You are here

Titanyum Mineral Yatakları, Kayaçlarda Titanyum İçeriği ve Bölümlenmesi

Titanium mineral deposits, titanium contents and titanium partitioning in rocks

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
This study is aimed to provide some new informations on the titanium content and titanium partitioning in rocks, and titanium deposits. Titanium is most abundant element in the earth's crust .and has a strong affinity for oxygen... At the present» titanium metal and alloys are- used in the aerospace Industries as structural components stre.og.ht to high, temperatures., In the primary titanium deposits, titanium minerals such as rutile and ilmenite which have trade grade,, form as products of the crystallization of igneous magmas and as recrystallizauon products in metamorphic rocks. The behavior of titanium In magmatic crystallization is depends on such factors as the initial titanium contents of the magma» the chemical activities-of iron, silicon, and. aluminum» the partial pressure of oxygen, and the temperature of crystallization. Rutile-bearing metamorphic rocks are generally related to hightemperature and pressure-facies rocks. Anorthosite massifs are economically important sources of titanium minerals.
Abstract (Original Language): 
Bu makalede, titanyumun kayaçlardaki içeriği, ve dağılımı incelenerek titanyum yatakiarıyla ilişkin bazı yeni verilerin sunulması amaçlanmıştır... Yerkabuğunda, oldukça bol bir element olan ve oksijene karşı kuvvetli bir afîniteye sahip olan titanyumun metal ve alaşımları, günümüz uçak ve uzay endüstrisinde yüksek sıcaklığa karşı dayanaklı yapısal bileşenler1 olarak kullanılır. Birincil titanyum yataklarında rutil ve ilmenit gibi ticari nitelikli titanyum mineralleri esas olarak, magmanın kristalizasoo ürünleridir veya metamorfik kayaçlarda yeniden kristallenme sonucu oluşurlar. Magmanın kristallizasyon sürecinde titanyum davranışı, .magmanın ilksel titanyum içeriğine, Fe, Si ve AFun kimyasal aktivitesine, oksijen basıncına ve kristaüzasyon sıcaklığına, bağlıdır., Rutil içeren, metamorfik kayaçlar yüksek sıcaklık ve basınç faslyesi kayaçlanyla ilişkilidir. Anorlozit masifler, ticari, yönden, önemli titanyum .kaynaklarım teşkil ederler.
21-37

REFERENCES

References: 

Arda» O.» 1.972, Adana'nın Osmaniye-Yarpuz-Kaynak
Havalisindeki Serpantinitlerin Kompozisyon -ve Orjinleıinin
Araştırılması ve Sınıflandırılması, M. T. A.
Dergisi, Sayı: 78, Sayfa: 36-43.
Ayan., M.,, 1959, Contribution a L'étude Petragraptiique et
Géologique de la Région Située a'Nord-Est de Kaman
(Turquie) Tome I-II, Doktora. Tezi, p.44O.
Aydın» Y,, 1974,, Elude Peîrographiqoe et Geochimique de
la. Parie Centrale de Massif d'Tsttanca !(Turqııie) Doktora
Tezi, 130 sayfa.
Aykol, A.,,, 1979. Kırklareli-Demirköy Sokulumunun
Petroloji ve Jeokimyası, t. T., Ü. Maden Fak.,.,
Doçentlik 'Tezi, 204 sayfa..
Baş, H, ve diğ. 1986, Ulukışla-Çamaıdı (Niğde) Volkan.itlerinin
Bazı Petrolojik ve Jeokimyasal Özellikleri.» Jeoloji
Mühendisliği, Sayı: 26, Sayfa: 37-34,
Bayhan, H., 1988, Bayındır (Kaman) Yöresindeki Alkali
Kayaçlann Jeokimyası ve Kökensel Yorumu, Türkiye
Jeoloji Bülteni, C. 31, Sayfa: 59-70. .
Balom, L, 1978, Nevşehir Güneybatısındaki Göllüdağ ve
Acıgöl Yöresi Volkanitlerinin Jeolojisi ve Petrografisi,
Yerbilimleri.,, Sayı: 4,, 1-2,,
Best,, J. L„, Bratshaw, A. C, 1985, .Flow Separation-A
Physical Process For The Concentration of Heavy
Minerals Within Alluvial Channels, J,. GeoL Soc.
London, Vol. 1.42, pp. 347-375.
Blake, ML C. and Morgan, B. A,, 1976, Rutile and Sphene
.in Blueschist and Related High-Pressure-Facies Rocks,
Geological. Survey Professional, paper 959. C1-C6.
