You are here

Cumhuriyet Türkiyesi'nde Modernleşme ve Bürokratik Vesayet

Bureucratic Tutelage and Modernization in Republican Turkey

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
This study addresses the topic of "bureaucratic tutelage", which is one of the most important subjects of discussion in Turkish politics of Republican era. It basically explores the question on what grounds the bureaucratic elite have based their position of guardianship. The result is that this foundation which was seen as a regime of full tutelage up to 1950s and semi-tutelage after 1960 appeared as an extension of intellectual-bureaucrats' perception of modernity and ways of modernization. The fact that the instinct of bureaucracy to protect its traditional position in social hierarchy facilitated the establishment of this semi-tutelage regime is another argument of this study. Although elite of the Republic unconditionally embraced democracy as an element of modernization project, they contended that in order to put it into practice, it is necessary for community to set aside its traditional way of thinking and be enlightened. Introduction of multi-party system, mostly due to foreign factors, in 1946, and beginning of a kind of politics which was much more shaped in accordance with the will of people, were basic sources of discomfort for bureaucratic elite who were yet to accept the ordinary people as subjects of politics. The bureaucratic elite then found a solution: to create an institutionalization of mixed nature which would ensure that effectiveness of bureaucracy in a multi-party contestant system maintains. Political power, in line with the constitutions introduced after military coups of 1960 and 1980, was distributed between the political elite and bureaucracy and the political elite were put under close supervision by way of bureaucratic tutelage mechanisms
Abstract (Original Language): 
Bu çalışma, Cumhuriyet dönemi Türk siyasetinin en önemli tartışma konularından biri olan "bürokratik vesayet" konusu üzerinedir. Çalışma, temel olarak, bürokrat seçkinlerin bu vasi konumunu hangi gerekçelere dayandırdıkları sorusu etrafında şekillenmiştir. Ulaşılan sonuç, 1950'ye kadar tam vesayet ve 1960 sonrasında ise bir yarı vesayet rejimi biçiminde karşımıza çıkan bu yapılanmanın, aydın-bürokratların modernlik algıları ve modernleş(tir)me yöntemlerinin bir uzantısı biçiminde ortaya çıktığıdır. Bürokrasinin, toplumsal hiyerarşideki geleneksel konumunu koruma refleksinin de bu yarı vesayet rejiminin kurulmasında etkili olduğu bu çalışmanın iddialarından bir diğeridir. Cumhuriyet seçkinleri, demokrasiyi, kayıtsız şartsız çağdaşlaşma projesinin bir parçası olarak benimsemiş olmakla birlikte, bunun pratiğe dökülmesini, halkın geleneksel düşünce kalıplarından sıyrılması ve aydınlatılması koşuluna bağlamışlardır. 1946 yılında daha çok dış nedenlerle Türkiye'de çok partili hayata geçilmesi ve siyasetin toplumsal taleplere göre biçimlenmeye başlaması, halkı, henüz siyasetin öznesi olacak konumda görmeyen bürokrat seçkinler açısından temel bir rahatsızlık kaynağı olmuştur. Bürokrat seçkinler bu durumda çözümü, çok partili yarışmacı bir düzen içinde bürokrasinin etkinliğini sürdürmesini sağlayacak karma bir kurumsallaşma örüntüsü yaratmakta bulmuşlardır. 1960 ve 1980 askeri müdahaleleri sonrasında yapılan anayasalarla siyasi iktidar, siyasi seçkinlerle bürokrasi arasında paylaştırılmış ve siyasi seçkinler kurulan bürokratik vesayet mekanizmalarıyla sıkı bir denetim altına alınmıştır.
49
68

REFERENCES

References: 

