You are here

Home » Content

PLANLAMA: ÜTOPİK VE ÜTOPİK OLMAYAN ANLAYIŞLARIN SÜREKLİLİĞİ

PLANNING: A CONTINUUM OF UTOPIAN AND NON-UTOPIAN SENSIBILITIES

Journal Name:

  • Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi

Publication Year:

  • 1992

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author Name
Abstract (2. Language): 
The Identification of the origins of the intellectual history as well as the profes-sional practice of planning, either in terms of its conceptual foundations or the chronology of events, takes one back to industrializing Europe and United States of the nineteenth century. In this period one can find both 'utopian' and 'anti-' or 'non-' utopian precursors of professional planning practice and planning theory of the twentieth century. This implies that neither set of precursors is the exclusive impetus behind the practice and the body of theory of planning; and this constitutes the main thesis of this essay (2).
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Ütopya teriminin tanımı konusunda farklı ve karşıt görüşler olduğu gibi, planlama ve ütopyanın birbirleri ile olan ilgileri konusunu açıklamaya çalışan farklı yaklaşımlar da bulunmaktadır. Bu yazı ütopya ile planlamanın ne tür bir ilişki içinde olduğunu anlatmakta, böylelikle ütopyanın, planlamanın ayrılmaz bir parçası olduğunu ileri sürmektedir. Bunu yaparken ütopyanın tanımı konusunda bir görüş birliği olması gerektiği de vurgulanmaktadır. Her hangi bir eser ya da çalışmanın bir ütopya olup olmadığının anlaşılabilmesi, o eserin biçim (form), işlev (function) ve içerik (content) yönlerinin incelenmesi ile olanaklıdır (Levitas 1990). Dolayısı ile bu üç yönün teker teker tanımlanması ütopyanın tanımını olası kılmaktadır. Kısaca bir ütopya birey ya da toplumun tümünün mutluluğu ve refahı için ortaya konan, varolan düzenin dışında bir düzen oluşturma özlem ve arzusunun bir söylem biçimine dönüştürülmesi şeklinde tanımlanabilir. Yani var olan düzenden kaynaklanan bir hoşnutsuzluk ütopyayı doğurur. Bunun yanında, var olan düzenin aksaklıklarının düzeltilebilmesi için yine aynı düzen içinde bir takım iyileştirici girişimlerde de bulunulabilir. İşte planlama, hem varolan düzeni kökten değiştirmeye yönelik ütopyaların, hem de iyileştirici bir sonucu değilse bile bir amalgamı biçiminde ortaya çıkmaktadır. Kent ve bölge planlamasının birer disiplin olarak belirmesi ve kuramsal çerçevelerinin ilk olarak ortaya konması böyle bir senteze bağlıyken, aynı disiplinler içinde farklı kuramlar gelişmesi ve pratiğin buna göre değişmesi de yine aynı olgu ile açıklanabilir. Yani var olan düzenden hoşnutsuzluk sonucu ortaya konan özlemler (ütopyalar) herhangi bir işin nasıl yapılması gerektiği konusunda insanı aydınlatır ve pratiğini değiştirir. Planlamanın kuram ve pratikteki örnekleri böylesi bir devamlılık içeren bir süreci açıklarken hem planlamanın, hem de ütopyanın mekandan bağımsız olamayışları da aralarındaki ilişkiyi belirler niteliktedir.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastrmx_290_12_pp_37-47.pdf
  • 1-2
37-47
  • Turkish

REFERENCES

References: 

