You are here

TATAR GELENEKSEL ÇALGILARININ HALK EDEBİYATINDAKİ GÖRÜNÜŞLERİ

THE APPEARANCE OF TRADİTİONAL TATAR INSTRUMENTS İN FOLK LİTERATÜRE

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The earliest evidence concerning the traditional instruments of Tatar Turks derives from the litereature sueh as mythological narrative, story and legend which renders the excellent information about the life style, traditions and the musical instruments of a society. Besides, this literatüre contains not only the names of the instruments but also the means of their production and its circumstances (when the heroes had troubles and longed for their contries and beloveds). It is because of the fact that most of the stories, myths and legends appeared during the nomadic life of Tatars, the instruments used by them represent the ones common for ali the Turkic nomadic societies: kopuz, dombra, drum, saz, sornay, kuray (pipe). Hovvever, the musical instruments used by Tatar Turks modifies: ckripka (violin) and garmun (similar to accordion) becomes more popular than kopuz and ckripka (keman) and dombra. Both Dombra and kuray naturally do not lose their popularity. Both kuray and garmun are known in present days, which are played in the national festivals and traditional banquets of Tatar Turks and recall their nomadic life style. Garmun is mentioned in ballads and in traditional Turkish quatrain forms more than in stories.
Abstract (Original Language): 
Tatar Türklerinin geleneksel çalgılanyla ilgili en eski bilgilere biz bir halkın geçmişteki yaşam tarzı, gelenekleri, çaldığı müzik aletleriyle ilgili bilgileri bugüne ulaştırmakta eşi benzeri olmayan mitolojik hikâye, masal ve destan gibi türlerde rastlarız. Onlarda çalgıların sadece adlan değil, ne gibi malzemeden nasıl bir durumlarda (kahramanların başları dertte olduğu, memleketlerine veya sevdiklerine özlem duydukları zaman) yapılması da anılır. Masal, efsane ve destanların birçoğu Tatarların göçebe hayat sürdükleri bir dönemde ortaya çıktıklarından dolayı onlarda anılan çalgılar da genelde göçebe hayat sürdüren bütün Türk toplumlan için ortak olanlardır: kopuz, dombra, davul, saz, sornay, kuray (kaval). Fakat XVII. Yüzyıldan itibaren Tatar Türklerinin kullandıkları müzik aletleri değişikliğe uğrar: Kopuz ile dombradan ziyade ckripka (keman) ve garmun (akordeonu andıran bir çeşit çalgı) gibi çalgılara üstünlük verilir. Dombra ile kuray da tabii kendi önemini kaybetmez. Günümüzde ise Tatar Türklerinin millî bayramlarında ve dostluk meclislerinde çaldıkları müzik aletlerinin içinde göçebe hayatı hatırlatan kuray 'ın yanında garmun bilinir. Garmun adlı çalgı, masallarda da anılmasına rağmen daha çok türkülerde ve manilerde dile alınmaktadır.
76-90

REFERENCES

References: 

Güney, Eflatun Cem."Folklor ve Halk Edebiyatı", Milli Eğitim Yayınlan, İstanbul, 1971,sf.43
"Çura Batır. Tatar Halik Dastanu " Tatarstan Kitap Nâşriyatı, Kazan, 1993. "İdegey Destanı." Türksoy Yayınlan, Ankara, 1998.
Muzıkalnoye Naslediye Kazahstana (1999) http://musicheritage.nlrk.kz/?text=63.txt
"Tatar Entsiklopediya Süzlege. " Tatar Entsiklopediya İnstitutı, Kazan, 2002.
"Tatar Miflaru" II. Kitap. G. Gıylmanov hiköyalâvenda. Tatarstan Kitap Nâşriyatı, Kazan, 1999.
"Tatar Halik İcatı. Dastannar ." Tatarstan Kitap Nâşriyatı, Kazan, 1984.
"Tatar Halik İcatı. Mâkallâr Hâm Âytemnâr." Tatarstan Kitap Nâşriyatı, Kazan, 1987.
"Tatar Halik İcatı, Rivayatlâr Hâm Legendalar." Tatarstan Kitap Nâşriyatı, Kazan, 1987.
"Tatar Halik İcatı. Tarihi Hâm Lirik Cırlar." Tatarstan Kitap Nâşriyatı, Kazan, 1988.
"Tatar Halik İcatu Âkiyatlâr.n\. kitap. Tatarstan Kitap Nâşriyatı, Kazan, 1971.
"Tatar Halik İcatı. Kıska Cırlar. (Dürtyulhklar)" Tatarstan Kitap Nâşriyatı, Kazan, 1976.
90

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com