You are here

Home » Content

İSLÂM VAKIFLAR HUKUKUNDA İSTİBDÂL

İSTİBDÂL IN FOUNDATIONS OF ISLAMIC LAW

Journal Name:

  • İhya Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi

Publication Year:

  • 2017

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author Name
Abstract (2. Language): 
In Islamic civilization, the foundation is the most important factor that builds the basic structure in every field of life. Goods or real estate utilities, such as mosques, madrasahs, caravanserais water canals or the vehicles used by them, may become unavailable over time due to obsolescence, destruction or lack of necessity. In this case istibdâl, is a way of bringing them available again for the use of society. In practice, this is made by transferring the foundation goods to the property through sale and purchase or exchange, whereas it becomes a new property of the foundation. The issue, which is one of the most important problems of today in the context of continuity and inability to sell, is being discussed through the main sources of various denominations and opinions. Although there are different evaluations, it is determined by the Hanafîs and especially by the Hanbalîs that this change is possible in general, depending on whether it is a movable or immovable property, a charity or a müstegallât foundation. The main goal here is to maintain the delicate balance between the constancy and the inevitable change, and to ensure continuity which is the common goal of both.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
İslâm medeniyetinde vakıf, hayatın her alanında temel yapıyı inşa eden en önemli faktör olma özelliğine sahiptir. Ancak vakfedilen cami, medrese, kervansaray, su kanalı veya buralarda kullanılan eşyalar gibi menkul ya da gayri menkul hizmet araçları, zaman içerisinde eskime, harap olma veya ihtiyaç dışı kalma gibi nedenlerle kullanılamaz hale gelebilirler. Bu durumda istibdâl, söz konusu malların yeniden toplum için yararlı hale getirilebilmesini mümkün kılan bir yoldur. Uygulamada vakıf malın, satış ve alım ya da takas suretiyle mülkiyete aktarılması ve mukabilinde yeni bir malın vakıf hale getirilmesi suretiyle icra edilir. Bu çalışmada, vakıfta devamlılık ve satılmazlık bağlamında bugünün önemli problemlerinden birini teşkil eden söz konusu mesele, çeşitli mezhep ve görüşlere ait temel kaynaklar üzerinden tartışılmaktadır. Vakıf malın menkul–gayri menkul, hayrât–müstegallât ya da mescid vakfı olmasına bağlı, konuyla ilgili farklı değerlendirmeler bulunsa da genel olarak, Hanefîler’in ve özellikle Hanbelîler’in söz konusu değişikliği mümkün gördüğü tespit edilmiştir. İstibdâlde temel hedef, vakıftaki değişmezlik esası ile bu zorunlu değişiklik arasındaki hassas dengeyi koruyarak, ikisinin de ortak hedefini teşkil eden devamlılığı sağlamaktır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-islam-vakiflar-hukukunda-istibdal.pdf
  • 1
1
21
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Abdullah Sâlih, Hâmid Ahmed, “Şartu’l-vâkıf ve kazâya’l-istibdâl”, Evkâf, V, 181-207, Kuveyt 2003, (Şartu’l-vâkıf).
Ahmed Cevdet Paşa (ö. 1312/1895), Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye (1284-1293), Yay. Haz. Ali Himmet Berki, İstanbul 1982, (Mecelle).
Akgündüz, Ahmet, “İstibdâl”, DİA, XXIII, 319-320, İstanbul 2001.
Ali Efendi, Çatalcalı (ö. 1103/1692), Fetâvâ-yı Ali Efendi, I-II, İstanbul 1311-1312 H. (Fetâvâ).
Ali Haydar, Eminefendizâde Küçük Ali Haydar Efendi (ö. 1935), Tertîbü’s-sunûf fî ahkâmi’l-vukûf, İstanbul 1337/1918, (Tertîbü’s-sunûf).
