You are here

ÖFKE OLGUSU HAKKINDA SOSYAL PSİKOLOJİK BİR DEĞERLENDİRME

A SOCIAL PSYCHOLOGICAL EVALUATION ABOUT ANGER

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.9761/JASSS1691
Abstract (2. Language): 
Anger, with a general definition, is; ‚a feeling of individual when his/her desire or needs are blocked or he/she is hard done by something and he/she perceive a threat towards his/her own personality. Anger generally shows itself more, towards children or the partner with some behaviors related to crime and violence and with the facts of violence collectively. Anger that is experienced often in daily life causes at least two individuals’ unhappiness in the emotional basis. It causes an adverse experience for both the target to which it is inclined and the source. Here, it is an important problem to control the anger for the person who experience it, and for the target of the anger how to cope with this anger. Considered as the source of serious problems; anger, experienced in emotional, physiological, cognitive, and social extent, causes intense and adverse effects. Unbounded anger causes unbelievable adverse results for both the individual and for the society. It can cause problematic interpersonal relationships, committing a crime, divorce, failure of productivity andfunctionality at work, serious problems of physical and mental health. Individuals decide themselves whether they will behave in accordance with their emotions or not. Despite all the negative aspects of anger, there are also positive results. Stimulating, protective and actuator functions of anger for the individual, point that how this emotional experience is important for continuation of life. In nature, in order to survive many spices need to be warned against threats, to sustain their life they also have to demonstrate aggressive behaviors. Therefore, while anger warns the organism about a problem, it also plays an active role in making the organism aware of tendency of harmful or offensive behaviors. Some people may be more furious than others. Genetic, physiological, and social-cultural factors can be the reason of this situation. Research findings show that angry children born with grumpy, touchy and irritable features and these signs have been present from a very early age. On the other hand, socio-cultural factors also cause anger. Studies have shown that family life plays an important role in the expression of anger. Choleric people have typically destructive, complex and emotionally unstable families and these families do not have a good communication. When we look from the clinical perspective, anger is also an important predictor of suicide in adolescents because of the internal and destructive impulses. In this study, the matter of anger is examined and analyzed with the social psychological dimensions. Literature review is made with the data obtained from the studies in this field. Evaluation was made in line with this data and suggestions for the management of anger were revealed.
Abstract (Original Language): 
Genel tanımı ile öfke; ‚bireyin planları, istek ve gereksinimleri engellendiğinde ya da bir haksızlığa uğradığında ve kendi benliğine yönelik bir tehdit algıladığında yaşadığı bir duygu‛dur. Öfke, genellikle suça ve şiddete yönelik davranışlarla ilgili olarak eş ve çocuklara yönelik eziyetlerde ve toplu şiddet olgularında kendini daha sık göstermektedir. Günlük yaşam içinde sıklıkla yaşanan öfke, duygusal temelde en az iki kişinin mutsuzluğuna neden olmaktadır. Öfke, hem yöneldiği hedefi hem de kaynağını olumsuz bir yaşantı içine sokmaktadır. Burada öfkeyi yaşayan için, öfkenin kontrolü, öfkenin yöneldiği kişi içinse, gelen bu öfkeyle nasıl baş edileceği yani nasıl başa çıkabileceği önemli bir sorundur. Duygusal, fizyolojik, bilişsel ve sosyal boyutlarda yaşanan öfkenin, yoğun