You are here

XVII. YÜZYILIN ORTALARINA DOĞRU KELKİD KAZASI

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Abstract (2. Language): 
Kelkid is located on intersection point of roads connecting the Black Sea to the Eastern Anatolia. Having come under domination of The Ottoman Empire after the Battle of Chaldiran (1514), Kelkid, was included into sanjak of Bayburt in the status of borough and subsequently township. After Erzurum Province (Beylerbeylik) was founded, Kelkid was among townships constituting the pasha sanjak of this province. This study mentions falling of Kelkid under domination of The Ottoman Empire, its administrative organization and information of the township in the "avârız defteri" (register) prepared especially in 1642. Such information would contribute to social and economic history of township of Kelkid.
Abstract (Original Language): 
Kelkid, Karadeniz’i Doğu Anadolu’ya bağlayan yolların kesişme noktasında bulunmaktadır. Çaldıran Savaşı’ndan (1514) sonra Osmanlı hâkimiyetine giren Kelkid, ilk önce nahiye ve daha sonra kaza statüsünde Bayburt Sancağı’na dâhil edilmiş, Erzurum Beylerbeyliği’nin kurulmasından sonra bu eyaletin paşa sancağını oluşturan kazalar arasında yer almıştır. Bu incelemede Kelkid’in Osmanlı hâkimiyetine girişi, idari teşkilatlanması ve özellikle 1642 tarihinde düzenlenen avarız defterindeki kazaya ait bilgilere yer verilecektir. Bu bilgiler Kelkid Kazası’nın sosyal ve ekonomik tarihine katkı sağlayacaktır.
160
179

REFERENCES

References: 

