You are here

URMİYE AĞIZLARI İLE DOĞU GRUBU AĞIZLARINDA ORTAK FONETİK VE MORFOLOJİK ÖZELLİKLER ÜZERİNE

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
The political and language boundaries don't match up with each other. So, the boundaries of Oghuz Turkish can't be expressed according to the political boundaries it has been used. Throughout the history, Oghuz Turks got involved in several political circles. However, these changes didn't affect the Oghuz Turkish much. The classifications of the Oghuz Turkish made by the scientists have shown it clearly. Oghuz Turkish used in the South Azerbaijan field is still among the important unknowns of Turkology. To identify the boundaries of Oghuz Turkish, we need the studies about this field. Thus, the importance of Turkish dialects in Urmiye region between the West of South Azerbaijan and the East boundary of Turkey has been coming up. The characteristics of Urmiye dialects constitute a great variety of uniformity with the East group dialects of Turkish dialects. For example, palatal harmony is off because of the velarisation affix vowel in con¬jugation like gederığ, elerıx, eşitmişıx etc.; Arabic and Persian words change according to palatalisation and become harmonically palatal; hard palate g consonant in biyügün, eger, sevdigim etc. words is saved between the two vowels...
Abstract (Original Language): 
Siyasi sınırlar ile dillerin sınırları birbiriyle örtüşmemektedir. Dolayısıyla, Oğuz Türkçesinin sınırları da, onun kullanıldığı siyasi sınırlara göre ifade edilemez. Tarih boyunca Oğuz Türkleri, çok çeşitli siyasi dairelere dâhil olmuşlardır. Fakat bu değişiklik, Oğuz Türkçesini çok fazla etkilememiştir. Oğuz Türkçesi için, bilim adamları tarafından yapılan sınıflandırmalar da bize bunu açıkça göstermekte¬dir. Güney Azerbaycan sahasında kullanılan Oğuz Türkçesi, Türkolojinin hâlâ önemli meçhullerindendir. Oğuz Türkçesinin sınırlarını belirleyebilmek için bu bölgedeki çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Buradan hareketle, Güney Azerbaycan'ın batısıyla ülkemizin doğu sınırının birleştiği Urmiye bölgesindeki Türk ağız¬larının önemi ortaya çıkmaktadır. Urmiye ağızlarının özellikleri, Türkiye Türkçesi ağızlarından Doğu Grubu ağızlarıyla birçok açıdan ortaklık teşkil etmektedir. Örnek olarak gederığ, elerıx, eşitmişıx vb. fiil çekimlerinde ek ünlüsündeki kalınlaş¬madan dolayı kalınlık-incelik uyumunun bozulması; Arapça ve Farsça kökenli ke¬limelerin ağırlıklı olarak incelme yönünde değişerek kalınlık-incelik uyumuna girmesi; biyügün, eger, sevdigim vb. kelimelerinde ön damakg ünsüzünün iki ünlü arasında korunması gibi...
107
122

REFERENCES

References: 

BURAN Ahmet, Keban, Baskil ve Ağın Yöresi Ağızları, TDK Yayınları, Ankara 1997.
BURAN Ahmet-Şerife OĞRAŞ, Elazığ İli Ağızları, Elazığ Eğitim, Sanat, Kültür, Araştırma, Tanıtma ve Hizmet Vakfı Yayınları, Elazığ 2003.
CAFEROĞLU Ahmet, "Türkçemizde -ğıl ve -gil Emir Eki", TDAY Belleten 1971, (2. Baskı), Ankara 1989, s. 1-10.
DAŞDEMİR Muharrem, "Anadolu Ağızlarında Çekimli Yapılarda Ortaya Çı¬kan (e)n Eki ve Buna Bağlı Ses Değişmeleri", A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 36, Erzurum 2008, s. 1-16.
DOERFER Gerhard,
"Ei
n Türkischer Dialekt aus der Gegend von Hamadân", Acta Orientalia, Tomus XXXVI (1-3), 1982, s. 99-124.
DOĞAN Talip, Urmiye Ağızları, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Kırıkkale 2010.
ERCİLASUN A. Bican, "Doğu Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması", Türk Kültürü Araştırmaları. Prof. Dr. İbrahim Kafesoğlu'nun Hatırasına Armağan, Ankara 1985, s. 219-223.
,
Kars İli Ağızları, TDK Yayınları, Ankara 2002.
ERGİN Muharrem, Azeri Türkçesi, İstanbul 1971.
,
Dede Korkut Kitabı II, İndex- Gramer, TDK Yayınları, Ankara 1991.
,
Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yayınları, İstanbul 1997.
ERTEN Münir, Diyarbakır Ağzı, TDK Yayınları, Ankara 1994.
194 Münir Erten, a. g. e., s. 37.
195 Sadettin Özçelik, a. g. e., s. 84.
196 Engin Gökçur, a. g. t., s. 75.
120
Urmiye Ağızları ile Doğu Grubu Ağızlarında Ortak Özellikler
GEMALMAZ Efrasiyap, Erzurum İli Ağızları I. C.,Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1995.
GÖKÇUR Engin, Van ve Merkez Köyleri Ağızları, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Van
2006.
GÖKDAĞ Bilgehan Atsız, Salmas Ağzı. Güney Azerbaycan Türkçesi Üzerine Bir İnceleme, Karam Yayınları, Çorum 2006.
GÖNEN Mehmet Emin, Van Gölü Kuzey Havzası Ağızları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Diyarbakır 2003.
GÜLSEVİN Gürer, Eski Anadolu Türkçesinde Ekler, TDK Yayınları, Ankara
2007.
KARAHAN Leylâ, Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması, TDK Yayınları, Anka¬ra 1996.
OLCAY Selahattin-A. Bican ERCİLAUN, Arpaçay Köyünden Derlemeler, TDK Yayınları, Ankara 1988.
ÖZÇELİK Sadettin, Urfa Merkez Ağzı, TDK Yayınları, Ankara 1997.
ÖZTÜRK İrfan, Adilcevaz Ağzı, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Van 2001.
SAĞIR Mukim, Erzincan ve Yöresi Ağızları, TDK Yayınları, Ankara 1995.
ŞİRELİYEV M. Ş., Azerbaycan Dialektolojiyasının Esasları, Bakü 1962.
TİMURTAŞ Faruk Kadri, Eski Türkiye Türkçesi, Akçağ Yayınları, Ankara
2005.
ZÜLFİKAR Hamza, "Van Gölü Çevresi Ağızlarının Özellikleri", Ömer Asım AksoyArmağanı, TDK Yayınları, Ankara 1978, s. 297-317.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com