_______, Dürerü’l-Hukkâm Şerhu Mecelleti’l-Ahkâm, İstanbul 1330/1912, (Dürer).
_______, Tertîbü’s-sunûf fî ahkâmi’l-vukûf, trc. Ekrem Abdülcebbâr-Muhammed Ahmed, I-II, Bağdat 1950, (Tertîbü’s-sunûf).
Âlim b. Alâ, Alaaddin ed-Dihlevî (ö. 786/1384), el-Fetâva’t-Tatarhâniyye, thk. Seccad Hüseyin, I-V, Karaçi 1416/1996.
Atar, Fahrettin, Fıkıh Usûlü, İstanbul 1988.
Berki, Ali Himmet (ö. 1976), Vakıflar, Medeni Kanunda Tesis ve Vakıflar Kanunu Hükümleri, Ankara 1950.
Bilmen, Ömer Nasuhi (ö. 1971), Hukûk-ı İslâmiyye ve Istılâhât-ı Fıkhıyye Kamusu, I-VIII, İstanbul ty, (Hukûk-ı İslâmiyye Kamusu)
Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmail (ö. 256/869), Sahîhu’l-Buhârî, I-IX, Beyrut 1422.
Burhânüddîn el-Buhârî, Mahmûd b. Ahmed el-Buhârî el-Merginânî (Burhanü'ş-şeria) (ö. 616/1219), Kitâbü Zahîretü’l-fetâvâ, İMK, Yazma-Fıkıh 104, (İSAMK CD0131), (Zahîretü’l-fetâvâ).
Bühûtî, Şeyh Mansur b. Yunus el-Hanbelî (ö. 1051/1641), Şerhu Müntehe’l-iradât, I-III, Beyrut ty.
_______, er-Ravzu’l-mürbi’ bi-şerhi zadi'l-müstekni' muhtasari'l-Muğnî, thk. Muhammed Abdurrahman Avvad, Beyrut 1985, (er-Ravzu’l-mürbi’). (Birlikte: Zadü'l-müstekni' / Ebü'n-Neca Şerefeddin Musa b. Ahmed b. Musa Haccavi, el-Muğnî / Ebû Muhammed Muvaffakuddin Abdullah b. Ahmed İbn Kudâme).
Cerîde-i İlmiyye, Meşihat-ı Celîle-i İslâmiyye, İstanbul 1332-1341.
Çivizâde, Muhyiddîn Mehmet Efendi (ö. 954/1547), Mecmû‘atü’l-fetâvâ, SK, Kılıç Ali Paşa, 496.
Dâmâd, Abdurrahman b. Muhammed el-Gelibolî (ö. 1078/1667), Mecmau’l-enhur fî şerhi Mülteka’l-ebhur, I-II, by. ty. (MŞ).
Derdîr, Ebü'l-Berekat Ahmed b. Muhammed b. Ahmed (ö. 1201/1786), eş-Şerhü’l-kebîr ala Muhtasari Halil, Beyrut 1995.
_______, eş-Şerhü’s-sağîr ala Akrebi’l-mesalik ila mezhebi’l-İmam Malik, I-IV, Kahire 1974.
Desûkî, Ebû Abdullah Şemseddin Muhammed b. Ahmed b. Arafe (ö. 1230/1815), Hâşiyetü’d-Desûkî ala Şerhi'l-kebir, I-IV, Mısır, ty. (Birlikte: Şerhu'l-kebir / Ebü'l-Berekat Ahmed b. Muhammed b. Ahmed Derdîr, el-Muhtasar / Ebü'l-Mevedde Ziyaeddin Sîdî Halîl b. İshak b. Musa el-Cündi.)
Ebû İshâk eş-Şîrâzî, Cemaleddin İbrahim b. Ali b. Yusuf (ö. 476/1083), el-Mühezzeb fi fıkhi’l-İmâm eş-Şâfiî, thk. Muhammed ez-Zuhaylî, I-VI, Dımeşk 1416/1996.
Ebû Yahyâ, Muhammed b. Muhammed b. Muhammed İbn Asım (ö. 857/1453), Şerhü’t-Tuhfe, thk. Abdülkerim Şehbun, by. 1431/2010.
