You are here

BÜYÜK GÜÇLERİN MÜCADELESİNDE AKDENİZ: REFAH ŞİLEPİ ÖRNEĞİ

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Turkey sent delegation consisting of military personal to Port Said by Refah Freighter during the most violent years of Second World War in order to take four destroyers and four submarines on the previous order from England. 168 people lost their lives and 32 people had been able to save in June 23, 1941 in sunk Refah Freighter that was torpedoed by unidentified submarine in Mersin. The case of Refah Freighter led to fierce debates in Grand National Assembly of Turkey and had requested the prosecution of persons who neglect in this event. As the names considered as negligence in the incident, Chairman of the National Defense and Deputy of Transportation were subjected to harsh criticism. Both deputies had resigned before waiting for the conclusion of the event. Other persons who also were held responsible for the incident were acquitted by a court decision. People who lost their lives in the Refah Freighter event was considered as martyrs after the lapse of ten years, on June 27, 1951. On June 23, 1972 was opened Refah Martyrs Monument for those who lost their lives. The aim of this work is to illuminate the place of Turkey in the struggle of the great powers in the Mediterranean and (based on Turkish and British archive documents) for example the sunk of Refah Freighter. In addition, there will be referred to the propaganda war which Germany and England used against each other after the sinking of the Refah.
Abstract (Original Language): 
Türkiye, II. Dünya Savaşı’nın en şiddetli yıllarında, İngiltere’den sipariş ettiği 4 destroyer ve 4 denizaltıyı almak için askeri personelinden oluşan bir kafileyi Refah Şilepi’yle Port Said’e göndermişti. 23 Haziran 1941’de yola çıkan Refah Şilepi, Mersin açıklarında kimliği belirsiz bir denizaltı tarafından torpillenerek batırılmıştı. Refah Şilepi’nde 168 kişi hayatını kaybetmiş ve 32 kişi kurtulabilmişti. Refah Şilepi Olayı, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde sert tartışmalara neden olmuş ve olayda ihmali olan kişilerin yargılanmaları istenmişti. Olayda ihmali olduğu düşünülen kişilerden, Milli Müdafaa Vekili ve Münakalat Vekili sert eleştirilere maruz kalmıştı. Her iki vekil olayın sonuçlanmasını beklemeden istifa etmişti. Olayda sorumlu tutulan diğer kişilerin de mahkeme kararıyla beraatları sağlanmıştı. Refah Şilepi Olayı’nda hayatlarını kaybeden kişiler, aradan on yıl geçtikten sonra, 27 Haziran 1951 tarihinde, şehit kabul edilmişti. Hayatlarını kaybedenler için 23 Haziran 1972’de Refah Şehitleri Anıtı açılmıştı. Bu çalışmadaki amaç büyük güçlerin Akdeniz’deki mücadelesinde Türkiye’nin yerini ve buna örnek olarak Refah Şilepi’nin batırılması olayını (Türk ve İngiliz arşiv belgelerine dayanarak) aydınlatmaktır. Ayrıca Refah’ın batırılmasından sonra Almanya ve İngiltere’nin birbirlerini suçlamaları ve birbirlerine karşı yürüttükleri propagandaya değinilecektir.
99
121

REFERENCES

References: 

