You are here

Home » Content

İKTİDAR VE İZDİVAÇ: MEMLÛK-ALTIN ORDA-İLHANLI ÜÇGENİNDE SİYASİ EVLİLİKLER

Journal Name:

  • Karadeniz Araştırmaları Dergisi

Publication Year:

  • 2016
DOI: 
http://dx.doi.org/10.12787/KARAM1028

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Throughout the history, political marriages have been arranged to strengthen the alliances and friendships between the states. By this way, in the time of the Bahriyya Mamluks, the sultans of the Mamluk State implemented such political marriages. The political marriages of the Mamluks to the Mongolians were carried out with the elites of the Golden Hords and the Ilkhanids. The political marriages of the Mamluks and the Mongolians, were of two types: the first type includes the political marriages between the states (that was, political marriages with the female members of the Khan's dynasty); and the other contains the political marriages with the females of the Wafidiyah, the Mongolian commanders taking refuge in the Mamluks. The first type of marriages allegedly consisting of the marriage-based alliances with the Golden Horde has two examples. One of the marriage alliances is the marriage between the Sultan Baybars and the daughter of Sultan Berke Khan whose name is not mentioned in the sources. It is doubtful that this person is the Sultan Berke’s daughter. The other marriage is certainly between the Sultan en-Nasır Muhammed and Tulunbiye Khatun, of Chingiz Khan’s dynasty. The number of marriages in the abovementioned second type is higher than those in the first one. The Sultan Baybars married several daughters of the wafadiyah and the Sultan Qalawun got married to Aslun Khatun. Besides of these, the sons of Qalawuns Ali, Halil and Muhammed, got also married to Mengubek and Ertekin. This study thus provides detailed information about these marriages and women’s role in political life.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Tarih boyunca devletlerarası ittifaklar tesis etmek ve dostane münâsebetler kurmak için siyasi evlilikler yapılagelmiştir. Bu neviden olmak üzere Memlûk Devleti sultanlarının gerçekleştirdikleri evliliklere bakıldığında, büyük bir kısmının Bahri/Türk Memlûkleri zamanında yakın irtibat halinde oldukları Altın Orda Hanlığı ve İlhanlılarla yapıldığı görülmektedir. Memlûk-Moğol siyasi evlilikleri, devletlerarası siyasi evlilikler (han sülalesine mensup kadınlarla yapılan evlilikler) ve vâfidinin (Memlûk Devleti’ne iltica eden Moğollar) kızları ile yapılan siyasi evlilikler olmak üzere iki gruba ayrılır. İlk gruptakiler Altın Orda Hanlığı ile yapılmış olup genel kabulle iki örneğe sahiptir. Bunlardan ilki Sultan Baybars’ın Sultan Berke Han’ın adı zikredilmeyen kızı ile yaptığı evliliktir ki kaynaklarda yer almakla birlikte, bu kişinin Sultan Berke Han’ın kızı olduğu şüphelidir. Kesin olan diğer evlilik ise Sultan en-Nâsır Muhammed’in Özbek Han’ın yeğeni (kardeşi Togay’ın kızı) Tulunbiye Hatun ile evliliğidir. İkinci gruptakiler sayıca daha fazladır. Bunlardan bazıları Sultan Baybars’ın, vâfidinin kızlarıyla yaptığı evlilikler ile Sultan Kalavun’un Aşlun Hatun ve oğulları Ali, Halil ve Muhammed’in Mengübek ve Ertekin Hatun ile evlilikleridir. Bu çalışmada söz konusu evlilikler hakkında ayrıntılı bilgi verilecek ve kadınların siyasi hayattaki rollerine değinilecektir.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-iktidar-izdivac-memluk-altin-orda-ilhanli-ucgeninde-siyasi-evlilikler.pdf
  • 49
103
120
  • Turkish

REFERENCES

References: 