Boehm, G. A. W., 1949, Titanium: A New Metal, Scientific
American, pp.258 1-6.
Boztuğ, D. ve Yılmaz, O., 1983, Büyükçağ-Elmaüçağ
Granitoyidi (Kastamonu) ve- Çevre Kayaçlannın Mneralojik-
Petrografik ve Jeoki.myas.al İncelenmesi, Yerbilimim
Dergisi, Sayı: 10,, Sayfa: 71-39.
Buddington, A,.. F., and Lin.dsl.ey, D. H., 1964, Iron-
Titanium Oxide Minerals .and Synthetic Equivalents,
Journal of Petrology, Vol. 5, Part. 2, pp. 310-357.
Bürküt, Y., 1966, Kuzeybatı Anadolu'da Yeraian
Plitonlann Mukayeseli Jeoetik Etüdü. 1. T. Ü., doktora
Tezi, 272 sayfa..
Bürküt, Y., 1977,» Orta ve .Para Gnayslarda. Li, Rb, Cs ve
Srrun Dağılımı ve Bazı Petrolojik Sonuçlar» L. T. Ü.,
Maden. .Fak... 68 sayfa,.
C&mdan, O.,, 1988, Demirci-Borlu .Arasında Kalan Yörenin
(Menderes Masifi Kuzey .Kanadı) Petrografisi, Petrolojisi
ve Mineralojisi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Doktora
Tezi
Çağafây, A., 1979, Hakkari-Çukurca-Taşbaşı Fosil Plaser
Zuhuru ve İçinde- Gözlenen Prekambriyen Yaşta Ultrabazik
Kayaç İzleri, Jeoloji Mühendisliği, Mayıs
sayısı. Sayfa: 15-22,..
Çapan, U. Z., 1.981, Toros Kuşağına Ait Beş Ofiyolit
Masifinde (Marmaris, Mersin, Pozantı, Pınarbaşı,
Divriği) Major Element Analizlerinin İstatistiksel Yorumu:
L Ortalama .Değerlerin Karşılaştırılması. Yerbilimleri,
Sayı: 7.
Çoban,,, F., 1988, Batı. Karadeniz Bölgesinde Üst Kretase
Yaşlı .Akçakoca Volkanitlerinin Petrokimyasal Özellikleri,
Jeoloji Mühendisliği, Sayı: 16, Sayfa: 43-48...
Çoğulu, E., 1975, Gümüşhane Ye Rize Bölgelerinde
Petrolojik. ¥e Jeokronometrik araştırmalar, L T.. Ü.
Kütüphanesi, No. ..1034.
Dachille, R and Others, 1968, Pressure-Temperature
Studies of Anatase, Brookite Rutile and T.İO2-II. The
American Mineralogist, Vol., 53, pp. 1229-1939.
Dağ, N., 1988, Gördes Pegmatoidlerinin .Mineralojik ve
Jeokimyasal İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi,
Doktora Tezi, 142 Sayfa.
Dickson, T., 1986, Turkey's Minerals, Industrial Minerals,
No. 227.
Duchesne, J., 1972., Iron-Titanium Oxide Minerals in the
Bjerkrem-Sognal Massif, South-Western Norway;
Journal of Petrology. Vol. 13, Part. l,pp. 57-31.
Ercan, T. ve diğ,, 1978-, Uşak Yöresindeki Neojen Havzaların
Jeolojisi. T. J. K. Bülteni, Sayı: 21/2,
Ercan, T. ve diğ., 1979, Uşak Volkanitierinin Petrolojîsi
ve Plaka Tektoniği. Açısından Ege Bölgesindeki Yeri,
T. J. K. Bülteni, 22/2, Sayfa: 185-198,
Ercan, T,, ve dig., 1985, Batı Anadolu Senozoyik Volkanitlerine
.Ait Yeni Kimyasal, İzotopik ve Radyometrik
Verilerin Yorumu, T.. J. K. Bülteni, Cilt., 28, Sayı: 2,
Sayfa: 121-136..
Ercan., T. ve dig., 1990, Balıkesir-Bandırma Arasının Jeolojisi,
Tersiyer Volkanizmasmın Petrolojîsi ve
Bölgesel. Yayılunı, M. T. A... Dergisi Sayı: 110, Sayfa:
113-130.
Ercan, T,, ve Türkecan, A., 1984, Batı Anadolu-Ege Adaları-
Yunanistan ve Bulgaristan'daki Plütonlann
Gözden Geçirilişi, T. J. K,, Ketin Simpozyumu, Sayfa:
1.89-20«..
