You are here

YUSUF HAS HACİB VE KUTADGU BİLİG

YUSUF HAS HACİB AND KUTADGU BİLİG

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
In the time of Karahanlı(766-1212), one of the Turkish states established in Kashgar and around, the activities of art and culture had risen to an advanced position; Kashar had become an art and science center. In this period, among the works written in Turkish, Kutadgu Bilig has a very important role in Turkish cultural life. The work mentioned here has always been effective since its date of inception and has affected the other authors in the following years and ages. In this paper, first of all, the history of Karahanlı State is summed up, and then the life of Yusuf Has Hacib and also his literary profession are considered. Later, Kutadgu Bilig, which is a work including the initial samples of many literary genres in Turkish literature, is discussed and analyzed from various aspects. In the works of Âşık Paşa, Gülşehrî and Yunus Emre, similar usages are stated as an example of the effects of Kutadgu Bilig in the Anatolian sphere.
Abstract (Original Language): 
Kâşgar ve çevresinde kurulan Türk devletlerinden biri olan Karahanlı Devleti (766-1212) zamanında kültür ve sanat faaliyetleri üst seviyelere çıkmış, Kâşgar bilim ve kültür merkezi olmuştur. Bu dönemde Türkçe kaleme alınan eserler arasında Kutadgu Bilig'in Türk kültür hayatında ayrı bir önemi vardır. Bu eser, yazıldığı dönemden günümüze kadar etkisini göstermiş ve kendisinden sonraki müellifleri etkilemiştir. Çalışmamızda ilk olarak Karahanlı Devleti'nin tarihi özet hâlinde verilmiş, daha sonra da Yusuf Has Hacib'in hayatı ve edebî kişiliği üzerinde durulmuştur. Bunu takiben Türk edebiyatında birçok edebî türün ilk örneğine yer veren Kutadgu Bilig ele alınmış ve çeşitli yönleriyle incelenmiştir. Kutadgu Bilig'in Anadolu sahasındaki etkilerine örnek olarak Âşık Paşa, Gülşehrî ve Yunus Emre'deki benzer kullanımlar tespit edilmiştir.
137
180

REFERENCES

References: 