AKKUŞ YİĞİT, Fatma (2014), “Emir ve Devlet: Dımaşk Nâibi Emir Tengiz’in
Hayatı”, Gazi Türkiyat, XIV, Ankara: 127-144.
AKKUŞ YİĞİT, Fatma (2015a), “Memlûk Tarihinde Kadın Şarkıcı ve Müzisyenler”,
Tarih İncelemeleri Dergisi, XXX/I, İzmir: 45-62.
AKKUŞ YİĞİT, Fatma (2015b), “Memlûkler’de Evlilik Hazırlıkları”, Türkiyat
Mecmuası, C. XV Bahar, İstanbul: 331-351.
ÂŞUR, Said Abdulfettah (1976), el-Asru’l-Memâlik fî Mısr ve’ş-Şam, Kahire.
AMITAI, R. (1987), “Mongol Raids into Palestine (AD. 1260 and 1300)”,
Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland, No.2:
236-255.
AMITAI, R. (2004), Mongols and Mamluks: The Mamluk-Ilkhanid War 1260-
1281, Cambridge University Press.
AMITAI, R. (2008), “Mamluks of Mongol Origin and Their Role in Early
Mamluk Political Life”, Mamluk Studies Review, XII-1, Cambridge: 119-
137.
AYALON, David (1951), “The Wafidiya in the Mamluk Kingdom”, Islamic
Culture, S. XXV, Jubilee Number, I, Hyderabad-Deccan: 89-104.
BAL, M. S. (2005), “Türkiye Selçukluları, Mısır Memlûkleri ve Altın Orda
Devleti’nin İlhanlılara Karşı Kurduğu İttifak”, Türkiyat Araştırmaları
Dergisi, C. XVII: 295-310.
BARTHOLD, W. (1979), “Berke”, İA (MEB), C. II, İstanbul: 553-555BAYBARS ed-DEVADÂR (2001), Zübdetü’l-Fikre fî Tarihi’l-Hicre, (tah. Zübeyde
Muhammed Ata), C. IX, yer yok.
BAYBARS el-MANSÛRÎ (1987), Kitâb et-Tuhfetu’l-Mulûkiyye fî Devleti’t-
Türkiyye, Tarih Devlet el-Memâlik el-Bahriyye fî Fetre min 648-711 h.,
(tah. Abdulhamid Salih Hamdân), Kahire.
BAYBARS el-MANSÛRÎ (1993), Muhtâru’l-Ahbâr Tarih ed-Devlet el-Eyyûbîyye
ve Devlet el- Memâlik el-Bahriyye hattâ sene 702 el-Hicriyye, (tah.
Abdulhamid Salih Hamdân), Kahire.
BAYBARS TARİHİ (2000), Al-Melik Al-Zahir (Baypars) Hakkındaki Tarihin
İkinci Cildi, (Türkçeye çev. Ord. Prof. M. Şerefüddin Yaltkaya), Ankara:
Türk Tarih Kurumu.
BOYLE, J. A. (1968), “Dynastic and Political History of the Ilkhans”, The Cambridge
History of Iran, Vol. V, ed. J.A. Boyle, Cambridge University Press:
303-421.
BROADBRIDGE, A. F. (2001), “Mamluk Legitimacy and the Mongols: The
Reigns of Baibars and Qalavun”, Mamluk Studies Review, Vol. V: 95-118.
ÇOĞ, Mehmet (2015), “Ortaçağ’da Kafkasya Havzasında Kıpçaklar”, Karadeniz
İncelemeleri Dergisi, 19, 57-74.
EBÛ’L-FİDÂ (1997), Tarih Ebî Fidâ, el-Musemma el-Muhtasar fî Ahbâri’l-
Beşer, C. II, (tah. Mahmud Deyyûb), Lübnan.
ERDEM, İlhan (2001), “Olcaytu Han’ın Ölümüne Kadar İlhanlılarda Yaşanan
Siyasal-Kültürel Gelişmeler ve Yakın Doğu’ya Etkileri”, Tarih Araştırmaları
Dergisi, S. 31: 35-48.
EROL, Burak Gani (2012), Memlûk Deniz Kuvveti, Gazi Üniversitesi, SBE,
Ankara (basılmamış doktora tezi).
