You are here

Home » Content

SAĞLIK HİZMETLERİNDEN MEMNUNİYET: ETKİNLİK VE MEKANSAL ETKİLEŞİM ANALİZİ

HEALTH CARE SATISFACTION: EFFICIENCY AND SPATIAL INTERACTION ANALYSIS

Journal Name:

  • Journal of Life Economics

Publication Year:

  • 2015
DOI: 
http://dx.doi.org/10.15637/jlecon.76

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
In this study, the health care in the provinces of Turkey is discussed . First, the technical efficiencies(CCR), pure technical efficiencies (BCC) and scale efficiencies in the healthcare by using Data Envelopment Analysis (DEA) are identified. The weights of inputs and outputs are restricted by Assurance Region(AR) approach by using BCC and CCR models in output oriented data. ll technical efficient, 20 pure technical efficient and ll scale efficient of 8l provinces are identified in Health Service Presentation. The scores of scale efficiency of provincies' healthcare are found quite big. Besides for inefficient provinces, possible benchmark provinces are also suggested. In the second part of the study, the satisfaction rate of healthcare(dependent variable), is estimated by spatial modelling method which the independent variables are CCR scores, BCC scores and some selected variables. While the CCR scores are significant on the satisfaction, it is found that BCC scores are insignificant. In addition, a spatial interaction on the satisfaction rate is also found as a result.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Çalışmada Türkiye 'de il bazında verilen sağlık hizmetleri ele alınmıştır. Önce Veri Zarflama Analizi (VZA) ile Türkiye'deki illerin sağlık hizmetlerindeki teknik etkinlikleri, saf teknik etkinlikleri ve ölçek etkinlikleri belirlenmiştir. Garanti bölgesi yaklaşımı ile girdi ve çıktıların ağırlıklarına sınırlar konularak çıktı yönlü CCR (teknik etkinlik) ve BCC (saf teknik etkinlik) modelleri kullanılmıştır. Sağlık hizmeti sunumunda 81 ilden ll'i teknik etkin, 20'si saf teknik etkin ve ll'i ölçek etkin olarak belirlenmiştir. İllerin sağlık hizmeti sunumundaki ölçek etkinliği skorları oldukça yüksek bulunmuştur. Ayrıca etkin olmayan iller için referans olabilecek iller önerilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise sağlık hizmetlerinden memnuniyet oranı bağımlı değişken alınarak VZA modellerinden elde edilen teknik etkinlik skoru veya saf teknik etkinlik skoru ile seçilen bazı değişkenlerin memnuniyete etkisi mekansal modelleme ile incelenmiştir. Memnuniyet oranına teknik etkinlik skorunun anlamlı pozitif katkısı olduğu belirlenirken saf teknik etkinlik skorunun anlamlı bir katkısı bulunamamıştır. Yanı sıra memnuniyet oranında mekânsal etkinin bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-saglik-hizmetlerinden-memnuniyet-etkinlik-mekansal-etkilesim-analizi.pdf
  • 4
29
58
  • Turkish

JEL Codes:

REFERENCES

References: 

