You are here

“İSTENMEYEN RUMLAR”: ODESSA VE KIRIM’DAN YUNANİSTAN’A GÖÇ HAREKETLERİ, 1919

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.12787/KARAM1284
Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
Shortly after the October Revolution of 1917, a civil war broke out in Russia between the Bolsheviks and the Tsarists, a war that lasted almost three years. The winners of the First World War, worried about a potential global revolution in the event of a Bolshevik victory, decided to send troops to Odessa and Crimea at the end of 1918 to support the Tsarists. For this purpose, they asked for help from Greece. The Greek Prime Minister Venizelos, who strongly desired full support from Britain and France for his plans concerning Izmir at the Paris Peace Conference, reluctantly agreed to help. Thus, French and Greek troops, at the end of 1918 and at the beginning 1919 respectively, were sent to the region. Nevertheless, shortly thereafter the operation ended in smoke, with the total withdrawal of the troops. Although the operation failed, Venizelos managed to gain the support of Britain and France at the Paris Peace Conference. This decision however, marked the beginning of a disastrous process for the Greek populations living in Odessa and Crimea. As an act of retaliation for Greek involvement, the Bolsheviks began to implement a policy of oppression and forced a violent displacement of the existing Greek element. Beginning in March and continuing intensively in April and May, this started a wave of immigration towards Greece which led to a serious crisis on the Greek political scene, right on the eve of the Greek army’s expedition to Izmir. Venizelos tried very hard to direct this immigration to a region other than Greece, locating it specifically in Istanbul, Trabzon and Izmir. The purpose of this study is to evaluate the above mentioned process and its effects on the Greek political life of that period. The study is mainly based on the Greek and British Foreign Ministry Archives, British and Greek newspapers and English sources.
Abstract (Original Language): 
1917 yılında gerçekleşen Ekim Devrimi’nden kısa bir süre sonra Rusya’da Bolşevikler ve Çar yanlıları arasında tam üç yıl sürecek olan bir iç savaş patlak verdi. Bolşeviklerin kazanması halinde devrimin tüm dünyaya yayılabileceği endişesini taşıyan savaşın kazananları, bu iç savaşta Çar yanlılarını desteklemek amacıyla 1918 yılı sonunda Rusya’nın güneyine, Odessa ve Kırım’a yönelik bir operasyon gerçekleştirme kararı aldı. Ağırlıklı olarak Fransız birliklerin dâhil olacağı bu operasyon için ayrıca Yunanistan’dan destek talep edildi. Paris Barış Konferansı’nda İzmir ve Batı Trakya’ya yönelik planları konusunda bu devletin desteğini almak isteyen Yunanistan Başbakanı Venizelos gönülsüz de olsa bu teklifi kabul etti. Böylece 1918 yılı sonunda Fransız, 1919 yılı başında ise Yunan birlikleri bölgeye gönderildi. Ancak kısa bir süre sonra operasyon tam bir fiyasko ile sonuçlandı ve bölgedeki birlikler geri çekilmek durumunda kaldı. Yunanistan bu operasyona dâhil olmakla Anadolu’ya yönelik planları konusunda bu devletlerin desteğini almayı başardı; ancak bu karar özellikle bu iki bölgede yoğun olarak yaşayan Rum azınlık için felaketle sonuçlanacak bir sürecin başlangıcı oldu. Yunanistan’ın operasyona dâhil olmasına bir misilleme olarak Bolşevikler bölgede yaşayan Rumlara yönelik baskı ve zorunlu göç ettirme siyaseti uygulamaya başladı. 1919 yılı Mart ayında başlayan ve Nisan ayı boyunca yoğun bir şekilde devam eden bu göçler, Venizelos’un tam da Paris’te İzmir’in işgali için Büyük Devletleri ikna etmek için oldukça yoğun bir mesai harcadığı bir aşamada Yunanistan için büyük bir krize dönüştü. Venizelos bu üç ay boyunca tüm imkânlarını seferber ederek bu göçmenleri Yunanistan dışında başka bir bölgeye, özellikle de İstanbul, Trabzon ve İzmir’e yerleştirme girişimlerinde bulundu. Bu çalışmanın amacı bu süreçte Venizelos’un bu göçmenlere yönelik nasıl bir siyaset izlediğini ve bu göçlerin Yunanistan’daki etkilerini ortaya koymaktır. Çalışma temelde Yunan Dışişleri Bakanlığı, İngiliz Dışişleri Bakanlığı Arşivi, dönemin Yunan ve İngiliz gazeteleri ve İngilizce kaynaklara dayanmaktadır.
103
140