Ebû Zehre, Muhammed (ö. 1974), Muhâdarât fi'l-vakf, by. 1959.
_______, Usûlu’l-fıkh, İstanbul ty.
Ebü’l-Leys es-Semerkandî, Nasr b. Muhammed b. Ahmed (ö. 373/983), en-Nevâzil, SK, Damad İbrahim, 724.
Eşkâr, Süleyman Abdullah, el-Mücellâ fî’l-fıkhi’l-Hanbelî, , I-II, Dımaşk 1998/1419.
18
İhya Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi Cilt:3 Sayı:1 Bahar-2017
İhya International Journal of Islamic Studies Volume:3 Issue:1 Spring-2017
http://dergipark.gov.tr/ihya
ISSN: 2149-2344
Hallâl, Ebû Bekr Ahmed b. Muhammed b. Harun el-Hanbeli (ö. 311/923), Kitâbü’l-Vukûf min mesaili'l-imam Ahmed b. Hanbel eş-Şeybani, thk. Abdullah b. Ahmed b. Ali Zeyd, I-II, Riyad 1989, (Kitâbü’l-Vukûf).
Hassâf, Ebû Bekir Ahmed b. Ömer eş-Şeybânî el-Hanefî (ö. 261/874), Kitâbu ahkâmi’l-evkâf, Kahire 1322/1904, (Ahkâmü’l-evkâf).
Haskefî, Alâeddin Muhammed b. Ali b. Muhammed Dımaşki (ö. 1088/1677), ed-Dürrü’l-muhtâr fî şerhi’t-Tenviri’l-Ebsar (er-Reddü’l-muhtâr ale’d-Dürri’l-Muhtâr şerhu Tenvîri’l-Ebsâr’ın yanında), thk. Âdil Ahmed Abdülmevcud, Ali Muhammed Muavvez, I-XIV, Beyrut 1415/1994, (ed-Dürrü’l-muhtâr).
Hattâb et-Trablusî, Ebû Zekeriyya Yahya (ö. 995/1587), Risâle fî hukmi bey’i’l-ahbâs, thk. İkbal Abdulaziz, Kuveyt 1427/2006, (Bey’u’l-ahbâs).
Hırâkî, Ebü'l-Kâsım Ömer b. Hüseyin (ö. 334/945), el-Muhtasar, Riyad 1988. (Birlikte: Haşiyetü Muhtasari'l-İmam Ebü'l-Kasım el-Hırâkî / Muhammed b. Abdurrahman b. Hüseyin Ali İsmail).
Hilâl b. Yahya, Ebû Bekir b. Müslim el-Basrî el-Hanefî (Hilâlürre’y) (ö. 245/858), Ahkâmü’l-vakf, SK, Süleymaniye, 379.
Hillî, İbnü’l-Mutahhar (ö. 726/1325), Kavâidü’l-ahkâm fî ma’rifeti’l-halâl ve’l-harâm, I-III, Kum 1418, (Kavâidü’l-ahkâm).
Hüseyin Hüsnü Efendi (ö. 1912), el-İhsâf fî ahkâmi’l-evkâf, SK, İzmirli İ.Hakkı, 693, (el-İhsâf).
İbn Abdilber, Ebû Ömer Cemaleddin Yusuf b. Abdullah b. Muhammed Kurtubi Nemeri (ö. 463/1071), el-Kâfî fî fıkhi ehli'l-medîne, thk. Muhammed Muhammed Muritani, I-II, Riyad 1980, (el-Kâfî).
İbn Âbidîn, Muhammed Emin b. Ömer b. Abdülazîz ed-Dımaşki (ö. 1252/1836), Reddü’l-muhtâr ale’d-Dürri’l-muhtâr şerhu Tenvîri’l-ebsâr, thk. Âdil Ahmed Abdülmevcud, Ali Muhammed Muavvez, I-XIV, Beyrut 1415/1994, (Reddü’l-muhtâr), (Birlikte: ed-Dürrü’l-muhtâr fî şerhi’t-tenviri’l-envâr / Alâeddin Muhammed b. Ali b. Muhammed ed-Dımaşki Haskefî, Tenvirü’l-ebsâr / Şemseddin Muhammed b. Abdullah b. Ahmed el-Gazzî Timurtaşî).
