You are here

Home » Content

Gıda Katkı Maddesi İçeren Bazı Besinlerin Tüketiminin ve Sağlığa Etkilerinin Araştırılması: Gıdaların Risk Analizi

An Investigation of the Consumption and Their Effects on Health of Some Foods Containing Food Additives: Risk Analysis of Foods

Journal Name:

  • Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi

Publication Year:

  • 2018
DOI: 
DOI: 10.26453/otjhs.357496

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
Community consumption rates of the food additives, which are mostly used to add positive qualities to food, are not known precisely. In this study, it was aimed to determine the potential risk of individuals' exposure to food additives and their awareness about them. Material and method: This cross-sectional study was conducted in Besiktas, Istanbul. By face to face intervention method individuals’ education levels, anthropometric characteristics, diet patterns, chronic illnesses and knowledge about additives were questioned. Especially due to their possible negative health effects nitrite, nitrate, monosodium glutamate (MSG) and high fructose corn syrup (HFCS) included foods are questioned. Data were evaluated using SPSS 15.0 program by frequency, percentage, mean, standard deviation, Fisher's exact chi-square test and Chi-square tests. At 95% confidence level, p<0,05 was considered significant. There were 253 female, 133 male and their mean age, weight and BMI was; 42,31±15,01, 72 kg, 167 cm, 26 kg/boy², respectively. Individuals didn’t have enough knowledge about additives. Among the investigated additives; nitrite and nitrate were mostly taken from sausage, cooked-frozen meat and sausage, respectively. HFCS was taken from cola, sugary juice and chocolate, and MSG was taken mostly from chips, frozen potatoes and salad dressing. It was determined that the nitrite consumption exceed the recommended daily ADI levels. It is predicted that, in case of other additive rich foods are taken together during the same day, there may be exceed consumption of nitrate, MSG and HFCS as well. Since it is known that food additives may have adverse effects on health if they consume above the recommended ADI levels excessive consumption should be prevented, the community awareness about additives should be raised, manufacturing process should be supervised by policy regulations and global standardizations should be adapted.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Gıdalara olumlu özellikler katmak amacıyla kullanılan gıda katkı maddeleri hakkında toplumun tüketim oranları tam bilinmemektedir. Bu çalışmada, bireylerin gıda katkı maddelerine maruziyetlerinin potansiyel riskini ve katkı maddeleri hakkındaki bilgilerini saptamak amaçlandı. Bu kesitsel çalışma Şubat 2010-Nisan 2011’ de İstanbul Beşiktaş’ta yürütüldü. Yüz yüze uygulanan anketlerde bireylerin eğitim düzeyi, antropometrik özellikleri, öğün düzenleri, kronik hastalıkları ve katkı maddeleri hakkındaki bilgileri sorgulandı. Sağlığa olası olumsuz etkileri nedeniyle özellikle; nitrit, nitrat, monosodyum glutamat (MSG) ve yüksek fruktozlu mısır şurubu (YFMŞ) içeren bazı gıdaların tüketim sıklıkları sorgulandı. Veriler frekans, yüzde oran, ortalama, standart sapma, Fisher’in kesin ki kare testi ve ki-kare testleri kullanılarak SPSS 15,0 programıyla değerlendirildi. %95 güven düzeyinde p<0,05 anlamlı kabul edildi. Örneklemin 253’ ü kadın, 133’ ü erkek 384 bireyin yaş ağırlık, boy ve VKI ortalamaları sırasıyla 42,31±15,01, 72 kg, 167 cm, 26 kg/boy² idi. Bireyler katkı maddeleri hakkında yeterli bilgiye sahip değildi. Değerlendirilen katkı maddelerinden nitrit ve nitrat, sırasıyla en çok sucuk, pişirilmiş-dondurulmuş etlerden ve sosisten, YFMŞ kola, şekerli meyve suyu ve çikolatadan ve MSG en çok cips, dondurulmuş patates ve salata sosundan alınıyordu. Bu gıdalardan sucuk ve pişirilmiş-dondurulmuş etlerle alınan nitritin ADI değerlerini geçtiği saptandı. Diğer gıdaların da gün içinde bir kaçının birlikte alınması halinde nitrat, MSG ve YFMŞ için de limit aşımı olabileceği öngörüldü.Gıdalardan alınan katkı maddelerinin, ADI değerlerinin üzerinde olması durumunda sağlığa olumsuz etkileri olduğu bilindiği için, aşırı tüketimleri önlenmeli, bireyler bilinçlendirilmeli, üretim denetlenmeli ve standardizasyonlara uyum sağlanmalıdır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-gida-katki-maddesi-iceren-bazi-besinlerin-tuketiminin-sagliga-etkilerinin-arastirilmasi-gidalarin-risk-analizi.pdf
  • 1
21
35
  • Turkish

REFERENCES

References: 