AKDERE, M.,
GIDER
, Ö. & TOP, M., 2012. Examining the role of employee focus in the Turkish healthcare industry. Total Quality Management & Business Excellence, 23(11), pp.1241-1256.
AKDUR, R., 2006.
Sağlık
Sektörü: Temel Kavramlar, Türkiye ve Avrupa Birliği'nde Durum ve Türkiye'nin Birliğe Uyumu 2nd ed., Ankara: Ankara Üniversitesi Avrupa Toplulukları Araştırma ve Uygulama Merkezi Araştırma Dizisi Yayını Yayın No.25.
ALMEIDA, R.S. de, BOURLIATAUX-LAJOINIE, S. & MARTINS, M., 2015. Satisfaction measurement instruments for healthcare service users: a systematic review. Cadernos de Saûde Pûblica, 31(1), pp.11-25.
ANSELIN, L., 1988a. Lagrange multiplier test diagnostics for spatial dependence and spatial heterogeneity. Geographical Analysis, 20(1), pp.1-17.
ANSELIN, L., BERA, A.K., FLORAX, R., YOON, M.J., 1996. Simple diagnostic tests for spatial dependence. Regional Science and Urban Economics, 26(1), pp.77-104.
ANSELIN, L., 2001. Spatial econometrics. In B. H. Baltagi, ed. A Companion to Theoretical Econometrics. Oxford: Blackwell, pp. 310-330.
ANSELIN, L., 1988b. Spatial econometrics: Methods and models, Dordrecht: Kluwer.
BAL, V. & BILGE, H., 2013. Eğitim ve Araştırma Hastanelerinde Veri Zarflama Analizi ile Etkinlik Ölçümü. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(2), pp.1-14.
BALTAGI, B.H.
&
PIROTTE, A.,
2011
. Seemingly unrelated regressions with spatial error components. Empirical Economics, 40(1), pp.5-49.
BANKER, R.D., CHARNES, A. & COOPER, W.W., 1984. Some Models for Estimating Technical and Scale Inefficiencies in Data Envelopment Analysis. Management Science, 30(9), pp.1078-1092.
BAYRAKTUTAN, Y., ARSLAN,
İ
. & BAL, V., 2010. Sağlık Bilgi Sistemlerinin Hastane Performanslarına Etkisinin Veri Zarflama Analizi ile İncelenmesi: Türkiye'deki Göğüs Hastalıkları Hastanelerinde Bir Uygulama. Gaziantep Tıp Dergisi, 16(3), pp.13-18.
BAYRAKTUTAN, Y. & PEHLIVANOĞLU, P., 2012. Sağlık İşletmelerinde Etkinlik
Analizi: Kocaeli Örneği. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, pp.127-162.
BAYSAL, M. & ÇERIOĞLU, H., 2004. Sağlık Sektöründe Bir Perfor mans Değerlemesi
Çalışması. In Yöneylem Araştırması/Endüstri Mühendisliği-XXIV Ulu sal Kongresi. Gaziantep-Adana, p. 39.
BERA, A.K.
&
YOON, M.J.,
1993
. Specification Testing with Locally Misspecified Alternatives. Econometric Theory, 9(04), p.649.
49
Journal
O
f Life Economics (JLE)
BILEN, M. & ÖNCEL, A., 2006. Sağlık Hizmetleri ve Kurumsal Etkinlik Analizi:Sosyal
Güvenlik
Reform
u Ekseninde Bir Değerlendirme. Sosyal Siyaset Konferansları, 51, pp.101-143.
ÇAKMAK, M., ÖKTEN, M.K. & ÖMÜRGÖNÜLŞEN, U., 2009. Türk Kamu Hastanelerinde Teknik Verimlilik Sorunu:Veri Zarflama Analizi Tekniği ile Sağlık Bakanlığına Bağlı Kadın Doğum Hastanelerinin Teknik Verimliliklerinin Ölçülmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 12(1), pp.1-36.
ÇELIKAY, F. & GÜMÜŞ, E., 2011. Sağlıkta Dönüşümün Ampirik Analizi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66(3), pp.55-92.
CEYHAN, A., 2007. Sağlık Kurumlarında İmaj Yönetimi Açısından Web Sayfası Tasarımlarının Kategorik Analizi Ve Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Uygulaması. Selçuk Üniversitesi.
