kesîr, Beyrut 2002.
Cessâs Ahmed b. Ali er-Râzî, el-Fusûl fi‟l-Usûl, Vizâretü‟l-Evkâf, Kuveyt 1994.
Çalışkan İbrahim, İslâm Dininin Temel Kaynakları (Heyet), AÖF Yayınları, Eskişehir 1999.
Debûsî Ebû Zeyd Ubeydullah b. Ömer, Takvîmu‟l-Edille, thk. Halil Muhyiddin el-Hüseyn, Dâru‟l-Kütübi‟l-İlmiyye, Beyrut 2001.
Duman Soner, “Hanefî Usûlcülerinin İmam Şâfiî'nin Kıyas Anlayışına Yönelik Eleştirileri”,Usûl, C. 10, Sakarya, 2008/2.
Ebû Avâne, Yakub b. İshak el-İsferayinî, Müsned, Dâru‟l-Marife, Beyrut, ts.
Ebû Dâvud, Süleymân b. el-Eş„as es-Sicistânî, Sünenü Ebî Davud, thk. Ubeyd Deas, Dâru İbn Hazm, Beyrut 1997.
Edip Salihî, Tefsîru‟n-Nusûs fi‟l-Fıkhi‟l-İslâmî, el-Mektebetü‟l-İslâmî, Beyrut 1993.
Erdoğan, Mehmet, Fıkıh ve Hukuk Terimleri Sözlüğü, Ensar Neşriyat, İstanbul 2010.
Fatih Orum, Klasik Fıkıh Kaynaklarındaki Kıyas Anlayışının Kur‟an Açısından Değerlendirilmesi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Basılmamış Doktora Tezi), İstanbul 2008.
Fenârî, Şemseddin Muhammed b. Hamza, Fusûlu‟l-Bedâ„i fî Usûli‟ş-Şerâi„, thk. Muhammed Hasan, Dâru‟l-Kütübi‟l-İlmiyye, Beyrut 2006.
Gazâlî, Ebû Hamid, el-Mustasfâ min İlmi‟l-Usûl, thk. Hamza b. Züheyr Hafız, Camiatü‟l-İslamiyye, Medine, ts.
-----------, İslam Hukukunda Deliller ve Yorum Metodolojisi (el-Mustasfa), çev. Yunus Apaydın, Rey Yayıncılık, Kayseri 1994.
103
Habbâzî, Celâleddin Ebû Muhammed, el-Muğnî fî Usûli‟l-Fıkh, thk. Muhammed Mazhar Bekâ, Câmiatü Ümmü‟l-Kurâ, Mekke 1403.
İbn Battâl, Ebu‟l-Hasan Ali el-Kurtubî, Şerhu Sahîhi‟l-Buhâri, thk. Ebû Temim Yasir, Mektebetü‟r-Rüşd es-Suudiyye, Riyad 2003.
İbn Emîr el-Hâc, Ebû Abdullâh Şemseddîn Muhammed b. Muhammed b. Muhammed el-Halebî, et-Takrîr ve‟t-Tahbîr (Tahrîr ile birlikte), thk. Ahbdullah Mahmud, Dâru‟l-Kütübi‟l-İlmiyye, Beyrut 1999.
İbn Mâce, Ebû Abudullah Muhammed b. Yezid, es-Sünen, thk. Beşşar Avvâd, Dâru‟l-Cîl, Beyrut 1997.
İbn Melek, Abdüllatif, Şerhu Menâru‟l-Envâr, Dâru‟l-Kütübi‟l-İlmiyye (Matbaa-i Amire baskısının tıpkı basımı), Beyrut, ts.
İbn Nüceym, Zeynüddin b. İbrahim, Fethu‟l-Gaffâr bi Şerhi‟l-Menâr, Dâru‟l-Kütübi‟l-İlmiyye, Beyrut 2001.
-----------------, el-Bahru‟r-Râik Şerhu Kenzi‟d-Dekâik, Dâru‟l-Kitâbu‟l-İslâmî, Beyrut, ts.
İbnü‟l-Emin Muhammed Esad Seydişehrî, Telhîsu Usûli‟l-Fıkıh, Yasin Yayınevi, İstanbul 2008.
İbnü‟s-Sââtî, Muzafferüddin Ahmed b. Ali, Niyâyetü‟l-Vusûl ilâ İlmi‟l-Usûl, thk. Sad b. Garîr, Câmiatü Ümmü‟l-Kurâ, Mekke 1985.
İltaş Davut, Fıkıh Usulünde Mütekellimin Yönteminin Delâlet Anlayışı, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Kayseri 2006.
