You are here

ANTALYA VE KASABA HAVZALARINDAKİ MİYOSEN YAŞLI MOLLUSK FAUNASININ PALEOCOĞRAFİK VE PALEOEKOLOJİK ÖZELLİKLERİ (BATI- ORTA TOROSLAR, GB TÜRKİYE)

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (Original Language): 
Bu çalışma ile Batı ve Orta Toroslar'da, Antalya ve Kasaba havzalarında tanımlanmış Miyosen yaşlı mollusk faunasına ait örneklerin paleocoğrafik ve paleoekolojik özellikleri ortaya konulmaktadır. Antalya Miyosen havzasında Cingula (P.) ventricosella Cerulli-lrelli, Cerithium appenninicum dertosulcata Sacco, Xenophora infundibulum (Brocchi) gibi Tetis bölgesine özgü türlerin yanı sıra, Hydrobia (Hydrobia) frauenfeldi (Hörnes), Pirenella gamlitzensis gamlitzensis (Hilber), Irus (Paphirus) gregarius Partsch, Glossus (Cytherocardia) cf. deshayesi (Kutassy) gibi şimdiye kadar yalnız Merkezi Paratetis'in denizel katlarında bilinen türlere de rastlanılmıştır. Yine benzer şekilde Kasaba havzasında yalnız Tetis provensinde bilinen Turritella terebralis turri-tissima Sacco. Conus antiquus Lamarck, Conus clavatulus d'Orbigny, Pecten benedictus Lamarck, Pecten fuschi Fontannes'in yanı sıra, Merkezi Paratetis'e özgü Cerithium zejsneri Pusch, Divaricella ornata subornata Hilber, Pitar(Paradione) lilacinoides Schaffer, Venüs (A.) burdigalensis producta Schaffer gibi türler bulunmuştur. İncele¬nen havzalarda geriye kalan tüm faunanın her iki provenste de yayılım gösterdiği bilinmektedir. Ayrıca, ortamsal yorumlara katkı amacıyla Antalya havzasından 14, Kasaba havzasından 16 adet kavkı üzerinde jeokimyasal analizler uygulanmıştır. Buna göre aragonitik bileşimli kavkılar daha düşük Mg bileşimlerine sahiptirler. 1000 Sr/Ca oranları tuzlulukla doğru orantılıdır. Buna göre Antalya Miyosen havzasında deniz suyu tuzluluğu Üst Burdigaliyen (Karpatiyen-Ottnangiyen) sırasında Kasaba Miyosen havzasındakine göre daha düşüktür. Langiyen (Alt Badeniyen) esnasında tuzluluk biraz artmakla beraber, yine Kasaba Miyosen havzasından daha düşüktür. Bu sonuç faunanın bilinen paleoekoiojik özellikleri ile de tamamen uyumludur. Antalya ve Kasaba havzaları, Alplerdeki dağ arası molas havzalarına benzer nitelikte ve aynı orojenik kuşak üzerinde yer almaktadır. Tüm paleocoğrafik ve paleoekolojik sonuçlar, Tetis'in evrimi sırasında benzer olayların çalışma bölgelerinde de meydana geldiğini ve Paratetis'e benzer ortam koşullarının gelişmiş olduğunu göstermektedir. Bu nedenle incelenen havzalar için kat isimleri birlikte kullanılmıştır. Bölgenin kendine özgü koşullara da sahip olabileceği düşünüldüğünde ileride bölge¬sel katların belirlenmesi bir ihtiyaç olarak gözükmektedir.
11-42

REFERENCES

References: 

Becker-Platen, 1970,
Lithostratigraphisch
e Untersc-hungen in Kanozoikum Sud-West Anatoli-ens (Kanozoikum und Braunkohlen der Tur-kei. 2): Beih. Geol. Jb., 97. 244 p., Hannover.
Bukowski, V. G. 1893, Die Levantinische Mollusken-fauna der Insel Rhodos. Der Denkschriften der Mathematisch-Naturwissenschaftlichen classe der Kaiserlichen Akademie der Wis-senschaften. LX Bande. Wien.
Carloni, G.C.;
Marks
, P.; Rutsch, R.F. ve Selli, R. (Eds.), 1971, Straotypes of Mediterranean Tetis Neogene Stages, Proc. Comm.Medit. Neog. Strat. (Bologna 1967), Giorn. Geol.,
ser.2, Vol.37, No.2, 266 p.