_______, el-Ukûdü’d-dürriyye fî tenkîhi’l-Fetâva’l-hâmidiyye, I-II, Bulak 1300, (el-Ukûdü’d-dürriyye).
İbn Ebû Zeyd, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdurrahman el-Kayrevânî (ö. 386/996), Risaletü'l-imam İbn Ebî Zeyd el-Kayrevânî, by. ty.
İbn Hazm, Ebû Muhammed Ali (ö. 456/1064), el-Îsâl fi’l-Muhallâ bi’l-âsâr, I-XII, Beyrut 1988, (el-Muhallâ).
İbn Kudâme, Muvaffakuddîn Ebû Muhammed Abdullah b. Ahmed (ö. 620/1223), el-Muğnî, thk. Abdullah b. Abdülmuhsin Türkî, Abdülfettah Muhammed el-Hulv, I-IX, Riyad, ty.
_______, el-Kâfî, thk. Abdullah b. Abdülmuhsin Türkî, I-VI, Cize 1417/1997.
İbn Kutluboğa, Ebü'1-Adl Zeynüddîn (Şerefüddîn) Kasım (ö. 879/1474), Risâle fî istibdâli’l-vakf, SK, Reşit Efendi, 1152/24, vr.121a-128a.
İbn Manzûr, Ebü'l-Fazl Muhammed b. Mükerrem b. Ali el-Ensârî (ö. 711/1311), Lisânü’l-Arab, I-XV, Beyrut ty. (MŞ).
İbn Neccâr, Takiyüddîn Muhammed b. Ahmed (ö. 972/1565), Müntehe’l-iradât, thk. Abdullah b. Abdulmuhsin, I-V, by. 1419/1999, (MŞ).
İbn Nüceym, Zeynüddin b. Muhammed Mısri Hanefi (ö. 970/1563), el-Bahru'r-Râik Şerhu Kenzi’d-Dekâik, I-IX, Beyrut 1418/1997.
_______, “Risâle fî tahrîri’l-mekâl fî meseleti’l-istibdâl”, Resâilü İbn Nüceym el-İktisâdiyye, thk. Muhammed Ahmed Serrac-Ali Cuma Muhammed, Kahire 1419/1998-1420/1999.
_______, “fî Mekâtîbi’l-evkâf ve butlânihâ”, Resâilü İbn Nüceym el-İktisâdiyye, thk. Muhammed Ahmed Serrac-Ali Cuma Muhammed, Kahire 1419/1998-1420/1999.
İbn Rüşd, Ebü'l-Velid Muhammed b. Ahmed el-Kurtubî el-Ced (ö. 520/1126), el-Beyân ve’t-tahsîl, thk. Muhammed Hacci, I-XVIII, Beyrut 1984.
19
İhya Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi Cilt:3 Sayı:1 Bahar-2017
İhya International Journal of Islamic Studies Volume:3 Issue:1 Spring-2017
http://dergipark.gov.tr/ihya
ISSN: 2149-2344
İbn Teymiyye, Ebü'l-Abbas Takıyyüddin Ahmed b. Abdülhalim (ö. 728/1328), Mecmûü’l-fetâvâ, nşr. Abdurrahman Muhammed b. Kâsım, I-XXXVII, Rabat, ty.
_______, Kitâbü’l-İhtiyârâtü’l-ilmiyye, (el-Fetâva'l-kübrâ’nın IV. cildi), derl. Alaüddîn Ebü’l-Hasan b. Abbas, I-V, Beyrut, ty, (el-İhtiyârâtü’l-ilmiyye).
_______, el-Fetâva'l-kübrâ, I-V, Beyrut, ty.
İbnü’l-Bezzâzî, Muhammed b. Şihab el-Hanefî (ö. 827/1423), el-Fetâva’l-Bezzâziyye, I-III, Diyarbakır 1310, (el-Fetâva’l-Hindiyye kenarında, IV-VI ciltler).
