You are here

Home » Content

AVRUPA YEREL YÖNETİMLER ÖZERKLİK ŞARTI VE TÜRKİYE’DE YEREL ÖZERKLİK TARTIŞMALARI

EUROPEAN CHARTER FOR AUTONOMY AND LOCAL GOVERNMENTS DISCUSSIONS OF LOCAL AUTONOMY IN TURKEY

Journal Name:

  • The Journal of Academic Social Science Studies

Publication Year:

  • 2012
DOI: 
http://dx.doi.org/10.9761/JASSS_285

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Local autonomy can be accepted as an expression which states that local governments would act liberally from the central government in terms of economy, administration, and politics; but all in definite boundaries. These boundaries are defined by the central government, nevertheless give the local governments a quite wide range of freedom to act. It is a necessity of the term ‚local autonomy‛ to decrease the control over local governments through the limited levels. Therefore, the central government should give up on the understanding that is based on guardianship over local governments, and its space of supervision must be on some specific legal issues. Otherwise, an under-control local government, which mostly acts under the control of the central government, is faced. The autonomy of local governments is one of the matters on which is placed great emphasis as far as the theory of local government and its practice are concerned. Today, in many developed and developing countries, a number of reforms, one of which is concerned with local government, have been made for the improvement of democracy and the provision of efficient public service. Local goverments are charged with important functions or responsibilities by the regulations related to the reforms of local governments. After the discussions related to the narrowness and width of the range of action for local governments within the academic and intellectual neighboırhood, the importance of local governments, especially of the municipalities, has risen in Turkey and all around the world. All the discussions over globalization and democratisation, slide onto the local governments directly, and they get shaped on the base of local autonomy. The economic and social evolution, especially during the 1980s, changed the understanding of the local autonomy significantly. In this study, the debates over local autonomy in Turkey are examined in two parts; such as before and after the 1980s.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Yerel özerklik; ekonomik, idari ve siyasi alanda yerel yönetimlerin merkezi yönetimden belli sınırlar içerisinde özgür hareket edebilmesini içeren bir ifade olarak kabul edilebilir. Bu sınırlar merkezi yönetim tarafından konulmakta, fakat yerel yönetimlere sınırları çok geniş olan bir hareket alanı sunmaktadır. Yerel yönetimler üzerindeki denetimlerin sınırlı düzeylere çekilmesi yerel özerkliğin gereğidir. Bu nedenle merkezi yönetimin yerel yönetimler üzerindeki vesayete dayalı anlayıştan vazgeçmesi ve merkezi yönetimin denetim alanı sadece belli başlı hukuki konular üzerinde olması gerekir. Aksi takdirde merkezi idarenin yönlendirmesi ile hareket eden güdümlü bir yerel yönetimle karşı karşıya kalınmaktadır. Yerel yönetimlerin özerkliği, mahalli idareler teorisi ve uygulaması alanında üzerinde önemle durulan konulardan biridir. Bugün gelişmiş ve gelişmekte olan birçok ülkede kamu hizmeti sunumunda etkinliğin sağlanması ve demokrasinin geliştirilmesinin hedef alındığı reformlar yapılmaktadır. Bu reformların önemli bir ayağını da yerel yönetimler reformu oluşturmaktadır. Yerel yönetimlerin hareket alanının darlığı ve genişliği ile ilgili akademik ve entelektüel çevrelerde yapılan tartışmalar sonucunda dünyada ve Türkiye‘de yerel yönetimlerin özellikle de belediyelerin önemi artmaktadır. Küreselleşme ve demokratikleşme konusunda yapılan tartışmalar doğrudan yerel yönetimler üzerine kaymakta ve tartışmalar yerel özerklik temelinde şekillenmektedir. Özellikle 1980’lerde yaşanan ekonomik ve toplumsal dönüşüm yerel özerklik algılamalarını da önemli ölçüde değiştirmiştir. Bu araştırmada da Türkiye’deki yerel özerklik tartışmaları 1980 öncesi ve 1980 sonrası olmak üzere iki dönemde incelenmiştir.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastrmx_79201_5_pp_1273-1302.pdf
  • 8
1273-1302
  • Turkish

REFERENCES

References: 