Cicha, l.; Senes, J. ve Tejkal. J.J., 1969, Proposition pour la creation de neostratotypes et l'etab-lıssement d'une Echelle chronostratigraphi-que dite ouverte, Giornale di Geologia (2) 35, fasc.4, s.297-311, Bologna.
Cita, M.B. ve Blow, H.. 1969, The biostratigraphy of the Langhian, Serravallian and Tortonian stages in the type-sections in Italy. Riv. Ital. Paleont., v.75, n.3, 549-603.
Cossmann, M. ve Peyrot, A., 1914, Conchiologie Ne-ogenipue de l'Aguitaine, t.3, Act. Soc. linn. Bordeaux.
ve , 1919-1924. Conchologie Neoge-
nigue de l'Aquitaine. C:1-4, Bordeaux.
Csepreghy-Meznerics, l., 1954, A Keletcserhati Hel-veti es Tortonai Fauna, Ann. Inst. Geol. Pub. Hungarici, vol.41, fasc.4, 185 s., Budapest.
Ctyroky, P.; Hölzl, O.; Kokay, J.; Schlıckum, W.R.; Schultz, O.; Strauch, F. ve Steınınger, F., 1973, Die Molluskenfaunen des Ottnangi-yen, Chronostratigraphie und Neostratoty-pen, Miozan der zentralen Paratethys, M 2,
OTTNANGIAN, Bratislava.
Davoli, F., 1972, Conidae (Gastropoda), Studi Mo-nografici sulla malacologia Miocenica mo-denese, Parte l - l molluschi Tortoniani di Monte Gibbo, Paleontog. ltalica,68, 51-143.
Davoli, F., 1990, La collezione di "Fossili Miocenici di Sagliano" di Lodovico Foresti: Revisione ed illustrazione. Atti.Soc. Nat. e Mat. di Mode-na, 121, 27-109, Modena.
Deperet, G. ve Roman, F., 1902-1912, Monographie des Pectinides Neogenes de l'Europe et des regions voisines. Mem. Soc. Geol. Fr., C.10, No: 26, Paris.
Dollfuss, G.F. ve Dautzenberg, PH., 1902-1920, Conchyliologie du Miocene Moyen du Bas-sin de la Loire Mem.Soc.Geol.France Pale-ont.Mem. 27, Paris.
Dulai, A., 1996, Taxonomic composition and paleoe-cological features of the Early Badenian (Middle Miocene) bivalve fauna of Szob (Börzsöny Mts, Hungary, Ann.His.Nat.Mus. Nationalis Hungarici, vol.88, 31-56, Buda¬pest.
Erünal-Erentöz, L., 1958, Mollusgues du Neogene des Bassins de Karaman . Adana et Hatay (Turguie), Theses. A la Faculte des Scien¬ces de l'Universite de Paris. Le Grade de Docteur es Sciences Naturelles, 232 s.. An¬kara.
Friedberg, W., 1911-1928, Mollusca Miocenica Polo-
niae
, Pars:1, Gastropoda et Scaphopoda. Muz. Imenia Dzieduszyckich. Krakow.
, 1954-1955, Poloniae finitiarumgue terrarum
mollusca Miocenica, t:2-3, Warszawa.
Gelati, R. ve Robba, E., 1975, Proposal of a supers-tage for the Lovver Miocene with type-area in the Piedmont Basin, VI th Congr. Region. Commit. on Medit. Neog. Strat., Bratislava, 209-215.
Gökçen,
N.
, 1979, Stratigraphy and paleogeography of the Neogene seguences of the Denizli-Muğla region (SW Anatolia). Ann. Geol. Pays Hellen. Tome hors serie, fasc. 1. 467¬474.
Greco, A., 1970, La malacofauna Pliocenica di cont-rada cerausi Presso serradifalco (Caltanis-setta). Geol. Rom., v.9, 275-314.
Hinculov, L., 1968, Fauna Miocena din bazinul Meha-dia. In: Bazinul Mehadia studil geologic sı paleontologic, Com. de stat al Geol. Inst. Geol. Memorii, Vol:9, s.73-201, Bucureşti.
40
Yeşim İSLAMOĞLU ve Güler TANER
Hoernes, M, 1856, Die fossilen Mollusken des Terti-arbeckens von Wien. Abh. d. Kgl. Geol. Re-ichsanst, l, Univalven, Wien.
, 1870, Die
fossilen Mollusken des Tertiaren
Becken von Wien.Abh. Kgl.geol.Reicsanst, II.Bivalven, Wien.
