You are here

1571 Türk Yönetiminden, 1878-1925 İngiliz Taç Kolonisi’ ne; Kıbrıs Üzerinde Enosis Faaliyetleri ve İngiliz Stratejisi

The Turkish Administration From 1571 to the the British Crown Colony in 1878-1925; Enosis Activities on Cyprus and British Strategy

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
The origins of the Cyprus Issue goes back to the Greek poet Rigas Ferreros who was Ottoman citizen, and his Megali-Idea Map drawn inwhich Bucharest in 179, and then which was printed in Vienna in 1796. According to the map, the Byzantine Empire will be revived, and the Turks will be dismissed from twelve regions where the Ottoman Empire rules. The Orthodox Cypriot Greeks survivored from the oppression and persecution of the Latin Catholic under favour of Turks, but under the influnce of some western states, they rebelled the Ottoman State which they were consisting in. Fallowing the lease of the Cyprus to the Britain in 1878, Greeks‟ wishes for Enonis increased steadily. In the forthcoming years, Britain ex parte annexation of the Cyprus, and pretexed that the Ottoman State‟s entered war against them during the First World War. As is known Turkish Nation reborned from its ashes, and established the Republic of Turkey. As fort hat Cyprus was out of the borders of the new Turkish State with the Treaty of Laussanne and became a British Crown Colony in 1925. In this study, we will mention about the point of view of the Ottoman State‟s or Turkey towards Cyprus, and in the context of the Britain‟s Eastern Mediterranen, and the Cyprus strategy, and Enosis activities of the Greek Cypriots which was welcomed by Britain, and determining issues of the Britain‟s Cyprus policies.
Abstract (Original Language): 
Kıbrıs Meselesinin kökenleri Osmanlı uyruklu Yunan şair Rigas Ferreros‟un 1791 yılında Bükreş‟te çizdiği daha sonra 1796‟da Viyana‟da bastırdığı Megali-İdea haritasına dayanır. Haritaya göre, Bizans İmparatorluğu yeniden canlanacak ve Osmanlı İmparatorluğu‟nun hâkim olduğu on iki bölgeden Türkler atılacaktır. 1571‟de Latin Katolik dindaşlarının baskı ve zulmünden Türkler sayesinde kurtulan Kıbrıs Ortodoks Rumları, bağlı bulundukları Osmanlı Devleti‟ne Batılı devletlerin de etkileriyle başkaldıracaktır. 1878 yılında Kıbrıs‟ın İngiltere‟ye kiralanmasının ardından Rumların Enosis istekleri giderek artmıştır. İlerleyen senelerde Osmanlı Devleti‟nin Birinci Dünya Savaşı‟nda kendilerinin karşısında savaşa girmesini bahane eden İngiltere, Kıbrıs‟ı tek taraflı ilhak etmiştir. Bilindiği gibi 1923‟de küllerinden yeniden doğan Türk Milleti, Türkiye Cumhuriyeti‟ni kurmuştur. Kıbrıs ise Lozan Antlaşması ile yeni Türk Devleti‟nin sınırları dışında kalmıştır. 1925‟te ise İngiliz Taç Kolonisi haline gelmiştir. Bu çalışmamızda, 1878‟den 1925‟e kadar geçen zaman zarfında Osmanlı Devleti‟nin ya da Türkiye‟nin Kıbrıs‟a bakış açısını, İngiltere‟nin Doğu Akdeniz ve Kıbrıs stratejisi bağlamında destek bulan Rumların Enosis faaliyetlerini ve İngiltere‟nin Kıbrıs politikalarını belirleyen koşullara değineceğiz.
1
20

REFERENCES

References: 