--------------, “Fıkıh Usûlü Yazımında Kelamcılar Yöntemi ve Fakihler Yöntemi Ayrımlaşmasının Mahiyeti Üzerine”, Bilimnâme, XVII, Kayseri, 2009/2.
Kâkî, Muhammed b. Muhammed Ahmed, Câmiu‟l-Esrâr fî Şerhi‟l-Menâr, tkh. Fazlurrahman Abdulgafur el-Afgânî, Mektebetü Nezzâr Mustafa Bâz, Suudî Arabistan, ts.
Kâsânî, Alâeddîn Ebû Bekr b. Mes„ûd b. Ahmed, Bedâiu‟s-Sanâî fî Tertîbi‟Şerâi„, Dâru‟l-Kütübi‟l-Arabî, Beyrut, 1982.
Koca, Ferhat, İslâm Hukuk Metadolojisinde Tahsis (Daraltıcı Yorum), İsam Yayınları, İstanbul, 1996.
Kutluboğa, Zeynüddin Kasım, Hulasâtü‟l-Efkâr Şerhu Muhtasaru‟l-Menâr, thk. Züheyr b. Nasır, Dâru İbn Kesir, Beyrut, ts.
104
Molla Cîven, Ebû Saîd b. Abdullah, Şerhu Nûru‟l-Envâr ala‟l-Menâr, Dâru‟l-Kütübi‟l-İlmiyye, Beyrut, ts.
Molla Hüsrev, Muhammed b. Ferâmûz, Mir‟âtü‟l-Usûl fî Şerhi Mirkâtü‟l-Vusûl, Fazilet Neşriyat, İstanbul (tıpkı basım), ts.
Müslim, Ebû‟l-Hüseyin Müslim b. Haccâc, Sahîh-i Müslim, thk. Muhammed Fuad Abdülbaki, Dâru İhyâi‟t-Turâsi‟l-Arabî, Beyrut 1991.
Nesâî, Ahmed b. Şuayb, es-Sünenü‟l-Kübrâ, thk. Abdülgaffar Süleyman vd. Dâru‟l-Kütübi‟l-İlmiyye, Beyrut 1991.
-----------------, Sünenü‟n-Nesâî, Dâru‟l-Ma„rife, Beyrut ts.
----------------, Keşfü‟l-Esrâr (Menâr ile birlikte), Dâru‟l-Kütübi‟l-İlmiyye, Beyrut, ts.
Pezdevî, Ebü‟l-Hasen Ebü‟l-Usr Fahrü‟l-İslâm Alî b. Muhammed b. el-Hüseyn, Usûlü‟l-Pezdevî (el-Kâfî içinde), thk. Fahreddin Seyyid Muhammed Kânet, Mektebetü‟r-Rüşd, Riyâd 2001.
Semerkandî, Alaeddin Muhammed b. Ahmed, Mîzânü‟l-Usûl fî Netâici‟l-Ukûl, (tahk. Abdülmelik b. Abdurrahman Sa„d es-Sadî, Basılmamış Doktora Tezi, Câimatü Ümmü‟l-Kurâ, Mekke 1984.
Serahsî, Ebû Bekir Ahmed b. Ebî Sehl, Usûl (Usûlü‟s-Serahsî), thk. Ebû‟l-Vefâ el-Afgânî, Dâru‟l-Kütübi‟l-İlmiyye, Beyrut 1993.
--------------, el-Mebsût, tahk. Şemseddin Ebû Bekir Muhammed, Dâru‟l-Fikr, Beyrut 2000.
Sadruşşeria, Ubeydullah b. Mesud el-Mahbûbî el-Buhârî, et-Tavdîh li Metni‟t-Tenkîh (Şerhu‟t-Telvîh‟le birlikte), thk. Zekeriyya Umeyrât, Dâru‟l-Kütübi‟l-İlmiyye, Beyrut, ts.
Tirmizî, Ebû İsâ Muhammed b. İsâ b. Sevre, Sünenü Tirmizî, thk. Ahmed Muhammed Şakir, Mektebetü Mustafa el-Bâbî el-Halebî, Haleb 1978.
Yahya er-Ruhâvî, Haşiye alâ Şerhi İbn Melek ale‟l-Menâr (Menâr kenarında), Dâru‟l-Kütübi‟l-İlmiyye (Matbaa-i Amire baskısının tıpkı basımı), Beyrut, ts.
Zekiyyüddin Şaban, İslam Hukuk İlminin Esasları, çev. İbrahim Kafi Dönmez, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 2011.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com