CHARNES, A., COOPER, W.W. & RHODES, E., 1978. Measuring the Efficiencey on
Decision Making Units. European Journal of Operational Research, 2, pp.429-499.
COOPER, W.W., SEIFORD, L.M. & Tone, K., 2000. Data Envelopment Analysis: A
Comprehensive Text with Models, Applications,References and DEA-Solver Software 2nd ed., ABD: Kluwer Academic ISBN:0-7923-8693-0.
CRESSIE, N., 1991. Statisticsfor spatial data, New York, NY: John Wileyand Sons Inc.
DEMIRAY
Erol
, E. & GÜNEŞ, İ., 2014. Türkiye'de İllerin Sağlık Etkinliklerinin Analizi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 8020(2), pp.1-19.
DOGAN, N.Ö. & GENCAN, S., 2014. VZA/AHP Bütünleşik Yöntemi ile Performans Ölçümü:Ankara'daki Kamu Hastaneleri Üzerine Bir Uygulama. Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 16(2), pp.88-112.
ERCAN, İ., EDIZ, B. & KAN, İ., 2004. Hastaların Sosyo-Ekonomik Durumlarına Göre
Sağlık Hizmetlerinden Memnuniyetlerinin İncelenmesi. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 11(3), pp.161-167.
ERINÇ, M.S. & ÜNER, S., 2014. Seçilen Bir İlde V eri Zarflama Analizi İle Aile
Hekimlerinin Performanslarını Değerlendirme Çalışması. Sağlık ve T oplum, 24(1),
pp.24-31.
FARREL, M.J., 1957. The Measurement of Productive Efficiency. Journal of the Royal
Statistical Society, 120(3), pp.253-290.
GOK, M.
&
SEZEN, B.,
2011
. Analyzing the efficiencies of hospitals: An application of Data Envelopment Analysis. Journal of Global Strategic Management, 10(1), pp.137-146.
GÜLCÜ, A., COŞKUN, A. & YEŞILYURT, C., 2004. Cumhuriyet Üniversitesi Diş
Hekimliği Fakültesi'nin
Ver
i Zarflama Analizi Yöntemiyle Göreceli Etkinlik Analizi. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 5(2), pp.1-14.
50
Journal
O
f Life Economics (JLE)
GÜLEŞ, H.K., ÖĞÜT, A. & M, Ö., 2007. Sağlık İşletmelerinde Örgütsel Etkinliğin
Artırılmasına Yönelik
Ver
i Zarflama Analizine Dayalı Bir Uygulama. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1, pp.69-82.
İÇLI,
G.E.
, KUĞUOĞLU, S. & ASLAN, F.E., 2006. Sosyodemografik Değişkenlerin Hasta
Memnuniyetine Etkisi. Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 21(1), pp.383-400.
ILIOUDI, S., LAZAKIDOU, A. & TSIRONI, M., 2013. Importance of Patient Satisfaction Measurement and Electronic Surveys: Methodology and Potential Benefits. Scienpress.Com, 1(1), pp.67-87.
KALKINMA
BAKANLIĞI
, 2011, İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması (SEGE-2011), [Online] Bilgi ve Yönetim Dairesi Başkanlığı, Ankara, http://www.kalkinma. gov.tr/Lists/Yaynlar/Attachments/548/SEGE-2011 .pdf [25/06/2014]
KARABULUT, K., 1998. Türkiye'de Sağlık Sektörü- Sağlık Harcamaları Üzerine Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi.
KAVUNCUBAŞI, Ş. & ERSOY, K., 1995. Hastanelerde Teknik Verimlilik Ölçümü. Amme İdaresi Dergisi, 8(3).
KIRILMAZ, H., 2013. Hasta Memnuniyetini Etkileyen Faktörlerin Sağlık Hizmetlerinde Performans Yönetimi Çerçevesinde İncelenmesi:Poliklinik Hastaları Üzerine Bir Alan Araştırması. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(1), pp.11-21.