Hölzl, O.. 1958, Die Molluskenfauna des oberbaye-rischen Burdigals. Geol.Bavarica, 38, Münc-hen.
lliana. L.B.,
1993
, Handbook for Identification of the Marine Middle Miocene Gastropods of So¬uthwestern Eurasia, Rassiskaya Akademiya NAUK.Trudy paleontologiçeskava Instituta, Tome.225, Moskova.
lonesi, B. ve Nicorici, E., 1994, Contributions a l'etu-des des mollusques Badeniens de crivineni - patarlagele, The Miocene from the Transylvanian Basin - Romania, Cluj-Napo-ca, 55-64.
İslamoğlu,
Y.
, 2001-2002, Antalya Miyosen havzası¬nın mollusk faunası ile stratigrafisi (Batı-Or-ta Toroslar, GB Türkiye), MTA Dergisi, 123¬124, 27-58.
v
e Taner, G., 2002. Kasaba Miyosen havza¬sında Uçarsu ve Kasaba formasyonlarının mollusk faunası ve stratigrafisi (Batı Toros-lar, GB Türkiye), MTA Dergisi, 125, 31-57.
Kim, K.H.; Tanaka, T.; Nakamura, T.; Nagao, K.; Yo-un, J.S.; Kim, K.R., ve Yun, M.Y., 1999, Pa-leoclimatic and chronostratigraphic interpre¬tations from strontium, carbon and oxygen isotopic ratios in Molluscan fossils of Qu¬aternary Seoguipo and Shinyangri formati¬ons, Cheju island, Korea. Palaeogeog., Pa-laeoclim., Palaeoecol., v:154, No:3, 219¬235.
Kojumdgieva, E.M., 1969, Les fossiles de Bulgarie, VIII, Sarmatien, Academie Bulgare des Sci¬ences. Sofya.
v
e Strachimirov, B., 1960, Les fossiles de
Bulgarie,
VII
, Tortonien, Academie des Sci¬ences de Bulgarie, Sofya.
Korobkov, l.A., 1954, Sıpıravoçnik i metododoçeskoe rukovodstvopo tretiçnaim Molluskam, Le¬ningrad, GNTI, 226 s.
Malatesta, A., 1960, Malacofauna Pleistocenica di Grammichele (Sicilia), Mem. Serv. Desc. Carta Geol. D'ltalia, vol: 12, 391 p., Roma.
, 1974, Malacofauna Pliocenica Umbra, Mem.
per servire alla descrizione della Carta Ge-ologica D'ltalia, vol:13, 498 p. Roma.
Montarano, E., 1937, Studi Monografici sulla malaco-logia Miocenica Modenese. Parte l, l mol-luschi Tortoniani di Montegibbio, Paleontog. Ital., vol:37, 115-191.
Moisescu, V., 1955, Stratigrafia şi fauna de Moluşte, din depozitele Tortoniene si Sarmatiene din Regiunea Buituri Republica Populara Romi-na, Edit. Acad. Rep., Pop. Rom., 230 p., 20 pl., Bucuresti
, 1994, Observation taxonomiques sur de,ux
formes de pectinides Neogenes des couc¬hes de coruş et de salatruc, The Miocene from the transylvanian basin Romania, Cluj-Napoca, 65-70.
Moroni, M.A., 1953, La malacofauna saheliana del Messiniano inferiore della republica di S. Marino di Geologia, 25, 81-162.
Nagymarosy, A. ve Müller, P., 1988, Some aspects of Neogene biostratigraphy in the Pannonian basin. Chapter 6.In: The Pannonian Basin, A Study in basin evolution, Amer. Assoc, of Petr. Geol., Memoir, 45, Tulsa, Budapest. 69-74.
Nevesskaya, L.A., 1993, Opredelitel Miotenovih dvustvorçatıyh Molluskov Yugozapadnoy Evrasii, Russkaya Akademia Nauk, Trudıyh Paleontologiçeskovo Instituta. Tom.247, 412 s.
; Bagdasarjan, K.G.; Tbilisi, M.F. ve Paramo-nova, N.P., 1975, Stratigraphic distribution of Pelecypoda in the Eastern Mediterranean Tetis, l.U.G.S. Commission on Stratigraphy, Subcommission on Neogene stratigraphy Report on Activity of the R.C.M.N.S Wor¬king Groups, 48-74,Bratislava.
; ve Gonçarova, l., 1979. On probable connections of Miocene basins of Eastern Paratethys with adjacent marine basins ba¬sed upon assemblages of bivalve molluscs,
ANTALYA HAVZALARINDAKİ MİYOSEN MOLLUSK FAUNASI
41
Ann.