AÇIKGÖZ, EĢref (2007), Yeni Düzenlemeler Eşliğinde Yerel Yönetimlerde Mali Özerklik
ve Mali Tevzin, Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Maliye Anabilim Dalı, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi
ALADA, Adalet Bayramoğlu (2008), “Türkiye‟de Yerel Yönetimleri „Özerklik Meselesi‟
Üzerinden Yeniden DüĢünmek”, Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt: 17, Sayı: 4, ss:5-
44.
ALADA, Adalet Bayramoğlu (2008a), “Yerel Yönetim AnlayıĢındaki DeğiĢimler ve
Türkiye‟deki Yansımaları”, Ramazan Günlü (haz.), Devlet ve Sermayenin Yeni
Biçimleri, Ankara: Dipnot Yayınları.
ALODALI, Fatih vd. (2007), “Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik ġartı Kapsamında
Türkiye‟de 5393 Sayılı Belediye Kanunun Ġncelenmesi, Yerel Yönetimlerde
‘Dönüşüm’ Sempozyumu, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, Ankara:
Mattek Matbaa.
ALODALI, M. Fatih Bilal vd. (2007), “Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik ġartı ve Türkiye‟de
Belediyelerde özerklik”, Selçuk Üniversitesi Karaman İİBF Dergisi, Yerel
Ekonomiler Özel Sayısı, ss: 1-11.
AND, Rand, “Kapitalizm Nedir”, (http://ozgurtoplumundegerleri.com/
res/Ayn_Rand_Kapitalizm_Nedir.pdf, EriĢim Tarihi: 03.01.2012)
ARSLAN, Cemal (2006), Yerel Yönetim Anlayışındaki Değişmeler ve Türkiye’de Belediye
Gelirleri ve Harcama Politikaları 1982-2004, Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü Ġktisat Anabilim Dalı Ġktisat Teorisi Bilim Dalı, YayımlanmamıĢ
Yüksek Lisans Tezi.
AY, Nihal (2009), Türkiye’de Belediyecilik, Karaman’da Belediyeciliğin Tarihsel Gelişimi
ve Mevcut Etkinliklerinin Analizi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Konya.
AYDINLI, Halil Ġbrahim; Halil Akdeniz (2004), “KüreselleĢme Sürecinde Yerel Yönetimlerde
Ortaya Çıkan Yeni Eğilimler”, Yerel Yönetimler Kongresi, Ali Akdemir vd. (ed.)
Dünden Bugüne Yerel Yönetimlerde Yeniden Yapılanma, Bildiriler Kitabı,
Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi, Biga Ġktisadi ve Ġdari Bilimler Fakültesi, ss:
201-208.
BARLAS, Emin; Berkan Karagöz (2007), “Subsidiatrite Ġlkesi: Kavramsal Bir Çerçeve”,
Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, Sayı: 1, ss:155-174.
BAYRAKTAR, S. UlaĢ (2007), “ „Merkez Çevre‟den „Çevrenin Merkezleri‟ne: Türk Yerel
Demokrasi Sorunsalının DeğiĢen Kurgusu”, Yerel Yönetimlerde ‘Dönüşüm’
Sempozyumu, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, Ankara: Mattek Matbaa.
BĠLDĠRĠCĠ, Safa Salih (2010), “KüreselleĢme, Yeni Dünya Düzeni ve YerelleĢme ĠliĢkisi”,
Mustafa Talas ve Bülent Kara (ed.), Dünden Bugüne Küreselleşme Yerelleşme ve
Türkiye, Ankara: Gazi Kitabevi, ss: 39-45.
BULGAN, Erkan (2008), Avrupa Yerel Yönetimler özerklik Şartı ve 5393 Sayılı Belediye
Kanunu, EskiĢehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
YayımlanmamıĢ Doktora Tezi.
CEYHUN, DemirtaĢ ve Diğerleri (1994), Yerel Yönetimler ve Demokrasi, Ankara: Sosyal
Demokrasi Yayınları.
1299
Firdevs KOÇ & Ahmet YATKIN
ÇELĠK, Fikret, Sefa Usta (2010), “Klasik Liberalizmde „Özgürlük‟ ve Liberalizmin Yerel
Yönetimlere BakıĢı”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
No:24, ss: 121-135.
ÇOLAK, Hikmet (2004), Yerel Yönetimlerde İdari Vesayet Denetimi ve Yerel
