You are here

Home » Content

BELEN TÜNEMİŞ SENKLİNALLERİNİN JEOMORFOLOJİSİ (AMANOS DAĞLARI, HATAY)

GEOMORPHOLOGY OF BELEN PERCHED SYNCLINES (AMANOS MOUNTAINS, HATAY)

Journal Name:

  • The Journal of Academic Social Science Studies

Publication Year:

  • 2013
DOI: 
http://dx.doi.org/10.9761/JASSS769

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Perched synclinals, products of relief formation and one of remarkable land formations, were formed as a result of the much higher anticlinals of the past being emptied in time and brought down to levels lower than synclinals as a result of river erosion processes in folded areas during geomorphologic formation and development periods. In Turkey folded structures are widespread in North and South Anatolia. Examples of perched synclinals, products of relief inversion, can be found among these folded systems. Current study aims to explain the geomorphologic characteristics and development of the two perched synclinals that developed on the Amanos Mountains (Middle Amanos Mountains) in Hatay province in the south Turkey. Related literature was reviewed with this purpose in mind and draft maps of the study field were developed. Geographical Information Systems (GIS) software was utilized in drawing study maps and topographic profiles. 1/25.000 scaled topography sheets and geological maps of various scales prepared by different researchers were used as the base maps in the study. Data obtained in all these stages were checked in-situ with field trips and measurements were taken and photographed where necessary. In the final stage, obtained information was recorded based on geomorphologic principles. Results show that Belen perched synclinals developed on Middle Miocene reef limestone lithology as a result of young tectonic movements. Existence of perched synclinals in the area shows that the region is currently in the period of maturity; that the Amanos Mountains identified today as horst previously had a folded structure and that they had been raised with a high tempo to obtain the current character. Based on the existence of perched synclinals, identification of other geographical formations of the same type and regional interpretation of these land formations are necessary in future studies.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Kıvrımlı yapılı sahalarda jeomorfolojik oluşum ve gelişim süreci esnasında akarsu aşındırma süreçlerinin etkisiyle eskiden daha yüksek olan antiklinallerin zamanla boşaltılarak, o sahadaki senklinallerden daha alçak seviyeye indirilmesi ile meydana gelen tünemiş senklinaller röliyef tersleşmesinin bir eseri olarak ortaya çıkan dikkat çekici yerşekillerindendir. Türkiye’de Kuzey ve Güney Anadolu’da kıvrımlı yapılar önemli yayılış göstermektedir. Bu kıvrım sistemleri içerisinde de röliyef tersleşmesinin bir ürünü olan tünemiş senklinal örneklerine rastlanmaktadır. Bu çalışmada Türkiye’nin güneyindeki Amanos Dağları (Orta Amanos Dağları) üzerinde gelişim göstermiş iki tünemiş senklinalin jeomorfolojik özellikleri ve gelişimi açıklanmaya çalışılmıştır. Bu amaç doğrultusunda konu ve alan bakımından ilgili literatür gözden geçirilmiş ve inceleme alanına ait taslak haritalar oluşturulmuştur. Çalışma haritaları ve topografik profillerin çiziminde Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yazılımlarından faydalanılmıştır. Çalışmada temel harita olarak 1/25.000 ölçekli topografya paftaları ve farklı araştırmacılar tarafından hazırlanmış değişik ölçekli jeolojik haritalardan yararlanılmıştır. Bütün bu aşamalardan elde edilen veriler arazi çalışmaları ile yerinde kontrol edilmiş, gerekli görülen alanlarda ölçüm yapılmış ve fotoğraf çekilmiştir. Nihai aşamada ise elde edilen bilgiler jeomorfoloji prensiplerine bağlı kalınarak metne aktarılmıştır. Çalışma sonuçları Belen tünemiş senklinallerinin, Orta Miyosen yaşlı resifal kireçtaşları üzerinde genç tektonik hareketlerin etkisiyle gelişmiş olduğunu göstermektedir. Tünemiş senklinalerin varlığı bölgenin, olgunluk safhasında bulunduğunu, günümüzde horst olarak tanımlanan Amanos Dağlarının jeolojik geçmişte kıvrımlı bir yapıya sahip olduğunu ve büyük bir tempo ile yükselerek güncel karakterini kazandığını göstermektedir. Bundan sonraki çalışmalarda tünemiş senklinallerin varlığından hareketle aynı türden başka yerşekillerinin de varlığının saptanması ve bu yerşekillerinin bölgesel yorumlanması şeklinde çalışmaların yapılmasına ihtiyaç vardır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon 1790819430_52ozsahinemre_s-1013-1036.pdf
  • 5
1013-1036
  • Turkish