1. Atman Ü.C. Gıda Katkı Maddeleri ve Gıda Kontrolü. Sted (2004) 15 (3): 87.
2. Yurttagül M, Yücecan S, Ayaz A. ‘Öğrencilerin Dörtte Biri E-Kodlu Ürün Almıyor’. Ankara. http://www.gidacilar.net Erişim Kasım, 2014.
3. Türk Toksikoloji Derneği. GKM ve Kontaminantları. http://www.turktox.org Erişim Aralık, 2011.
4. International Food Information Council (IFIC). Food Ingredients Media Guide on Food Safety and Nutrition 2007-2009. http://www.foodinsight.org Erişim Kasım 2014.
5. Karaali A. Gıda Katkı Maddeleri ile İlgili Yasal Düzenlemeler. http://www.gidabil.org.tr Erişim Kasım 2014.
6. World Health Organization (WHO). Food Safety Fact Sheet. What Is JECFA? 30.06.2016 http://www.who.int/foodsafety/areas_work/chemic
Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi 2018, Cilt 3, Sayı 1, 21-35 ,
Araştırma Makalesi İrem Kaya CEBİOĞLU
30
al-risks/FactSheet-whatisJECFA.pdf?ua=1 Erişim Kasım 2017.
7. Türk Gıda Kodeksi (TGK). Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği. http:/mevzuat.basbakanlik.gov.tr. Erişim tarihi Kasım 2017.
8. T.C. Tarım Bakanlığı. Gıda Güvenliği. 2. Tarım Şurası 5. Komisyon Raporu 2004; www.tarimsurasi.tarim.gov.tr Erişim Kasım 2014.
9. Food and Agriculture Organization (FAO). Food Safety Risk Analysis Part 1. An overview and Framework Manual, Provisional Edition, 2005 Rome.
10. N.J. Russell, G.W. Grahame. Food Preservatives. 2nd ed. Kluwer Academic / Plenum Publishers, New York 2003.
11. Şanlı Y, Kaya S. Ankara piyasasında satılan bazı işlenmiş et ürünlerinin nitrit ve nitrat içerikleri üzerinde araştırmalar. A.Ü. Veterinerlik Fakültesi Dergisi. 1998;35(1):24-46.
12. Thomson B. Nitrates and Nitrites Dietary Exposure and Risk Assessment. A Crown Research Institute Client Report, Christchurch, New Zealand. 2004. http://www.esr.cri.nz
13. European Commission, Scientific Committee for Food (SCF). Reports of the Scientific Committee For Food 38th Series: Opinions of the Nitrates and Nitrite. Brussels 1997. https://ec.europa.eu/food/sites/food/files/safety/docs/sci-com_scf_repor... Erişim Kasım 2017.
14. Ekici K, Alişarlı M, SancakY.C. Peynir çeşitlerinde nitrit ve nitrozaminler. Yüzüncüyıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2008;(2):71-72.
15. Çakmak Ö, İşleyen A, Usca A. N-Nitroza Bileşikleri ve Halk Sağlığına Etkileri. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2009;8(6):521-526.
16. Michaud D.S, Holick C. N, Batchelor T.T, Giovannucci E, and Hunter D.J. Prospective Study of Meat Intake and Dietary Nitrates, Nitrites, and Nitrosamines and Risk of Adult Glioma. American Journal of Clinical Nutrition. 2009;90(3):570-7.
17. Codex Alimentarius Committee (CAC). Codex Committee on Food Additives and Contaminants. CAC Report of the 38th Session of the The Haguse, Netherlands. 2006; 24-28.
18. Soyutemiz E. Özdemir A.. Bursa’da Tüketilen Sucuk, Salam, Sosis ve Pastırmalardaki Kalıntı Nitrat ve Nitrit Miktarlarının Saptanması. Gıda. 1996;21(6):471-476.
19. Metcalfe D.D, Sampson H. A, Simon R. A. Food Allergy: Adverse Reactions to Food Additives, 3rd edition. Blackwell Publishing. 2003;3(25):299-301, 342-346.
20. Williams A.N, Woessner K.M.. Monosodium Glutamate Allergy: Menace or Myth? Clinical and Experimental Allergy. 2009;39(5):640-6.
21. Prawirohardjono W, Dwiprahasto I, Astuti I, et al. Glutamate Safety in the Food Supply. Journal of Nutrition. 2000;130:1074–1076.
22. Geha R. S, Beiser A. Ren C, et al. Review of Alleged Reaction to Monosodium Glutamate and Outcome of a Multicenter Double-Blind Placebo-Controlled Study. Journal of Nutrition. 2000;130(4S Suppl):1058-1062.
23. White J. S. Straight Talk About High-fructose Corn Syrup: What it is and What it Ain't. American Journal for Clinical Nutrition. 2008;88(6):1716-1721.
24. Duffey K. J. and Popkin B. M. High-Fructose Corn Syrup: Is this what’s for dinner? American Journal for Clinical Nutrition. 2008;88(6):1722–1732.
Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi 2018, Cilt 3, Sayı 1, 21-35 ,
Araştırma Makalesi İrem Kaya CEBİOĞLU
31
