You are here

KIBRIS’TAN TÜRKİYE’YE YAPILAN GÖÇLERİN KIBRIS TÜRK BASININA YANSIMALARI (1923-1938)

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
English Sovereignty upon Cyprus was officially recognized by Turkey under the Lausanne Treaty. Moreover, the 19th and 20th acts of the treaty made clear the citizenship issue and for those who decided to have Turkish citizenship were provided leaving the island. On the basis of these acts the migration which started in 1923 lasted till 1938. The prominent newspapers of the Cypriot press “Doğru Yol” and “Söz”– which were known with the closeness to the Turkey – have supported the migration. Inspire of that, the newspapers ‘Birlik’ and ‘Ses’ which was published for first time in 1935 took a stand against the migration. In this study based on the news from the Turkish press newspapers such as Hakikat, Doğru Yol, Söz, Birlik, Hakikat, will evaluated the problems of the Cypriot Turks in the island after the Laussanne Peace Treaty and the views about the migration of Turkish Cypriots from the island to the Anatolia.
Abstract (Original Language): 
Lozan Barış Antlaşması’yla Kıbrıs üzerindeki İngiliz egemenliği Türkiye tarafından resmen tanınmıştır. Ayrıca Lozan’ın 19. ve 20. maddeleri vatandaşlık konusuna da açıklık getirerek, Türk vatandaşlığında kalmak isteyenlerin iki yıl içinde adayı terk etmesini öngörmüştür. İşte bu maddelere dayanarak Kıbrıs Türkleri arasında 1923 sonrası başlayan Türkiye’ye göç hareketi, 1938 yılına kadar sürmüştür. Bu göçü Kıbrıs Türk basınının önde gelen gazeteleri Hakikat, Doğru Yol ve Söz gazeteleri -ki bunlar Türkiye’ye yakınlıkları ile biliniyorlardıdesteklemişlerdir. Buna karşın Birlik gazetesi ve daha sonra 1935’te yayın hayatına başlayan Ses gazetesi ise göçün aleyhinde tavır almışlardır. Bu çalışmada, Doğru Yol, Söz, Birlik, Hakikat gibi Kıbrıs Türk basınındaki haberlerden yola çıkarak, Kıbrıs Türklerinin Lozan sonrası Ada’da yaşadıkları sıkıntılar ile basının Kıbrıs Türklerinin Anadolu’ya olan göçleri hakkındaki görüşleri üzerinde durulacaktır.
111
136

REFERENCES

References: 

