You are here

Home » Content

ESTETİĞİN ESTETİĞİ Mimarlık ve kentsel söylemlerde estetik sorunu üzerine

AESTHETICS' OF AESTHETICS Aesthetic question in architectural and urban discourses

Journal Name:

  • Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi

Publication Year:

  • 1981
Author Name
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
özellikle sanat dallarında kullanılagelen 'estetik', 'güzellik' ve 'yapıt' gibi kavramlar 'estetik söylemi' diyebileceğimiz ve belirli dalların sınırlarını aşabilen bir söylemi oluştururlar. Kendini türlü nedenlerle bir 'sanat' olarak görmek ve göstermek isteyen mimarlık (ve daha az ölçüde planlama) eylemi sanat söyleminden çok etkilenmiş durumdalar. Tüm bu söylemler 'estetik boyut', 'estetik değer' ve 'estetik nitelik' gibi tanımı ve ölçütü olmıyan bir dizi varsayıma dayanarak insan yapısı nesneleri kendilerine göre sınıflar, eler, ekler, yüceltir, ve bunu yaparken de uygun görmediği nesneleri, nesne türlerini, sorun ve ilişkileri, özellikle toplumsal/ ekonomik boyutu, yok varsayabilirler. Mimarlık ve kentsel söylemlerin nesneleri görsel yada duysal hiç bir sanat dalıyla karşılaştırılamıyacak kadar tarih, toplum ve üretim eylemleriyle ilişkili, karmaşık vede salt görünüşe, göze ve beğeniye göre değerlendirilemiyecek kadar somut ve teknik nesneler. Yapı ve kentsel sorunların salt görünen yanlarının konu yapıldığı söylemler de, özellikle somut, bilimsel ve çözümsel yöntem ve sorunsallardan da yararlanmıyorlarsa, spekülatif, yetersiz ve yanıltıcı olabilirler. Yazıda 'estetik söylemi'nin dayandığı bilgikuramsal ve düşünsel varsayımlar ele alınmakta, bu söylemin toplumsal, bilimsel ve kurumsal ilişkilerine değinilmekte'. Ancak bu yazının özelliği estetik sorununa 'yeni' bir tanım yada yaklaşım getirmesinden çok bu sorunun sorunsalını çözümleyerek mimarlık ve planlama söylemlerinin bunlardan etkilenmesinin olumsuz yanlarını belirtmesinde. Belirtilmesi gerekli bir nokta da şu: nesnelerin 'estetik söylem'den kurtulmasını savunmak ve görsel algının sınırlarını belirtmek ne 'güzellik' denen bir şeye inanmama, ne de görsel algının önemsiz olduğuna inanma anlamına gelmez. Algı ve duyularımız bilgiyle destekli ve ideolojik kalıpların farkında olduğu sürece mimarlık ve kentsel olguların her yönü zengin bir biçimde anlaşılabilir. Kavram, bilgi ve söylem düzeyindeki duyarlılığımız ve çalışmalarımız böyle bîr 'İnanç'tan kaynaklanıyor.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastrmx_290_7_pp_77-96.pdf
  • 1
77-96
  • English

REFERENCES

References: 

ALLSOP, B. A Modern Theory of Architecture. London: RKP, 1977.
ARNHEIM, R. The Dynamics of Architectural Form. Berkeley:
U. of California Press, 1977.
BERGER, J. Ways of Seeing. London/ Harmondsworth: BBC/Penguin, 1972.
BOND, E'. Bingo. London: Eyre Methuen, 1974.
BRECHT, B. Questions From a Worker who Reads. Poems. London:
Eyre Methuen, 1976.
DOĞAN, M.H. 100 Soruda Estetik. İstanbul: Gerçek Yayınları, 1975.
FOUCAULT, M. Archaeology of Knowledge. London: Tavistock Publ. 1972.
GAULDIE, W.S. Architecture and the Human Condition. Aesthetics
In The Modern World, ed. H.Osborne, London: Thames and
Hudson, 1968.
HADJINICOLAOU, N. Art History and Glass Struggle. London: Pluto, 1978.JENCKS, C. The Language of Post-Modern Architecture. London:
Academy Press, 1977.
MACHEREY, P and BALIBAR, E. Literature as an Ideological Form.
Oxford Literary Review, v.3, n. 1, 1978.
MARX, K. Capital. 3 vol.s; London: Lawrence and Wishart, v.3, 1972.
MARX, K. The Economic and Philosophic Manuscripts of 1844.
New York: Intern Publications, 1971.
MCLUHAN, M. and FIORE, Q. The Medium- is the Massage.
Harmondsworth: Penguin, 1967.
MCLUHAN, M. and PARKER, H. Through The Vanishing Point.
New York:Harper, 1969-
MORRIS, C. Aesthetics and the Theory of Signs. Journal of Unified
Science, v.8, 1939, p. 149.
NORBERG-SCHULZ, C. Intentions İn Architecture. Oslo/London:
Universİtetsforlaget/Allen and Unwin, 1963, p. 73.
OSBORNE, H. (Ed.) Aesthetics in the Modern World. London:
Thames and Hudson, 1968.
PEVSNER, N. An Outline of European Architecture. Harmondsworth:
Penguin, 1964.
PADRO, M. The Manifold İn Perception- Oxford: U. of Oxford Press, ,1972.
RAPOPORT, A. Human Aspects of Urban Form.Oxford: Pergamon Press,1977.
REID, L.A. Art, Truth and Reality. Aesthetics in the Modern World,
ed. H.Osborne, London: Thames & Hudson, 1968.
ROSENTHAL, M. and YUDIN, P: (Eds.) A Dictionary of Philosophy.
Moscow: Progress Publ., 1967.
SAW, R. and OSBORNE, H. Aesthetics as a Branch of Philosophy.
Aesthetics in the Modern World, ed. H.Osborne, London:
Thames and Hudson, 1968.
SCHAPER, E. Prelude to Aesthetics. London: G.Allen & Unwin, 1968, p. 19.
TATARKIEWICZ, W. What is Art? The Problem of Definition Now.
British Journal of Aesthetics, v. 11, n. 2, 1971.
TEYMUR, N. Knowledge and Knowledges. Design Theory and Epistemology
paper; London: Polytechnic of the South Bank, 1978.
TEYMUR, N. Questioning the Terms of our Discourses: 'Architecture1.
and 'Development1 paper presented to the 13.World Congress
of the UIA, Mexico, 1978.
TEYMUR, N. Kavramlarımıza Dikkat. Mimarlık, v. 18, n. 1, 1980.
TEYMUR, N. Mimarlık Dilinin Mimarisi. Çevre, Yapı, Tasarım, der.
M.Pultar, Ankara: Ç.M.B.D., 1979.
TEYMUR, N. Environmental Discourse, london: Question Press, 1982.
TEYMUR, N. and TEYMUR, E. Mimarlıktaki Tartışmaların Statüsü.
Mimarlık Bilimleri Kavram ve Sorunları, der. M.Pultar,
Ankara: Ç.M.B.D., 1978.
TEYMUR, N. and TEYMUR, E. Konut Sorununun Kavranması Sorunu.
Mimarlık, v. 16, n. 3, 1978.
VAZQUEZ , A.S. Art and Society. London: Merlin, 1973.
ZIS, A. Foundations of Marxist Aesthetics. Moscow: Progress Publishers, 1977.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com