LAMBA, M., ALTAN, Y., AKTEL, M., KERMAN, U., 2014. Sağlık Bakanlığı'nda Yeniden Yapılanma: Yeni Kamu Yönetimi Açısından Bir Değerlendirme. Amme İdaresi Dergisi, 47(1), pp.53-78.
LESAGE, J. & PACE, R.K., 2009. Introduction to Spatial Econometrcis 1st ed., Taylor&Francis Group,LLC.
MORAN, P.A.P., 1948. The interpretation of statistical maps. Biometrika, 35(3-4), pp.255¬260.
OECD, 2013, Health at a Glance 2013: OECD Indicators, OECD Publishing, http://dx.doi.org/10.1787/health glance-2013-en. [23/03/2013].
OECD/World Health Organization, 2014, Health at a Glance:Asia/Pacific 2014, Measuring Progress towards Universal Health Coverage, OECD Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/health glance ap-2014-en. [23/03/2013].
OECD, 2014, Health at a Glance: Europe 2014, OECD Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/health glance eur-2014-en [23/03/2013].
OKURSOY, A. &
ÖZDEMIR, M., 2015. Veri Zarflama Analizinde Homojen Olmayan Karar Verme Birimi Problemi için Kümeleme Analizi Yaklasimi. Ege Academic Review, 15(1), pp.81-90.
51
Journal
O
f Life Economics (JLE)
ÖNSÜZ,
M.F.
, TOPUZOĞLU, A., CÖBEK, U.C., ERTÜRK, S., YILMAZ, F., BIROL, S.,
2008. İstanbul'da Bir Tıp Fakültesi Hastanesinde Yatan Hastaların Memnuniyet Düzeyi. Marmara Medical Journal, 21(1), pp.033-049.
ÖZ, M. & UYAR, E., 2014. Sağlık Hizmetleri Pazarlamasında Algılanan Hizmet Kalitesi ve Müşteri Memnuniyeti Üzerinde Ağızdan Ağıza Pazarlamanın Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(26), pp.123-132.
ÖZER, A. & ÇAKIL, E., 2007. Sağlık Hizmetlerinde Hasta Memnuniyetini Etkileyen Faktörler. Tıp Araştırmaları Dergisi, 5, pp.140-143.
ÖZTÜRK, Y.E., 2009. Veri Zarflama Analizi ve Hastane Etkinliğinin Ölçülmesinde Kullanımı. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler MYO Dergisi, 12(1-2), pp.97-118.
PAPATYA, G., PAPATYA, N. & HAMŞIOĞLU, B.A., 2012. Sağlık İşletmelerinde Algılanan Hizmet Kalitesi ve Hasta Memnuniyeti: İki Özel Hastanede KArşılaştırmalı Bir Araştırma. Sosyal Bilimler, 1(2), pp.87-108.
SAĞLIK BAKANLIĞI, 2007, Türkiye'de Sağlığa Bakış, Bölük Ofset Matbaacılık Oto.
Reklam . San. Tic. Ltd. Şti, Ankara, ISBN:978-975-590-224-1.
SAĞLIK BAKANLIĞI, 2011, Sağlığı Teşviki ve Geliştirilmesi Sözlüğü, Bakanlık Yayın No:814, Anıl Matbaacılık, Ankara, ISBN: 978-975-590-361-3.
SAĞLIK BAKANLIĞI, 2012b, Stratejik Plan (2013-2017), [Online],
http://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/stratejikplanturk.pdf [22/03/2015].
SAĞLIK BAKANLIĞI, 2012a, Sağlıkta Dönüşüm Programı (Değerlendirme Raporu 2003¬2011), [Online], http://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/SDPturk.pdf [22/03/2015].
SAĞLIK BAKANLIĞI, 2014, Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2013, Sağlık Araştırmaları Genel
Müdürlüğü, Ankara, ISBN : 978-975-590-508-2.
ŞAHIN, İ. & ÖZCAN, Y.A., 2000. Public Sector Hospital Efficiency for Provincial Markets in Turkey. Journal of Medical Systems, 24(6), pp.307-320.
SOMUNOĞLU, S., 1999. Kavramsal Açıdan Sağlık. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 4(1).