ve istenmeyen etkileri göz önüne alındığında ciddi sorunlara kaynaklık ettiği görülmektedir. Kontrolsüz öfke hem birey hem de toplum üzerinde inanılmaz olumsuz etkilere neden olmaktadır. Kişilerarası sorunlu ilişkilere, suç işlemeye, boşanmaya, çalışma yaşamında üretkenliğin ve işlevselliğin bozulmasına, fiziksel ve ruhsal sağlıkta önemli sorunlara neden olabilmektedir. Bireyler, duygularına göre davranıpdavranmayacaklarına kendileri karar verirler. Öfkenin tüm olumsuzluklarına karşın, olumlu sonuçları da bulunmaktadır. Kişiyi uyarıcı, koruyucu ve harekete geçirici olan işlevleri, bu duygusal yaşantının, yaşamın devamı için ne kadar önemli olduğuna işaret etmektedir. Doğada birçok canlının yaşamını sürdürebilmesi için, kendisine yönelik tehditlere karşı uyarılması; kendisini korumak, yaşamda kalabilmek ve türünü sürdürebilmek için saldırgan davranışlar göstermesi gerekir. Dolayısıyla öfke bir taraftan organizmayı bir problem olduğu konusunda uyarırken, diğer taraftan da organizmanın kendisine zarar verici veya saldırgan davranma eğiliminin farkına varması konusunda etkin bir rol oynar. Bazı kimseler başkalarına göre daha öfkeli olabilmektedirler. Bu durumun nedenleri, genetik, fizyolojik ve sosyal-kültürel olabilir. Öfkeli çocukların huysuz, alıngan ve çabuk kızan özelliklerle doğduğuna ve bu işaretlerin çok erken yaşlardan beri mevcut olduğuna dair araştırma bulguları vardır. Öte taraftan öfkeye yol açan sosyal-kültürel etmenler de vardır. Araştırmalar aile yaşantısının da öfke ifadesinde önemli rolü olduğunu göstermiştir. Buna göre çabuk öfkelenen insanların, tipik olarak yıkıcı, karmaşık ve duygusal iletişimi iyi olmayan dengesiz ailelerden geldiği bildirilmiştir. Klinik perspektiften baktığımızda, öfkenin içsel ve yıkıcı dürtülerinin ergenlerde intiharı netice verebildiği görülmektedir. Bu çalışmada, öfke olgusu ele alınarak, sosyal psikolojik boyutları ile incelenmiştir. Çalışmada, literatür taraması yapılmış olup bu alanda yapılan çalışmalardan elde edilen veriler paralelinde bir değerlendirme yapılmaya çalışılmış ve öfke yönetimine ilişkin öneriler ortaya konmuştur.
1101-1123

REFERENCES

References: 

ADANA, F. & ASLANTAŞ, H. (2011). Ergenlikte Öfke ve Öfkenin Yönetiminde Okul Hemşirelerinin Rolü. Adnan Menderes Üniversitesi, Tıp Fakültesi Dergisi, 12 (1), 57-62.
AMERİKAN PSİKİYATRİ BİRLİĞİ (APA). (1994). Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı. (DSM-IV). (Dördüncü Basım). (Çev. Ed.:E. Köroğlu). Ankara: Hekimler Yayın Birliği, 1995.
BALCIOĞLU, İ. (2001). Şiddet ve Toplum. İstanbul: Bilge Yayınları.
ASLAN, A. E. & SEVİNÇLER-TOGAN, S. (2009). Duygu Yönetimine Bir Hizmet: Ergen Öfke Değerlendirme Ölçeği Türkçe Versiyonu (Adolescent Anger Rating Scale-AARS). Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 9 (2), 369-400.
BATIGÜN-DURAK, A. & ŞAHİN, N. H. (2003). Öfke, Dürtüsellik ve Problem Çözme Becerilerindeki Yetersizlik Gençlik İntiharlarının habercisi Olabilir mi?. Türk Psikoloji Dergisi, 18 (51), 37-52.
BECK, J.S. (1979). Cognitive Therapy and Emotional Disorders. Boston: İnternational University Pres.
BERBER, S. (2011). Özkıyım (İntihar). (Editör: Öztürk, Orhan & Uluşahin, Aylin). Ruh Sağlığı ve Bozuklukları. (Genişletilmiş 11. baskı). Ankara: Nobel Tıp Kitapevleri Ltd. Şti.
BİLGE, A. & Ünal, G. (2005). Öfke, öfke kontrolü ve hemşirelik yaklaşımı. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 21(1),189-96.
BUDAK, S. (2000). Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
CENKSEVEN, F. (2003). Öfke yönetimi becerileri programının ergenlerin öfke ve saldırganlık düzeylerine etkisi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama Dergisi, 2(4), 153-67.
CÜCEOĞLU, D. (1991). Yeniden İnsan İnsana. İstanbul: Remzi Kitabevi.
ÇOBAN, A., Öfke kontrol bozuklukları, www.htanoropsikiyatri.com/ofke patlamalari, erişim tarihi: 14.01.2013.