İbnü’l-Hâcib, Ebû Amr Cemaleddin Osman b. Ömer b. Ebî Bekr (ö. 646/1249), Câmiü’l-ümmehât, thk. Ebû Abdurrahman el-Ahdar el-Ahdarî, Dımaşk 1998.
İbnü’l-Harîrî, Şemseddin (ö. 728/1328), Risâle fi’l-istibdâl fi’l-evkâf, SK, Reşit Efendi, 1152/20, vr.112a-117a.
İbnü’l-Hümâm, Kemaleddin Muhammed b. Abdulvâhid el-Hanefî (ö. 861/1457), Şerhu Fethü’l-kadîr, I-VIII, Beyrut, ty.
İbnü’l-Murtazâ, Ahmed b. Yahya (ö. 840/1436), Kitâbü’l-ezhâr fî fıkhi’l-eimmeti’l-ethâr, San’a 1414/1993.
İbnü’t-Türkmânî, Cemâleddîn (ö. 769/1368), “Risâletün fi’l-istibdâl fi’l-evkâf min ğayri şartin Hel yecûzü?”, İstibdâl Risâleleri Bağlamında Vakıfta İstibdâl Meselesi, thk. Yasin Erden, İstanbul 2015, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi).
Halebî, Muhammed b. İbrahim el-Hanefî (ö. 956/1594), Mülteka’l-Ebhur, İstanbul 1981, (Mültekâ).
İkrime Sa’id Sabrî, el-Vakfü’l-İslâmî beyne'n-nazariyye ve't-tatbîk, Amman 2008.
İnanır, Ahmet, İbn Kemal’in Fetvaları Işığında Osmanlı’da İslâm Hukuku, Ankara 2014, (Basılmamış Doktora Tezi).
Kâdîhân, Ebü'l-Mehasin Fahreddin Hasan b. Mansur (ö. 592/1196), Fetâvâ Kâdîhân (Fetâva’l-Hâniyye), I-III, Diyarbakır 1310, (el-Fetâva’l-Hindiyye kenarında. I-III ciltler).
Kadri Paşa, Muhammed (ö. 1306/1888), Kânûnü’l-adl ve’l-insâf fi’l-kadâ alâ müşkilâti’l-evkâf, thk. Ali Cuma Muhammed-Muhammed Ahmed Sirac, Mısır 1320/1902, (Kânûnü’l-adl).
Kâfiyecî, Muhyiddin Muhammed (ö. 879/1474), “Kitabü’l-muhtasar fî ilmi’l-istibdâl”, thk. Hasan Özer, İHAD, XVIII, 174-176, Konya 2011.
_______, “er-Remz ala kenzi’l-avârif li-tâlibi’l-‘ulâ ve’l-me‘ârif”, thk. Hasan Özer, İHAD, XVIII, 180-181, Konya 2011.
Karadağî, Ali Muhyiddin, “Tenmiyetü mevâridi’l-vakf ve’l-hifâzu aleyhâ”, Evkâf, VII, 13-60, Kuveyt 2004.
Karâfi, Ebü'l-Abbas Şihabuddin Ahmed b. İdris b. Abdürrahim (ö. 684/1285), ez-Zahîre, thk. Saîd Ahmed E'rab, I-XIV, Beyrut 1994.
Kâriülhidâye, Ebû Hafs Sirâcüddîn Ömer b. Alî (ö. 829/1426), Fetâvâ Kâriilhidâye (el-Fetâva’s-Sirâciyye), SK, Esad Efendi, 1064.
Kâsânî, Ebû Bekir Alâuddîn b. Mes'ud (ö. 587/1191), Bedâi‘u’s-sanâi‘fî tertîbi'ş-şerâi', I-VII, Beyrut 1417/1996.
Kazıcı, Ziya, İslâmî ve Sosyal Açıdan Vakıflar, İstanbul 1985.