REFERENCES

References: 

AKTAŞ, Gürhan, ROBERTSON, H. F. Alastair (1984). “The Maden Complex, SE Turkey: evolution of a Neotethyan continental margin”, In: Dixon, J. E., Robertson, A. H. F. (Eds.), The Geological Evolution of the Eastern Mediterranean, Geological Society, London, Special Publications, Volume: 17, pp.: 375–402.
ALLEN, B. Mark ve ARMSTRONG, A. Howard (2008). “Arabia–Eurasian collision and the forcing of mid Cenozoic global cooling”, Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, Issue: 265, Volume: 1–2, pp.: 52–58.
ARDOS, Mehmet (1979). Türkiye Jeomorfolojisinde Neotektonik, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Yayınları, No: 113.
ATEŞ, Şerafettin; KEÇER, Mustafa; OSMANÇELEBİOĞLU, Refahat ve KAHRAMAN, Selahattin (2004). Antakya (Hatay) İl Merkezi ve Çevresinin Yerbilim Verileri. Ankara: Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü, Jeoloji Etütleri Dairesi.
AYTAÇ, Ahmet Serdar (2010). Amanos Dağlarının Orta Kesiminin Doğal Ortam, Sosyo-Ekonomik Faaliyetler, Koruma Kriterleri ve Çevre Eğitimi Açısından
Belen Tünemiş Senklinallerinin Jeomorfolojisi (Amanos Dağları, Hatay) 1033
Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü.
BEYARSLAN, Melahat ve BİNGÖL, A. Feyzi (2000). “Petrology of a super-subduction zone ophiolite (Elazığ Turkey), Canadian Journal of Earth Sciences, Volume: 37, pp.: 1411–1424.
BLUMENTHAL, M. Michael (1947). Seydişehir-Beyşehir Hinterlandındaki Toros Dağlarının Jeolojisi. Ankara: Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü Yayınları No: 2.
BOULTON, J. Sarah (2009). “Record of Cenozoic sedimentation from the Amanos Mountains, Southern Turkey: Implications for the inception and evolution of the Arabia–Eurasia continental collision”, Sedimentary Geology, Volume: 216, pp.: 29–47.
DERMAN, A. Sami (1979). Antakya (Hatay) Civarı Stratigrafisi ve Jeolojisi. Ankara: T.P.A.O. Rapor No: 1513.
DOĞAN, Uğur (1997). “Gidengelmez Dağları’nda Doğal Ortam ve İnsan İlişkileri”, Türkiye Coğrafyası Dergisi, Sayı: 6, s.: 41-61.
DOĞAN, Uğur ve KOÇYİĞİT, Ali (2009). “Samandağ (Hatay) Kıyı Kuşağında Deniz Seviyesi Değişiminin İzleri ve Aktif Tektonik İle İlişkisi, Doğu Akdeniz, Türkiye”, ATAG 13-Aktif Tektonik Araştırma Grubu 13. Çalıştayı, 08-11 Ekim 2009, Çanakkale.
ERİNÇ, Sırrı (2012). Jeomorfoloji I, (Güncelleştirenler: Ahmet ERTEK ve Cem GÜNEYSU), Güncelleştirilmiş Yeni Basım, Der Yayınları No: 284, İstanbul.
EROL, Oğuz (1980). “Türkiye’de Neojen ve Kuvaterner Aşınım Dönemleri, Bu Dönemlerin Aşınım Yüzeyleriyle Yaşıt Tortullara Göre Belirlenmesi”. Jeomorfoloji Dergisi, Sayı: 11, s.: 1-22.
EROL, Oğuz (1981). “Neotectonic and geomorphologic evolution of Turkey”. In: Fairbridge R. W. (ed.) Neotectonics, Zeitschrift für Geomorphologie, Supplement Band., Volume: 40, pp.: 193-211.
EROL, Oğuz (1983). “Türkiye’nin Genç Tektonik ve Jeomorfolojik Gelişimi”. Jeomorfoloji Dergisi, Sayı: 11, s: 1-22.
EROL, Oğuz (1989). Türkiye Jeomorfolojisi, Türkiye'nin Jeomorfolojik Evrimi ve Bugünkü Genel Jeomorfolojik Görünümü. İstanbul: Yayınlanmamış Ders Notu.