Erdoğan, B., 1990, lzm.ir-Aok.ara Zonu ile Karaburun
Kuşağının Tektonik. İlişkisi, M. T. A. Dergisi, Sayı:
110, Sayfa: 1-1.5..
Eren, R. B..., 1979, Kastamonu-Taşköprü Bölgesi Metamorfiüerinin
Jeolojik ve Petrografik Etüdü, L T. Ü.
Doktora Tezi.
Erkan, Y., 1975,, Orta Anadolu Masifinin Güneybatısında
(Kırşehir Bölgesi) Etkili Rejyonal Mctamorfizmanın
Petrolojik İncelenmesi, Doktora Tezi, Sayfa: 149..
Espenshade, G.., 1973, Kyanite an.d Related Minerals, U,
S. Geol. Survey Prof. Paper, 820, pp. 304-312.
Evirgen, M. M., 1979» Menderes Masifi Metamorfizmasına
Petroİoji, Petrokimya ve Jenez Açısından Yaklaşımlar
(Ödemiş-Tire-Bayındır-Turguüu Yöresi) H,
Üniversitesi, Doktora. Tezi.
Force, E. R.., 1.976 a. Titanium Contents and Titanium
Portitioning in Rocks, Geological Survey Professional
paper, 959, Al-Ag.
Force, E. R., 1.976 b, Titanium Minerals in Deposits of
Other Minerals, Geological Survey Professional Paper,
959, F1-F14.
Force, E. R., 1976 c, Metamoiphic Source Rocks of Titanium.
Placer Deposits- -A. Geochemical. Cycle, Geological.
Survey Professional Paper, 1959, B6-B13.
Force, E. R,, 1980, The Provenance of Rutil, Journal of
Sedimantary Petrology, Vol. 50, No, 2, pp. 485-488,
Gallagher, M.. J,., 1974, Rutile and Zircon in. North Umbrian
Beach Sands.,, Institution of Mining and Metallurgy
Bulletin, No,. 81.3, pp.. B97-98.
Gedikoğlu, A. ve dig,., 1935, Boşu Karadeniz Cevherleşmesine
bir örnek: Ocaklı (* açka-Trabzon) .Manganez
Zuhuru. Jeoloji Mühend 'p., Sayı: 25, Sayfa:
23-38,.,
Genç, S., 1990, Bitlis Masifi, Çökekyazı-Gökyay (Hizan,
Bitlis) Yöresi Metamorfitlerinin Petrografisi, Metamorfizması
ve Kökeni T. J. K, Bülteni, Cilt. 38, Sayı:
2, Sayfa: 1-14,.
Gjclsvik, T., 1957, Geochemical and Mineralogical Investigation
of Ti-Taniferous Iron Ores, West Coast of
Norway, Economic Geology, Vol. 52, pp. 482-498,.
Goldsmith, R,, Force, E. R., 1978, Mineral Deposita, 13,
pp., 329-343.
Göncü, N...s 1986, Titanyum Mineralleri ve Geleceği, Yeryuvarı
ve İnsan, Cilt. 1.1, Sayı: 4, Sayfa: 3-7.
Gültekin, A. H., 1989 a, Titanyum. Yatakları ve
Türkiye'nin.'Potansiyeli, Maden dergisi.» Yıl. 1, Sayı:
3, Sayfa: 11-13.
Gültekin, A. H.., 1986' b, Metamorfik Kayaçlarda Titanyumun
Dağılımı, I, T. Ü. Dergisi,, Cilt. 47, Sayı: 2.,
Gültekin, A. îL, 1990, Menderes Masifi (Çiniyeri-Küre
Bölgesi) Plaser Rutil Yalakları,, İ. T... Ü. Fen Bilimleri
EnsL, Doktora Tezi, Sayfa: 256.
Gültekin, A. H.,, 1991 a. Titanyum Endüstriyel Önemi,
Maden Dergisi,,, Eylül Sayısı, Sayfa: 12.
Gültekin,, A.,. H., 1991 b, Dünya Alüvyal Altın Plaseden,
I, T. Ü. Dergisi Cilt 49. Sayı: 2, Sayfa: 30-39,
Giiltekin, A, H.,, 1991 c, Çiniyeri-Küre (Tire) Sahasındaki
Fülival Sedimanlann Ağır Mineralleri.,, Türkiye Jeoloji
Bülteni, C. 34, Sayfa: 73-83*
Gültekin, A. H., 1992, Çiniyeri-Küre Bölgesi (Menderes
.Masifi) Metamarfik Kayalarında Rutilin Kökeni ve
Fluviyal Sedimanlann Rutil İçeriği,, Türkiye Jeoloji
Bülteni, Cilt. 35, Sayı: 1.