Kınalızâde, Ali Çelebi (ö. 979/1572), Risâletün tete‘alleku bi-ba‘zı ahkâmi’l-vakf, SK, Şehid Ali Paşa 785, (Ba‘zu ahkâmi’l-vakf). (Beyazıt Kütüphanesi, Veliyyüddin Efendi, 1141/41’de de “Risâle el-İstis‘âf fî umûri’l-evkâf” ismiyle mevcut.)
Kirmastî, Yusuf b. Hüseyin (ö. 920/1514), Ahkâmü’l-evkâf, SK, Laleli, 835/3.
_______, Risâle fi’l-evkâf, SK, Ayasofya, 1176.
Kozak, Erol, Bir Sosyal Siyaset Müessesesi Olarak Vakıf, İstanbul 1985.
Köprülü, Bülent, “Tarihte Vakıflar”, AÜHFM, Ankara 1951.
Kübeysî, Muhammed Ubeyd Abdullah, Ahkâmü’l-vakf fi’ş-Şerîati’l-İslâmiyye, I-II, Bağdad 1397/1977, (Ahkâmü’l-vakf).
Kunter, Halim Bâki, “Türk Vakıfları ve Vakfiyeleri Üzerine (Mücmel Bir Etüd)”, VD, I, 103-129, Ankara 1938.
Makrizî, Takiyyüddîn Ebû’l-Abbas (ö. 845/1441), el-Mevâiz ve’l-i’tibâr, I-IV, Beyrut 1418 H. (MŞ).
20
İhya Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi Cilt:3 Sayı:1 Bahar-2017
İhya International Journal of Islamic Studies Volume:3 Issue:1 Spring-2017
http://dergipark.gov.tr/ihya
ISSN: 2149-2344
Mehdî, Mahmud Ahmed, Nizâmü’l-vakf fi’t-tatbîki’l-muâsır, Cidde 1423/2003.
Menteşzâde, Abdurrahîm Efendi (ö. 1128/1716), Fetâvâ-yı Abdurrahîm Efendi, I-II, İstanbul 1827.
Merdâvî, Ebü'l-Hasan Alaeddin Ali b. Süleyman, (ö. 885/1480), el-İnsâf fî ma'rifeti'r-râcih mine'l-hilâf alâ mezhebi'l-İmami’l-mübeccel Ahmed b. Hanbel, thk. Muhammed Hâmid el-Fıkî, I-XII, Beyrut 1957/1376, (el-İnsâf).
Merğinânî, Ebû’l-Hasan Ebû Bekir el-Hanefî (ö. 593/1197), el-Hidâye, I-IV, İstanbul 1986.
Mevvâk, Muhammed b. Yusuf Ebû Abdillah (ö. 897/1492), et-Tâc ve’l-iklîl li Muhtasar-ı Halîl, I-VIII, Beyrut 1416/1994, (MŞ).
Muhammed Mehdî, “Hükmü istibdâli’l-evkâf fi’l-mezâhibi’l-fıkhiyye”, Mecelletü’ş-şer‘iyye ed-Dirâsâtü’l-İslâmiyye, LXXVII, 333-408, Kuveyt 2009.
Mv. F., Vizâretü’l-Evkâf ve’ş-Şuûnü’l-İslâmiyye, Kuveyt 1993, (MŞ).
Nâtıfî, Ebü’l-Abbas Ahmed b. Muhammed (ö. 446/1054), el-Ecnâs ve’l-Furûk (Tahkik ve Tahlil), thk. Mehmet Ali Orhan, Kayseri 1996, (Basılmamış Doktora Tezi).
Nevevî, Ebû Zekeriyya Muhyiddîn Yahyâ b. Şeref (ö. 676/1277), Ravzatü’t-tâlibîn, thk. Âdil Ahmed Abdülmevcud, Ali Muhammed Muavvaz, I-VIII, Beyrut 1992, (Birlikte: Minhâcü's-seviyye fî tercümeti'l-İmam en-Nevevi / Ebü'l-Fazl Celaleddin Abdurrahman b. Ebî Bekr Suyuti, Münteka'l-yenbu' fima rade ale'r-ravza mine'l-furu' / Ebü'l-Fazl Celaleddin Abdurrahman b. Ebî Bekr Suyuti).