ARAT, Reşid Rahmeti, Kutadgu Bilig I Metin, Türk Dil Kurumu Yayınlan, Ankara 1947.
, Kutadgu
Bilig
II Çeviri, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara
1974.
. ,
Kutadgu
Bilig İndeks (haz. Kemal Eraslan, Osman Sertkaya, Nuri
Yüce), Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınlan, İstanbul
1979.
,
Eski Türk Şiiri, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1965.
ARSLAN, Mahmut, "Kutadgu Bilig Üzerinde Sosyolojik Düşünceler", istanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Dergisi 3. dizi- sy.3, İstanbul 1992.
ATALAY, Besim; Divanii Lûgat-it-Türk Dizini "Endeks", IV, Türk Dil Kurumu Yayınları: 524, Ankara, 1986.
BOMBACI, Alessio, "Kutadgu Bilig Hakkında Bazı Mülâhazalar", Fuad Köprülü Armağanı, İstanbul 1953.
._,
Histoir
e de la Litterature Turque, Paris 1968.
CAFEROĞLU Ahmet, Türk Dili Tarihi II, 2. baskı, İ. Ü. Edebiyat Fakültesi Yayınlan, istanbul 1974.
ÇELEBİOĞLU, Âmil, Türk Edebiyatında Yaşnâmeler, Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları, M.E.B. Yayınları, İstanbul 1998.
,
Türk Edebiyatında Mesnevi (XV.yy'a kadar) Kitabevi Yayınları, İstanbul
1999.
Yusuf Has Hacib ve Kutadgu Bilig
179
ERGİN, Muharrem, Orhun Abideleri, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları 1000 Temel Eser, İstanbul 1970.
ERZURUMLU İbrahim Hakkı, Marifet-name, Matbaa-i Ahmed Kâmil, İstanbul 1330.
HUNKAN, Ömer Soner, Türk Hakanlığı, Karahanlılar (766-1212), IQ Kültür Sanat Yayıncılık, 2. baskı, İstanbul 2007.
İNAN, Abdulkadir, "Yusuf Has Hacib ve Eseri Kutadgu Bilig Üzerine Notlar"; Makaleler ve İncelemeler, Türk Tarih Kurumu Yayınları, II. Cilt, Ankara 1991.
KAÇALİN, Mustafa S., "Dîvânü Lugâli't-Türk", TDV İslâm Ansiklopedisi, 9. cilt, İstanbul 1994.
KAPLAN, Mehmet, Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar l, Dergah Yayınları, İstanbul 1976.
KARAHAN, Abdulkadir, XIV. Yüzyıl Sonlarına Kadar Türk Kültürü ve Edebiyatı, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul 1985.
KAYA, Ceval, Uygurca Alttın Yanık, Giriş, Metin ve Dizin, Türk Dil Kurumu Yayınlan, Ankara 1994.
KÖPRÜLÜZÂDE Mehmed Fuad, Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul 1926.
,
Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Diyanet İşleri Başkanlığı
Yayınları, 3. baskı, Ankara 1976.
KÖYMEN, M. Altay, Nizamül-Miilk, Siycıset-nâme, Türk Tarih Kurumu Yayını, Ankara 1999.
LEVEND, Âgâh Sini, Türk Edebiyat Tarihi I. cilt, Türk Tarih Kurumu Yayını, Ankara 1973.
ORKUN, Hüseyin Namık, Eski Türk Yazıtları, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1987.
ÖZÖNDER, Sema Barutçu, "Eski Türklerde Dil ve Edebiyat", Türkler, c. III, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2002.
PRİTSAK, Omeljan, "Mahmud Kâşgarî Kimdir"?, Türkiyat Mecmuası, cilt: X, İstanbul 1953.
SIHIMIN, Geng, "Budist Uygur Edebiyatı" (Çev. Banu Bektaş-Meral Delikara), Türkler, c.III, Yeni Türkiye Yayınlan, Ankara 2002.
Sofuoğlu, M. Cemal, "Kuı'an ve Hadis Kültürünün Kutadgu Bilig'teki Yeri", Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi V, İzmir 1989.
TANPINAR, A. Hamdi, 19'uncıı Asır Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul, 1976.
Tarlan, A. Nihad, Fuzûlî Divanı Şerhi, 4. baskı, Akçağ Yayınları, Ankara 2005.
Tekin, Talat, X/. Yüzyıl Türk Şiiri Dîvânü Lugûti't-Türk'teki Manzum Parçalar, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1989.
Tezcan, Semih, "Kutadgu Bilig Dizini Üzerine", Türk Tarih Kurumu Belleten, sayı 178, c. XLV/2, Ankara Nisan 1981.
Timurtaş, Faruk, Yunus Emre Divanı, İstanbul 1980.
;
Klasik ve Eski Osmanlı Türkçesi Metinleri II, İstanbul 1974.
Türkeş-Günay, Umay, "Türk Kültürünün Değerlendirilmesi İle İlgili Bir Öneri ve Kültür Değiştirme Alanında Önemli Bir Örnek: KUTADGU BİLİG", Türkler, c. III, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2002.
180
Kemal YAVUZ
Yavuz, Kemal, Kenzü'l-Küberâ ve Mehekkü'l-Ulemâ, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, Ankara 1991.
,
"Türk Edebiyatında Mesnevi'den İlk Tercüme Hikâyeler ve Bazı Dikkatler,
Uluslararası Mevlâna Bilgi Şöleni 15-17 Aralık 2000", Bildiriler, Ankara 2000.
,
Âşık Paşa Garib-nâme cilt: I, II, III, IV, Türk Dil Kurumu Yayınları,
İstanbul, 2000.
,
Gülşehrî'nin Mantıklı 't-Tayr'ı, Kırşehir Valiliği Yayınları, Ankara
2007.
,
Mııînî'nin Mesnevî-i Murâdiyye'si, Mesnevi Tercüme ve Şerhi, cilt 1—II»
S.Ü. Mevlâna Araştırma veUygulama Merkezi Yayınları: 2, Konya 2007.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com