Yönetimlerin Özerkliği, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu
Yönetimi Bölümü (Yönetim Bilimi) Anabilim Dalı, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans
Tezi.
ÇOġKUN, Bayram (1996), “Türkiye‟de Ġdari Vesayet Denetimi ve Yerel Yönetimlerin
Özerliği”, Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt: 5, Sayı: 3, ss: 35-47.
ÇELEBĠ, Talat (2003), Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı ve Türkiye’de İdari
Vesayet Uygulamasının Değerlendirilmesi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi (Kent ve Çevre Bilimleri) Anabilim
Dalı, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi.
DEMĠR, Hakan; Mehmet Karakütük (2003), “Yerel Yönetimler ve Hizmette Yerellik:
Subsidiarite Ġlkesi”, Bilgi Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 2, ss: 65-77.
DEMĠRCĠ, Turgut (2006), Avrupa Birliği’ne Uyum Sürecinde Yerel Yönetimlerin Yeniden
Yapılandırılması, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu
Yönetimi Anabilim Dalı Kamu Yönetimi Bilim Dalı, YayımlanmamıĢ Yüksek
Lisans Tezi.
DEMĠRTAġ, Mustafa (2005), Yerel Yönetimlerin İdari Özerkliği ve İdari Vesayet, Muğla
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı,
YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi.
ERKUL, Hüseyin (2010), Türkiye’de Yerel Yönetimler, Ankara: Detay Yayıncılık.
ERTAN, Birol (2002), “Yerel Yönetim Kavramı”, Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt: 11, Sayı:
1, ss: 22-30.
ERYILMAZ, Bilal (1995), “KüreselleĢen Dünya‟da Yerel Yönetimlerin Yeri”, Çağdaş Yerel
Yönetimler, Cilt: 4, Sayı: 2, ss: 89-92
GERAY, Cevat (2001), “KentleĢme Sorunlarının Çözümü Açısından KüreselleĢme,
ÖzelleĢtirme, YerelleĢme ve Yerel Yönetimler”, Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt:10,
Sayı: 4, ss: 7-22.
GÖRMEZ, Kemal (1997), Yerel Demokrasi ve Türkiye, Ankara: Vadi Yayınları.
GÜDÜK, Mehmet (2007), Yerel Özerklik Açısından Belediyelerin Mali Yeterliliği, Ankara:
Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü KentleĢme ve Çevre Sorunları Bilim
Dalı, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi.
GÜLER, Birgül Ayman (2006), Yerel Yönetimler Liberal Açıklamalara Eleştirel
Yaklaşım, Ankara: Ġmge Kitabevi.
GÜLER, Birgül Ayman (2003), “Devlette Reform”, Mimarlar Odası Ankara ġubesinde
verilmiĢ Konferans KonuĢması Temelinde GeliĢtirilmiĢtir, ss: 1-26.
(http://www.birgulaymanguler.net/files/pdf/devletreformu.pdf,
EriĢim Tarihi: 01.01.2012).
Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı ve Türkiye’de Yerel Özerklik Tartışmaları 1300
GÜLER, Birgül Ayman (2000), “Devletin Yeniden Yapılandırılması”, CHP Sol Kanat Grubu
Toplantısında Ankara‟da Yapılan KonuĢma Metni
(http://80.251.40.59/politics.ankara.edu.tr/bguler/pdf/yonetisim.pdf,
EriĢim Tarihi: 01.01.2012).
GÜLER, Birgül (1993), “Yerel Yönetim Tarihine YaklaĢım Sorunu”, Amme İdaresi Dergisi,
Cilt: 26, Sayı:1 ss: 87-96
GÜNER, AyĢe (2005), “Mali Özerklik Çerçevesinde Yerel Yönetimlerin Gelirleri Üzerine Bir
Değerlendirme”, 20. Türkiye Maliye Sempozyumu,
GÜNGEN, Ali Rıza (2006), “1980‟ler Türkiye‟sinde Devletin Yeniden Yapılandırılmasına
Dair YaklaĢımlar Üzerine EleĢtirel Notlar”, Demet Yılmaz vd. (haz.), Türkiye’de
Kapitalizmin Gelişimi, Ankara: Dipnot Yayınları, ss: 329-350.