Arşiv Belgeleri
Basbakanlık Cumhuriyet Arsivi (BCA), Fon Kodu: 030.18.01.01, Yer
No: 016.77.6.
BCA, Fon Kodu: 272.0.0.12, Yer No: 51.112.15.
BCA, Fon Kodu: 272.0.0.12, Yer No: 55.139.30.
BCA, Fon Kodu: 272.0.0.12, Yer No: 50.108.5.
BCA, Fon Kodu: 272.0.0.12, Yer No: 43.63.8.
BCA, Fon Kodu: 272.0.0.14, Yer No: 77.40.19.
BCA, Fon Kodu: 30.10.00, Yer No: 124. 887. 3.
BCA, Fon Kodu: 30.10.00, Yer No: 124. 887. 3/3.
BCA, Fon Kodu: 30.10.00, Yer No: 124. 887. 3/4.
BCA, Fon Kodu: 30.10.00, Yer No: 124.886.14/1.
BCA, Fon Kodu: 030.10.00, Yer No: 124.886.19/1.
Gazeteler
Birlik, 14 Ağustos 1926, No: 129, s. 1.
14 Ağustos 1926, No: 128, s. 2.
l7 Ağustos 1926, No: 129, s. 1.
21 Ağustos 1926, No: 130, s. 1.
14 Ağustos 1925, No: 81, s. 1.
14 Ağustos 1926, No: 129, s. 2.
21 Ağustos 1926, No: 130, 2.
Doğru yol, 21 Haziran 1926, No: 310, s. 2.
24 Mayıs 1926, No: 306, s. 1.
Hakikat, 4 Ağustos 1923, No: 146, s. 1
6 Teşrîn-i Evvel 1923, No:154, s. 1.
18 Ağustos 1923, No: 148, s. 2.
29 Eylül 1924, No: 203, s. 1.
29 Eylül 1924, No: 203, s. 2.
25 Ağustos 1924, No:198, s. 2.
27 Temmuz 1925, No: 244, s. 3
3 Teşrîn-i sânî 1924, No: 208, s. 4.
Kıbrıs’tan Türkiye’ye Yapılan Göçler…
135
8 Eylül 1923, No: 151, s. 1
24 Ağustos 1925, No: 248, s. 1.
11 Ağustos 1923, No: 147, s. 3.
29 Haziran 1925, No: 240, s. 1-4.
11 Mayıs 1925, No: 234, s. 4.
23 Teşrîn-i sânî 1925, No: 257, s. 4.
23 Teşrîn-i sânî 1925, No: 257, s. 5
24 Ağustos 1925, No: 248, s. 1.
27 Temmuz 1925, No: 244, s. 1.
19 Temmuz 1926, No: 284, s. 5.
7 Haziran 1926, No: 280, s. 1.
Ses, 29 Nisan 1935, No: 1, s. 1.
29 Nisan 1935, No: 1, s. 2.
24 Haziran 1935, No:2, s. 1-2.
Söz, 20.09.1921, s. 1.
20 Ekim 1923, No: 148, s. 1.
20 Şubat 1926, No: 228, s. 2.
15 Mayıs 1926, No: 239, s. 1.
31 Temmuz 1926, No: 249, s. 1
31 Temmuz 1926, No: 249, s. 1.
20 Şubat 1926, No: 228, s. 1.
7 Ağustos 1926, No: 247, s. 1
13 Şubat 1926, No: 227, s. 1.
Kitap ve Makaleler
ALASYA Halil Fikret (1977b). Kıbrıs Tarihi ve Kıbrıs’ta Türk Eserleri, Ankara:
Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları.
-----, (1988c). Tarihte Kıbrıs, Ankara: Kıbrıs Türk Kültür Derneği Genel Merkezi.
-----, (1964a). “Kıbrıslı Türklerin Hürriyet Savaşı”, Türk Kültürü, Temmuz,
Yıl II, S. 21: 46.
ALTAN Mustafa Haşim (1997). Atatürk Devrimlerinin Kıbrıs Türk Toplumuna
yansıması, Ankara.
AN Ahmet “Kıbrıs Türk Toplumunda İlk Kulupler”, http://www.youblisher.
com/p/4740-Ahmet-An-KIBRIS-TURK-TOPLUMUNDA-ILKKULUPLER/
ss. 1-24 (Erişim 5 Şubat 2012).
ÇAKMAK Zafer (2008). Kıbrıs’tan Anadolu’ya Türk Göçü (1878-1938), A.Ü.
Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi Sayı: 36: 201-223.
Fahriye Emgili
136
DEMİRYÜREK Mehmet (2004c). “Cumhuriyet Hükümetleri, Atatürk Devrimleri
ve Kıbrıs Türk Basını (1920-1940)”, Cumhuriyetin 80. Yılına Armağan,
Ankara: Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü: 135-
182.
-----, (2002a). “Belgeler ve Sözlü Tarih Çalışmaları Işığında Fetihten Günümüze
Kıbrıs’ta Türk Varlığı”, Toplumsal Tarih, Temmuz, Sayı 103: 46-
49.
-----, (2003b). “Lozan Sonrası Kıbrıs’tan Türkiye’ye Göç (1923–1926)”,
Temmuz, Toplumsal Tarih, 115: 90-93.
DEMİRYÜREK Meral (2010b). Larnaka Mektubu, İstanbul: Akademi Yayınları.
-----, (2003a). “Türk İstiklâl Savaşı ve Atatürk Devrimlerinin Kıbrıs Türkleri
Üzerine Yansımaları”, Güzelyurt Tarih Buluşması Sempozyumu, 3 Nisan
2003, Bildiriler Kitabı, Lefkoşa: 61-76.
GAZİOĞLU Ahmet C. (2000). Enosis Çemberinde Türkler, Kıbrıs Araştırma ve
Yayın Merkezi (CYREP), 2. Baskı, Lefkoşa.
GÜREL Şükrü Sina (1984). Kıbrıs Tarihi (1878-1960), İstanbul: Kaynak Yayınları.
İSMAİL Sabahattin vd. (1989). Atatürk Döneminde Türkiye Kıbrıs İlişkileri,
Lefkoşa: KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı Yayınları.
KOCABAŞ Süleyman (1988). Tarihte ve Günümüzde Türk-Yunan Mücadelesi,
İstanbul: Vatan Yayınları.
Kıbrıs’ta Basın Olayı (1981). (1878-1981), Ankara.
MERAY Seha L. (1972). Lozan Barış Konferansı/Tutanaklar Belgeler, II/I/I,
Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
MCHENRY James Allen (1981). The Uneasy Partnership on Cyprus, 1919-
1939: The Political and Diplomatic Interaction Between Great Britain,
Turkey and The Turkish Cypriot Community, Ph.D. Dissertation, University
of Kansas.
ÖKSÜZ Hikmet (1999). “Lozan'dan Sonra Kıbrıs Türklerinin Anavatana Göçleri”,
Temmuz, Tarih ve Toplum, 32/187: 35-38.
ÖZORAN Beria Remzi (1973c). “Anadolu Kurtuluş Savaşı Yıllarında Kıbrıs’ta
Türk Basını”, VII. Türk Tarih Kongresi, 25-29 Eylül 1970 Kongreye Sunulan
Bildiriler, C.2, Ankara: 910-951.
-----, (1965a). “Kıbrıs Türklerinden Esirgenen Haklar”, Türk Kültürü, Haziran,
Yıl III, S. 32: 575-577.
-----, (1966b). “Kıbrıs’ta Türk Gazeteciliği-İngiliz ‘Geçici’ Devrinde”, Türk
Kültürü, Yıl IV, S. 41, Mart: 471-472.
SOYSAL İsmail (2000). Türkiye’nin Siyasal Andlaşmaları (1920–1945), C.I,
Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
ŞANLI Hasan (1967). Kıbrıs 1878–1924, Ankara.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com