Geol
. Pays Hellen., Tome hors serie, fasc.2, 889-898, VII th. International cong¬ress on Mediterranean Tetis Neogene, At¬hens.
Ondrejickova, A.,
1972
, Eggenburgian molluscs of southern Slovakia, zapadne Karpaty, zbor-nik Geologickych vied, RAD ZK, ZVAZOK 16, 5-145, Bratislava.
Oppenheim, HP., 1918. Das Neogene in Klainasien, Zeitschr. D. D. Geol. Ges. l Teil, Berlin.
Ozhigova, N.H., 1992. A comparative study of the Shell composition in fossil and recent bival-ved mollusks, Paleontological Journal, 26 (2), 40-53.
Özsayar, T., 1977, Karadeniz kıyı bölgesindeki Ne-ojen formasyonları ve bunların Mollusk fa¬unasının incelenmesi, Karadeniz Tek.Üniv. Yayın No: 79, Yer. Bil. Fak. Yayın No: 9.
Papp, A., 1952, Über die Verbreitung und Entwick-lung von Clithon (Vittoclithon) pictus (Neriti-dae) und einiger Arten der Gattung - Pire-nella (Cerithidae) im Miozan Österreich. Sit-zungs. Abteilung l. Österr. Ak.d. Wissensch.
161. 2-3, Wien.
, 1981, Calibration of Mediterranean Tetis,
Paratethys and Continental stages., Proc. 7. Internat. Congr. Mediterranean Tetis Ne¬ogene. Ann. Geol. Pays Hellenigues, Hors Ser. Fasc.4, 73-78, Athens.
Pfister, T. ve Wegmüller, U., 1998 Bivalven aus der Oberen Meeresmolasse bei Bern. Beschre-ibung, Vergleich und Verbreitung der Bival-ven-Arten ave den Belpbergschichten (Obe-re Meeres-molasse. mittleres Burdigalian) in der Umgebung proparte (Lucinacea, Cha-macea, Carditacea und Cardiacee), Eclo-gae Geologicae, Helvetiae, vol: 91, No: 3,
457-491.
Robba, E., 1968, Molluschi del Tortoniano-tipo (Pied-monte), Riv.ltal.Paleont., v.74, n.2, 457-646, Milano.
Roger,
J.
, 1939, Le genre Chlamys dans les formati¬ons Neogenes de L'Europe et des regions voisines. Mem. Soc. geol. Fr., No.40, Paris.
Rögl, F.,
1998
, Paleogeographic considerations for Mediterranean Tetis and Paratethys Se¬aways (Oligocene to Miocene), Ann. Natur-
hist. Mus. Wien, 99/A, 279-310.
Rutsch, R.F., 1971, Helvetian. In: Stratotypes of Me¬diterranean Tetis Neogene Stages. Giorn. Geol., vol: 37, fasc.2, 18-19. Bologna.
Sacco, F., 1890-1904, l molluschi dei terreni terziari del Piedmonte e della Liguria. Mem. Roy. Accad.Sci. Torino, C: 7-30.
Schaffer, F., 1910, Das Miocan von Eggenburg. Die fauna der ersten Mediterranean Tetisstufe des Wiener Beckens und die geologischen verhaltnisse der umgebung des Manharts-bergers in Niederösterreich. Abhdl.K.K.geol. Reichsanst., Bd. 22, No: 1, 126 s.. Viyana.
Sırna, G. ve Masullo, M.A., 1978, Malacolofauna Miocenica (Serravaliano - Tortoniano) di Barrea (Marsica Orientale. Abruzzi), Geol.
Rom., 17, 99-127.
Steininger, F., 1963, Die Molluskenfauna aus dem Burdigal (Unter Miozan) von Fels am Wag-ram in Niederösterreich, Österreich Akad. der Wiss., 110. Band, 5 abh., Wien.
; Ctyroky, P.; Ondrejickova, A. ve Senes, J..
1971, Die Eggenburger Schichtengruppe und ihr stratotypus, In: F.Steiniger und J.Senes (Ed.) chronostratigraphie und stratotypen Bd 2 (Eggenburgian M 1), 356¬481. Bratislava.
, Rögl, F. ve Martini, E., 1976, Current
Oligocene/ Miocene biostratigraphic con¬cept of the Central Paratethys (Middle Europe). Newsl. Stratigr., 4 (3), 174-202.
: Schultz, O. ve Stojaspal, F., 1978. Die Mol-
luskenfauna des Badenien. - In: Papp, A.. Cicha, l., Senes, J. and Steininger, F. (eds.): Chronostratigraphie und Neostratotypen. M4 Badenien. Slowakische Akademie der Wissenschaften, 327-403. Bratislava.
ve Rögl,
F.
