You are here

Home » Content

DIVANU LUGATI'T-TURK'TEKI OĞUZCA EYLEMLERİN ESKİ KIPÇAK TÜRKÇESİNDEKİ GÖRÜNÜMÜ

THE APPEARANCE OF THE OGHUZ VERBS İN THE OLD KİPCHAK TURKİSH THAT TAKE PLACE İN THE DIVANULUĞATİ'T-TÜRK

Journal Name:

  • The Journal of Academic Social Science Studies

Publication Year:

  • 2012
DOI: 
http://dx.doi.org/10.9761/jasss_170

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
DTvânu Luğâti 't-Türk has precious information about some Turkish people of the 11th century. This work is also important as it is the oldest source of Oghuz and Kipchak dialects. According to DTvânu Luğâti 't-Türk it is understood that Oghuz and Kipchak people interacts in consistent ways in the 11th Century. We can also see this interaction in Old Kipchak Turkish works. In this period attention to Turkish language increased and many works have been written, for Turks have the domination and the authority. These works consist dictionaries and grammar books written for the aim of teaching Arabs Turkish language, copies of Turkish works about some other fields and translations of Arabic and Persian works. The aim of this study is to introduce the existence of verbs registered as Oghuz in DTvânu Luğâti 't-Türk Old Kipchak Turkish dictionaries and woks.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
DTvânu Luğâti't-Türk XL yüzyıl Türk dünyasının çeşitli boy ve kavimleri ile onların dilleri hakkında değerli bilgiler içermektedir. Eser Oğuz ve Kıpçak lehçeleriyle ilgili ilk bilgiler vermesi bakımından da önem taşımaktadır. Eserden hareketle Oğuz-Kıpçak etkileşiminin XI. yüzyılda yoğun olduğu anlaşılmaktadır. Bu etkileşimi Eski Kıpçak Türkçesi eserlerinde de görebilmekteyiz. Bu dönemde Kıpçaklarda Türk sultanlarının başta bulunmaları ve h âkimiyetin Türklerde olması sebebiyle Türkçeye karşı ilgi artmış ve birçok eser yazılmıştır. Bu eserler Araplara Türkçeyi öğretmek için yazılmış sözlük ve gramer kitaplarından, başka sahalarda yazılan Türkçe eserlerin istinsah ettirilmesinden ve Arapça ve Farsçadan çeşitli konularda yazılmış eserlerin tercümesinden oluşmaktadır. Bu çalışma ile DTvânu Luğâti 't-Türk'teki Oğuzca kayıtlı eylemlerin Eski Kıpçak Türkçesi sözlük ve eserlerindeki varlığı ortaya konulmaya çalışılacaktır
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-divanu-lugatit-turkteki-oguzca-eylemlerin-eski-kipcak-turkcesindeki-gorunumu.pdf
  • 4
121-132
  • Turkish

REFERENCES

References: 