Ömer Hilmi Efendi (Karînabâdîzâde) (ö. 1307/1889), İthâfü’l-ahlâf fî ahkâmi’l-evkâf, Matbayı Amire, İstanbul 1307.
Öztürk, Nazif, Türk Yenileşme Tarihi Çerçevesinde Vakıf Müessesesi, Ankara 1995, (Vakıf Müessesesi).
Râfi’î, Mustafa (ö. 2000), el-Ahvâlü’ş-şahsiyye fi'ş-şerîati'l-İslâmiyye ve'l-kavânîni'l-Lübnâniyye, Beyrut 1403/1983, (el-Ahvâlü’ş-şahsiyye).
Râzî, Ebû Abdullah Zeynüddin Muhammed b. Ebî Bekr b. Abdilkadir (ö. 666/1268), Muhtârü’s-Sıhâh, thk. Mahmut Hâtır, Beyrut 1415/1995, (MŞ).
Remlî, Zeynüddin Hayreddin b. Ahmed Ali el-Eyyûbî (ö. 1081/1671), el-Fetâva’l-Hayriyye li nef‘il-beriyye, I-II, Mısır-Bulak 1300 H., (el-Fetâva’l-Hayriyye).
Ruhaybânî, Mustafa b. Sa‘d (ö. 1243/1827), Metâlib ûle’n-nühâ fî şerhi Ğâyeti’l-müntehâ, I-VI, Beyrut 1415/1994, (Metâlib), (MŞ).
Sadrüşşerîa, Ubeydullah b. Mes'ud b. Mahmûd el-Buhari el-Mahbubi (ö. 747/1346), Şerhü’l-vikâye, I-V, Amman 2006.
Sahnûn, Ebû Abdillah Muhammed b.Abdisselâm b. Saîd et-Tenûhî (ö. 240/854), el-Müdevvenetü’l-kübrâ, I-VI, Beyrut 1905.
Selim Hânî Mansûr, el-Vakfu ve devruhû fi’l-müctemai’l-İslâmi’l-muâsır, Beyrut 2004.
Serahsî, Ebû Bekr Şemsüleimme Muhammed b. Ahmed (ö. 483/1090), el-Mebsût, XXX, Kahire 1324 - 1331.
_______, Şerhu Kitâbi’s-Siyeri’l-kebîr, thk. Abdülaziz Ahmed, I-V, Kahire 1971, (Şerhu’s-Siyeri’l-kebîr).
Sıdkı, İsmail (ö. 1911), Hatırât, Dersaadet, İstanbul 1324.
Şaban-Gundur, Zekiyyüddin-Ahmed, Ahkâmü'l-vasiyye ve'l-mîrâs ve'l-vakf fî şeriati'l-İslâmiyye, Kuveyt 1989.
Şahhâte, Hüseyin Hüseyin, “İstismâru emvâli’l-vakf”, Evkâf, VI, 82-118, Kuveyt 2004.
Şâtıbî, Ebû İshâk İbrahim b. Musa (ö. 790/1388), el-Muvâfakât, I-IV, Beyrut 1997.
Şevkânî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ali b. Muhammed el-Havlanî (ö. 1250/1834), es-Seylü'l-cerrâri'l-mütedaffik ala Hadâiki'l-ezhâr, thk. Mahmûd İbrâhim Zayed, I-IV, Beyrut 1985.
Şeybânî, Muhammed b. Hasen Ebû Abdullah el-Hanefi (ö. 189/805), el-Asl (el-Mebsûd), thk. Mehmet Boynukalın, I-XII, Beyrut 1433/2012.
Şeyh Bedreddin (ö. 823/1420), Câmiü’l-füsûleyn, Ankara 2012, (Tıpkıbasım: İstanbul, SK, Halet Efendi 119).