Akalin, D., & Cemil Ç. (2012). XIX. Yüzyılda Doğu Akdeniz‟de İngiliz-Fransız Rekabeti ve Osmanlı Devleti. Turkish Studies- International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(3), 25-41.
Alagöz, A. (1971). Kıbrıs Tarihine Coğrafi Giriş. Milletlerarası Birinci Kıbrıs Tetkikleri Kongresi Türk Heyeti Tebliğleri, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Ankara.
Alasya, H. F. (1964). İngilizler İdaresinde Kıbrıs’ta Tatbik Edilen Politika, Kıbrıs ve Türkler. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü.
Alasya, H. F. Osmanlı Hükümeti Tarafından Ortodoks Kilisesine Verilen İmtiyazlar, Milletlerarası Birinci Kıbrıs Tetkikleri Kongresi (14-19 Nisan 1969) Türk Heyeti Tebliğleri, Ankara.
Artunç, İ. (1989). Kıbrıs’ta savaş ve barış. İstanbul: Kastaş Yayınları.
Atan, A. (1986, Nisan). Kıbrıs-yeni bir Türk devletinin doğuşu. Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, Ankara, (14), 54-65.
Birsel, S., & Akbal, O. (1987). Kıbrıs’a selam. İstanbul: Cem Yayınevi.
Bozkurt, İ. (2001). Kıbrıs‟ın Tarihine Kısa Bir Bakış, Ülger İ. K. & Efegil E. (Eds.), Avrupa Birliği Kıskacında Kıbrıs Meselesi (Bugünü ve Yarını), Ankara: Sanat Kitabevi. ss.1-22. Brambilla. E. (2009). A. Convivencia under Muslim rule: the island of Cyprus after the Ottoman conquest (1571-1640). University of Milan, Milan. 121-138.
Çevikel, N. (2000). Kıbrıs Eyaleti (1750-1800). Gazimağusa, KKTC: Eastern Mediterranean University Press.
Çevikel, N. (2006). Kıbrıs’ta Osmanlı mirası (1570-1960). İstanbul: 47 Numara Yayınları.
Gazioğlu, A. C. (2001). Cyprus During the Turkish Period (1571-1878) and its Transition to the British Rule. Gökçekuş H. (Ed.), Proceedings of the International Symposium, The Cyprus Issue, Past, Present and The Vision for The Future (pp.17-38). Turkish Republic of Northern Cyprus, Lekoşa: Near East University Published.
Gazioğlu, A. C. (1996). İngiliz Yönetiminde Kıbrıs II (18178-1952) Enosis Çemberinde Türkler. Lefkoşa: Kıbrıs Araştırma ve Yayın Merkezi.
Gazioğlu, A. C. (1997). Kıbrıs tarihi-İngiliz dönemi (1878-1960). Lefkoşa: Kıbrıs Araştırma ve Yayın Merkezi.
Gökçe, Turan. (1998). 1571 Yılında İç-İl Sancağından Sürülüp Kıbrıs‟ta İskân Edilen Aileler. Ege Üniversitesi Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi. Ege Üniversitesi Basım Evi, İzmir, (II), 1-78.
Göktürk, T. B. (2015, Bahar). Rum Ortodoks Kilisesi‟nin Kıbrıs‟ta karar alma sürecine etkisi. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 15(30), 295-345.
Gürel, Ş. S. (1984). Kıbrıs Tarihi (1878-1960) Kolonyalizm, ulusçuluk ve uluslararası politika. 1. İstanbul: Kaynak Yayınları.
Hakeri, B. H. (1993). Başlangıcından 1878’e dek Kıbrıs tarihi. Ankara: K.K.T.C. Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı.
Hill, G. H. (1952). A History of Cyprus IV. Cambridge: Cambridge University Press.
17
International Journal of Humanities and Education
İsmail, S. (1997). İngiliz Yönetiminde Türk-Rum İlişkileri ve İlk Türk-Rum Kavgaları, Lefkoşa: Kıbrıs Türk Mücahit Derneği.
Karal, E. Z. (1983). Osmanlı tarihi, Cilt VII. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Karal, E. Z. (1983). Osmanlı tarihi, Cilt VIII. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Kürşat, F., Altan, M. H., & Egeli S. (1978). Belgelerle Kıbrıs’ta Yunan emperyalizmi, İstanbul: Kutsun Yayınevi.