TANRIVERDI, H. & TEKER, Ç., 2010. Eğitim Hastanelerinde Asistan Doktorların Klinik İş Yükleri Bakımından Performans Ölçütlerinin Karşılaştırılması. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 1, pp.114-136.
TAŞLIYAN, M. & AKYÜZ, M., 2010. Sağlık Hizmetlerinde Hasta Memnuniyet Araştırması:Malatya Devlet Hastanesi'nde Bir Alan Çalışması. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12(19), pp.61-66.
TEMIZ, Ö., 2014. Türk Hukukunda Bir Temel Hak Olarak Sağlık Hakkı. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 69(1), pp.165-188.
52
Journal
O
f Life Economics (JLE)
TEMÜR, Y., 2010. İllerin Gelişmişlik Derecelerine Göre Hastanelerin Etkinlik Analizi. , 2(XXIX), pp.1-22.
TEMÜR, Y. & BAKIRCI, F., 2008. Türkiye'de Sağlık Kurumlarının Performans Analizi: Bir VZA Uygulaması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), pp.261-282.
TENGILIMOĞLU, D., IŞIK, O. & AKBOLAT, M., 2009. Sağlık İşletmeleri Yönetimi 3rd
ed., Ankara: Nobel Kitabevi.
THOMPSON, R.G.,
SINGLETON
, F.D., THRALL, R.M., SMITH, B.A., 1986. Comparative Site Evaluations For Locating a High-Energy Physics Lab in Texas. Interfaces, 16(35-
49).
TIMOR,
M
. & LORCU, F., 2010. Türkiye ve Avrupa Birliğine Üye Ülkelerin Sağlık Sistem Performanslarının Kümeleme ve Veri Zarflama Analizi ile Karşılaştırılması. Yönetim, 21(65), pp.25-46.
TORGAY, A., 2010. Sağlık Reformlarının Eğitim Hastanelerinin Performansına Etkileri. Başkent Üniversitesi.
TUTAR, F. & KILINÇ, N., 2007. Türkiye'nin Sağlık Sektöründeki Ekonomik Gelişmişlik Potansiyeli ve Farklı Ülke Örnekleriyle Mukayesesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, 9(1), pp.31-54.
URL-1
http://www.eskisehirab.gov.tr/userfiles/files/AVRUPA%20B%C4%B0RL%C4%B0% C4%9E%C4%B0%20TEMEL%20HAKLAR%20%C5%9EARTI.pdf [22/03/2015].
URL-2 http://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa 2011.pdf [21/03/2015].
URL-3 http://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab id=1613 [26.3.2015].
URL-4 http://stats.oecd.org/index.aspx?DataSetCode=HEALTH STAT [26.3.2015]
URL-5 http://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab id=1614 [25/3/2015].
URL-6 http://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab id=1598 [29/3/2015].
URL-7 http://deazone.com/en/resources/bibliography [31.03.2015].
XESFINGI, S. & VOZIKIS, A., 2014. What shapes patient's satisfaction in countries' health care systems ?,Working Paper.
YASED, 2012,
Türkiy
e Sağlık Sektörü Raporu, [Online],
http://www.yased.org.tr/webportal/Turkish/haberler/basin bultenleri/Documents/YAS ED Saglik Sektoru Raporu.pdf [10/03/2015].
YAŞ A, E., 2012. Sağlık Sektöründe Hizmet Kalitesi,Müşteri Memnuniyeti ve Bağlılık İlişkisi:Devlet,Özel ve Üniversite Hastaneleri Karşılaştırması. Çukurova Üniversitesi.
53
Journal
O
f Life Economics (JLE)
YAVUZ, İ., 2001. Sağlık Sektöründe Etkinlik Ölçümü, Ankara: Milli Prodüktive Merkezi Yayınları:654 ISBN:975-440-312-0.
YOLALAN, R., 1993. İşletmeler Arası Göreli Etkinlik Ölçümü, Ankara: Milli Prodüktive Merkezi Yayınları:483.
ZENGIN, N., 2010. "Sağlık Hakkı" ve Sağlık Hizmetlerinin Sunumu. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 1, pp.44-52.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com