Şirbinî, Şemsuddin el-Hatîb Muhammed b. Ahmed el-Kahiri (ö. 977/1570), Muğni'l-muhtac ila ma'rifeti me‘âni elfâzi'l-Minhâc, I-IV, by. ty. (Birlikte: Minhâcü't-talibîn / Ebû Zekeriyyâ Muhyiddin Yahyâ b. Şeref Nevevi)
21
İhya Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi Cilt:3 Sayı:1 Bahar-2017
İhya International Journal of Islamic Studies Volume:3 Issue:1 Spring-2017
http://dergipark.gov.tr/ihya
ISSN: 2149-2344
Şürünbülâlî, Hasan b. Ammâr b. Yusuf (ö. 1069/1659), Hisâmü’l-hükkâm el-muhakkikîn li-saddi buğâti’l-mu‘tedîn ‘an ekâfi’l-müslimîn, Mektebetü’l-Ezheriyye (Mahtûta), by. 1050/1640.
Taberî, Ebû Câfer İbn Cerir Muhammed b. Cerir b. Yezid (ö. 310/923), Tarihü't-taberi: Tarihu'r-rusûl ve'l-mülûk, I-XI, Beyrut 1387 H. (MŞ).
Tarsûsî, Necmeddin Efendi (ö. 758/1357), Enfau’l-vesâil ilâ tahrîri’l-mesâil (Fetâva’t-Tarsûsîye), İMK, Yazma-Fıkıh, 382, (İSAMK CD0365), (Enfau’l-vesâil).
Tesulî, Ebû’l-Hasan Ali b. Abdusselam, el-Behcetü fî şerhi’t-Tuhfe, I-II, Beyrut 1991/1412, (el-Behce).
Tirmizî, Ebû İsâ Muhammed b. İsâ (ö. 279/892), el-Câmiu’l-Kebîr - Sünen-i Tirmizî, I-VI, Beyrut 1998, (MŞ).
Trablusî, Burhaneddin İbrâhim b. Musa (ö. 922/1516), Kitâbü'l-is'âf fî ahkami'l-evkâf, Mekke 1986.
Ubeydî, İbrahim Abdüllatîf, İstibdâlü’l-vakf Rü’ye şer‘iyye İktisâdiyye Kânûniyye, Dâiretü’ş-şüûnü’l-İslâmiyye, Dubai 1430/2009, (İstibdâlü’l-vakf).
Vakıflar Kanunu (2008).
Velvâlicî, Ebü'l-Feth Zahîrüddîn Abdürreşid (ö. 540/1146), Fetâva'l-Velvâlicî, İMK, Yazma-Fıkıh, 73, (İSAMK CD89).
Vezzânî, Ebû İsa Sidi Mehdi (1342/1923), en-Nevâzilü’l-cedîdetü’l-kübrâ fîma li-ehli Fas ve ğayrihim mine’l-bedvi ve’l-kura (el-Mi’yarü’l-cedidi’l-câmii’l-mu’rib an fetâva’l-mutahhirîne min ulemâi’l-Mağrib), I-XII, Rabat 1417/1996, (en-Nevâzilü’l-cedîdetü’l-kübrâ).
Yediyıldız, Bahaeddin, “XVIII. Asır Türk Vakıflarının İktisâdî Boyutu”, VD, XVIII, 5-41, Ankara 1984.
Yenişehirli, Ebü'l-Fazl Abdullah (ö. 1156/1743), Behcetü’l-fetâvâ maa’n-nukûl, tertip eden: Mehmed Fıkhi el-Ayni, İstanbul 1266/1849.
Zerkâ, Mustafa Ahmed (ö. 1999), Ahkâmü’l-evkâf, Amman 1997.
Zeydan, Abdülkerim, el-Vecîz fî usûli’l-fıkh, Bağdat 1973, (el-Vecîz).
Zuhaylî, Vehbe (ö. 2015), el-Fıkhü’l-İslâmî ve Edilletühû, I-X, Dımeşk ty. (MŞ).

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com