You are here

SEYYAH-I ALEMİN KALEMİNDEN BİR KENTİN KIMLIGI

THE DESCRIPTION OF THE CITY'S FROM THE PEN OF GREAT PILGRIM

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.9761/jasss_62
Abstract (2. Language): 
Evliya Çelebi is a great Turkish travveller who lived in 17th century and made an international fame thanks to the book he wrote,'Seyahatname\ He gave really important political, social and cultural information about the 17th century's Vienna at 'Seyahatname' that he wrote with the impression of Vienna journey which he went with Kara Mehmet Pasha. The large content of this 'Seyahatname' made this work extra significant and gave it an international value. The work consists lots of information about Ottoman and its neighbourhood that it's not found in any other source. Evliya Çelebi was a traveller who told the facts not only with the palace's but also the public's perspecpective in contradistiction to the chroniclers of the period of his period. Evliya Çelebi could write all the facts out of the palace, furthermore he gave information in different issues just like what the sultans of his period laugh at or cry. In literary, Seyahatname is the first excellent sample in its kinds; in terms of method, content and presentation features. The language he used in his work was not artfully, it was an active language which was used by the public. In this study, we tried to tell the Vienna impression on Evliya Çelebi in 17th century. Evliya Çelebi used extremely exaggerated expressions about Vienna in accordance with the diplomatic structure of the period. He also told his experience of appearing before Çeaser in a sarcastic way. Despite the strong language in his depiction, when it needed he also wrote about the knowledge, intelligence and the good sovereignty of Ceaser. In this aspect, 'Seyahatname' contains highly objective observations unlike the most of European travellers of the preiod.
Abstract (Original Language): 
Evliya Çelebi, XVII. yüzyılda yaşamış ve yazdığı "Seyahatname" sayesinde uluslararası şöhret kazanmış büyük bir Türk seyyahıdır. Kara Mehmet Paşa ile gittiği Viyana seyahatinde elde ettiği izlenimlerle yazmış olduğu Seyahatname'de XVII. yüzyıl Viyana'sıyla ilgili siyasi, sosyal ve kültürel birçok alanda önemli bilgiler vermektedir. Yazmış olduğu seyahatnamenin muhteviyatının oldukça geniş olması bu eseri ayrıca önemli kılmış ve esere uluslararası değer kazandırmıştır. Eser, tarihi açıdan Osmanlı ve komşu ülkeler ile ilgili başka hiçbir kaynakta bulunmayan pek çok bilgi içermektedir. Evliya Çelebi döneminin vakanüvisleri gibi olayları sadece sarayın gözüyle anlatan bir yazar olmayıp, yaşananları halkın gözüyle de anlatabilen bir seyyahtır. Saray duvarlarının dışında olup bitenleri bütün gerçekleriyle yazıya dökebilen Evliya Çelebi, döneminin padişahlarının nelere güldükleri ve nelere ağladıkları gibi farklı konularda da bilgiler vermektedir. Edebi açıdan ise Seyahatname, kendi türünün yöntem, içerik ve anlatım özellikleri bakımından ilk mükemmel örneğidir. Eserinde kullandığı dil, sanatkârane kaygıyla oluşturulmuş bir dil olmayıp, toplumsal hayatta kullanılan canlı bir dildir. Bu çalışmada Evliya Çelebi'nin XVII. yüzyıl Viyana izlenimlerini aktarmaya çalıştık. Evliya Çelebi, dönemin diplomatik yapısına uygun olarak eserinde Viyana hakkında oldukça abartılı ifadeler kullanmıştır. Ayrıca Çasarın huzuruna çıktığında yaşananları da iğneleyici bir üslupla aktarmaktadır. Ancak tasvirlerinde kullandığı bu üsluba karşılık yeri geldiğinde Çasar'ın bilgisinden, zekâsından ve iyi bir yönetici olduğundan da bahsetmiştir. Bu yönüyle bakıldığında söz konusu seyahatname dönemin Avrupalı birçok seyyahının yazdığından farklı olarak son derece objektif gözlemler içermektedir.
231-247

REFERENCES

References: 