GÖKBİLGİN, Özalp (1972), “1313-1357 Yılları Arasında Altınordu Devleti”,
Atatürk Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Araştırma Dergisi, II/4, Ankara:
1-52.
GÜL, Muammer (2006), “Harezmli Türklerin Anadolu ve Yakındoğu’daki
Rolleri ve Tesirleri”, Belleten, C. LXX, S. 257, Ankara: 95-118.
LEVANONI, Amalia (1995), A Turning Point in Mamluk History: The Thirth
Point Reign of al-Nasır Muhammed Ibn Qalawun 1310-1341, Leiden-
New York-Köln.
İBN ABDİZZÂHİR (1961), Teşrîfü’l-Eyyâm ve’l-Usûr fî Sireti el-Melik el-
Mansûr, (tah. Dr. Murad Kamil-M. Ali el-Neccâr).
İBN ABDİZZÂHİR (1976), er-Ravzü’z-Zâhir fî Sireti el-Melik ez-Zâhir, (tah.
Abdulaziz Huveytir), Riyad.
İBN BATTUTA (2004), Büyük Dünya Seyahatnamesi, Tuhfetu’n-Nüzzâr fî
Garâibi’l-Emsar ve’l-Acâibi’l-Esfâr, (çev. Sait Aykut), Ankara.
İBN ed-DEVÂDÂRÎ (1960), Kenzü’d-Dürer ve Câmi’ el-Ğurer, C. IX, (tah. Hans
Robert Roemer), Kahire.
İBN ed-DEVÂDÂRÎ (1971), Kenzü’d-Dürer ve Câmi’ el-Ğurer, C. VIII, (tah.
Ulrich Haarmann), Kahire.
Memlûk-Altın Orda-İlhanlı Üçgeninde Siyasi Evlilikler
119
İBN DOKMAK (1999), en-Nefhatü’l-Mıskiyye fî ed-Devleti’t-Türkiyye, min el-
Cevheri’s-Semîn fi Siyeri’l-Hulefâ ve’l-Mülûk ve’s-Selâtin (min sene 637
hattâ sene 805), (tah. Ömer Abdüsselâm Tedmurî), Beyrut.
İBN DOKMAK (tarihsiz), el-Cevherü’s-Semîn fî Siyeri’l-Hulefâ ve’l- Memlûk
ve’s- Selâtîn, (tah. S. A. ‘Âşûr).
İBN FAZLULLAH el-ÖMERÎ (1986), Mesâlikü’l-Ebsâr fî Memâliki’l-Emsâr
Devletü’l-Memâliki’l-Ûlâ, (nşr. Dorothea Krawulsky), Beyrut.
İBN HABİB (1976), Tezkiretü’n-Nebîh fî Eyyâmi’l-Mansûr ve Benîh, C. I, (tah.
M. M. Emin-Dr. S. A. Âşûr), Kahire.
İBN HACER EL-ASKALÂNÎ (tarihsiz), ed-Dürerü’l-Kâmine fî A’yani’l-Mi’e es-
Sâmine, C. II.
İBN TAGRIBİRDÎ (1992), en- Nücûmü’z-Zâhire fî Mülûk Mısr ve’l- Kâhire, C.
VII, (tah. Muhammed Hüseyin Şemseddin), Lübnan.
KAFALI, Mustafa (1976), Altın Orda Hanlığının Kuruluş ve Yükseliş Devirleri,
İstanbul.
KAFALI, Mustafa (2007), “Özbek Han”, TDVİA, C. XXXIV, İstanbul: 107-109.
KAMALOV, İlyas (2003), Moğolların Kafkasya Politikası, İstanbul.
KANAT, Cüneyt (2000), “Gazan Han Zamanında Memlûk Devleti’ne İltica
Eden Uyratlar”, Tarih İncelemeleri Dergisi, S. XV, İzmir: 105-120.
KANAT, Cüneyt (2001), “Baybars Zamanında Memlûk-İlhanlı Münasebetleri
(1260-1277)”, Tarih İncelemeleri Dergisi, C. XVI, İzmir: 31-45.
KHOWAITER, Abdulaziz (1978), Baibars the First: His Endeavours and
Achievements, London.
KONUKÇU, Enver (1992), “Berke Han”, TDVİA, C. V, İstanbul: 506-507.
KOPRAMAN, K. Y. (2005), “Mısır Memlûkleri (1250-1517), Prof. Dr. Kâzım
Yaşar Kopraman Makaleler, Ankara: 81-159.
KORTANTAMER, S. (1993), Bahrî Memlûklar’da Üst Yönetim Mensupları ve
Aralarındaki İlişkiler, İzmir.
