VIEWS OF NIZAMI GANJAVI ON READING ISSUES
Journal Name:
- Khazar Journal of Humanities and Social Sciences
| Author Name | University of Author |
|---|---|
Abstract (2. Language):
In this article, the author analyzes views of great Azerbaijani poet Nizami Ganjavi (1141-1209) on significance of reading and its role in formation of intellectuals.
Having a rich personal library, Nizami Ganjevi worked with sources in Arabic, Persian, Hebrew, Nesrani, and Pahlavi languages besides his own native Azerbaijani (Turkic). He had good knowledge in different fields, such as linguistics, literature, history, philosophy, astronomy, geo-graphy, theology, music, medicine, etc., which he gained basically thanks to his reading.
Heroes of Nizami are people highly appreciating the role of books and being regularly occupied with reading. Such heros as Sasanid king Khosrov (“Khosrov and Shirin”) and Alexander the Great (“Iskender-name”) paid special attention to creation of a rich library, bringing a lot of interesting books from countries they occupied and translating some of them into their native languages.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Azərbaycan ədəbiyyatı klassikləri cəmiyyətin inkişafında şəx-siyyətin rolunu yüksək qiymətləndirmiş, zülmün kökünü kəsmək və həyatı gözəlləşdirmək üçün hər bir kəsin müsbət mənəvi-əxlaqi keyfiyyətlərə malik olmasını arzu etmiş, bu məqsədlə dəyərli tövsi-yələr vermişlər. Dahi sənətkarlarımız öz əsərlərində yüksək ideallar uğrunda çarpışan, haqq-ədalətin bərpasına çalışan, mütərəqqi ideya-larla yaşayan şəxsiyyətləri nümunə göstərmiş, oxucuları onlara bən-zəməyə çağırmış, bəşəriyyətin xoşbəxt gələcəyini insanların mənəvi saflığında görmüşlər.
Bu bахımdаn XII əsr Azərbaycan elm və ədəbiyyatının günəşi Nizami Gəncəvi (1141-1209) “Şəxsiyyət hansı müsbət keyfiyyətlərə malik olmalıdır” sualına belə cavab verir: Kainat əsrarəngiz gözəl-liklərə malik olsa da, hər şeydən gözəl, üstün və şərəfli varlıq yalnız insandır. Bütün başqa gözəlliklər, təbiətin yaratdığı maddi və mənəvi nemətlər insan üçündür. Insan kainatın bəzəyidir!
Nizamiyə görə, bu qədər yüksək məziyyətlərə malik olan insan həyatda öz şərəfini, öz mövqeyini qorumağı bacarmalıdır. Şair müd-rik nəsihətlər verərək, insanlаrı alnıaçıq yaşamağa, heç kəsdən min-nət götürməməyə, mərdanə ömür sürməyə, təvazökar olmağa, öz səhvlərini boynuna almağa, başqalarının yaxşı cəhətlərini qiymətlən-dirməyə çağırır.
Nizami yаzır ki, əsl sənətkarın müqəddəs borcu insanların əx-laqına təsir yollarını axtarıb tapmaq, onlarа gözəl duyğulаr təlqin еt-mək, mənəviyyаtın yüksəlişinə çalışmaq, çirkin əməllərə qarşı nifrət hissi aşılаmаqdır. Оnun fikrincə, ağır gəlmək üçün qarnı doldurmaq yox, əqli, idrakı zənginləşdirmək lazımdır:
FULL TEXT (PDF):
- 2
45-57