AKALIN, Şükrü Haluk, "Seyahatname'den Evliya Çelebi'ye", Türk Dili, Dil ve Edebiyat Dergisi, Sayı: 711, Mart 2011, s. 213-233.
AKSOY, Mehmet-Servet İskit, Evliya Çelebi Seyahatnamesinden En Güzel Seçmeler, İskit Yayınları, İstanbul 1962
ASİLTÜRK, Bâki, "Edebiyatın Kaynağı Olarak Seyahatnameler", Turkish Studies, Volume 4/1-IWinter2009,s. 912, www.turkishstudies.net/sayilar/sayi14/.../4.%20Baki%20Asiltürk.pdf
BABİNGER, Franz, Osmanlı Tarih Yazarları ve Eserleri, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 2000
BAYRAKTAR, Gülru, Hans Dernschwam'in İstanbul ve Anadolu'ya Seyahat Günlüğü ile Evliya Çelebi'nin Viyana Notlarında İmgeler ve Önyargılar, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2011.
BAYSUN, M. Cavid, "Evliya Çelebi", İslam Ansiklopedisi, Milli Eğitim Basımevi, C.4, İstanbul 1950, s. 400-412.
CEBECİ, Dilaver, Evliya Çelebi ve 17. Yüzyıl Osmanlı Toplumu, Bilge Oğuz Yayınları,
İstanbul 2009.
ÇETİNDAĞ, Yusuf, Evliya Çelebi, Kaynak Yayınları, İstanbul 2011.
DAĞLI, Yücel, S. A. Kahraman, R. Dankoff, Evliya Çelebi Seyahatnamesi, Yapı Kredi Yayınları, (7. Kitap), İstanbul 2003.
DANKOFF, Robert, "An Evliya Çelebi Bıblıography", www.bilkent.edu.tr/~tebsite/kaynaklar/ evliya.pdf.
DUMAN, Musa, "XVII. Yüzyıl Konuşma Dili Kaynağı Olarak Seyahatname", Evliya Çelebi ve Seyahatname, (Yay. Haz. Nuran Tezcan- Kadir Atlansoy), Doğu Akdeniz Üniversitesi Yayınları, Gazimağusa, 2002, s. 125-133.
ERDURAN, Zeynep, Evliya Çelebi Seyahatname'sine Göre İstanbul'da Esnaf, Zanaat ve
Ticaret, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, Kırıkkale 2006.
ERKILIÇ, Cafer, Evliya Çelebi (Hayatı, Sanatı, Eserleri), Varlık Yayınları, İstanbul 1954
FAROQHİ, Suraiya, Osmanlı Tarihi Nasıl İncelenir?, Çev. Zeynep Altok, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2010.
GÖZAYDIN, Nevzat, "Evliya Çelebi'ye ve Eserine Batı Dünyasının İlk Bakışları", Türk Dili, Dil ve Edebiyat Dergisi, Sayı: 711, Mart 2011, s. 246-252.
GÜNER, İbrahim, Mustafa Ertürk, Kıtalar ve Ülkeler Coğrafyası (2. Baskı), Nobel Yayınları Ankara 2006
İLGÜREL, Mücteba, "Evliya Çelebi", Diyanet İslam Ansiklopedisi, C.11, İstanbul 1995, s. 529-533.
KAHRAMAN, Seyit Ali, "Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nin Yazılış Hikâyesi", Çağının Sıradışı Yazarı Evliya Çelebi, (Haz. Nuran Tezcan), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2009, s. 203-227
KAHRAMAN, Seyit Ali, Günümüz Türkçesiyle Evliya Çelebi Seyahatnamesi, (7 kitap) Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2011.
KREISER, Klaus, "Evliya Çelebi", Ottoman Historians, Harward University Projects, http://www.ottomanhistorians.com
MENGİ, Mine
, "Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nin Birinci Cildinde Tahkiye", Evliya Çelebi ve Seyahatname, (Yay. Haz. Nuran Tezcan- Kadir Atlansoy), Doğu Akdeniz Üniversitesi Yayınları, Gazimağusa, 2002, s. 197-208.
ÖZBAY Muzaffer, Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesinde Anadolu Coğrafyasındaki Gayrimüslim Mabetleri, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya 2010.
SARI, Ceyhun, Evliya Çelebi'de Muğla ve Antalya (Metin, Dizin), Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla 2010.
ŞAVK, Ülkü Çelik, Sorularla Evliya Çelebi, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Basımevi, Ankara 2011.
TEZCAN, Nuran, "Bir Üslup Ustası Olarak Evliya Çelebi", Evliya Çelebi ve Seyahatname, (Yay. Haz. Nuran Tezcan- Kadir Atlansoy), Doğu Akdeniz Üniversitesi Yayınları, Gazimağusa, 2002, s. 231 -243.
Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu, 10. Baskı, Ankara, 2005, s. 1744.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com