Afetinan, A (1983), Mustafa Kemal Atatürk'ün Karlsbad Hatıraları, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.
Ahmad,
Fero
z (1995), Modern Türkiye'nin Oluşumu, (Çev. Yavuz Alogdan), İstanbul: Sarmal
Yay.
Ahmad,
Fero
z (1996), Demokrasi Sürecinde Türkiye 1946-1980, (Çev. Ahmet Fethi), 2.
Baskı, İstanbul: Hil Yay. Atatürk, Mustafa Kemal (1996), Nutuk, Cilt I-II, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yay. Atatürk, Mustafa Kemal (1997), Atatürk'ün Söylev ve Demeçleri, Cilt 5.Baskı
Ankara: Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Yay., (Cilt I: 1997a, Cilt II: 1997b, Cilt III:
1997c).
Atay, Falih Rıfkı (1984), Çankaya, İstanbul: Bateş A.Ş.
Bozkurt, Mahmut Esat (1967), Atatürk İhtilali, İstanbul: Altın Kitaplar.
Cizre Ümit (2005), Muktedirlerin Siyaseti, Çev.Cahide Ekiz, İstanbul: İletişim Yay.
Çaha, Ömer (1997), "Sivil Toplum Devlet Karşıtlığında Türkiye'de Cumhuriyet",
Cumhuriyet, Demokrasi ve Kimlik, Yayına Haz: Nuri Bilgin, İstanbul: Bağlam Yay. Demirel, Ahmet (2000) "1920-1923 Arasında Türkiye Dünyanın En İleri Temsili
Demokrasilerinden Birine Sahipti" Türkiye Günlüğü(60), Mart-Nisan 2000:ss Demirel, Tanel (2005), "Lessons of Military Regimes and Democracy: The Turkish Case
in a Comparative Perspective", Armed Force &Society, Vol. 31, No.2, Winter 2005,
pp.245-271.
Göle, Nilüfer (1998), Mühendisler ve İdeoloji, 2.Baskı, İstanbul: Metis Yay. Kadıoğlu, Ayşe (1999), Cumhuriyet İradesi Demokrasi Muhakemesi, İstanbul: Metis Yay. Kahraman, Hasan Bülent (2008), Türk Siyasetinin Yapısal Analizi-1, İstanbul: Agora Kitaplığı.
Karpat, Kemal (2007), Türkiye'de Siyasal Sistemin Evrimi, (Çev. Esin Soğancılar), Ankara: İmge Kitabevi.
Karpat, Kemal (1996), Türk Demokrasi Tarihi, İstanbul: Afa Yay.
Köker, Levent (1995), Modernleşme, Kemalizm ve Demokrasi, 3.b., İstanbul: İletişim Yay. Heper, Metin; Menderes Çınar (1996), "Parliamentary Government with a Strong State
President: The Post-1989 Turkish Experience", Political Science Quarterly , Vol.111,
Number 3,1996.
Heper,
Meti
n (2006), Türkiye'de Devlet Geleneği, (Çev: Nalan Soyarık), 2.b., Ankara: Doğu Batı Yay.
Heper, Metin( 2007), "Atatürk'te Devlet Düşüncesi" Türkiye'de Politik Değişme Ve Modernleşme, Derl: Ersin Kalaycıoğlu, - Ali Yaşar Sarıbay, 3.b., İstanbul: Alfa Aktüel.
68
İlya
s Söğütlü
Heper, Metin; Menderes Çınar (1996), "Parliamentary Government with a Strong State
President: The Post-1989 Turkish Experience", Political Science Quarterly , Vol.111, Number 3,.
Heper, Metin; E. Fuat Keyman (1996), "Double-Faced State: Political Patronage and the Consolidation of Democracy in Turkey" Turkey Before and After Atatürk: Internal and External Affairs,Ed.by Sylvia Kedourie 1999.
Koçak, Cemil (1996), Türkiye'de Milli Şef Dönemi, Cilt II, İstanbul: İletişim Yay.
Mardin, Şerif (1992), Türkiye'de Toplum ve Siyaset, 3.b., Derl. Mümtaz'er Türköne-Tuncay Önder, İstanbul: İletişim Yay.
Mardin, Şerif (1993), Türkiye'de Din ve Siyaset 3.b., İstanbul: İletişim Yay.
Öğün, Süleyman Seyfi (1998), "Türk Milliyetçiliğinde Hâkim Millet Kodunun Dönüşümü", Türkiye Günlüğü, Sayı: 50, Mart-Nisan 1998.
Özbudun, Ergun (1994), "Democratization of the Constitutional and Legal Framework" in: Politics in the Third Turkish Republic, Ed. By Metin Heper and Ahmet Evin, Westview Pres, Boulder, 1994.
Özbudun, Ergun (2006), "Political Origins of the Turkish Constitutional Court and the Problem of Democratic Legitimacy", Europen Public Law, Vol.12, Issue 2, 2006, pp.213¬223.
Parla, Taha (1993), Türkiye'nin Siyasal Rejimi, 2.b., İstanbul: İletişim Yay. Parla, Taha (1994), Türkiye'de Siyasal Kültürün Resmi Kaynakları, Cilt 1, İstanbul: İletişim Yay.
Rustow, Dankwart A. (1994), "Turkish Democracy in Historical and Comparative Perspective" in: Politics in the Third Turkish Republic, Ed. By Metin Heper and Ahmet Evin, Westview Pres, Boulder, 1994.
Sartori Giovanni (1993), Demokrasi Teorisine Geri Dönüş, (Çev.Tuncer Karamustafaoğlu-Mehmet Turhan), Ankara: Yetkin Basımevi.
Soysal, Mümtaz (1986), 100 Soruda Anayasanın Anlamı, Ankara: Gerçek Yay.
Sunar, İlkay (1983), "Demokrat Parti ve Popülizm", Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Cilt:8, İstanbul: İletişim Yay.
Uran, Hilmi (1959), Hatıralarım, Ankara 1959.
Ünder, Hasan (1998), "Kemalist Cumhuriyetçiliğin Klasik Ruhu", Birikim, Sayı: 115, Kasım
1998.
Zürcher, Erik Jan (1992). Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, (Çev. Gül Çağalı Güven), İstanbul: Bağlam Yay.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com