You are here

Emevîler Dönemi Bir Irak Genel Valisi Portresi: Ömer b. Hübeyre (Ö. 110/728)

A Portrait of A General Governor of Iraq in the Umayyad Period: ‘Umar b. Hubayra (d. 110/728)

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Abstract (2. Language): 
Known of its governors as well as its khalifas, the Umayyads were, for its government lasting a century, indebted to its governors who left their marks on their periods and had a great ruling power under their territories. Among these governors who supported the Umayyad central government with their effectiveness in their territories, the general governors of Iraq were crucial. ‘Umar b. Hubayra, one of them, participated in many military campaigns such as the attempt to conquer Istanbul as commander and came into prominence with his rigorous policy towards the value of money and pathbreaking attempts in the measurement of lands and taxation system during his governorship. So, this paper aims to draw a portrait of Ibn Hubayra as a general governor of Iraq gathering the data scattered in the sources regarding him and deals with the versatile contributions, such as the political, military and financial ones, of Ibn Hubayra who was the governor of first al-Jazira, then Iraq to the Umayyad State.
Abstract (Original Language): 
Tarihte halifeleri kadar valileriyle de anılan Emevî devleti, bir asırlık iktidarının önemli bir kısmını, yaşadığı döneme damgasını vuran ve idaresi altındaki topraklarda tahakküm kudretini göstermiş olan valilerine borçludur. Yönetici oldukları bölgelere ağırlığını koyarak Emevî iktidarına destek sunan bu valiler arasında ise Irak genel valileri ayrı bir yere sahiptir. Bu valilerden biri olan Ömer b. Hübeyre de, başta İstanbul’un fethi girişimi olmak üzere birçok askerî sefere komutan olarak katılmış, valiliği döneminde paranın değeri hususundaki titiz çalışmaları, toprak ölçümü ve vergilendirme sistemindeki yenilikçi teşebbüsleri gibi faaliyetleriyle ön plana çıkmıştır. Bu makale, Emevîler dönemi bir Irak genel valisi olarak İbn Hübeyre’nin kaynaklarda dağınık bir şekilde bulunan kendisine dair bilgileri bir araya getirip bir portresini çizmeyi hedeflemekte ve onun siyasî, askerî ve iktisadî gibi birçok yönden Emevî Devleti’ne sağladığı katkıları ele almaktadır.
FULL TEXT (PDF): 
120
156

REFERENCES

References: 

