You are here

Home » Content

Çayeli Bakır Yatağı Çevresindeki Toprak ve Bitkilerde Mevsimsel Değişimlerin İstatistiksel Olarak Belirlenmesi

Application of Statistical Methods to Determine Seasonal Variations of Metals in Soils and Plants Around A Copper Deposit in Çayeli, Turkey

Journal Name:

  • Jeoloji Mühendisliği Dergisi

Publication Year:

  • 2012

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The study area is located at the southern part of the Black Sea Tectonic Unit in northern Turkey. This unit which is a part of the Alpine-Himalayan metallogenic belt extending from Eastern Europe through Central Asia to the Pacific region hosts several types of economic mineralization. Çayeli copper deposit is one of the biggest deposits in the Eastern Black Sea region. Therefore, the host rocks in the study area contain high concentrations of various ore elements. Soils derived from the ore-containing rocks and tea plants growing on these soils may also contain high element concentrations. In order to better understand the seasonal variations, soil and tea leaf samples were collected during two seasons (April 2005, October 2005) and analyzed for major elements (Mn, Al, Fe, Na, Ca, K, Mg, and P), and trace elements (As, Cd, Co, Cu, Hg, Pb, and Zn). Linear discriminant analysis was performed on the soil and plant data of the study area. Mahalanobis generalized distance of both soil and plant samples showed that there was a large difference in the concentration level of two season’s data. Contamination in soils was qualified with pollution index and integrated pollution index. Results of analysis yield that soils are characterized by high concentrations of Cd, As, Pb, Zn, Mn, Cu, Co, and Hg. Since concentrations of other elements do not exceed the permissible levels they are not evaluated.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Çalışma sahası Türkiye’nin kuzeyinde bulunan Karadeniz Tektonik Birliği’nin doğusunda yer almaktadır. Doğu Avrupa’dan başlayıp, Orta Asya’dan Pasifik’e kadar uzanan Alp-Himalaya metalojenik kuşağının bir parçası olan Karadeniz Tektonik Birliği, çok sayıda ve farklı tiplerde ekonomik cevherleşmeye ev sahipliği yapması nedeniyle dünyadaki sayılı bölgelerden biridir. Çayeli Bakır (Cu) yatağı Doğu Karadeniz Bölgesi’ndeki en büyük yataklardan biridir. Dolayısıyla çalışma sahasındaki kayaçlar yüksek konsantrasyonlarda cevher elementleri içermektedir. Bu kayaçlardan türeyen topraklar ve bunların üzerinde yetişen çay bitkileri de yüksek element konsantrasyonuna sahiptir. Toprakların ve üzerinde yetişen bitkilerin element konsantrasyonlarının mevsimlere bağlı olarak değişim gösterip göstermediğinin belirlenmesini amaçlayan bu çalışmada, 2005 yılının ilkbahar ve sonbahar dönemine karşılık gelen nisan ve ekim aylarında örnekleme yapılmış ve alınan örnekler ana (Mn, Al, Fe, Na, Ca, K, Mg ve P) ve eser (As, Cd, Co, Cu, Hg, Pb ve Zn) elementler için analiz edilmiştir. Elde edilen verilere lineer diskriminant analizi uygulanmıştır. Mahalanobis mesafesi sonuçlarından toprak ve bitki örneklerinin element konsantrasyonlarının iki mevsimde önemli değişiklik gösterdiği görülmüştür. Topraklardaki kirlilik, kirlenme indeksi ve birleştirilmiş kirlenme indeksi kullanılarak belirlenmiştir. Analiz sonuçları topraklarda yüksek konsantrasyonlarda Cd, As, Pb, Zn, Mn, Cu, Co ve Hg değerlerini göstermektedir. Diğer elemenler topraklardaki normal seviyelerde olduğu için değerlendirmeye alınmamıştır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-cayeli-bakir-yatagi-cevresindeki-toprak-bitkilerde-mevsimsel-degisimlerin-istatistiksel-olarak-belirlenmesi.pdf
  • 2
99-113