A) Arşivler
Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA)
BCA, Fon Kodu: 030.18.01.02.Yer Numarası: 58.77.11, 10 Ekim 1935.
BCA, 030.10./193.325.12, 15 Ekim 1941.
BCA, 030.10.0.0./140.5.15, 1 Temmuz 1941.
BCA, 030.10.0.0./140.6.5, 23 Kasım 1942.
BCA, 030.10/ 169.173.9, 12 Eylül 1940.
BCA, 030.18.01.02./95.65.20, 4 Ağustos 1941.
BCA, 030.10/140.5.25, 15 Eylül 1942.
The National Archives (NA)
FO, 371/30040
FO, 371/30039
B) Telif Eserler
AKBAŞ, Rahmi (2014). İkinci Dünya Savaşı’nda Batırılan Bir Türk Gemisi
Refah Şilepi, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yay.
----- (2009). “Bir Hüzün Kaynağı Refah Faciası”, Türk Yurdu, 29/262: 93-98.
Akşam, 13 Teşrinisani 1941
Akşam, 27 Haziran 1941
ARSLAN, Esat (2001). “Refah Faciasının 60’ıncı Yıl Dönümünde Kara Harp
Okulu 1941 Yılı Mezunu On Altı Şehidimiz”, Silahlı Kuvvetler Dergisi,
370: 80-86.
BARUTÇU, Faik Ahmet (2001). Siyasi Hatıralar, Milli Mücadeleden Demokrasiye,
Cilt:1, Ankara: 21.Yüzyıl Yay.
Cumhuriyet, 27 Haziran 1941
Cumhuriyet, 28 Haziran 1941
Cumhuriyet, 3 Temmuz 1941
Cumhuriyet, 5 Temmuz 1941
DAĞ, Ahmet Emin (2009). Uluslararası İlişkiler ve Diplomasi Sözlüğü, Ağaç
Kitabevi Yay., İstanbul.
Deniz Kuvvetleri Dergisi (1972). “Refah Şehitleri Anıtının Temeli Atıldı”,
(Merkez Dairesi), 78/ 476:115-117.
Deniz Mecmuası (1941). Fevkalade Nüshası, 362, İstanbul: Deniz Matbaası.
DERİNGİL, Selim (2009). Denge Oyunu, İkinci Dünya Savaşı’nda Türkiye’nin
Dış Politikası, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
----- (Jan., 1982), "The Preservation of Turkey's Neutrality During the Second
World War: 1940", Middle Eastern Studies, V. 18, No. 1: 30-52.
DİLEK, Mehmet Sait, (2012). "Akdeniz’de Yaşanan Güvenlik Sorunu ve Büyük
Güçlerin Politikası (1936-1939)", Turkish Studies, C. 7, S.4: 1519-
1540.
ERKİN, Behiç (2010), Hatırat, haz. Ali Birinci, TTK Yay., Ankara.
Hürriyet, 1 Temmuz 1972.
Hürriyet, 29 Haziran 1972.
FROMKIN, David (2009). A Peace to End All Peace: The Fall of the Ottoman
Empire and the Creation of the Modern Middle East, New York, Henry
Holt and Company.
KOÇAK, Cemil (2009). Türkiye’de Milli Şef Dönemi (1938-1945), Cilt:2, İstanbul:
İletişim Yay.
KURDAKUL, Necdet (Haziran 1992). “Refah Gemisi Faciası”, Tarih ve Toplum,
102: 373-376.
METEL, Raşit (Mart 1995).“Refah Şilepini Fransız Denizaltı Gemisi Değil,
İtalyan Denizaltı Gemisi Batırdı”, Deniz Kuvvetleri Dergisi 562: 85-88.
MILLMAN, Brock (Jul., 1995), "Turkish Foreign and Strategic Policy 1934-
42", Middle Eastern Studies, V. 31, No. 3: 483-508.
ÖNDEŞ, Osman (Haziran-Temmuz 2011) “Bizi Ölüme Gönderiyorsunuz”,
Atlas Tarih 7: 112-117.
----- (2006). Refah’ı Kim Batırdı?, İstanbul: Denizler Kitabevi.
Resmi Gazete, 3 Temmuz 1951, Sayı: 7850.
Sabah, 23 Nisan 1990.
Son Posta, 27 Haziran 1941.
SÖYLEMEZ, Haşim (10 Mart 2001). “Refah’ı Kim Batırdı”, Aksiyon 327.
SÖZENER, İsmail (2008). Mersin’de Askeri Deniz Okulları, Yüksek lisans tezi.
Mersin: Mersin Üniversitesi.
TBMM Zabıt Ceridesi (ZC) (4.7.1941). Devre: VI, Cilt:20, İçtima:2, İnikat: 73.
----- (27.06.1951). D: IX, C:8, İç:1, İ: 95.
----- (4.7.1941). D: VI, C:20, İç:2, İ: 73.
----- (16.1.1942). D: VI, C:23, İçt:3, İ: 27.
----- (2.2.1942). D: VI, C:23, İçt:3, İ: 34.
The Sunday Times, 19 Temmuz 1942.
The Times, 3 Temmuz 1941.
TÜRKMEN, Zekeriya (1999). “Türk Basınında Çıkan Haberlere Göre, İkinci
Dünya Savaşı Yıllarında Türkiye Cumhuriyeti’ni Savaş Ortamına Çekme
Gayretleri”, Altıncı Askeri Tarih Semineri Bildirileri II, (Sunulmayan Bildiriler),
İkinci Dünya Harbi ve Türkiye, Ankara: Genelkurmay Basım
Evi.
Ulus, 27 Haziran 1941.
ÜNAL, Ertan (Haziran 2006). “Refah Faciası”, Popüler Tarih, 2006/70: 54-
64.
Yeni Sabah, 28 Haziran 1941.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com