REPRESENTATIONS OF CHANGE IN TRADITIONAL ORTIGIA HOUSES
Journal Name:
- Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi
Keywords (Original Language):
| Author Name |
|---|
Abstract (2. Language):
This study aims to determine the functional quality of a dwelling type with an
open space, notably the transitional spaces both outside, i.e. open space and
inside the dwelling, /'. e. the front room facing the open space. To reduce the scope
of the investigation to a manageable size, the work was confined to the Island of
Ortigia on the south coast of Siracusa in Sicily. Two different vernacular house
types built in the late 1800s form the pattern of organisation in the Island of
Ortigia and the main difference between the two comes with the open space. In
this study the blocks with an open space named casa corte which are either single
family houses or houses with multi-family dwelling-units consisting of one or
more open spaces surrounded (partially or completely) by living areas are considered.
The transitional spaces of the house type casa corte are the places of
contact between family and outsiders, between the private domain of the house
and the public domain of the street. They clearly show the distinction between
the two realms, regulate the access of people and define how far an outsider can
enter into the private domain. Therefore much attention has been given to the
way in which these transitional spaces are organised, and people interact with
each other and within them. On this basis, the visual aspect of privacy which is
viewed here as a process rather than as a static condition is emphasised, as it deals
with the privacy of the family from outsiders.The 'type' of open space is believed to have a strong constraining effect on
people's reactions on the use of the house type casa cone. The privacy that the
open spaces may provide can be different depending on the control of access as
well as the number of households sharing the open space and the ratio of the
open space. Hence the appropriateness and significance of both private and
snared use of the open spaces are examined, and the success of flat living with a
shared open space is evaluated (Başkaya, 1996).
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Bu çalışma, açık mekanlı konut tipine ait geçiş mekanlarının (dışarıda açık
mekan (avlu), içeride ise açık mekana cephe veren giriş holü) fonksiyonel
kalitesini irdelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma alanı, Sicilya adası üzerindeki
Sirakuza kentinin güneyinde yer alan Ortigia adası olarak sınırlanmıştır. Bu
küçük adada, 1800'lerin sonunda inşa edilmiş iki tür konut vardır ve bu ikisi
arasındaki ana farklılık, açık mekandan kaynaklanmaktadır. Bu çalışmada, etrafı
kısmen veya tamamen çevrelenmiş, bir veya birden fazla açık mekana sahip olan
ve casa corte olarak adlandırılan blok konut tipi ele alınmıştır. Bu tip, tek bir aile
tarafından kullanıldığı gibi, birden fazla aile tarafından da paylaşılabilir.
Bir Yunan yerleşimi olan Ortigia adasında nüfusun artışı, yatayda değil, düşeyde
gelişimi zorunlu kılmıştır. Bloklar, yatayda ve düşeyde bölünerek birden fazla
ailenin kullanımına açılmıştır. Bu konut tipinin yükselerek veya bölünerek birden
fazla aile tarafından kullanılması, gerek içeride ve gerekse dışarıda küçük
yaşama birimlerin, yetersiz ve paylaşılan mekanların ortaya çıkışı gibi sorunlar
yaratmıştır.
Geleneksel konutların fonksiyonel kalitesini, kişisel ve paylaşılan (yarı kişisel ve
yan kamusal) açık mekanların kullanımdaki başarısını tesbit etmek amacıyla,
Ortigia adasından seçilmiş beş ayrı bölge üzerinde yer alan, toplam 35 bloktan
49 kullanıcıya fiziksel ve sosyal anket, 11 konul bloğuna ise fiziksel anket
uygulanmıştır. Sosyal ankette kullanıcılara konut kullanımını, özellikle de açık
mekanın kullanımını içeren toplam 19 soru sorulmuştur. Çalışmadan elde edilen
sonuçlara göre, açık mekanın sağladığı mahremiyet, bu mekana dışarıdan girişin
kontrolü ile ilişkili olduğu kadar, mekan paylaşan kullanıcı sayısı ve mekanın
büyüklüğü (genişlik/yükseklik) ile bağlantılı olarak da değişebilmektedir.
Ortigia'da, casa corte konut tipinin ve açık mekanın paylaşılarak kullanımı,
zamanla mahremiyet olgusunda değişimi gerektirmiş ve açık mekana ulaşım
sağlayan giriş, hafif bölücü elemanlarla (cam ve demirin birlikteliği ile
tasarlanmış kapılar) kontrol edilir hale gelmiştir. Bugün ahşap kapı İle açık
mekanındaki görüntüyü saklayan blok örneği sayısı oldukça azdır. Girişin hafif
bölücü elemanlarla kontrol edildiği durumlarda, açık mekan yarı-kişiseldir.
Yarı-kamusal durumda ise, giriş kapısının varlığı söz konusu değildir. Bu durumda
casa corte konut tipinin dış geçiş alanı (açık mekan, avlu) görsel ve fiziksel
olarak korumasızdır.
Analizlerin sonucunda, bugün halen çok az olmakla beraber, örneğine rastladığımız
kişisel açık mekanlarda kullanıma yönelik bir sorun olmadığı, fakat paylaşılan ve
izlenen açık mekanların, kişisel aile aktivitelerininsürdürülemeyeceği yerler olduğu
açığa çıkmıştır. Araştırmada konut bloğunun, dolayısı ile de açık mekanın çok
sayıda hanehalkı tarafından kalabalık kullanımı durumunda, arzu edilen mahremiyetin,
dış geçiş alanlarında sağlanamadığı ve bu mekanların kullanmışız hale
geldikleri ortaya konmuştur. Dışarıdan izlenilirlik kullanıcılar tarafından
oldukça ciddeye alınan bir sorun olarak görülmüş ve açık mekanın kullanımı
belirli zamanlarda ve belirli aktiviteler için tercih edilmiştir. Diğer zamanlarda
ise, bu mekan tamamen terk edilerek, onun yerine tercih edilen kişisel bir iç
mekanda (açık mekana cephe veren giriş holü ya da onun yakınındaki bir iç
mekan) aktiviteler gerçekleştirilmiştir. Kullanıcılar bu yeni iç geçiş alanını, dış
geçiş alanına tercih ettiklerini belirtseler de, onların elde ettikleri mahremiyetin
tam istenen olduğu söylenemez. Ancak bu bir 'kazanç-kayıp' dengelemesi, yani
biraz mahremiyet, biraz mekan kaybıdır. Bu çalışma, belirli bir konut tipinde insan davranışı ve kültürün önemini
belirterek, kullanıcı karakterlerini ve ihtiyaçlarını daha iyi anlamamızın
gerekliliğini vurgulamıştır. Sağlıklı bir konut çevresi, kullanıcının memnuniyeti
ile garanti edilebilir. Bu memnuniyet ise, mahremiyetin ancak uygun çözümlerde
sağlanması ile gerçekleşebilir. Bugünkü kentsel ortamda, kullanıcının mahremiyet
isteğine cevap vermek zor olmakla beraber, imkansız değildir.
Tasarımcının sorunu 'denge'nin nasıl elde edileceğidir.
FULL TEXT (PDF):
- 1-2
73-90