HARVEY, David (2008), Umut Mekânları, Çeviri: Zeynep Gambetti, Ġstanbul: Metis
Yayınları.
ĠNAÇ, Hüsamettin; Feyzullah Ünal (2011), “Avrupa Yerel Yönetimler özerklik ġartı ve
Türkiye‟de Belediyeler”, (http://sbe.dpu.edu.tr/17/1-24.pdf, EriĢim Tarihi:
20.12.2011)
KARAARSLAN, Mehmet (2007), Türkiye’de Yerel Yönetimler Reformu Bağlamında
Yerel Yönetimlerin Özerkliği ve Denetimi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku (Ġdare Hukuku) Anabilim Dalı, YayımlanmamıĢ
Doktora Tezi.
KARAMAN, Zerrin TOPRAK (2004) “Belediyelerde Yurtiçi ve Sınır ötesi ĠĢbirliği”, İsveç ve
Türkiye’de Yerel Yönetimler ve Avrupa Birliği Uluslararası Seminer, Ankara:
TBB Yayınları.
KAYIKÇI, Sabrina (2003), “1982 Reform Yasası Sonrası Fransa‟da Yerel Yönetimler ve
Yerel Özerklik ġartı”, Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt: 12, Sayı:3, ss: 22-47.
KELEġ, RuĢen (2004), Kentleşme Politikası, (8. Baskı) Ankara: Ġmge Kitabevi.
KELEġ, RuĢen (2000), Yerinden Yönetim ve Siyaset, Ġstanbul: 4.basım, Cem Yayınevi.
KELEġ, RuĢen (1995), “Yerel Yönetimler Özerklik ġartı KarĢısında Avrupa ve Türkiye”,
ÇağdaĢ Yerel Yönetimler, Cilt: 4, Sayı: 6, ss: 3-19.
KELEġ, RuĢen (1992), “Belediyeciliğimizde Son GeliĢmeler ve Yerel Özerklik”, Çağdaş
Yerel Yönetimler, Cilt: 1, Sayı: 2, ss: 9-14.
KELEġ, RuĢen; AyĢegül Mengi (2002), “Dünya Yerel Yönetimler Özerklik ġartı‟na Doğru”,
Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt:11, Sayı:4, ss: 6-24.
KOYUNCU, BaĢak (2000), “Yerel Özerklik: Modeller ve Uygulamalar”, Muğla Üniversitesi
SBF Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1, ss: 97-117.
KÖSE, Ömer (2004), “Yerel Yönetim Olgusu ve KüreselleĢme Sürecindeki YükseliĢi”,
SayıĢtay Dergisi, Sayı: 52, ss:3-42.
MUTLUER, M. Kamil; Erdoğan Öner (2009), Teoride ve Uygulamada Mahalli İdareler
Maliyesi, Ġstanbul: Ġstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
NACAK, Osman (2007), AB Sürecinde Türkiye’de Yerel Yönetimlerin
Demokratikleşmesi ve İdari Denetimi, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi.
1301
Firdevs KOÇ & Ahmet YATKIN
NADAROĞLU, Halil (2001), Mahalli İdareler, 7. Basım, Ġstanbul: Beta Basım
ORTAYLI, Ġlber (1974), Tanzimattan Sonra Mahalli İdareler, Ankara: Türkiye ve Orta
Doğu Amme Ġdaresi Enstitüsü Yayınları No: 142, Sevinç Matbaası.
ÖKMEN, Mustafa; Serhat BaĢtan (2004), “ KüreselleĢme-YerelleĢme Dinamikleri ve Bir
YönetiĢim Faktörü Olarak Yerel Yönetimler”, Ali Akdemir vd. (ed.), Yerel
Yönetimler Kongresi, Dünden Bugüne Yerel Yönetimlerde Yeniden Yapılanma,
Bildiriler Kitabı, Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi, Biga Ġktisadi ve Ġdari
Bilimler Fakültesi, ss: 209-241.
ÖNER, ġerif (2006), Yeni Mevzuat Çerçevesinde Türkiye’de Belediye Yönetimi, Ankara:
Nobel Basımevi.
PĠRLER, Orhan; Nuri TORTOP; Ahmet BASSOY (1995) Belediyeler ve İdari Vesayet,
Ankara: TBD-KAV Yayınları.
SARIOĞLU, Fatih (2008), “Türkiye‟de Yerel Yönetim Reformları Üzerine: Ekonomik Bir
YaklaĢım”, Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt: 16, Sayı: 4, ss: 21-37.
ġATAF, Ceyda (2005), Türkiye’deki Belediyelerin Borçlanması: Isparta Belediyesi
Örneği, Süleyman Demirel Üniversitesi, Maliye Bölümü, YayımlanmamıĢ Yüksek
Lisans Tezi.
ġENGÜL, Ramazan (2010), Yerel Yönetimler, Ġstanbul: Umuttepe Yayınları.