ARAT Reşit Rahmeti. 1955. Kıpçak mad. İslam ansiklopedisi c. VI. İstanbul: MEB: 713¬716.
ATALAY Besim. 1939. Divanü Lûgat-it Türk Tercümesi 1. c. Ankara: TDK.; 1940. 2. c.
Ankara: TDK; 1941. 3. c. Ankara: TDK.; 1943. 4. c. Dizin 'Endeks'. Ankara: TDK (1993).
ATALAY Besim. 1945. Ettuhfet-üz-zekiyye fil Lugati't-Türkiyye. İstanbul: TDK. BANGUOĞLU Tahsin. 2000. Türkçenin Grameri. Ankara: TDK.
BERTA Arpâd. 1996. Deverbale Wortbildung im Mittelkiptschakisch-Türkischen. Wiesbaden. BM: bkz. ZAJACZKOWSKİ.
CAFEROĞLU Ahmet. 1931. Abû Hayyân, Kitâb al-İdrâk li-lisân al-Atrâk. İstanbul.
CLAUSON Sir Gerard. 1972. An Etymological Dictionary of Pre-thirteenth-Century Turkish. Oxford: Clarendon Press.
DANKOFF Robert [with James Kelly]. 1982-1985. MahmOd al-Kasyari, Compendium of the Turkic Dialects (Dlwan Luyat at-Turk). I-III, edited and translated with introduction and indices. Cambridge: Harvard University Press.
Derleme Sözlüğü. 1962-1982. c. 1-12. Ankara: TDK.
DİLÇİN Cem. 1983. Yeni Tarama Sözlüğü. Ankara: TDK. DLT: bkz. ATALAY.
DM: bkz. TOPARLI.
ERDAL
Marcel
. 1991. Old Turkic Word Formation. A Functional Approach to theLexicon ML Wiesbaden: Otto Harrassow Verlag.
ERGİN Muharrem. 1997. Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Yayınları.
GT: bkz. KARAMANLIOĞLU.
İZBUDAK Veled. 1936. El-İdrak Haşiyesi. İstanbul. İM: bkz. TOPARLI.
KARAHAN Akartürk. 2006. Memlûk- Kıpçak Türkçesi Sözvarlığı: Yansıma Fiiller Üzerine Bir İnceleme. Türklük Bilimi Araştırmaları, s. 20: 105-124.
KARAMANLIOĞLU Ali Fehmi. 1963. Kıpçaklar ve Kıpçak Türkçesi. Türk Dili ve
Edebiyatı Dergisi. c. XII: 175-184.
KARAMANLIOĞLU Ali Fehmi. 1989. Seyf-i Serâyi. Gülistan Tercümesi. Ankara: TDK KARAMANLIOĞLU Ali Fehmi. 1994. Kıpçak Türkçesi Grameri. Ankara: TDK. Kİ: bkz. CAFEROĞLU. KK: bkz. TOPARLI. KTS: bkz. TOPARLI.
ÖZYETGİN Melek (2001). EbO Hayyan Kitabu'ı- İdrak Li Lisani'l- Etrak Fiil: Tarihî-Karşılaştırmalı Bir Gramer ve Sözlük Denemesi, Ankara: Köksav.
RÂSÂNEN Martti. 1957. Materialien zur Morphologie der türkischen Sprachen. Helsinki: Studia Orientalia Editit Societas Fennica XXI.
RÂSÂNEN Martti. 1969. Versuch eines etymologischen Wörterbuchs der Türksprachen.
Helsinki: Suomalais-Ugrilainen Seura.
RÖHRBORN Klaus. 1977. Uigurisches Wörterbuch, Sprachmaterial der vorislamischen türkischen Texte aus Zentralasien. I (a-agrıg). Wiesbaden.
RÖHRBORN
Klaus
. 1979. Uigurisches Wörterbuch, Sprachmaterial der vorislamischen türkischen Texte aus Zentralasien. II (agrıglan-anta). Wiesbaden RÖHRBORN Klaus
. 1981. Uigurisches Wörterbuch, Sprachmaterial der vorislamischen türkischen Texte aus Zentralasien, III (anta-asanke), Wiesbaden. RÖHRBORN Klaus
. 1988. Uigurisches Wörterbuch, Sprachmaterial der vorislamischen türkischen Texte aus Zentralasien, IV (asankelıg-ayat), Wiesbaden. RÖHRBORN Klaus
. 1994. Uigurisches Wörterbuch, Sprachmaterial der vorislamischen türkischen Texte aus Zentralasien, V (aytıl-âmgâklig), Wiesbaden. RÖHRBORN Klaus
. 1998. Uigurisches Wörterbuch, Sprachmaterial der vorislamischen türkischen Texte aus Zentralasien, VI (âmgâksin-ârqâk), Wiesbaden. STEİNGASS Francis Joseph. 1892. Comprehensive Persian-English dictionary, including the Arabic words and phrases to be met with in Persian literature. London: Routledge & K. Paul.
SÜMER Faruk. 1980. Oğuzlar (Türkmenler). İstanbul: Ana Yayınları.
TA: bkz. TOPARLI.
Tarama Sözlüğü I-VI. 1963-1972. Ankara: TDK.
TOPARLI Recep. 2003. Kıpçak Türkçesi Sözlüğü. Ankara: TDK.
TOPARLI Recep. 1992. İrşâdü'l-Mülûk ve's-Selâtîn. Ankara: TDK.
TOPARLI Recep. 1999. El-Kavânînü'l-Külliyye Li-Zabti'l-Lügati't-Türkiyye. Ankara:
TDK.
TOPARLI Recep. 2000. Kitâb-ı Mecmû-ı Tercümân-ı Türkî ve Acemî ve Mugalî. Ankara:
TDK.
TOPARLI Recep. 2003. Ed-Dürretü'l-Mudiyye Fi'l-Lügati't-Türkiyye. Ankara: TDK.
Türkçe Sözlük. 2005. Ankara: TDK.
TZ: bkz. ATALAY.
ZAJACZKOWSKİ Ananiasz. 1954. Slownik Arabsko- Kipczacki z Okresu Panstwa Mameluckiego Bulğat Al-Muştaq fi Luğat At-Türk Wa-l-Qıfçaq, Czeşç II. Verba. Warszawa.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com