ABOUT THE WORDS KÜѲH, TANARA AND HALAAN IN THE YAKUT TURKISH
Journal Name:
- The Journal of Academic Social Science Studies
Keywords (Original Language):
| Author Name | University of Author | Faculty of Author |
|---|---|---|
Abstract (2. Language):
Yakut Turkish which belongs to the group of Uighur - Oghuz Turkish,
Yakut Autonomous Republic is spoken. Yakut Turkish, Turkish language
dialect. Yakut Turkish, distant dialect of Turkish language. Yakut Turkish is
divided Turkish language before the main Turkish period. There are Mongolian, Tungusic, Samoyedic and Russian the language elements in the
Yakut Turkish lexicology. Yakut Turkish has Kangal-Vilyuy, Nam-Aldan and
Dolagan three mouth. Yakut Turkish Siberian dialects of Tuva, Khakas Turks
and Kipchak dialects of Bashkir close in terms of phonology and morphologic
characteristics.
XIX. century of the mid By Otto Bohtlingk Yakut Turkish primary (~
essential) protects the long vowels have been identified in a systematic way.
After this important work Otto Bohtlingk local and foreign Turcologist have
made various studies in primary long time as a vowel. Today, by the Russian
Turcologists are there any long consonants in the Yakut Turkish? or side by side
with the arrival of twin consonants? Yakut Turkish, considered to be one of the
main dialects with regard to historical language materials.
Three Yakut words with the meaning ‘sky’ which means "küѳh, tamara,
and halaan" words are emphasized in this article. These words sound, meaning
and structure to take advantage of elements descended towards the main roots.
The use of shapes that make up the words, and provides information about the
semantics. In addition, for these words are derived from information that has
been proposed by other Turcologist are critically evaluated.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Uygur-Oğuz grubuna ait Yakut Türkçesi, Türk dilinin Sibirya’da Rusya
Federasyonu’na bağlı Yakut Özerk Cumhuriyetinde konuşulan uzak bir
lehçesidir. Yakut Türkçesi, Türk Dilinin Ana Türkçe döneminden çok önce
ayrıldığı için genel Türkçeden çok uzaklaşmıştır. Yazı dili hâline çok sonra
geçmiş Yakut Türkçesinin söz varlığında Moğolca, Tunguzca, Samoyetçe ve
Rusçaya ait dil öğeleri bulunur. Kangal-Vilyuy, Nam-Aldan ve Dolagan olmak
üzere üç ağzı vardır. Yakut Türkçesi, Sibirya lehçelerinden Tuva, Hakas
Türkçelerine ve Kıpçak grubu lehçelerinden de Başkurt Türkçesine ses ve şekil
bilgisi özellikleri bakımından yakındır.
Yakut Türkçesinin Ana Türkçe dönemine ait birincil (~aslî) uzun ünlüleri
sistemli bir şekilde koruduğu Otto Böhtling tarafından XIX. yy.’ın ortalarında
tespit edilmiştir. Böhtling’in bu önemli çalışmasından sonra yerli ve yabancı
Türkologlar birincil uzun ünlülerle ilgili zaman içerisinde çeşitli çalışmalar
yapmışlardır. Bugün Rus Türkologlar tarafından Yakut Türkçesinde uzun
ünsüzler var mıdır? Yoksa bu durum, birbirine tamamen benzemiş iki ünsüzün
(~ünsüz ikizleşmesi) yan yana gelmesi midir? gibi sorulara verilen cevaplar
tartışıladursun Yakut Türkçesi tarihi dil malzemelerini koruma açısından Türk
dilinin temel lehçelerden biri olarak kabul edilir.
Bu makalede, Yakut Türkçesinde ‘gökyüzü’ anlamına gelen ‚küѳh,
tanara ve halaan‛ kelimeleri üzerinde durulmuştur. Bu kelimelerin ses, anlam
ve yapı unsurlarından yararlanıp temel köklerine inilmiş, kelimeleri meydana getiren şekillerin tarihi semantiği ve kullanımı hakkında bilgiler verilmiştir.
Ayrıca bu kelimelerle ilgili Türkologların bazıları tarafından teklif edilmiş
köken bilgileri de eleştirel bir gözle değerlendirilmiştir.
FULL TEXT (PDF):
- 1
261-269