Apak, Adem, Asabiyet ve Erken Dönem İslâm Siyasî Tarihindeki Etkileri,
(İstanbul: Düşünce Kitabevi, 2004).
Apak, Adem, “Emevilerin Irak Siyaseti”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat
Fakültesi Dergisi, XVIII/1 (2009), s. 103-128.
Atçeken, İsmail Hakkı, Devlet Geleneği Açısından Hişam b. Abdülmelik,
(Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2001).
Aycan, İrfan, Saltanata Giden Yolda Muaviye b. Ebî Süfyân, (Ankara:
Fecr Yayınları, 1990).
el-Belâzürî, Ebü’l-Hasen Ahmed b. Yahyâ, Fütûhu’l-Buldân, tah. Abdullah
Enis et-Tabba’ & Ömer Enis et-Tabba’, (Beyrut: Müessesetü’l-Ma‘ârif,
1987).
el-Belâzürî, Ebü’l-Hasen Ahmed b. Yahyâ, Ensâbü’l-Eşrâf, I-XIII, tah.
Riyad Zirikli & Süheyl Zekkar, (Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1996).
Bozkurt, Nahide, “İbn Hübeyre, Ebû Hâlid”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm
Ansiklopedisi (DİA), (İstanbul, 1999), XX, 81-82.
Bozkurt, Nahide, “İbn Hübeyre, Ömer”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm
Ansiklopedisi (DİA), (İstanbul, 1999), XX, 83-84.
el-Câhız, Ebû Osmân Amr b. Bahr, Kitâbu’l-Hayevân, I-VII, tah. ve
şerh: Abdüsselam Muhammed Harun, (Kahire: Mektebetu Mustafa el-
Bâbî el-Halebî, 1938).
Demircan, Adnan, Hâricîlerin Siyasî Faaliyetleri, (İstanbul: Beyan
Yayınları, 2015).
Ebu’l-Ferec el-İsfahânî, Kitâbü’l-Egânî, I-XXIV, tah. Abdülkerim İbrâhim
el-Azbâvî, Mahmûd Muhammed Ganim, Ali Sabai, (Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-
İlmiyye, 1927).
Gibb, Hamilton A.R., Orta Asya’da Arap Fetihleri, çev. Hasan Kurt,
(Ankara: Çağlar Yayınları, 2005).
Günay, Musa, “Hanefi Usulündeki Bazı Prensiplerin İmam Ebu Hanife’ye
Nispetinin Değerlendirilmesi”, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi,
19 (2012), s. 299-325.
Hadislerle İslam: Hadislerin Hadislerle Yorumu, I-VII, ed. M.E. Özafşar,
İ.H. Ünal, Y. Ünal, B. Erul, H. Martı, M. Demir, 2. bs., (Ankara: Diyanet
İşleri Başkanlığı, 2013).
Melek Yılmaz Gömbeyaz
155
)
Halîfe b. Hayyât, Târîh, tah. Ekrem Ziyâ el-Umerî, 2. bs., (Riyad: Dâru
Taybe, 1985).
el-Hamevî, Yâkût b. Abdullah, Mu‘cemu’l-Büldân, I-V, (Beyrut: Dâru
Sâdır, ts.).
Hawting, G. R., “Khālid b. ‘Abd Allāh al-Kasrī”, Encyclopaedia of Islam
Second Edition, (Leiden: Brill, 1978), IV, 925-927.
el-Işş, Yusuf, ed-Devletü’l-Ümeviyye, 2. bs., (Dımaşk: Dârü’l-Fikr,
1985).
İbn Abdirabbih, Ahmed b. Muhammed, el-İkdü’l-Ferîd, I-VIII, tah.
Müfîd Muhammed Kumeyha, (Beyrut: Dâru’Kütübi’l-İlmiyye, 1983).
İbn Asâkir, Târîhu Medîneti Dımaşk, tah. Muhibbüddin Ebi Said
Ömer b. Garame el-Amri, (Beyrut: Dârü’l-Fikr, 1996).
İbn Hallikân, Vefeyâtü’l-A‘yân ve Enbâu Ebnâi’z-Zamân, I-VIII, tah.
İhsan Abbas, (Beyrut: Dâru Sâdır, 1978).
İbn Hişâm, Ebû Muhammed Abdülmelîk, es-Sîretü’n-Nebeviyye, I-II,
tah. Mustafa es-Sekkâ, İbrahim el-Ebyârî, Abdülhafîz Şelebî, 2. bs., (Kahire:
Mustafa el-Bâbî el-Halebî, 1955).
İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ İsmail b. Ömer, el-Bidâye ve’n-Nihâye, I-XXI, tah.
Abdullah b. Abdülmuhsin et-Türkî, (Cize: Hicr li’t-Tıbaa ve’n-Neşr, 1997).
İbn Kuteybe, Abdullah b. Müslim ed-Dîneverî, el-Maârif, tah. Servet
Ukkâşe, (Kahire: Dâru’l-Ma‘ârif, 1981).
İbn Sa‘d, Ebû Abdullah Muhammed, Kitâbü’t-Tabakâti’l-Kebîr (=et-
Tabakâtü’l-kübrâ), I-XI, tah. Ali Muhammed Ömer, (Kahire: Mektebetü’l-
Hâncî, 2001).
İbnü’l-Cevzî, Ebu’l-Ferec Abdurrahman b. Ali, el-Muntazam fî Târîhi’l-
mülûk ve’l-ümem, I-XVIII, tah. Muhammed Abdülkâdir Atâ & Mustafa
Abdülkâdir Atâ, (Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1992).
İbnü’l-Esîr, Ali b. Muhammed, el-Kâmil fi’t-Târîh, I-XI, tah. Ebü’l-Fedâ
Abdullah el-Kâdî, (Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1987).
Kara, Cahid, “İslam Coğrafyasında Mecusîler (Emevîlerin Sonuna
Kadar)”, Dergiabant (AİBÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi), I/2 (Güz 2013), s.
19-59.
Emevîler Dönemi Bir Irak Genel Valisi Portresi: Ömer b. Hübeyre (Ö. 110/728)
156
)
Kehhâle, Ömer Rıza, Mu‘cemü Kabâili’l-Arabi’l-Kadîme ve’l-Hadîse,
I-V, 8. bs., (Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1997).
Kılıç, Ünal, “Kabile Asabiyeti Bakımından Yezid b. Abdülmelik’in Hilafeti”,
Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, XIV/1 (2010), s.
51-69.
Kurtuluş, Rıza, “Hucend”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi
(DİA), XVIII, 272-273.
Özkuyumcu, Nadir, “Haraşî, Saîd b. Amr”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm
Ansiklopedisi (DİA), XVI, 110-111.
Söylemez, M. Mahfuz, “Kûfe’nin Yetiştirdiği Mütebahhir Bir Âlim:
İmam Azam Ebû Hanife Numan b. Sabit (ö: 150 H.),” Yakın Doğu Üniversitesi
İlahiyat Fakültesi Dergisi, I/1 (2015), s. 33-47.
Taberî, Muhammed b. Cerîr, Târîhü’t-Taberî: Târîhü’l-Ümem ve’l-
Mülûk, I-XI, tah. Muhammed Ebü’l-Fazl İbrahim, (Beyrut: Dâru Süveydan,
1967).
Taneri, Aydın, “Hâcib”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi
(DİA), XIV, 508-511.
Wellhausen, Julius, Arap Devleti ve Sukutu, çev. Fikret Işıltan, (Ankara:
Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, 1963).
Ya‘kûbî, İbn Vâzıh Ahmed b. İshak, Târîhu’l-Ya‘kûbî, I-II, (Beyrut:
Dâru Sâdır, ts.).
Zehebî, Muhammed b. Ahmed, Siyeru A‘lâmi’n-Nübelâ, I-XXIII, tah.
Şuayb el-Arnaut, Muhammed Naîm el-Araksûsî & Me’mûn es-Sâgırcî, 3.
bs., (Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1985).
Zehebî, Târîhü’l-İslâm ve Vefeyâtü’l-Meşâhir ve’l-A‘lâm: h. 101-120,
tah. Ömer Abdüsselâm Tedmürî, (Beyrut: Dârü’l-Kitâbi’l-Arabî, 1990).

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com