Arşiv Vesikaları/ Başbakanlık Osmanlı Arşivi
Maliyeden Müdevver Defterler
BOA. MAD. 5152.
Tahrir Defterleri
BOA. TT. 199, 387.
Araştırma, İnceleme Eserleri ve Diğer Kaynaklar
AYDIN Dündar (1998), Erzurum Beylerbeyliği ve Teşkilatı Kuruluş ve Genişleme
Devri (1535-1566), Ankara.
BARKAN Ömer Lütfi (1942), “Osmanlı İmparatorluğu’nda Bir İskân ve Kolonizasyon
Metodu Olarak Vakıflar ve Temlikler I-İstila Devirlerinin
Kolonizatör Türk Dervişleri ve Zaviyeler”, Vakıflar Dergisi, II, s.279-
353.
BARKAN Ömer Lütfi (2001), “Avarız”, İA, II, s. 13-19.
BAŞAR Fehameddin (1997), Osmanlı Eyâlet Tevcihâtı (1717-1730), Ankara.
BAYKARA Tuncer (2000), Anadolu’nun Tarihi Coğrafyasına Giriş I Anadolu’nun
İdari Taksimatı, Ankara.
XVII. Yüzyılın Ortalarına Doğru Kelkid Kazası
171
BOSTANCI Harun (2007), Osmanlı Döneminde Doğu Karadeniz Bölgesinde
Kurulan Tekke ve Zaviyeyeler, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
BULUT Hüseyin (2012), 1643 Tarihli Avarız Defterine Göre Erzincan Şehri’nin
Mahalleleri, History Studies, Prof.Dr. Enver Konukçu Armağanı,
Nisan 2012, s. 21-30.
ÇAKIR İbrahim Etem (2009), "1642 Tarihli Avarız Defterine Göre İspir Sancağı",
The Journal of International Social Research, 2 / 8, s.109-122.
ÇİĞDEM Süleyman (2012), Eski Çağ’dan Orta Çağ’a Gümüşhane, Gümüşhane.
DEMİR Alpaslan (2012), “1642 Tarihli Avârız Defterine Göre Koğans Kazası”,
Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), s. 505 -529.
DEMİRCİ Süleyman (2006), “Avâriz and Nüzul Levies in the Ottoman Empire:
A Case Study of the Province of Karaman, 1620s-1700” Belleten,
70/258 (Ağustos), s.563-590.
EMECEN Feridun (1982), “Kayacık Kazasının Avarız Defteri”, Tarih Enstitüsü
Dergisi, XII, 1981-1982, s.159-170.
----- (2011), M., Yavuz Sultan Selim, İstanbul.
Evliya Çelebi (2006), Seyahatnâme II, Haz. Z.Kurşun-S.A.Kahraman-Y.Dağlı,
Yapı Kredi Yay., İstanbul.
FATSA Mehmet (2002), “Yukarı Çoruh ve Kelkid Vadisinin İslamlaşmasına
Öncülük Eden Türk Dervişleri”, Tasavvuf-İlmî ve Akademik Araştırma
Dergisi, XXII, , s. 257-281.
GÜÇER Lütfi (1964), XVI-XVII. Asırlarda Osmanli Imparatorluğunda Hububat
Meselesi ve Hububattan Alınan Vergiler, İstanbul Üniversitesi İktisat
Fakültesi Yayını, İstanbul.
GÜL Abdulkadir (2009), “1642–1643 Tarihli Avârız Defterlerine Göre Erzincan
Şehri”, Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11/1, s.
123–141.
----- (2011), “Osmanlı Döneminde Erzincan Kazasında Ulaşım ve Haberleşme”,
History Studies, 3/1, s. 113-129.
İNALCIK Halil (1980), “Military and Fiscal Transformation in the Ottoman
Empire, 1600-1700” Archivum Ottomanicum, VI, s. 283-337.
İNBAŞI Mehmet (2001), “1642 Tarihli Avârız Defterine Göre Erzurum Şehri”,
Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, IV, İstanbul, s. 9-32.
----- (2007), “Bayburd Sancağı (1642 Tarihli Avârız Defterine Göre)”, Atatürk
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10/2, Erzurum, s. 89-
117.
----- (2008), Osmanlı İdaresinde Tortum Sancağı (1549-1650), İstanbul.
----- (2009), “Erzincan Kazâsı (1642 Tarihli Avârız Defterine Göre)”, Atatürk
Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, sayı: 41, Erzurum,
s.189-214.
İ. E. Çakır-S. Demir
172
KILIÇ Ümit (2009), “Erzurum’da Cafer Efendi Vakfı”, Atatürk Üniversitesi
Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 41, Erzurum, s.173-187.
KIRZIOĞLU Fahrettin (1976), Osmanlıların Kafkas Elleri’ni Fethi (1451-
1590), Ankara.
KUL Eyüp (2010), 1642 Tarihli Avârız Defterine Göre Şirân Kazâsı ve Köyleri,
Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 44, Erzurum,
s. 271-289.
KUNT İ. Metin (1978), Sancaktan Eyalete 1550-1650 Arasında Osmanlı Ümerası
ve İl İdaresi, İstanbul.
MERÇİL Erdoğan (2000), Müslüman-Türk Devletleri Tarihi, Ankara.
MİROĞLU İsmet (1975), Bayburt Sancağı, İstanbul.
----- (1990), Kemah Sancağı ve Erzincan kazası (1520-1566), Ankara.
----- (1992), “Bayburt”, DİA, V, İstanbul, s.225-228.
OCAK Ahmet Yaşar (1978), “Zâviyeler”, Vakıflar Dergisi, XII, s.247-269.
OCAK Ahmet Yaşar-Suraiya FAROQHİ (2001), “Zâviye”, İA, XIII, s.468-476.
ÖZEL Oktay (1999), “17. Yüzyıl Osmanlı Demografi ve İskân Tarihi İçin
Önemli Bir Kaynak: Mufassal Avarız Defteri”, XII. Türk Tarihi Kongresi
(Ankara, 12–16 Eylül 1994), Kongreye Sunulan Bildiriler III, Ankara, s.
735-743.
ÖZGER Yunus (2008), XIX. Yüzyıl Bayburt (Sosyo-Ekonomik, İdari ve Demografik
Yapı), İstanbul.
ÖZKAN Haldun (2009), “Gümüşhane’de Osmanlı Dönemi Türbeleri”, Atatürk
Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, sayı:41, Erzurum,
s. 145-171.
ÖZMENLİ Mehmet (1996), Eski Çağ’da Gümüşhane ve Bayburt, (Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Erzurum.
PAMUK Bilgehan (2006), XVII. Yüzyılda Bir Serhad Şehri Erzurum, İstanbul.
PARRY, V.J. (1986), “Bayburd”, El², I, Leiden, s.1128.
SAGONA Antonio (1990), “An Archaeological Survey of the Bayburt and
Kelkid Regions, North-Eastern Anatolia: The Pre-Classical Period”, VII.
Araştırma Sonuçları Toplantısı, (Antalya 18-23 Mayıs 1989), Ankara,
s.425-433.
SAHİLLİOĞLU Halil (1991), “Avârız”, DİA, IV, İstanbul, s. 108-109.
SEVİM Ayşe (1993), “Gümüşhane İli, Kelkid İlçesi, Yenice Köyü Kurtarma
Kazısı”, III. Müze Kurtarma Kazıları Semineri (27-30 Nisan 1992 Efes),
Ankara, s.373-376.
SOLAK İbrahim (2002), “XVI. Yüzyılda Maraş ve Çevresinde Dulkadirli
Türkmenleri, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, XIIBahar,
s.109-154.
XVII. Yüzyılın Ortalarına Doğru Kelkid Kazası
173
OKUR Mehmet-Veysel USTA (2009), “Karadeniz Bölgesi’nin Demografik
Yapısına Dair Bir İnceleme”, History Studies, I/I, s.35-70.
Orta Karadeniz Tarihinin Kaynakları VII-Karahisar-ı Şarkî Sancağı Mufassal
Avârız Defteri (1642-1643 Tarihli), (Haz. Mehmet Öz-Fatma Acun), Ankara
2008.
TAESCHNER Franz (2010), Osmanlı Kaynaklarına Göre Anadolu Yol Ağı, I-II,
Çev. Nilüfer Epçeli, İstanbul.
TAVERNIER Jean-Baptiste (2010), Tavernier Seyahatnamesi, İstanbul.
TELLİOĞLU İbrahim (2007), “Doğu Karadeniz Bölgesinin Türk Yurdu Haline
Gelmesi Hakkında Bir Değerlendirme” Turkish Studies, (II)-2, s.654-
664.
TUNCEL Metin (1996), “Gümüşhane”, DİA, XIV, İstanbul, s.273-276.
TUNCER Orhan Cezmi (2007), Anadolu Kervan Yolları, Ankara.
TURAN Osman (1998), Doğu Anadolu Türk Devletleri Tarihi, İstanbul.
----- (1999), Selçuklular Zamanında Türkiye, İstanbul.
----- (2001), “Bayburt”, İA, c. II, Eskişehir, s.365-367.
USLU Gülyüz (1991), “Gümüşhane’nin Tarihçesi ve Turistik değerleri”, Geçmişte
ve Günümüzde Gümüşhane Sempozyumu (13-17 Haziran 1990),
Ankara, s.141-153.
UZUNÇARŞILI İsmail Hakkı (2003), Anadolu Beylikleri ve Akkoyunlu, Karakoyunlu
Devletleri, Ankara.
ÜNAL Mehmet Ali (1999), “1646 (1056) Tarihli Harput Kazâsı Avârız Defteri”,
Osmanlı Devri Üzerine Makaleler-Araştırmalar, Isparta, s. 119-169.
YÜCEL Yaşar (1971), “XIV-XV. Yüzyıllar Türkiye Tarihi hakkında Araştırmalar
I Mutahharten ve Erzincan Emirliği”, Belleten, C.XXXV s. 137-140,
Ankara, s.665-719.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com