DÖKMEN, Ü. (1995). Sanatta ve Günlük Yaşamda İletişim Çatışmaları ve Empati. (2. baskı). Ankara: Sistem Yayıncılık.
ECKHARDT, C., NORLANDER, B. & DEFFENBACHER, J. (2004). The assesment of anger and hostility: A critical review. Aggression and Violent Behavior, 9, 17-43.
ERÖZKAN, A. (2006). Öfke İle Başa Çıkma: Bilişsel Davranışçı Terapilere Dayalı Bir Program. Milli Eğitim Dergisi, 171, 55-65.
Öfke Olgusu Hakkında Sosyal Psikolojik Bir Değerlendirme 1121
GLASSER, W. (1985). Control Theory. A nev explanation of how we control our lives. Harper&Row. Canada.
GOLEMAN, D. (1996). Duygusal Zekâ. (Çev: B.S. Yüksel). İstanbul: Varlık Yayınları.
GÜRKAYNAK, İ. (1976). Sosyo-ekonomik düzey ve çocuk. (1. Baskı). Ankara: Kelaynak Yayınevi ve Matbaası.
İMAMOĞLU, V. &YAVUZ, A. (2011). Üniversite Gençliğinde Dini İnanç ve Umutsuzluk İlişkisi. Sakarya Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Dergisi, 3 (23), 205-244.
JERRY, L. D., REBEKAH, S.L., EUGENE, R. O. & CALVİN, C. (1996). Kemper Anger Reduction in Early Adolescent. Journal of Counseling Psychology, 43 ( 2), 149-157
KAĞITÇIBAŞI, Ç. (1999). Yeni İnsan ve İnsanlar. İstanbul: Evrim Yayınları.
KARACA, F. (2010). Dindarlığın Etkileri. Din Psikolojisi. (Ed: Hökelekli, Hayati). (1. Baskı). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi İlahiyat Fak. Önlisans Programı.
KARATAŞ, Z. (2009). Bilişsel Davranışsal Teknikler Kullanılarak Yapılan Öfke Yönetimi Programının Ergenlerin Saldırganlığını Azaltmadaki Etkisi. Pamukkale Üniversitesi, Eğitim fakültesi Dergisi, 26, 12-24.
KARSLI, N. (2012). Dindarlık ve Öfke Kontrolü İlişkisi Üzerine Tecrübi Bir Araştırma. 16 (50), 57-70.
KAYMAK- ÖZMEN, S. (2004). Aile İçinde Öfke ve Saldırganlığın Yansımaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37 (2), 27-39.
KIRIMOĞLU, H., YILDIRIM, Y. & TEMİZ. A (2010). A study on trait anger-anger expression and frienship commitment level of primary school 2 nd stage students who play- do not play sports. Interanational Journal of human sciences, 7 (2), 682-695.
KISAÇ, İ. (1999). Üniversite öğrencilerinin sürekli öfke ifade biçimi düzeyleri. Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Dergisi;1(1), 63-74.
KÖKDEMİR, H. (2004). Öfke ve öfke kontrolü. Türk Psikologlar Derneği Bülteni, Pivolka, 3(12), 7-10.
KÖKNEL, Ö. (1996). Bireysel ve Toplumsal Şiddet. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
LERNER, H. G. (1996). Öfke Dansı. İstanbul: Varlık Yayınları.
MARTIN, R. & WATSON, D. (1997). Style of anger expressıon and its relation to daily experience. Personality and Social Psychology Bulletin, 23 (3), 284-294
1122
Kasım TATLILIOĞLU – Mehmet KARACA
MORGAN, C.T. (1999). Psikolojiye Giriş. (Çeviri Yayın Sorumlusu: S Karakaş). Hacettepe Psikoloji Bölümü Yayınları, Yayın No:1.
ÖĞÜLMÜŞ, S. (1995). Okullarda şiddet ve saldırganlık. Araştırma Raporu, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, Ankara.
ÖĞÜLMÜŞ, S. (2001). Kişilerarası Sorun Çözme Becerisi Eğitimi. Ankara: Nobel Yayınları.
