1900-1946 YILLARI ARASINDA DARÜLFÜNUN VE İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ FEN FAKÜLTESİ'NDE BOTANİK, ZOOLOJİ VE JEOLOJİ EĞİTİMİ

Ondokuzuncu yüzyıl Osmanlı Türkiyesi'nde tabii ilimler (botanik, zooloji, jeoloji) eğitimi tıp eğitimi çerçevesinde başlamıştır. 1827 yılında kurulan ve ilk modern tıp mektebi olan Tıphane-i Amire'nin ikinci sınıfında okutulan dersler arasında Nebatat dersi yer almaktaydı. Bu mektebin ıslahıyla Galatasaray'ında 1839'da açılan Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'nin tıp, eczacı ve cerrah sınıflarında da Nebatat dersleri okutulmaktaydı.1 1867 yılında bu müessese bünyesinde kumlan Mekteb-i Tıbbiye-i Mülkiye'niıı ikinci sınıf dersleri arasında da İlm-i Nebatat dersi bulunmaktaydı.2 Batı bilimlerinin Türkiye'ye girişinde önemli bir rolü olan ve Osmanlı ordusuna teknik bilgi ile donatılmış subay yetiştirmek için kurulmuş olan mühendishane ders programında botanik dersinin bulunmaması gayet tabiidir. Ancak, Başhoca İshak Efendi'nin mühendishane öğrencileri için yazdığı Mecmua-i Ulum-i Riyaziye'mn dördüncü cildinde (1834) botanikten bahsedilmiş olması ilgi çekicidir. Bu metin ayrıca, Türkçe basılı ille botanik metnidir.3 İlle mezunlarım 1855 yılında veren Mekteb-i Harbiye Baytar Sınıfı'nda öğrencilerin ilk sene Nebatat Resimleri, ikinci sene Nebatat dersini okudukları bilinmektedir. Ayrıca Mekteb-i Harbiye'nin Askerî İdadi ve Rüşdiyeler için öğretmen yetiştiren dört senelik Ulum-i Tabiiye Sımfı'nm öğrencileri de birinci sene İlm-i Nebatat dersi okumaktaydı.