BENEVOLO, L. (1967) Origins of Modern Town Planning, translated from the Italian by J. Landry, The MİT Press, Cambridge, Mass.
BLOCH, E. (1986) ThePrinciple ofHope, translatedfrom the German by N. Plaice, S. Plaice and P. Knight (originally published as Dos Prinzip Hoffnung in 1959), Basil Blackvvell, Oxford.
BOLLEREY, F. and HARTMANN, K. (1980) A Palriarchal Utopia: The Garden City and Housing Reform in Germany at ıhe Turn of the Century, in A. Sutcliffe, ed., The Rise of Modern Urban Planning, 1800-1914, Mansell, London, 135-165.
UTOPİAN AND NON-UTOPIAN SENSIBILITIES
METU JFA 1992 45
BREITLING, P. (1980) The Role of Competition in the Genesis of Urban Planning: Germany and Austria in the Nineteenth Century, in A. Sutcliffe, ed. The Rise of Modern Urban Planning, 1800-1914, Mansell, London, 31-54.
BUCKİNGHAM, J. S. (1849) National Evils and Practical Remedies, with the Plan of a Model Town, London.
DROYSEN, T. G. (1893) Outline of the Principles offiistory, translated from the French by E. B. Andrews, Boston.
FOURIER, C. (1971) Design for Utopia, (originally published in 1901), Schock-en, Nevv York.
FOURIER, C. (1972) Social Destiny of Man (originally published in 1857), Gordon Press, Nevv York.
FRİEDMANN, J. (1979) The Good Society, The MİT Press, Cambridge, Mass.
FRİEDMANN, J. (1987) Planning in the Public Domain: From Knowledge to Action, Princeton University Press, Princeton, N. J.
FRİEDMANN, J. and VVEAVER, C. (1977) Territory and Function: The Evolution of the Regional Planning Doctrine, UÇLA, Los Angeles.
HALL, P. (1988) Cities ofTomorrow, Basil Blackvvell, Oxford.
HAYEK, F. (1956) The Road to Serfdom (originally published in 1944), George Routledge and Sons, London.
HOWARD, E. (1965) Garden Cities of To-Morrow, The MİT Press, Cambridge, Mass.
HUXLEY, A. (1955) Brave New World (originally published in 1932), Penguin, Harmondsvvorth.
KATEB, G. (1963) Utopia and its Enemies, The Free Press of Glencoe, London.
KROPOTKİN, P. (1902) Mutual Aid, Heineman, London.
KROPOTKİN, P. (1975) Fieids, Factories, and Workshops, C. Ward, ed, (originally published in 1888-1890), Harper and Rovv, Nevv York.
KUMAR, K. (1987) Utopia and Anti-Utopia in Modern Times, Basil Blackvvell, Oxford.
LEVİTAS, R. (1990) The Concept of Utopia, Syracuse University Press, Syracuse.
MANNHEİM, K. (1960) İdeology and Utopia, translated by L. Wirth and A Shills, Routledge and Kegan Paul, London.
MANUEL, F. E. and MANUEL, F. P. (1979) Utopian Thought in the Western World, The Belknap Press of Harvard University Press, Oxford, Mass.
MARX, K. (1978) The Critique of the Gotha Program, in R. C. Tucker, ed. The Mam and Engels Reader, W. W. Norton and Company, Nevv York.
46 METU JFA 1992
M. ADNAN BARLAS
MARSHALL, A (1884) The Housing of the London Poor. I. Where to House Them, Contemporary Review (45) 224-31.
MORE, Sir T. (1975) Utopia, translated from the Latin by R. Adams, (originally published in 1516) W. W. Norton Company, Inc., Nevv York.
MORRIS, W. (1905) News from Nowhere, Longman, Green, London.
NOZICK, R. (1974) Anarchy, State, and Utopia, Basic Books, Nevv York.
ORWELL, G. (1954) Nineteen Eighty-Four (originally published in 1949), Pen-guin, Harmondsvvorth.
OSBORN, F. J. (1950) Sir Ebenezer Hovvard: The Evolution of His ideas, Town Planning Review (21) 221-235.
OWEN, R. (1970) The Book of the New Moral World Containing the Rational System of Society Founded on Demonstrable Facts, Developing the Constitution and Laws of Human Nature and of Society (originally published in 1842), Augustus M. Kelley, Publishers, Nevv York.
O WEN, R. (1975)^4 Development of the Principles and Plans on which to Establish Self-Supporting Home Colonies (originally published in 1841) AMS Press, Nevv York.
POPPER, K. (1966) The Open Society and its Enemies, 2. Vols., Princeton University Press, Princeton, N. J.
PROUDHON, P. J. (1970) What is Property?An lnquiry into the Principle ofRight and of Government (originally published in 1840), Dover Publications, Nevv York.
PROUDHON,P.J. (1979) The Princip/e of Federation,Torotılo University Press, Toronto.
SMITH, P. J. (1980) Planning as Environmental Improvemeni: Slum Clearance in Victorian Edinburgh, in A Sutcliffe, ed., The Rise of Modern Urban Planning, 1800-1914, Mansell, London, 99-134.
SOREL, G. (1925) Reflections on Violence, Ailen and Unvvin, London.
VIDLER, A. (1978) The Scenes of the Street, in S. Anderson, ed., On Streets, The MİT Press, Cambridge Mass., 29-111.
VVEAVER, C. (1984) Regional Development and Loca! Community: Planning, Politics and Social Context, John VViley and Sons, Chichester:
WILSON, W. H. (1980) The Ideology, Aesthetics and Politics of the City Beautiful Movement, in A Sutcliffe, ed., The Rise of Modern Urban Planning, 1800-1914, Mansell, London, 166-198.
ZAM YATIN, E. (1970) We (originally published in 1924) Penguin, Harmondsvvorth:

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com