ġENGÜL, Tarık (2009a), Kentsel Çelişki ve Siyaset, Ankara: Ġmge Kitabevi.
ġENGÜL, Tarık (2009b), “Yerel Devlet Sorunu ve Yerel Devletin DönüĢümünde Yeni
Eğilimler”, Praksis, Sayı: 9, Sayfa: 183- 220.
ġENGÜL, Tarık (1999), “Yerel Yönetim Kuramları: Yönetimden YönetiĢime”, Çağdaş Yerel
Yönetimler, Cilt: 8, Sayı: 3, ss: 3-19.
ġENTÜRK, Ünal (2010), “KüreselleĢme ile YerelleĢmenin Simetrisi”, Dünden Bugüne
Küreselleşme Yerelleşme ve Türkiye, Ed: Mustafa Talas ve Bülent Kara, Ankara:
Gazi Kitabevi, ss: 47-69.
ġĠNĠK, Bilal (2007), Avrupa Birliği Yerel Yönetimler Ekseninde Örgütlenme Modelleri,
Ġstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı,
YayımlanmamıĢ Doktora Tezi.
TEK, Hande (2004), “ Avrupa Entegrasyonunda Ulus-Devletler ve Avrupa Birliği Yapısal
Politikalarının Yansımaları”, Yerel Yönetimler Kongresi, Dünden Bugüne Yerel
Yönetimlerde Yeniden Yapılanma, Bildiriler Kitabı, Çanakkale On Sekiz Mart
Üniversitesi, Biga Ġktisadi ve Ġdari Bilimler Fakültesi, Ed: Ali Akdemir, Mahir
GümüĢ, Hamit Palabıyık, Sefer ġener, ss: 109-115.
TOPRAK, Zerrin (2006), Yerel Yönetimler, 6. basım, Ankara: Nobel Basımevi.
TORTOP, Nuri (1991), “Özerk, Üretken ve Katılımcı Mahalli Ġdare AnlayıĢı”, Amme İdaresi
Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 4, ss: 3-9.
TORTOP, Nuri (1996), “Yerel Yönetimler ve Mali Özerklik”, Çağdaş Yerel Yönetimler,
Cilt: 5, Sayı: 5, ss: 3-13.
Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı ve Türkiye’de Yerel Özerklik Tartışmaları 1302
TÜRKOĞLU, Ġrfan (2007), Yerel Yönetimlerde Mali Reform Arayışları: Türkiye’de
Belediyelerde Mali Özerklik ve Belediye Başkanlarının Mali Özerklik
Algılaması, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye
Anabilim Dalı, YayımlanmamıĢ Doktora Tezi.
URHAN, Vahide Feyza (2008), ”Türkiye‟de Yerel Yönetimlerin Yeniden Yapılandırılması”,
Sayıştay Dergisi, sayı:70, ss. 85-102.
ÜNSAL, Cengiz (2006), Türkiye’nin İdari Sistemi İçinde İl Özel İdaresinin Yeri ve Mali
Yapısı (Manisa Örneği), Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi (Yönetim Bilimleri) Anabilim Dalı,
YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi.
YATKIN, Ahmet (2008), “Etik DüĢünce ve DavranıĢın Yerel Yönetimlerde Hizmet
Verimliliğinin Arttırılmasında Rolü ve Önemi (Elazığ Belediyesi Örnek Alan
AraĢtırması)”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 18, Sayı: 1, ss: 211-
231.
YATKIN, Ahmet (2007), “Avrupa ile BütünleĢme Sürecinde Yerel Yönetimlerde Yeniden
Yapılanma”, Yerel Yönetimlerde ‘Dönüşüm’ Sempozyumu, Türk Mühendis ve
Mimar Odaları Birliği, Ankara: Mattek Matbaa.
YETER, Enis (1996), “Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik ġartı KarĢısında Türkiye: Anayasa
ve Ġlgili Yasalarda Durum”, Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt: 5, Sayı: 1, ss: 3-13.
YETER, Enis (1992), “Yerel Yönetimler Üzerine DüĢünceler”, Çağdaş Yerel Yönetimler,
Cilt: 1, Sayı:4, ss: 13-21.
ZĠBEL, Ertan (2004), “KüreselleĢme ve Yerel Yönetimler”, Ali Akdemir vd. (ed.), Yerel
Yönetimler Kongresi, Dünden Bugüne Yerel Yönetimlerde Yeniden Yapılanma,
Bildiriler Kitabı, Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi, Biga Ġktisadi ve Ġdari
Bilimler Fakültesi, ss: 187-191..

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com