, 1979, The Paratethys history - a
contribution towards the Neogene Geody-namics of the Alpine orogene, Ann. Geol. Pays. Hellen., Tome hors serie, fasc. III, 1153-1165, Athens.
42
Y e ş im İSLAMOĞLU ve Güler TANER
Steininger, F., Rögl, F., 1984, Paleogeography and palinspastic reconstruction of the Neogene of Mediterranean Tetis and Paratethys. In: Dixon, J.E. and Robertson. A.H.F. (editors): The Geological Evolution of the Eastern Mediterranean Tetis., 659-668 (Blackwell) Oxford-London-Edinburgh.
; Senes, J.; Kleemann, K. ve Rögl, F., 1985.
Neogene of the Mediterranean Tetis Tethys and Paratethys. Stratigraphic Correlation Tables and Sediment Distribution Maps, Vol:1. Institute of Paleontology, University of Vienna, Vienna.
. Müller, C., ve Rögl, F., 1988, Correlation of
Central Paratethys. Eastern Paratehys , and Mediterranenan Neogene Stages. Chapter 7.In: The Pannonian Basin, A Study in basin evolution,Amer. Assoc, of etr. Geol., Memoir, 45, Tulsa. Budapest. 79-86.
Strausz, L., 1966, Die Miozan - Mediterranen Gast-ropoden Ungars, Akademia Kiado, 535 p., 79 pl., 221 fig., Budapest.
Studencka, B., 1986, Bivalves from the Badenian (Middle Miocene) marine sandy facies of southern Poland. Paleontol. Polon., 47, 3-128.
ve Studencki, 1988, Middle Miocene
(Badenian) bivalves from the carbonate deposits of the Wojcza-Pinczow Range (southern slopes of the Holy cross Moun¬tains, Central Poland), Warszawa.
, 1994, Middle Miocene bivalve faunas from
the carbonate deposits of Poland (Central Paratetyhs), Geologie Mediterraneenne, 21/1-2, 137-145.
Şenel, M., 1997, 1: 250 000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları, Fethiye paftası, No:2, MTA, Jeo. Etüd. Dairesi. Ankara.
Taner, G., 1975, Denizli bölgesi Neojeniinpaleon-tolojik ve stratigrafik etüdü. Bölüm III: Stratigrafi. MTA Dergisi, 85, 45-66.
Taner, G., 2001, Denizli bölgesi Neojenine ait katların
stratigrafik konumlarında yeni düzenleme. 54. Türkiye Jeoloji Kurultay, 7-10 Mayıs 2001, Bildiri Özleri, s.21, Ankara.
Taviani, G. and Tongiorgi, M., 1963, La fauna Miocenica delle 'Arenarie di Ponsano' (Vol-terra, Provincia di Pisa), Paleontographia Italica, 58, 1-41.
Tejkal,J.; Ondrejickova, A. ve Csepreghy-Meznerics, l., 1967, Die Mollusken der Karpatischen Serie, M 3, KARPATIAN, Chronostratigrap-hie und Neostratotypen, Miozan der Zent-ralen Paratethys, Bratislava,
Turekian, K., 1955, Paleoecological significance of Strontium - Calcium ratio in fossils and Sed¬iments. Bull. of geol. Soc. Amer., 66, 155¬158.
Venzo, S. ve Pelosio, G.. 1963, La Malacofauna Tor-toniana Del Çölle di Vigoleno, Paleontog-raphia Italica, vol: 58, 43-227.
Vignal, L., 1910, Cerithiidae du Tertiaire superieur Extrait du Journal Conchhyliogie, Vol: 58. Paris.
Wenz,
W.
, 1938-1944, Gastropoda, Teil l: Allgeimer Teil und Prosobranchia, Handbuch der Palaozoologie, Band 6, Berlin.
Yalçın, H. ve Bozkaya, Ö., 1995, İzmit Körfezi'nin (Hersek Burnu - Kaba Burun arası) Kuvaterner dip tortul istifinin Mineralojisi ve Biyojeokimyası, T.J.K. Bülteni, No. 10, 44, Ankara.
v
e Taner, G., 1998, İzmit Körfezi denizaltı
sedimanlarındaki mollusk kavkılarında min¬eralojik, jeokimyasal ve paleontolojik iliş¬kiler, Uygulamalı Yerbilimleri Dergisi. 1, 39-50.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com