You are here

İRAN’IN BATI/ABD İLE YAKINLAŞMASI VE MÜZAKERE SÜRECİNDE TÜRKİYE’NİN ROLÜ

The Rapprochement of Iran with the West/the US and the Role of Turkey in the Negotiation Process

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.23929/javs.151
Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
Having considered the rapprochement of Iran and the West is a crucial and important step towards the rapprochement of the East and the West in one respect, the negotiations that the US and Europe conducted with Iran on the nuclear negotiations point to a ‘softening’ between the East and West worlds at the same time. Although the relations with Iran have begun to get tensed up by Trump's takeover of the Presidency again, the 'nuclear peace' having come with Iran is seen as ‘an extraordinary success’ which is special to President Obama and his Presidency, who is called as ‘an unsuccessful president’ by some international relations scholars and observers of foreign policy. It is not possible to deny the contribution of Turkey to reach the diplomatic and politic consensus of Ruhani-Obama, who are seen as actors of a new softening period for both Iran and the US –despite its vital contributions are ignored later–. To deliver; the share and contribution of Turkey is great to arrive at this compromise that would conclude in the nuclear agreement in 2015. Turkey has successfully managed its function to be a bridge and a mediatory between the East and the West worlds also in this diplomatic development. This study discusses the nuclear negotiations initiated by the Obama-Ruhani Interview, the Iran-West rapprochement, the intervention of Turkey during the process, and the regional and global political effects of the diplomatic reconciliation between the United States and Iran. Additionally, it has been limited with the period of 2012–2014 when Turkey’s contribution became the most intensive.
Abstract (Original Language): 
İran-Batı yakınlaşmasının bir bakıma Doğu-Batı yakınlaşmasına yönelik önemli bir adım olduğu düşünüldüğünde, nükleer müzakereler çerçevesinde ABD ve Avrupa’nın İran’la yürüttüğü müzakereler aynı zamanda Doğu-Batı arasında bir ‘yumuşama’ya da işaret etmektedir. Her ne kadar Trump’ın Başkanlığı devralmasıyla birlikte İran’la ilişkiler yeniden ‘gözden geçirilme’ye başlasa da, İran’la varılan ‘nükleer barış’, bazı uluslararası ilişkiler ve dış politika gözlemcileri tarafından ‘başarısız’ bir başkan olarak adlandırılan Obama’nın ve başkanlık döneminin nevi şahsına münhasır ‘bir başarı hamlesi’ olarak görülmektedir. Hem İran hem de ABD için yeni bir yumuşama döneminin aktörleri olarak görülmüş olan Ruhani-Obama uzlaşısında –süreçte çok önemli katkıları görmezden gelinse de– Türkiye’nin iştirakini yadsımak mümkün değildir. Hakkı teslim etmek gerekirse; 2015 yılında Nükleer Barış’la neticelenecek İran’la bu uzlaşıya ulaşılmasında Türkiye’nin payı ve katkısı büyüktür. Türkiye, bu diplomatik gelişmede de Doğu-Batı dünyaları arasındaki köprü vazifesini ve arabuluculuk işlevini başarıyla icra etmiştir. Bu çalışmada, Obama-Ruhani görüşmesi ile başlatılan nükleer müzakereler, İran-Batı yakınlaşması, Türkiye’nin sürece katkıları ve ulaşılan ABD ile İran arasındaki diplomatik uzlaşının bölgeye ve küresel siyasete etkileri ele alınmış; çalışma, Türkiye’nin sürece katkısının en yoğun olduğu 2012–2014 dönemi ile sınırlandırılmıştır.
442
453

REFERENCES

References: 