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Akçay, M., Tüysüz, N., 1997. Murgul Cu Madeni
Çevresinde Ağır Elementlerin Yanal Dağılımı ve
Çevresel Kirlilik Üzerine Etkileri, Geosound, 30,
725-741.
Akçay, M., Arar, M., 1999. Geology, Mineralogy and
Geochemistry of The Çayeli Massive Sulfide Ore
Araştırma Makalesi/ Research Article
Jeoloji Mühendisliği Dergisi 36 (2) 2012 113
Journal of Geological Engineering 36 (2) 2012
Deposits, Rize, NE-Turkey, Mineral Deposits,
Processes to Processing, Stanley et.al. (eds),
Balkema, Rotterdam. 459-462.
Cooley, W.W., Lohnes, P.R., 1971. Multivariate Data
Analysis. John Wiley and Sons, Inc., New York,
364 p.
Çuvalcı, F., Yaprak, S., Eroğlu, C.İ., Kuruçelik, M.K.,
Doksanbir, T., 1997. Çayeli-Fındıklı (Rize)
Güney Yöreleri Tahkik Jeokimya Raporu, MTA
Yayınları, Ankara, 10298, 644 s.
Down, C.G., Stocks, J., 1977. Environmental Impact
of Mining, Applied Science Publishers, London,
371 p.
Jung, M.C., Thornton, I., 1997. Environmental
Contamination and Seasonal Variation of Metals
in Soils, Plants and Waters in the Paddy Fields
Around a Pb-Zn Mine in Korea, the Science of
the Total Environment, 198, 105-121.
Kabata-Pendias, A., 2000. Trace Elements in Soils and
Plants, 3rd edition, CRC Press, USA, 413 p.
Knox, A. S., Gamerdinger, A. P., Adriano, D. C.,
Kokla, R. K., Kaplan, D. I., 1999. Sources and
Practices Contributing to Soil Contamination, in
Bioremediation of Contaminated Soils, American
Society of Agronomy., Madison, Wisconsin,
USA. 85.
Li, Y.H., 2000. A Compendium of Geochemistry: from
Solar Nabula to the Human Brain. Princeton
University Press, New Jersey, USA, 475 p.
Loska, K., Wiechula, D., Barksa, B., Cebula, E,
Chojnecka, A., 2003 a. Assesment of Arsenic
Enrichment of Cultivated Soils in Southern
Poland, Polish Journal of Environmental Studies,
12, 187-192.
Loska, K., Wiechula, D., Korus, I., 2003 b. Metal
Contamination of farming Soils Affected by
Industry. Environment International 30, 159-165.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü, 2012. www.meteor.
gov.tr/veridegerlendirme.
Moredo-Pineiro, A., Fisher, A., Hill, S.J., 2002. The
Classification of Tea According to Region of
Origin Using Pattern Recognition Techniques and
Trace Metal Data. Journal of Food Composition
and analysis, 16, 195-211.
Nebioğlu, T.Y., 1975. Rize-Çayeli-Madenköy
Sahasındaki Bakır Yatağına Ait Sonuç Raporu.
MTA Yayınları, No: 283, Trabzon.
Rahta, D.S., Sahu, B.K., 1993. Seasonal Variation of
Geochemical Data in Sediment Samples from
Two Estuaries in Western India. Indian Journal of
Environmental Health 35, 294–300.
Rahta, D.S., Venkataraman, G., 1997. Application of
Statistical Methods to Study Seasonal Variation in
the Mine Contaminants in Soil and Groundwater
of Goa, India. Environmental Geology, 27, 253-262.
Taylor, S.R., McLennan, S.M., 1995. The Geochemical
Evolution of the Continental Crust. Reviews of
Geophysics., 33, 165-241.
Tüysüz, N., 1995. Lahanos (Espiye-Giresun)
Masif Sülfid Yatağına Ait Cevher Mineralleri
ve Dokularının Cevher Oluşumu Açısından
İncelenmesi, Geosound, 26, 79-92.
Tüysüz, N., Akçay, M., 2000. Doğu Karadeniz
Bölgesindeki Altın Yataklarının Karşılaştırmalı
İncelemesi. Cumhuriyetin 75. Yıldönümü
Yerbilimleri ve Madencilik Kongresi Bildiriler
Kitabı, MTA, Sanat Kitabevi, Ankara, 625-645.
Tüysüz, N., Yaylalı-Abanuz, G., 2005. Jeoistatistik-Kavramlar ve Bilgisayarlı Uygulamalar.
Karadeniz Teknik Üniversitesi Yayınları, No:220,
Trabzon, 382 s.
Yaylalı-Abanuz, G., Tüysüz, N., 2009. Heavy
Metal Contamination of Soils and Tea Plants
in The Eastern Black Sea region, NE Turkey.
Environmental Earth Science., 59, 131-144.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com