You are here

Home » Content

Neojen Çökelleri (Köprûbaşı-Gördes) içindeki Uranyum Yataklarının Oluşumu

Genesis of uranium deposits in neogene sedimentary rooks, menderes metamorpMc massif; Turkey

Journal Name:

  • Jeoloji Mühendisliği Dergisi

Publication Year:

  • 1982
Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
Uranium deposits in the Köprübaşı area, Western Turkey occur Im the fluviiitil« sedimentary rocks, which are uudsuhiin by high grade metamorphlo rocks of the Menderes Massif, These deposits (occur in conglomerates, with abondant eilt and clay matrix and sandstone of coarse clastic Bedlmeötary rocks of Neagene age. The uranium ore Is present aa matrix Impregnations of uraiiixmi in tabular lenses within conglomerates and sandstone*. On the basis of their mineralogiical and geochemical oharacteristtcs, they can be (lividad Into type»; Oxidized and mvDxldlzed, Oxidized deposit can be subdivided Into jarosite-waylanolte rich and ilmenite-magiieti'te subtypes', both of which occur near exposures of uetamorphio basement rocks. Uranium in the lunenlte-magnettte rich subtype is disseminated unUiwmly throughout the sand matrix of conglomerate whereas it is found in the jarosijte-waylandlte miatture in the jarosrfte-waylandite subtype. The unoxfdlzed second type contains outhigenlo pyrite and siderite. Vranium in this type is also disseminated throughout the clay matrix of fflhe sandstone body.Ore grade uranium concentrations In the unoxWlzed deposit is confined to pyrite-rioh zones, whereas only low grade miiicriJi/.ution loeeurs In Blderlte-rlol| zones. Authlgenfcally formed pyrite during and after diiagenesis, which was important la establishtag a favourable geoehemloal environment, was oxidized by moving groiHufwater resulting In eonsumptton of oxygen inpyriite-rich zones, with consequent formation of aulfite by pyrtte breakdown. Sulfite, subsequently, disproportionate^ into HS and SOr The HS generated by this process is believed to have been the major reducing ageng during the formation of this deposit. Although the Jarosite-waylandite-assooiated uraium deposits occur m the oxidized ground, they were apparently derived from oxidation of other unoxidlzed bodies. All the deposits, therefore, are epigeneMo in origin, formed by precipitation *of uranium by groundwater solution» that moved through host rook. The basement metamorphlc rooks are believed to have been the major source of uranium.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Köprübaşı uranyum yatakları (Batı Anadolu) yüksek dereceli metanıorfik kayaglarla. altlanan nehir sökelleri iğinde oluşmuşlardır, Sözkonusu sökeller Neojen yaslı bol kil hamurlu kaba klastlk malzeme biçimindedirler. Cevher yataklarının mineralojik ve jeokimyasal temele dayanan sınıflamasında oksitli (yüzeysel) ve oksitsiz (tabanda) diye İki tür ortaya sıkar. Oksitli yataklar ikincil jarosit - vaylandlt minerali tipi ve manyetlt-ilmenit tipi diye iki alt grupda ele alınır. Oksitsiz yataklar ise pirit-slderit tlplndedirler. Uranyumca zengin san renkli jaroslt-vaylandlt mineralleri sökel kayaların epijenetik hamuru biçiminde kum ve çakıllar arasındaki boşlukları doldururlar. Bazı durumlarda ise sözkonusu mineraller gakü üstünde sıvamalar seklinde gözlenir. Oksitli yataklarda ayrıca kil ve süt düzeylerindeki çatlakları dolduran limon sarısı "sehroeckingerit" hidratlı uranyum minerali gözlenir, Bmenit-manyetitçe zengin uranyum yataklarında uranyum minerali gözlenemez, ancak autoradyografik (ilimlerde düzenli dağılımı sozkonusudur. Piritli-siderltll oksitsiz yataklarda uranyum yine amorf olup kumtası hamuru iğinde siyah toz, halinde yeralır. Yüksek tenörlü uranyum zenginleşmesi piritli .düşük tenörlü uranyum zenginleşmesi İsa slderitli zonlara özgüdür. Cevher taşıyan kaba klastik kayaların diyajenesi süresinde veya daha sonra oluımus olan piritin varlığı, uranyum çökelmesi iğin uygun jeokimyasal ortamın gelişmesinde önemli olmuştur. U kapsayan yeraltısuları İle ortamdaki pirit oksitlenir. Bu