Abna Haber Ajansı (29.09.2013). “Obama İle Yaptırımlar Ekseninde Görüşüldü”, http://tr.abna24.com/service/iran/archive/2013/09/29/467962/story.html. Erişim Tarihi: 07.11.2016.
Acar, G. (2012). “İstanbul’da Nükleer Zirve Parçalı Bulutlu”, Milliyet Gazetesi. http://www.milliyet.com.tr/istanbul-da-nukleer-zirve-parcali-bulutlu/dun.... Erişim Tarihi: 30.10.2016.
Amerika’nın Sesi (28.09.2013). “Obama Ruhani'yle Telefon Görüşmesi Yaptı”, http://www.amerikaninsesi.com/a/obama-ruhaniyle-telefon-gorusmesi-yapti/.... Erişim Tarihi: 10.09.2016.
Akgün, B. & Semiz, Y (2005). “Büyük Orta Doğu Jeopolitiğinde İran-ABD İlişkileri”, SÜ-İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 5(9). http://sead.selcuk.edu.tr/sead/article/view/368. Erişim Tarihi: 10.12.2016.
Anadolu Ajansı (27.09.2013). “Obama Ruhani İle Telefonda Görüştü”, Anadolu Ajansı, http://aa.com.tr/tr/dunya/obama-ruhani-ile-telefonda-gorustu/215324. Erişim Tarihi: 29.10.2016.
Arıkan, P. (2012). “İran’la P5+1 Ülkeleri Arasında Yeniden Başlayan Nükleer Müzakereler”, ORSAM. https://www.academia.edu/1799941/%C4%B0ran_ile_P5_1_%C3%9Clkeleri_Aras%C.... Erişim Tarihi: 07.08.2016.
Askeroğlu, Sabir (12 Ekim 2013). “İran-ABD Yakınlaşmasının Rus Dış Politikasına Etkileri”, 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü. http://www.21yyte.org/tr/arastirma/rusya/2013/10/12/7248/iran-abd-yakinl.... Erişim Tarihi: 07.10.2016.
Bayraktar, B. (2013). “Ortadoğu’da Dengeler Değişirken Türkiye Ne Yapmalı?, Euronews. http://tr.euronews.com/2013/10/02/analiz-ortadogu-da-dengeler-degisirken.... Erişim Tarihi: 05.10.2016.
Bilici, A. (30.09.2013). Pilotlar Konusunda İran Yardımcı Olacak, http://www.haberyirmibes.com/dunya/pilotlar-konusunda-iran-yardimci-olac.... Erişim Tarihi: 11.11.2016.
CNN (30.09.2013). “CNN Poll: Iran Nuclear Weapons”, https://www.edition.cnn.com/ 2013/09/30/politics/cnn-poll-iran-nuclear-weapons/index.html. Erişim Tarihi: 02.10.2016.
CNNTÜRK (17.05.2010). “Anlaşma Tamam, Nükleer Takas Türkiye’de”, https://www.cnnturk.com/2010/dunya/05/17/anlasma.tamam.nukleer.takas.tur.... Erişim Tarihi: 11.07.2016.
Dışişleri Bakanlığı (25.09.2013). “Sorularla Dış Politika”, https://www.mfa.gov.tr/sorular.tr.mfa, Erişim Tarihi: 20.10.2016.
Dursunoğlu, A. (2013). “İran ve ABD Arasında Yeni Bir Sayfa ‘Kahramanca Esneklik’”, Yakın Doğu Haber. http://www.ydh.com.tr/makale.php?MID=380. Erişim Tarihi: 10.11.2016.
Emre, A. (2013). “İran Dünya Sistemi İle Barışıyor Mu?”, Yeni Şafak Gazetesi. http://www.yenisafak.com/yazarlar/akifemre/iran-dunya-sistemi-ile-barisi.... Erişim Tarihi: 10.12.2016.
Javstudies.com Javstudies@gmail.com International Journal of Academic Value Studies
International Journal of Academic Value Studies ISSN:2149-8598 Vol: 3, Issue: 9 pp. 442-453
452
EKOTRENT (28.09.2013). “İran Sessiz Sedasız 3 Türk Şirketini Satın Aldı”, http://ekonomi.haber7.com/turkiye-ekonomisi/haber/1079487-iran-sessiz-se.... Erişim Tarihi: 08.08.2016.
EURONEWS (30.09.2013). “Askeri Müdahale Tehdidi Ve Yaptırımlar İran’ı Masaya Oturttu”, Euronews. http://tr.euronews.com/2013/09/30/askeri-mudahale-tehdidi-ve-yaptirimlar.... Erişim Tarihi: 12.11.2016.
Fırouzabadı, S. J. D. (2013). “Identity-Based Consequences of Iran-US Talks: Which Talks? Which Identity?”, News International, https://www.international.to/index.php?option=com_content& view=article&id=9985:identity-based-consequences-of-iran-us-talks-which-talks-which-identity&catid =219: iran-review&Itemid=313, Erişim Tarihi: 12.10.2016.
Gearan, A. (26.09.2013). “Kerry, Iranian Foreign Minister Zarif Hold Private Meeting On Sidelines Of Nuclear Talks”, The Washington Post. http://articles.washingtonpost.com/2013-09-26/world/42429890_1_kerry-u-s.... Erişim Tarihi: 30.09.2016.
Güngör, N. (2013). “Obama-Ruhani Nereye?”, Star Gazetesi. http://www.star.com.tr/yazar/ obamaruhani-nereye-yazi-795699. Erişim Tarihi: 07.12.2016.