25. White J. S. Misconceptions about High-Fructose Corn Syrup: Is It Uniquely Responsible for Obesity, Reactive Dicarbonyl Compounds, and Advanced Glycation Endproducts? Journal of Nutrition.2009;139(6):1219-1227.
26. Taşdan K. Türkiye Mısır Piyasası. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Adana. 2005.
27. Angelopoulos M. K, Zuckley N. V. High-Fructose Corn Syrup, Energy Intake and Appetite Regulation. The American Journal of Clinical Nutrition. 2008;88(suppl):1738-44.
28. Malik VS, Popkin BM, Bray GA, Després JP, Willett WC, Hu FB. Sugar sweetened beverages and risk of metabolic syndrome and type 2 DM. Diabetes Care, (2010) 33(11):2477-83.
29. Van Horn L, Johnson RK, Flickinger BD, Vafiadis DK, Yin-Piazza S; Added Sugars Conference Planning Group. Translation and implementation of added sugars consumption recommendations: a conference report from the American Heart Association Added Sugars Conference 2010. Circulation. 2010;122(23):2470-90.
30. Türk İstatistik Kurumu (TÜİK). ADNKS 2009 verileri, www.tuik.gov.tr, Erişim Aralık 2008.
31. Detels R, Beaglehole R, Lonsang M.A, Gulliford M. Environmental and Occupational Health Sciences. 8: The science of human exposures to contaminants in the environment. Oxford Textbook of Public Health 5th edition. 2009;872-893.
32. Codex Alimentarius Committee (CAC). Report of the Twenty-Ninth Session of the Codex Committee on Food Additives and Contaminants. Netherlands, 1997. Appendix 4, 36.
33. T.C. Sağlık Bakanlığı. Türkiye Obezite ile Mücadele ve Kontrol Programı (2010-2014) Ankara. http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/sb/egt/pdf/obezite.pdf Erişim Kasım 2017.
34. Küçükkömürler S, Taş O. Gıda Endüstrisinde Kullanılan Tatlandırıcılar. Akademik Gıda: Gıda Bilimleri ve Teknolojileri Dergisi, Ankara. 2008;6(1):23-27.
35. World Health Organization (WHO). Report of the Joint FAO/WHO Expert Consultation: Application of Risk Analysis to Food Standards Issues. 1995;13-13.
36. Walker R and Lupien J.R. The Safety Evaluation of Monosodium Glutamate. Food and Nutrition Division: Journal of Nutrition Rome. 2000;130:1049-1052.
37. C.M. Hales, M.D. Carroll, C.D. Fryar, C.L. Ogden. Prevalence of Obesity Among Adults and Youth: United States, 2015–2016. Centers for Disease Control (CDC) and Prevention, National Center for Health Statistics (NCHS) Data Brief No:288. https://www.cdc.gov/nchs/data/databriefs/db288.pdf Erişim Kasım 2017.
38. World Health Organization (WHO). Women’s Health. http://www.who.int/topics/womens_health/en/ Erişim Aralık 2011.
39. Çon H.A, Doğu M, Gökalp H.Y. Afyon'da Büyük Kapasiteli Et İşletmelerinde Üretilen Sucuk Örneklerinin Bazı Mikrobiyolojik Özelliklerinin Periyodik Olarak Belirlenmesi. Turk J. Vet. Anim Sci. 2002;26(11-16).
40. Sumpio B.A. Cordova A.C. Berke-Sclessel D.W, Qin f, Chen Q.H. Gren tea, the ‘Asian
Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi 2018, Cilt 3, Sayı 1, 21-35 ,
Araştırma Makalesi İrem Kaya CEBİOĞLU
32
paradox’, and the CVD. Journal of American College of Surgeons. 2006;22:813-825.
41. Babayiğit M.A, Oğur R, Tekbaş F.Ö, Hadse M. Genç Erişkin Erkeklerde Alkolsüz İçecek Tüketim Alışkanlıklarının ve Etki Eden Faktörlerin Araştırılması. Genel Tıp Dergisi. 2006;16(4):161-168.
42. Tüketici Derneği (TÜDER). Abur cubur gıdaların tüketimi ve sağlık riskleri. http://www.tuder.net Erişim Aralık 2010.
43. Angelopoulos M. K, Zuckley N. V. High-Fructose Corn Syrup, Energy Intake and Appetite Regulation. The American Journal of Clinical Nutrition. 2008;88(suppl):1738-44.
44. Artık N. Nişasta ve Nişasta Bazlı Endüstri İnceleme Raporu. Ankara Üni. Muhendislik Fakultesi Gıda Muhendisliği Bölümü, Ankara. https://www.foodelphi.com/nisasta-ve-nisasta-bazli-endustri-inceleme-rap... Erişim Kasım 2017.
45. Karaoğlu M. Yüksek Fruktozlu Mısır Şurubu. Gıda Mühendisliği Dergisi. http://www.gidamo.org.tr 2000;33(14).
46. Soyutemiz E. Özdemir A. Bursa’da Tüketilen Sucuk, Salam, Sosis ve Pastırmalardaki Kalıntı Nitrat ve Nitrit Miktarlarının Saptanması. Gıda. 1996;21(6):471-476.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com