EROL, Oğuz (1990). “Batı Toros Dağlarının Messiniyen Paleojeomorfolojisi ve Neotektoniği”, Türkiye 8. Petrol Kongresi (16-20 Nisan 1990), Genişletilmiş Bildiri Özleri, s: 91-82, Ankara.
1034
Emre ÖZŞAHİN
EROL, Oğuz (1992). Klimajeomorfoloji I. Genel Koşullar, İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü, İstanbul: Üniversite Yayın No: 3682, Enstitü Yayın No: 10.
FAIRBRIDGE, Rhodes; EROL, Oğuz, KARACA, Mehmet ve YILMAZ, Yücel (1997). “Background to Mid-Holocene Climatic Change in Anatolia and Adjacent Regions”, In Dalfes, N., Kukla, G., Weiss, H., Third Millenneum BC Climate Change and Old World Collapse. NATO ASI Series, Volume: 149, pp.: 595-610, Springer Verlag.
GANWA, Alembert Alexandre; FRISCH, W., MVONDO Ondoa Joseph ve NJOM Bernard (2007). “Relationships Between the Parameters of Geomorphology and Structural Features in the Pan African Fold Belt of Cameroon. Example of Kombé II-Mayabo Area”. Journal of Engineering and Applied Sciences, Volume: 2, pp.: 336-341.
GÜNAY, Yılmaz (1984). Amanos Dağlarının Jeolojisi ve Karasu-Hatay Grabeninin Petrol Olanakları. TPAŞ Arama Grubu Başkanlığı Hakkari-Şariyaj Projesi, Ankara: TPAO Rapor No: 1954.
GÜNEYSU, A. Cem (1993a). Kovada Gölü Doğusunun (Isparta) Karst Jeomorfolojisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü.
GÜNEYSU, A. Cem, (1993b). “Batı Toroslarda Neotektonik Hareketleri Karstlaşma Üzerindeki Etkileri ve Karstlaşmanın Evrimi”, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 28, s.: 329-336.
HALL, Robert (1976). “Ophiolite emplacement and evolution of the Taurus suture zone. Southeast Turkey”, Geological Society of America Bulletin, Volume: 87, pp.: 1078–1088.
HERECE, Erdal (2008). Doğu Anadolu Fayı (DAF) Atlası. Ankara: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü.
HOŞGÖREN, Mehmet Yıldız (2010). Jeomorfoloji’nin Ana Çizgileri I. 7. Baskı, İstanbul: Çantay Kitabevi.
HOŞGÖREN, Mehmet Yıldız (2011). Jeomorfoloji Terimleri Sözlüğü. 1. Baskı, İstanbul: Çantay Kitabevi.
KARIG, E. Daniel ve KOZLU, Hüseyin (1990). “Late Palaeogene–Neogene evolution of the triple junction region near Maraş, south central Turkey”, Journal of the Geological Society (London), Volume: 147, pp.: 1023–1034.
KOÇYİĞİT, Ali (1984). “Güneybatı Türkiye ve Yakın Dolayında Levha içi Yeni Tektonik Gelişim”, Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, Cilt: 27, Sayı: 1, s.: 1-15.
Belen Tünemiş Senklinallerinin Jeomorfolojisi (Amanos Dağları, Hatay) 1035
KOP, Alican; ÜNLÜGENÇ, Ulvi Can ve DEMİRKOL, Cavit (2002). “Kırıkhan ve Civarının (HATAY) Stratigrafik Gelişimi, GD Türkiye”, Yerbilimleri, Sayı: 40/41, s.: 51-80.
KOZLU, Hüseyin (1997). Tectono-stratigraphic units of the Neogene basins (Iskenderun, Misis-Andirin) and their tectonic evolution in the eastern Mediterranean region. PhD Thesis, Adana: Cukurova University, Natural Science Institute, Turkey.
MÜLAZIMOĞLU, Necip Sabri (1979). İskenderun Körfezi Tabanı, Kıyıları ve Çevresinin Kuvaterner Jeolojisi ve Jeomorfolojisi. Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Strüktür ve Yeraltı Kaynakları Kürsüsü.