Herz, N., 1976 a,, Titanium deposits in Anorthosite Massifs,
Geological Survey Professional Paper» 959, Dl-
6.,
Herz, N., 1976 b, Titanium Deposits in Alkalie Igneous
Rocks, Geological Survey Professional Pap«,, 959,,
E1-E6.
İzdar, E..,,, 1968, Kozak tntrusif Masifi. Petrolojîsi ve Paleozoyik
Çevre Kayaçlan ile Jeolojik3ağlanblaıı, T. J.
K. Bülteni, XVI-2.'
Innocenti, F., et al., 1975, The- Neogene. Calcalkaline Volc.
anism of Central. Anatolia: Geochronological Data on
Kayseri-Niğde .Area.., Geol. Mag.,,, 11.2/4, pp. 349-360.,
Jarnieson, J.., C, and. Olinger, B., 1969, Pressure-
Temperature Studies of Anatase, Brookite, Rutile and
TİÖ2 (H): A Discussion, the American Mineralogist,
Vol.54, pp., 1477-1481.
Kartasjhov, I. P., 1971, Geological Features of Alluvial
Placers, Economic Geology, Vol. 66, pp., 870-885,.
Kelin, L, 1983, Türkiye Jeolojisine Genel Bir Bakış, t. T.
O. Maden Fak. Sayı: 1.259, Sayfa: 595,
Kibici, Y,, 1990, Sarıcakaya (Eskişehir) Volkanitierinin
Petrolojisi ve Kökensel Yorumu. T. J. K. Bülteni,
Cilt. 33, Sayı: 2, Sayfa: 69-78.
Klemic and Others, 1976, Titanium» Geol. Survey Prof.
Paper, 820, pp. 653-665.
Kwak, A.. P., 1968, Ti in Biotite and Muscovite as >an Indication,
of Metamorphic Grade In Almandine Amphibolite
Facies Rocks From Sudbury Ontario, Geochiinica
et Cosmoehimlca Acta, Vol., 32, pp., 1222-1229.
Lambert» R. J., et al. 1974, Chemical Petrology of a Suite
of Calcaline Lavas From Mount Ararat, Turkey, Jour.,
of Geologiy, Vol. 82, pp. 419-438,
Lee, T. and Yao, C, 1970, Abuodan.ee of Chemical Elements
in the Earth's Crust and its Major Tectonic
Unte: Internal. Geology Rev. V.12, pp. 778-786.
Lister, G. F,, 1966, The Composition and Origin of Selected
Iron-Titanium Deposits, Economic Geology,
VoL 61,1^275-310.
Marsh, S., and Sheridan,, D. M., 1976, Rutile in Precambrian
Sillimanite-Quartz Gneiss and Related Rocks,.
East-Central Front Range, Colorado, Geological Survey
Professional Paper, 959,.. G1-G17.
Minard, J'., P, and Other, 1976,, Alluvial tlmenite Placer
Deposits, Central Virginia, Geological. Survey Professional
Paper,, 959-H.
M., T. A,., Dergisi, 1966', Ağır ve Nadir Mineraller ve
Kıymetli Mineraller Arama Projesi, Mo: 4636.
Nuhoğlu, L» 1988,. Çavdar-Demirtepe (Söke-Aydın)
Demir Yatağının Petrokimyasal İncelenmesi, T. J. K.
Bülteni, Cilt., 31, Sayı: 2, s. 37-50.
Önen, A. P. ve Onan, Ç., 1.988, Kaman (Kırşehir)
Kuzeydoğusunda Bulunan Gabroların Mineralojisi,
Petrografisi, T. J. K. Bülteni, Cilt. 31, Sayfa: 23-28.
Örgün, Y.s 1.992, Orhaneli Bölgesi Ultrabazikierinin
Kimyasal Özellikleri. LTÜ Dergisi, (Yayınlanacak).
Özpeker, I..,, 1973, Nemrut Yanardağının Volkanolojik
İncelenmesi., Türkiye Bilimsel ve Teknik .Araştırma.
Kurıımo, Temel Bilimler Araştırma Grubu, ftoje No:
TBAG-83, Sayfa: 68.
Özkoçak, O.» 1969, Elude Ge'ologique du. Massif Ultrabasique
d'Qrhandi et de Sa Pioche Bordure, These,, Univ.
Paris,. 181 p.
