You are here

Home » Content

JEOLOJİK, JEOFİZİKSEL VE JEOKİMYASAL YÖNTEMLERLE YENİ BİR JEOTERMAL SAHANIN KEŞFEDİLMESİ, ÜÇBAŞ - ŞAPHANE - KÜTAHYA

Journal Name:

  • Maden Tetkik ve Arama Dergisi

Publication Year:

  • 2007

Keywords (Original Language):

Author Name
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Çalışma alanında temeli, Menderes masifinin kuzey kenarına ait Paleozoik yaşlı gnays, migmatitik gnayslardan oluşan çekirdek kayaları ile bunları çevreleyen şist, mermer ve kristalize kireçtaşından oluşan örtü kayaçları oluşturur. Menderes masifi kayaçlarının oluşturduğu bu temel kayaçlar Kretase yaşlı Dağardı ofiyolitik melanjı tarafından tektonik olarak üzerlenmektedir. Tüm bu kayaç birimleri Neojen-Kuvaterner yaşlı gölsel-karasal ortam¬da çökelmiş sedimanter ve volkanik kayaçlarla diskordan olarak örtülmektedir. Çalışma alanında 2003-2006 yıl¬ları arasında uzaktan algılama, ayrıntılı jeoloji, hidrotermal alterasyon, hava fotoğrafı, hidrojeoloji (su kimyası, izotop hidrolojisi çalışmaları), jeofizik çalışmalar (manyetotellürik, özdirenç), sondaj çalışması ile kuyu içi log ölçümleri yapılmıştır. Gediz-Abide sahası, 70-76 °C kaynak sıcaklığı ile Batı Anadolu'da yer alan orta entalpili jeotermal sahalardan biridir. Bu çalışmanın ana hedefi Gediz-Abide sahasında elde edilen verilerin diğer kesimlerde elde edilen verilerle karşılaştırılarak benzerlikleri belirlemek yolu ile gömülü bir sistemin varlığının araştırılmasıdır. Yapılan jeoloji, hidrojeokimya, izotop çalışmaları ile Abide sahasının 5 km kadar kuzeyinde Şaphane-Üçbaş çevresi hedef saha olarak seçilmiştir. Sahada sıcak su kaynağı, fümerol vb gibi yüzeysel jeotermal göstergeler bulunmamaktadır. Jeofizik (manyetotellürik ve özdirenç) çalışmaları ile Gediz-Abide sahasında ve hedef sahada benzer özellikte iki adet anomali belirlenmiştir. Bu anomaliler kalın örtü altında düşük özdirenç ile belirgin olup, jeoloji, su kimyası ve tektonik haritaları, örtüşmüştür. Yapılan çalışmalarda bu anomalilerin batıda alınan iki pro¬filde de belirgin olarak devam ettiği belirlenmiştir. Hedef olarak seçilen Şaphane-Üçbaş sahasında 1330 m derinlikte bir adet arama sondajı (KŞÜ-1) yapılmıştır. Kuyudan, kompresörle 40 l/s debi ve 90 °C sıcaklıkta akışkan üretimi sağlanmıştır. Kuyuda 56 saat beklemeli kuyu içi sıcaklığı 105,5 °C, statik sıcaklık 109 °C'dir. Elde edilen termal su Na-SO4-HCO3 sınıfında olup, Gediz Abide sondaj suları ile benzer kimyasal bileşime sahiptir. Sıcaklığı itibari ile konut ısıtmacılığı (1150 konut eşdeğeri ısıtma), seracılık ve termal turizmde kullanmaya uygundur.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastrmx_182913_135_pp_45-64.pdf
  • 1
45-64
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Açıkgöz, S., 1996. Kütahya- Gediz civarının jeolojisi ve jeotermal enerji olanakları. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor No: 10453 Ankara (yayımlanmamış).
Akdeniz, N. ve Konak, N., 1979. Menderes Masifinin Simav dolayındaki kaya birimleri ve meta bazik,
meta-ultramafik kayaların konumu. Türkiye Jeoloji kurumu Bülteni, 22, 175-183.
Beblo, M., Bjornsson
,
Axel , Arnason, Stein, B., ve Wolfgram, P., 1983. Electrical conductivity beneath Iceland-constraints imposed by mag-netotelluric result on temperature partial melt, crust and mantle structure. J. Geophys., 53,
16-23.
Bingöl,
E.
, 1977. Batı Anadolu'nun jeotektonik evrimi. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 86, 14-34.
,Delaloye, M. ve Ataman, 1982. Granitik
Intrusions in western Anatolia: a contribution to the geodynamic study of this area. Eclogea geol. Helv. 75/2. 437-446.
Burçak,
M.
, Gökmenoğlu, O., Aytekin A., Duman, O., Yeltekin., K Erkan, B., Özmutaf, M., Özkan, H.,
YENİ BİR JEOTERMAL SAHA ŞAPHANE - KÜTAHYA
63
Erdoğan, H. İ., ve Şahin, H., 2004. Gediz (Kütahya) belediyesi Jeotermal merkezi ısıtma sistemi için jeotermal enerji aramaları ve re-zervuar değerlendirmesine yönelik sonuç raporu. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü proje verileri. (Proje no: 2003-B-16) Ankara (yayımlanmamış).