Gürses, U. (2013). Rekor Altın İthalatında Yine İran 'Kokusu', Radikal Gazetesi. http://www.radikal.com.tr/yazarlar/ugur-gurses/rekor-altin-ithalatinda-y.... Erişim Tarihi: 10.10.2016.
Iran Turkish Radio (20.06.2013). “Moskova Müzakereleri Sona Erdi, Uzmanlık Oturumu Düzenlenecek”, Iran Turkish Radio. http://turkish.irib.ir. Erişim Tarihi: 07.07.2016.
Irna (03.10.2010). “Davutoğlu: Yaptırımların Kaldırılmasıyla İran-Türkiye Ticaret Hacmi Yüz Milyar Dolara Yükselecek”, http://www.byegm.gov.tr/turkce/haber/davutolu-yaptirimlarin-kaldirilmasi.... Erişim Tarihi: 11.12.2016.
İktisadi Kalkınma Vakfı (2011). “İran’ın Nükleer Programı İle İlgili Müzakereler İstanbul’da Gerçekleştirildi”, İKV E-Bülteni. https://www.ikv.org.tr/images/upload/data/files/iranin_nukleer_programi_..., Erişim Tarihi: 30.09.2016.
Karaağaçlı, A. (2010). “Nükleer Takas Anlaşması”, BİLGESAM. http://www.bilgesam.org/incele/1273/-nukleer-takas-anlasmasi/#.WL5YfoHyjIU. Erişim Tarihi: 10.10.2016.
Mehr News Agency (30.09.2013). “İran-ABD Arasında Direkt Uçuş Hattı”. http://tr.mehrnews.com, Erişim Tarihi: 09.11.2016. Ayrıca Bk. “Bölge Sorunları Bölge Ülkelerinin İşbirliği ve Koordinesiyle Halledilmeli (19 Eylül 2013). http://turkish.irib.ir/haberler/iran/item/287940-ruhani-bölge-sorunları-bölge-ülkelerinin-işbirliği-ve-koordinesiyle-halledilmeli. Erişim Tarihi: 10.10.2016.
NTV (28.09.2013). “Obama-Ruhani Görüşmesine Gül’den İlk Yorum”, http://www.ntv.com.tr/turkiye/obama-ruhani-gorusmesine-gulden-ilk-yorum,.... Erişim Tarihi: 23.9.2016.
Özcan, M. (2013). “Kahramanca Esneklik, Çekici Saldırı”, Milli Gazete. http://www.milligazete.com.tr/kahramanca_esneklik_cekici_saldiri/mustafa.... Erişim Tarihi: 10.10.2016.
Sargın, D. (28.11.2012). “25 Yıldır İran’a Hangi Yaptırımlar Uygulandı?”, CNBCE, http://www.cnbce.com/haberler/turkiye/25-yildir-iran-a-hangi-yaptirimlar.... Erişim Tarihi: 10.10.2016.
Sinkaya, B. (2009). “İran’ın Nükleer Programı: Müzakere Sürecinde Umutların Yükselişi ve Düşüşü”, ORSAM. http://www.orsam.org.tr/files/OA/12/9bayram.pdf. Erişim Tarihi: 10.10.2016.
Sinkaya, B. (2010). “İran Nükleer Programı Karşısında Türkiye’nin Tutumu ve Uranyum Takası Mutabakatı”, Orta Doğu Analiz Dergisi, 2(18), http://www.orsam.org.tr/files/OA/18/6Bayram%20Sinkaya2.pdf. Erişim Tarihi: 10.11.2016.
Javstudies.com Javstudies@gmail.com International Journal of Academic Value Studies
International Journal of Academic Value Studies ISSN:2149-8598 Vol: 3, Issue: 9 pp. 442-453
453
Şahin, M. (2013). “Sekiz Aday Tek Görüş: İran’da Cumhurbaşkanlığı Seçimi”. Hazar Strateji Enstitüsü (HASEM) Seçim Gözlemciliği. http://hasen.org.tr/content/userfiles/pdf/iran_hasen-onay_0.pdf. Erişim Tarihi: 17.06.2013.
The Guardian (27.09.2013). “İran’ın Nükleer Programı: Kerry Ve Zarif Görüştü”. https://www.theguardian.com/world/2013/sep/26/iranian-foreign-minister-j.... Erişim Tarihi: 06.06.2016.
The White House (27.09.2013). “Statement by the President” (James S. Brady Press Briefing Room). The White House/Office of the Press Secretary, https://obamawhitehouse.archives.gov/the-press-office/2013/09/27/stateme.... Erişim Tarihi: 29.10.2016.
Weitz, R. (2013). “Global Insights: Russia Warily Embraces Iran’s Rouhani”, World Politics Review. https://www.worldpoliticsreview.com/articles/13142/global-insights-russi.... Erişim Tarihi: 13.10.2016.
7–9 Kasım Nükleer Müzakereleri. https://www.amerikaninsesi.com/content/iran-la-gorusmeler-ucuncu-gununde... https://www.turkish.ruvr.ru/2013_11_09/Iran-AB-ve-ABD-temsilcilerinin-Ce.... Erişim Tarihi: 15.11.2016.
15–16 Ekim Nükleer Müzakereleri. https://www.eeas.europa.eu/statements/docs/2013/131016_05_en.pdf; https://www.tr.irna.ir/News.aspx?Nid=80863476; https://www.aa.com.tr/tr/s/240733--quot-iranin-plani-onemli-bir-katki-quot. Erişim Tarihi: 11.11.2016.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com