ÖZMEN, A. (2006a). Öfkeyle Başa Çıkma Eğitiminin ve Etkileşim Grubu Uygulamasının İçe Yönelik Öfke Üzerindeki Etkisi. Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30 (2), 175-185.
ÖZMEN, A. (2006b). Öfke: Kuramsal Yaklaşımlar ve Bireylerde Öfkenin Ortaya Çıkmasına Neden Olan Etmenler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 39 (1), 39-56.
ÖZMEN, S.K. (2004). Aile İçinde Öfke ve Saldırganlığın Yansımaları. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37 (2), 27-39.
ÖZTÜRK, O. & ULUŞAHİN, A. (2011). Ruh Sağlığı ve Bozuklukları. (Yenilenmiş 11. Baskı). Ankara: Nobel Tıp Kitapevleri Ltd. Şti.
ÖZER, Z. Öfke, http://www.genetikbilimi.com/genbilim/ofke.htm, erişim tarihi:16.05.2013.
PEKER, H. (2000). Din Psikolojisi. Samsun: Aksiseda Matbaası.
ROMAS, A. ve SHARMA, M. (2000) Practıcal Stress Management AlIyn&Bacon, Massachusetts
SEYLAM,İ.G.Öfkekontrolü.http://www.bilgiacikkapi.com/toplumsal/ofke-kontrolu-2/, Erişim tarihi: 02.05.2013.
SOYKAN, Ç. (2003). Öfke ve Öfke Yönetimi. Kriz Dergisi, 11 (2), 19-27.
SPİELBERGER, C. (1995). Measuring the Experience, Expression, and Control of Anger. Issues in Comprehensive Pediatric Nursing, 3, 207-232.
ŞAHİN, H.N., ONUR, A. & BASIM, HN. (2008). İntihar Olasılığının Öfke, Dürtüsellik ve Problem Çözme Becerilerindeki Yetersizlik İle Yordanması. Türk Psikoloji Dergisi, 23 (62), 79-88.
TARHAN, N. (2009). İnanç Psikolojisi-Ruh, Beyin ve Akıl Üçgeninde İnsanoğlu. İstanbul: Timaş Yay.
TÜRKÇAPAR, H., GÜRİZ, O., ÖZEL, A., IŞIK, B. & DÖNBAK-ÖRSEL, S. (2004). Antisosyal Kişilik Bozukluğu Olan Hastalarda Öfke ve Depresyon İlişkisi, 15 (2), 119-124.
Öfke Olgusu Hakkında Sosyal Psikolojik Bir Değerlendirme 1123
TURHAN, E., İNANDI, T., ÖZER, C. & AKOĞLU, S. (2011). Üniversite Öğrencilerinde Madde Kullanımı, Şiddet ve Bazı Psikolojik Özellikler. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, 9 (1), 33-44.
TÜRK DİL KURUMU (TDK). (1988). Türkçe Sözlük. Ankara: Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yayınları. Yayın No: 549.Cilt: 2.
ULUĞTEKİN, S. (1977). Çocuk yetiştirme yöntemleri açısından ana baba çocuk ilişkileri, ana baba davranışları ile çocuğun saldırganlık ve bağımlılık eğilimi arasındaki ilişkinin araştırılması. Yayınlanmış Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
UYSAL, Veysel (1996). Din Psikolojisi Açısından Dini Tutum, Davranış ve Şahsiyet Özellikleri. İstanbul: Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları.
YAVUZER, H. (1996). Çocuk ve Suç. (1. Baskı). İstanbul.Remzi Kitapevi.
YILDIZ, M. (2001). Din darlığın Tanımı ve Boyutları Üzerine Psikolojik Bir Çalışma. Tabula Rasa-Felsefe ve Teoloji, 1 (1), 29-30.
http://sivasram.gov.tr/index.php?option=com_rokdownloads&view=folder&Ite...,Öfke yönetimi, Erişim Tarihi: 01.05.2013).
http://www.zaman.com.tr/mainAction.action, Öfkenizi yenme yolları. Erişim Tarihi: 28.02.2013.
http://www.pdrm.anadolu.edu.tr/b/ofke.pdf ·Öfke Kontrolü, erişim tarihi:16.05.2013.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com