You are here

Sabahattin Ali Öykülerinde Marksist Söylem ve Kişilik Kurgusu

Marxist Discourse and Construct of Personality in Sabahattin Ali's Stories

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (2. Language): 
Personality construct in Marxist discourse, showing a critical approach to social structure, is a criterion that allows for the identification of the ideological content of the text and the evaluation of the ideology in terms of language usage. The ideology that shapes the construct of the literary text redefines the deep structure by assigning new meanings to corpus, composed of linguistic signs. The formative effect of ideology on discourse and society can be presented in texts, with different constructs. Especially the construct of personality offers important clues about society, economic and political life, with its function determining an individual's status within society. Personality gains a new speculative dimension in discourse, a product of ideological thinking. The construct of personality presents a sample of the social structure and allows us to see the influence of ideology on society in a large scale starting from the individual. This study involves the evaluation of the construct of personality in Kağnı, Kamyon, Kafakâğıdı, Candarma Bekir, Kazlar and Bir Firar stories, written by Sabahattin Ali, in terms of discourse. The analysis of the discourse, forming the literary text, by linguistic methods allows the observation of the ideological dimension contained in the text. The aim of this study, which involves the identification and evaluation of how social structure and personality formation are critically constructed in terms of Marxist discourse, is to analyze the discourse shaped by ideology, and social structure shaped by ideological discourse. The identification of how Marxist ideology is defined as a discourse in a language also presents the information regarding how creating ideas and common discourse play a role in designing society.
Abstract (Original Language): 
Toplumsal yapıya eleştirel olarak yaklaşan Marksist söylemde kişilik kurgusu, metnin ideolojik içeriğinin tespitine ve ideolojinin dil kullanımları boyutunda değerlendirilmesine olanak sunan bir ölçüttür. Edebî metnin kurgusunu şekillendiren ideoloji, derin yapıyı dilsel göstergelerden oluşan bütünceye yeni anlamlar yükleyerek yeniden kurgular. İdeolojinin söylem ve toplum üzerindeki biçimlendirici etkisi, metinlerde farklı kurgularla sunulabilir. Özellikle kişilik kurgusu, bireyin toplum içindeki konumunu belirleyen işleviyle toplum, ekonomik ve politik yaşam hakkında önemli ipuçları sunar. Kişilik, ideolojik düşüncenin bir ürünü olan söylem içinde yeni kurgusal bir boyut kazanır. Kişiliğin kurgusu, toplumsal yapının bir örneklemini sunar ve bireyden hareketle ideolojinin toplum üzerindeki etkisini büyük ölçekli olarak görmemizi sağlar. Bu çalışma, Sabahattin Ali’nin; Kağnı, Kamyon, Kafakâğıdı, Candarma Bekir, Kazlar ve Bir Firar adlı öykülerindeki kişilik kurgusunun Marksist söylem açısından değerlendirilmesini içerir. Edebî metni oluşturan söylemin dilbilimsel yöntemlerle çözümlenmesi metnin içerdiği ideolojik boyutun gözlemlenmesine olanak sunar. Toplumsal yapının ve kişilik oluşumunun Marksist söylemin tespit ve değerlendirmesini içeren bu çalışmanın amacı, ideoloji ile şekillenen söylemin ve ideolojik söylem ile şekillenen toplum yapısının kurgusal düzlemde nasıl karşılık bulduğunun çözümlenmesidir. Marksist İdeolojinin dilde nasıl karşılık bulduğunun tespiti, düşüncenin üretiminin ve ortak söylemin toplumu biçimlendirmede nasıl bir rol oynadığının bilgisini de sunar.
365
376

REFERENCES

References: 

Akyıldız, H. (2006). Freud’çu, Liberal ve Marksist Kişilik Kuramlarının Türevi Olarak Toplum, İktisat Ve Siyaset Teorileri. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi,11, 1-23. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi url’si. http://iibf.akdeniz.edu.tr/fakulte-dergisi
Ali, S. (2013a). Değirmen. İstanbul: Yapı Kredi.
Ali, S. (2013b). Kağnı, Ses, Esirler. İstanbul: Yapı Kredi.
Aşkaroğlu, V. (2015). Postmodernizm Sınırsız Özgürlük mü? Özgürlüğün Sınırı mı?. Ankara: Karadeniz
Dergi.
Aşkaroğlu, V. (2016). Romanlarda Kişilik Kurgusu: Kuramsal Bir Karşılaştırma. ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6 (14), 301-319. ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi url’si. http://sobiad.odu.edu.tr
Büyükkantarcıoğlu, N. (2006). Söylemden İdeolojiye: Eleştirel Söylem Çözümlemesi. Ahmet Kocaman (Haz.). Dilbilim Temel Kavramlar Sorunlar Tartışmalar içinde (ss. 101-117). Ankara: Dil Derneği.
Eagleton, T. (2011). İdeoloji. Muttalip Özcan (Çev.). İstanbul: Ayrıntı.
Eagleton, T. (2012). Eleştiri ve İdeoloji (Marksist Edebiyat Teorisi Üzerine Bir Çalışma). Savaş Kılıç (Çev.). İstanbul: İletişim.
Fairclough, N. ve Graham, P. (2015). Eleştirel Söylem Çözümlemecisi Olarak Marx: Eleştirel Yöntemin Yaratılışı ve Küresel Sermayenin Eleştirisi ile Bağıntısı. Barış Çoban, Zeynep Özarslan (Çev./ Haz.).Söylem ve İdeoloji içinde (ss. 147-199). İstanbul: Su.
Foucault, M. (1972). Discipline and Punish. New York: Routledge.
Günay, V. D. (2013). Söylem Çözümlemesi. İstanbul: Papatya.
Huberman, L. (1984). Sosyalizmin Alfabesi. Ankara: Sol.
Plummer, K. (1995). Telling Sexual Stories: Power, Change and Social Worlds. London: Routledge.
Tyson, L. (2014). Marksist Eleştiri. Uğur Turan (Çev.). Journal of History Culture and Art Research, 3 (3), 139-155. Journal of History Culture and Art Research url’si. http://kutaksam.karabuk.edu.tr/index.php/ilk/index
Van Dijk, T. (2015). Söylem ve İdeoloji Çokalanlı Bir Yaklaşım. Nurcan Ateş (Çev.).Barış Çoban, Zeyne
Özarslan (Haz.). Söylem ve İdeoloji içinde (ss.15-101).İstanbul: Su.
Voloşinov, V. N. (2001). Marksizm ve Dil Felsefesi. İstanbul: Ayrıntı.
Yuval-Davis, N. (1997). Gender and Nation. London: Sage.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com