Laptalı, H. (2009). Kıbrıs’ta Bitmeyen Soykırım. Yay. Haz. Keser. U. I. Uluslararası Kıbrıs Sempozyumu Sempozyum Bildiri Kitabı, Ankara, 2009, ss. 123-133.
Luke, S. H. (1969). Cyprus under the Turks, 1571-1878. London: BiblioBazaar.
Maier, F. G. (1968). Cyprus from the Earlist Time to the Presen Day, (Trans, from the German by Peter George), London: Elek.
McCarthy, J. (1995). Ölüm ve sürgün, Osmanlı müslümanlarına karşı yürütülen ulus olarak temizleme işlemi 1821-1922, (çev. B. Umar) İstanbul: İnkilap Yayınları.
McNeill, W. H. (1994). Dünya tarihi. (çev. A Şenel) Ankara: İmge Kitabevi.
Oberling, P. (1982). The road to bellapais, New York: Social Science Monographs.
Özmen. S. (2005). Avrasya’nın kırılma noktası Kıbrıs. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
.
Purcell, H.D. (1969). Cyprus. New York: Benn.
Rosenbaum N. (1970). Success in foreign policy: The British in Cyprus, 1878-1960. Canadian Journal of Political Science, 3(4), 605-627.
Shaw, S. J., & Kural, E. (1994). Osmanlı imparatorluğu ve modern Türkiye, reform, devrim ve cumhuriyet: Modern Türkiye’nin doğuşu, 1809-1975, Cilt 2, 2. Baskı, E Yay., İstanbul: E Yayınları.
Skocpol, T. (2004). Devletler ve Toplumsal Devrimler, Fransa, Rusya ve Çin’in Karşılaştırmalı Bir Çözümlemesi, (çev. Türközü, S. E.) Ankara: İmge Kitabevi.
Sonyel, S. R. (1978, October). The Centenary of the Cyprus Convention: In the Light of British Foreign Office Documents: How Abdulhamit, The Ottoman Sultan, Leased Cyprus to Britain within Forty-Eight Hours. Belleten, Türk Tarih Kurumu, XLII (168), 743-759.
Şahinler, M. (1979). Türkiye’nin 1974 Kıbrıs siyaseti. İstanbul: Rumeli Kültür ve Dayanışma Derneği Yayınları.
T.C. Başbakanlık Devlet Arşivi Daire Başkanlığı, (2000). Osmanlı İdaresinde Kıbrıs (Nüfus-Arazi Dağılımı ve Türk Vakıfları), Yayın Nu: 43. Ankara: T.C. Başbakanlık Arşivi Yayınları.
Temperley, H. (1931). Disraeli and Cyprus. The English Historical Review, 46(182), 274-279.
Thurbon. C. (1986). Journey Into Cyprus, Middlesex: Vintage.
Toluner, S. (1997). Kıbrıs uyuşmazlığı ve milletlerarası hukuk. İstanbul:İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları.
Tuncer, H. (2012). Kıbrıs sarmalı nasıl bir çözüm? (2.Baskı). İstanbul: Kaynak Yayınları.
18
Savrun, E.
Turhan, T. (2008). Tarihsel bakış açısıyla kıbrıs türk hukuk sistemi. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. (57), 253-286.
Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü. (1971). Milletlerarası Birinci Kıbrıs Tetkikleri Kongresi. Ankara.
Türk- Yunan İlişkileri ve Megalo (Megali) İdea, (1985). Hazılayan: Genel kurmay askeri tarih ve stratejik etüt başkanlığı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Türsan, N. (1987). Yunan sorunu, Ankara: Yazarı tarafından bastırılmış.
Tüzünkan, M., Koldaş, U. (2013). Hükümranlıktan Annan Planına: Ana Hatlarıyla İngiltere Dış Politikasında Kıbrıs: 1878-2004, Akademik Orta Doğu, 8(1), 71-99.
Vovolini, K. A. (1952). 1453-1933 Kurtuluş Savaşında Kilise, Cilt 1, Atina.
Yalçınkaya, M. A., (1998, 24-27 Mayıs). İngiliz Kaynaklarına Göre 19. yy. Başlarında Kıbrıs, II. Uluslararası Kıbrıs Araştırmaları Kongresi. DAÜ Gazimağusa/K.K.T.C. ss.329-346.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com