Pişkin, Q,, 1979,, Kadikalesi-Giıelbelen (Torgutreis-Muğla)
Pb-Zn-Cu Cevherleşmelerinin Mineraloj.ik-Jen.etik
incelenmesi» Doçentlik Tezi, Ege Üniversitesi.
Pettijohn, F. J., 1941,, Persistence of Heavy Minerals and
Geologic Age, The Journal of Geology, VoL XLIX.,
No. 1, pp., 610-625..,
Reid, L, and Frostck, L,., E., 1985, Role Setting
Entrainment and Dispersive Equivalence and Interstic
Trapping in Placer Formation,. J. Geol. Soc. London,
Vol. 142, pp., 739-746.,
Savaşçın, Y., 1.794, Batı Anadolu'da Andezit ve Bazalt.
Jenezi Sonınuna Katkıları, TJ.K,.Bülteni,, Sayı: 1.211.
Schulung, R. D,., and Vink, B. W,.,,, 1.967,,, Stability Relations
of Some Titanium-Minerals (Sphene, Perovsfcite,
Rutile» Anatase), Geochemica et cosmochimi \
Acla, VoL 31, pp. 2399-2411.
Schulung, R. D., 1962,, Türkiye'nin Güneybatısındaki
Menderes Migmatit Kompleksinin Petrolqjisi, Yaşı
ve Yapısı Hakkında» M. T. A. Dergisi, Sayı: 58,,,
Sayfa: 71-33.,
Scott,, P, W,, 1977, Titanium in Aegirines-a Comment
On: Crystallizations Trends of Pyroxenes From The
Alcaline Volcanic Rocks of Tenerife, Canary Islands,
Mineralogical Magazine, Vol. 41, pp. 553-554,
Sh.an.non, R. D., and Pari, J, A.., 1964, Topotaxy in the
Anatase-Rutile Transformation, the American
Mineralogist, Vol. 49...
Smirnov, W. I... aod Other, 1933, Studies of Mineral
Deposit, Moscow, pp. 50-59.
Solmaz, O.., M., 1983,, Çukur (Kayseri) Bölgesi Siyenitik
Kompleksinin Petrolojik Etüdü. L T,. Ü. Doktora
Tezi, Sayfa: 85.
Stamper, J.W.,, 1965, Titanium, Mineral Fact and
Problems, Buletin 630, pp. 970-990...
Tanyolu, E,., 1979, Marmara Adası Metamorfîk Serilerinin.
Petrolojik Etüdü, Z. D. M. M. A. Maden. Bölümü,
Doktora Tezi.
Tanket, A., 1990, Ankara Ofiyolit Melanj Kuşağı İçindeki
Ofîyolitik Kayaçlann Tektonik Oluşum Ortamlarına
Jeokimyasal Bir Yaklaşım, M. T.. A. Dergisi,
Sayı: 110, Sayfa: 17-28.
Tankut, A., ve Sayın N. M,.., 1990, Ediğe Ofiyolit
Kütlesindeki Mineral. Fazları,., M. T,.. A.., Dergisi., Sayı:
110, Sayfa: 97-111.
Tokei, S., 1977, Doğu Karadeniz Bölgesinde Eosen Yaşlı
Kalk-Alkalen Andezitler ve Jeotektonizma, T. L K.
Bülteni 20/L Sayfa: 49-54,
Tourtelot, H, A.,,, 1968, Hydraulic Equivalence of Grains
of Quartz and Heavier- Minerals and Implications for
the Study of Placers. U. S. Geol. Survey Profess, Paper,
594-F, pp. F1-F13,
Uncugil, G,, 1969, Küçük. Menderes Nehri Alüvyonlarıoda
Titanla İlgili Ağır Minerallerin. Alüvyoner
Prospeksiyon Raporu,. M,., T. A. Raporu, No: 8653,
Sayfa: 6,
Uz, B., 1973, Les .Formation Métamorphiques et Granitiques
du Massif Ancien d'Akdag (Simav-Turquie) et
Leur Con.vertu.res Volcano-Sedimentaire. Tome, I-II,
Doktora. Tezi. *-
Williams, S, A., and Cesbron, F. P. 1977, Rutile and
Apatite: Use Fui Prospecting Guides for Porphyry
Copper Deposits., Mineralogical. Magazine,, Vol. 41,
pp... 288-292.
Yılmaz, Y,.., 1984, Türkiye'nin Jeolojik Tarihinde Mağmatik.
Etkinlik ve Tektonik. Evrimle İlişkisi, Türkiye
Jeoloji Kurumu., Ketin Simpozyumu, Sayfa: 63-81.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com