olay piritli zonlardakl yeraltı sularının oksijenini yitirmesine neden olur. Sonuçta sülfit (SOS) oluşur, Sülfit daha sonra HS ve SO4 anyonlarına bozuşur (decomposition). Bu yolla oluşan US İyonlarının Köprüba§ı'ndaki uranyum yataklarının oluşumlarında ana İndirgeyici rolü, oynadığı dü§ünülür. Uranyum karbonatlı sularmda çözeltiler olarak taşınmıştır. Jarosit-vaylandit tipi yataklar da başlangıçta yukarıda belirtilen oksitsiz yataklar gibi gerçekleşmiştir, Ancak bunlar daha sonraki süreçlerde yügeysel oksitlenmeler ile etkilenmişlerdir. Böylece, özünde, tüm yataklar "epijenetik" olup uranyum için kaynak kaya olarak birinci derecede metamorflkler ve ikinci derecede tüfler düıünülmektedir,
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-neojen-cokelleri-koprubasi-gordes-icindeki-uranyum-yataklarinin-olusumu.pdf
3-19
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Adams, J.A.S., Osmond, J.K, ve Rogers, J.J.W., 1963,
The geochemistry of thorium and uranium, Phys,
Chem, Earth, 3, 299-349,
Adler, H.H., 1963, Concepts of genesis of sandstone type
uranium ore deposits, Econ, Geol, 59/1.
Adler, H.H., 1974, Concepts of uranium ore formation m
reducing environments in sandstones and other
sediments, I.A.E.A. - SM 188/43, 141-164,
Ayan, M„ 1973, Salihli - Köprübaşı çevresindeki uranyum
zuhurları oluşumu ve prospeksiyonu, Prospektor,
2, 37-52,
Bern, A.A. ve Grigorian, S.V., 1977, Geoehemical essplo.
ration for mineral deposits, Applied Pub. Ltd,,
Ilinois, TJ.S.A, 287 s.
Bingöl, E„ 1976, Batı Anadolu'nun Jeotektenik evrimi,
M.T.A. Dergisi, 91, 14-33,
BotüieUi, T., 1976, A review of the minerals of aUunitejarosite,
beudantite and plumbogummite group,
Jour. Research U.S. Geol. Survey, 4/2, 213-216.
Brookins, D.O., 1975, Comments on the coffinite-uraninlte
relationship, probable clay mineral reactions
and formation. New Mexico Geol. Soc, 158-166.
Brown, J.B., 1971, Jaroslte-geothite stabilities at 28°C,
1 atm., Mineral Deposita, 6, 245-252.
Çetintürk, I., 1978, Uranyum aramaları va Türkiye
uranyum potansiye, Yer Yuvarı ve insan, 3/2,
29-33,
Eargle, D.Y, ve Weeks, M.D., 1973, Geological relations
among uranium deposits, South Texas, Biter.
Union Geol., Science Series A, 102-113.
Garrels, R.M. ve Christ, C.L., 1965, Solutions, Minerals
and Equilibria, Freeman Cooper and Oompony,
1736 Stockton Street, San Francisco, California,
U.S.A.
Howard. İH, J.H., 1977, Geochemistry of Selenium,
Geoohim. Cosmochim, Act,, 41, 1665-1678,
Kaaden, V., 1971, Geology and History of Turkey, Petrol.
Bxpl. Inst. Libya.
Kashirtseva, M.F,, 1988, Effects of material composition
of rocks on formation of epigenetic uranium
concentrations, Inter, Geol. Rev., i l , 530-538.
Krauskopf, K., 1B59, The geochemistry of silica in sedimentary
environments, S.E.P.M. Special Pub., 7,
4-20.
Langmulr, D., 1978, Uranium solution - mineral equilibria
at low temperatures with applications to
sedimentary ore deposits, Geochi, Cosmochi, Act,,
42, 547-569.
McMillan, R.H., 1977, Uranium In Canada, Bull. Canadian
Petr. Geol., 25/6, 1222-1249.
Melin, R.E., 1969, Uranium deposits in Shirley Basin,
Wyoming, Contribution Geol,, Wyoming Issue,
8/2, 143-161.
Mittenpergher, M., 1970, BXhalative-supergenio uranium
mineralization in the quaternary alkaline volcanic
rocks of Central Italy, IAEA-PL..391/7, 177-186.
Pettljohn, F.J., Potter, P.E. ve Siever, R,, 1973, Sand
and Sandstone, Springer-Verlag, New York,
Heidelberg, Berlin, 618 p.
Piliers, S,R, ve Adams, J.A.S., 1962, The distribution of
Thorium and uranium in Peimsylvanlan weather*
ing profile, Geochim., Cosmochjm, Act,, 26, 1137-
1İ46.
PlpMngos, G.N., 1965, Geology and uranium deposits in
the Cave Hills Area, Harding County, South
Dakota, U.S.G.S, Prof. Rap,, 476-A, 1-19.
Rogers, J.J.W. ve Adams, J.A.S., 1969, Uranium, Spring.
Verlag Berlin, Heidelberg Peblishins' Company, 48
P,
Rosholt, J,N,, 1959, Natural radioactive disequilibrium
of the uranium series, U.S.G.S, Bull,, 1084/A,
1-29.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com