Burçak, M., Yıldırım, N., ve Kılıç, A.R., 2005 (a). Gediz (Kütahya) sahasının jeotermal özellikleri ve ısı kaynağı araştırmaları, 58. Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiri özleri kitabı, 1-2.
,Kaya
, C., Kılıç, A.R. ve Akdoğan, N., 2005
(b).
Exploratio
n of the Heat Source and Geo-thermal Possibilities of the Aksaray Region, Central Anatolia, Turkey. Proceedings CD of the World Geothermal Congress 2005 (WGC 2005) (Editors Horne, R. and Okandan, E.), Antalya Turkey, paper no: 2633. (ISB-975-98332-0-4) (yayımlanmamış).
,
Kılıç, A.R., Hacısalihoğlu,O., Beker, K. ve
Özkan, H., 2006. MTA Genel Müdürlüğü Batı Anadolu jeotermal sahaları geliştirme ve ısı kaynağı araştırmaları proje verileri. (Proje no: 2006-13-33-06) (yayımlanmamış).
Cagniard, L., 1953. Basic theory of the magnetotelluric method of geophysical prospecting, Geo¬physics, 18, 605-635.
Ercan, T.,
Dinçel
, A., Metin, S., Türkecan, A. ve Günay, E., 1978. Uşak yöresindeki Neojen havzalarının jeolojisi; Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni.
21, 97-106.
,Günay
, E. ve Savaşçın, Y, 1984. Simav ve çev¬resindeki Senozoyik yaşlı volkanizmanın böl¬gesel yorumlanması. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 97/98, 86-101.
,
Satır, M., Sevin, D. ve Türkecan, A., 1996. Batı
Anadolu Tersiyer ve Kuvaterner yaşlı volkanik kayaçlarda yeni yapılan radyometrik yaş öl¬çümlerinin yorumu. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 119, 103-112.
Erdoğan, B. ve Güngör, T.,1992. Menderes Masifinin kuzey kanadının stratigrafisi ve tektonik evri-
mi, Türkiye Petrol jeologları Derneği Bülteni,
4/1, 9-34.
Fournier,
R.O.
, 1977, Chemical Geothermometers and mixing models for Geothermal systems. Geo-thermics,5, 41-50.
Giggenbach
,
W.F., 1988. Geothermal solid equilibrie. Derivation of Na-Na-Mg-Ca indicators: Geo-chemica at Cosmochimica Acta 52, 2749-2765.
Günay, E., Akdeniz, N., Saroğlu, F. ve Çağlayan, A., 1986. Muratdağı-Gediz dolayının jeolojisi, Ma¬den Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor No: 8046. Ankara (yayımlanmamış)
Hamut., M.N. ve Yücel, B., 1996. Kütahya-Gediz Ilıca GI-1, GI-1/A ,GI-2 Sondajları Kuyu Bitirme Ra¬poru, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor No: 10451 (yayımlanmamış).
Hersir, G.P., ve Björnssonn, A., 1991. Geophysical Exploration for Geothermal Resources Prin¬ciples and Application, National Energy Authority, Gethermal Division Grensasvegur, 9, 108p Reykjavik Iceland.
İzdar, K. E., 1971. Introduction to geology and meta-morphism of Menderes
Massi
f of western Turkey, Campel A.S., ed., Geology and history of Turkey, Petrole um Expl. Soc.. of Lib., Tripoli,
495-500.
Jupp,
D.L.
, ve Vozof, K., 1977. The two dimensiona magnetotelluric inversions, Geophysics J. Roy. Astr. Soc., 333-352.
Karlı, R., 1997. Kütahya-Gediz cevresinin jeotermal enerji aramaları jeofizik SP ve rezistivite etüdü. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Ra¬por No: 10013 (yayımlanmamış).
Önder, I. ve Duman, Ö., 1998. Kütahya-Gediz çevresi, jeotermal enerji aramaları, jeofizik rezistivite etüdü. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdür¬lüğü Rapor No: 10051 Ankara (yayımlan¬mamış).
Özbayrak, İ. H., 1984. Kütahya-Simav Abide Alanın Jeolojisi ve jeotermal olanakları. Maden Tetkik
64
Musa BURÇAK, Fatma SEVİM ve Ömer HACISALİHOĞLU
ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor No: 8747 Ankara (yayımlanmamış).
Schuling, R. D., 1958. Menderes masifine ait bir gözlü gnays üzerinde zirkon etüdü. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 51, 38-42.
,1962.
Türkiye'ni
n güneybatısındaki Menderes
migmatitik kompleksinin petrolojisi, yaşı ve yapısı hakkında, Maden Tetkik ve Arama Der¬gisi, 58, 71-85.
Ünlü, M. R., 1971. Gediz-Simav- Sındırgı- Bigadiç civarının jeotermal enerji olanakları, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor No: 4829 Ankara (yayımlanmamış).
Vozoff, K., 1972. The magnetotelluric method in the exploration of sedimentary basins. Geo¬physics, 37, 98-141.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com