KÖPRÜLÜ, Fuad (1979), “Baybars I”, İslam Ansiklopedisi (MEB), C. II, İstanbul:
357-363.
el-MAKRÎZÎ (1957), Kitâbu’s-Sülûk li Ma’rifeti Düveli’l-Mülûk, C. I/II, (tah.
Muhammed Mustafa Ziyâde), Kahire.
el-MAKRÎZÎ (1997), Kitâbu’s-Sülûk li Ma’rifeti Düveli’l-Mülûk, C. I-III, (tah.
Muhammed Abdulkadir Ata), Lübnan.
MUFADDAL B. EBÎ’L-FADÂİL, Nehcü’s-Sedîd ve ed-Durr el-Ferîd fî mâ ba‘d
Tarih İbn el-Amid, (nşr. S. Kortantamer).
en-NÜVEYRÎ (2004), Nihâyetü’l-Ereb fî Fünûni’l-Edeb, C. XXX, (tah. Necib
Mustafa Fevvâz, Hikmet Küşlü Fevvâz), Beyrut.
en-NÜVEYRÎ (tarihsiz), Nihâyetü’l-Ereb fî Fünûni’l-Edeb, C. XXXI, (tah. Necib
Mustafa Fevvâz-Hikmet Küşlü Fevvâz), Beyrut.
NOBUTAKA, Nakamachi (2006), “The Rank and Status of Military Refugees
in the Mamluk Army: A Reconsideration of the Wafidiyah”, Mamluk
Studies Review, Vol. X, No. I: 55-81.
Fatma Akkuş Yiğit
120
RASHIDUDDIN FAZLULLAH (1999), Jami’u’t-Tawarikh: Compendium of
Chronicles, A History of the Mongols, Part Two, English Translation and
Annotation by W. M. Thackston, ed. Ş. Tekin, G. A. Tekin, Harvard
University Departman of Near Eastern Languages and Civilization.
REŞÎDÜDDİN FAZLULLAH (2013), Câmiu’t-Tevârih (İlhanlılar Kısmı), çev. İ.
Aka, M. Ersan, A. H. Khelejani, TTK, Ankara.
SARAY, Mehmet (1989), “Altın Orda Hanlığı”, TDVİA, C. II, İstanbul: 538-540.
SPULER, Bertold (1987), İran Moğolları (Siyaset, İdare ve Kültür İlhanlılar
Devri 1220-1350), (çev. C. Köprülü), Ankara.
eş-ŞÂFİÎ (1997), Kitabü’d-Düvel el-İslâm eş-Şerife el-Behiyye ve Zikr mâ
Zahara lî men Hikemillah el-Hafiyye fî Celb Tâife el-Etrak ilâ Diyar el-
Mısriyye, (tah. Subhî Lebib-Ulrich Harman), Beyrut.
ŞEŞEN, Ramazan (2009), Sultan Baybars ve Devri (1260-1277), İstanbul.
eş-ŞUCÂÎ, (1978), Tarih el-Melik en-Nâsır Muhammed b. Kalavun es-Sâlihî ve
Evlâduhu, (tah. Barbara Schäfer), Wiesbaden.
TIESENHAUSEN, W. De (1941), Altınordu Devleti Tarihine Ait Metinler,
(Türkçe çev. İsmail Hakkı İzmirli), İstanbul, 1941.
UYAR, Mustafa (2012), “İlhanlı-Memlûk Mücadelesi ve Suriye: Ekolojik
Yaklaşımlar”, Beşinci Uluslararası Ortadoğu Semineri (el-Maşrık el-Arabî
ve el-Anadol fî el-Usûr el-İslâmiyye), 2-4 Kasım 2010, Şam-Suriye, Bildiriler,
Elazığ: 205-213.
YAKUBOVSKİY, A.Yu. (1992), Altın Ordu ve Çöküşü, çev. H. Eren, TTK.
el-YÛSUFÎ (1986), Nüzhetü’n-Nâzır fî Sireti’l-Melik en-Nâsır, (tah. Ahmed
Huteyt), Beyrut.
YÜKSEL, M. Şamil, “Türk Kültüründe Levirat ve Timurlularda Uygulanışı”,
Turkish Studies, C. V/III, Yaz 2010, s. 2027-2058.
ZAKIROV, S. (1966), Diplomatiçeskie Otnişeniya Zolotoy Ordı s Egiptom (XIIIXIV
vv), Izdatel’stvo Nauka, Moskova.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com