NAZİK, Lütfi (1992). Beyşehir Gölü Güneybatısı ile Kembos Polyesi Arasının Karst Jeomorfolojisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü.
ÖNER, Ertuğ (2008). “Asi Delta Ovasında Alüvyal Jeomorfoloji ve Paleocoğrafya Araştırmaları (Antakya/Hatay)”. Ege Coğrafya Dergisi, Sayı: 17, Cilt: 1-2, s.: 1-25.
ÖVER, Semir; ÜNLÜGENÇ, Ulvi Can ve ÖZDEN, Süha (2001). “Hatay Bölgesinde Etkin Gerilme Durumları”. Yerbilimleri, Sayı: 23, s.: 1-14.
ÖZŞAHİN, Emre (2013). “Koltukkayası Tünemiş Senklinalinin Jeomorfolojisi”, International Journal of Social Science, Volume: 6, Issue: 1, pp.: 1161-1191.
ROBERTSON, H. F. Alastair; USTAÖMER, Timur; PARLAK, Osman; ÜNLÜGENÇ, Ulvi Can; TAŞLI, Kemal ve İNAN, Nurdan (2006). “The Berit transect of the Tauride thrust belt, S Turkey: Late Cretaceous- Early Cenozoic accretionary/collisional processes related to closure of the Southern Neotethys”, Journal of Asian Earth Sciences, Volume: 27, pp.: 108–145.
ROBERTSON, H. F. Alastair; ÜNLÜGENÇ, Ulvi Can; İNAN, Nurdan ve TAŞLI, Kemal (2004). “The Misis–Andırın Complex: a Mid-Tertiary melange related to late-stage subduction of the Southern Neotethys in S Turkey”, Journal of Asian Earth Sciences, Volume: 22, pp.: 413–453.
SELÇUK BİRİCİK, Ali (1982). Beyşehir Gölü Havzası’nın Strüktüral ve Jeomorfolojik Etüdü. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Yayınları No: 119.
SELÇUK, Haluk (1985). Kızıldağ-Keldağ-Hatay Dolayının Jeolojisi ve Jeodinamik Evrimi. Ankara: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Jeoloji Etütleri Dairesi Başkanlığı.
SÜR, Özdoğan (1994). Strüktüral Jeomorfoloji. Ankara: Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayın No: 373.
1036
Emre ÖZŞAHİN
ŞENGÖR, Ali Mehmet Celal (1980). Türkiye'nin Neotektoniğinin Esasları. Ankara: Türkiye Jeoloji Kurumu Konferans Serisi 2, No: 40.
TRICART, Jean ve CAILLEUX, Andre (1963). Premiere partie: Geomorphologie structurale, cicule II type de bordüre de massifs anciens avec travaux pratiques, Documentation Universitaire 5, Place de la Sorbonne, Paris.
VINCENT, J. Stephen; MORTON, C. Andrew; CARTER, Andrew; GIBBS, Samantha ve BARABADZE, G. Teimuraz (2007). “Oligocene uplift of the Western Greater Caucasus: an effect of initial Arabia–Eurasia collision”, Terra Nova, Volume: 19, pp.: 160–166.
YALÇINLAR, İsmail (1996). Strüktüral Jeomorfoloji, Cilt: 1, Genişletilmiş 4. Baskı, Konya: Öz Eğitim Yayınları, Yayın No: 15.
YILMAZ, Yücel (1984). Amanos Dağlarının Jeolojisi (Cilt: I-II-III-IV). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Döner Sermaye İşletmesi.
YILMAZ, Yücel; YİĞİTBAŞ, Erdal ve GENÇ, Semih Can (1993). “Ophiolitic and metamorphic assemblages of southeast Anatolia and the significance in the geological evolution of the orogenic belt”, Tectonics, Volume: 12), pp.: 1280–1297.
ZEYBEK, Halil İbrahim (2010). “Eğertepe Tünemiş Senklinali (Turhal-Tokat)”. Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı: 23, s.: 19-29.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com