You are here

Home » Content

TANZİMAT DÖNEMİNDE OSMANLI BELEDİYECİLİĞİ ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI ANALİZLER

COMPARATIVE ANALYSIS ON OTTOMAN MUNICIPAL GOVERNMENT IN THE PERIOD OF TANZİMAT

Journal Name:

  • Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

Publication Year:

  • 2016
DOI: 
10.5505/pausbed.2016.55822

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The Ottoman modern municipality has occured as a part of rigorous centralization process led by the Tanzimat reforms. This institution can be examined both as an important element of recently organized provincial administration and as a new development in the relationship between state and public. In this study, the municipal government in various cities, such as Jerusalem, Bursa, Nablus, Beirut and Izmir, has been analysed in a comparative approach; the establishment stage of municipality, the relationship between state and urban notables in municipal government and the capacity of municipal authority are the main issues that questioned. The most important reason why the very different five cities have been chosen as sampling urban areas is that the literature relevant to the municipal government in these cities has evolved enough to facilitate a comparative approach. In addition to the present literature, the archival documents obtained from Başbakanlık Osmanlı Arşivi and some consular reports derived from the British and French Archives have been used as main sources.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Osmanlı devletinde modern belediyeler, Tanzimat reformlarının tetiklediği koyu merkeziyetçilik sürecinin bir parçası olarak meydana çıkmıştır. Bu yeni yapı, hem taşra yönetiminin yeniden şekillenmesinde önemli bir unsur, hem de devlet-toplum ilişkilerinde yeni bir düzenleme olarak değerlendirilebilir. Bu çalışmada, Kudüs, Bursa, Nablus, Beyrut ve İzmir gibi çeşitli kentlerdeki belediyecilik uygulamaları karşılaştırmalı olarak incelenmekte, belediyenin kuruluş aşaması, belediye özelinde kent eşrafı ve devlet ilişkisi, belediye örgütünün yetki kapasitesi analiz edilmek istenmektedir. Birbirinden farklı beş kentin çalışmanın örnek alanı olarak seçilmiş olmasının en önemli nedeni, bu kentlerdeki belediye örgütlenmelerini inceleyen literatürün karşılaştırmalı analizlere fırsat tanıyacak belirli bir bilgi birikimi yaratmış olmasıdır. Bunun yanında çalışmada bazı önemli hususlara ışık tutabilmek için Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nden alınan arşiv belgelerinden, İngiliz ve Fransız arşivlerinde yer alan bazı konsolosluk raporlarından da faydalanılmıştır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon pausbed_2016_24_167_180.pdf
  • 24
167
180
  • Turkish

REFERENCES

References: 

I. Arşiv Belgeleri
a. Başbakanlık Osmanlı Arşivi, (BOA) (İstanbul)
(BEO.), Bâb-ı âli Evrak Odası, 348/26060, 17 Receb 1311 / 24 Ocak 1894
(BEO.), Bâb-ı âli Evrak Odası, 2971/222809, 7 Zilkâde 1324 / 23 Aralık 1906.
(DH.İD.), Dahiliye Nezareti İdare Kataloğu, 173/4, 15 Zilkâde 1331 / 16 Ekim 1913.
(DH.MKT.), Dahiliye Nezâreti Mektûbi Kalemi, 1285/11, 25 Recep 1326 / 23 Ağustos 1908.
(DH.MKT.), Dahiliye Nezâreti Mektûbi Kalemi, 795/25, 12 Zilkâde 1321 / 30 Ocak 1904)
(DH.MUİ.), Dahiliye Nezâreti Muhaberât-ı Umumiye İdaresi Belgeleri, 153/12, 27 Şevval
1327 / 11 Kasım 1909.
(DH.MUİ.), Dahiliye Nezâreti Muhaberât-ı Umumiye İdaresi Belgeleri, 542/16, 25 Şaban
1328 / 1 Eylül 1910.
(DH.TMIK.S.), Dahiliye Nezâreti Tesrî-i Muamelât ve Islâhât Komisyonu Belgeleri, 46/3, 3
Rebiyülevvel 1321 / 30 Mayıs 1903.
(İ.ŞD.) İrade Şurâ-yı Devlet, 5/271, 2 Safer 1285 / 25 Mayıs 1868.
b. İngiliz Ulusal Arşivi, Foreign Office (FO), (Londra).
195/610, No. 5, C. Blunt-H. L. Buliver, 17 Şubat 1860
195/1910, No. 63, R. Cumberbatch-H. Eliot, 31 Ağustos 1868.
195/1161, No. 4, F. Neades-A. H. Layard, 8 Aralık 1877
195/1161, No. 8, F. Neades-A. H. Layard, 11 Şubat 1878.
195/1161, No. 49, F. Neades-A. H. Layard, 11 Kasım 1878.
c. Fransa Diplomatik Arşivleri (Nantes)
Archives Diplomatiques Centre de Nantes, Consulat de Jérusalem, Serie B, Carton 5.
II. Basılı Kaynaklar
Abu-Manneh, B. (1990), “Jerusalem in the Tanzimat Period: the New Ottoman Administration and
the Notables,” Die Welt des Islam, 30, 1-44.
Avcı, Y. (2004), Değişim Sürecinde Bir Osmanlı Kenti: Kudüs (1890-1914), Phoenix Yayınevi,
Ankara.
Avcı, Y.-Lemire, V. (2005), “De la Modernité Administrative à la Modernisation Urbaine: Une
Réévaluation de la Municipalité Ottomane de Jérusalem (1867-1917)”, Municipalites
Méditerranéennes, Les Réformes Urbains au Miroir d’une Histoire Comparée (Moyen-
Orient, Maghreb, Europe Méridionel), (Ed: N. Lafi), Klaus Schwarz Verlag, Berlin, 73-
136.
Avcı, Y. (2010), Bir Osmanlı Anadolu Kentinde Tanzimat Reformları ve Kentsel Dönüşüm:
Denizli (1839-1908), Yeditepe Yayınları, İstanbul.
Baer, G. (1969), “The Beginnings of Municipal Government,” Studies in the Social History of
Modern Egypt, (Ed: G. Baer), Chicago Press, London, 190-195.
Campos, M.U. (2015), Osmanlı Kardeşler: Erken Yirminci Yüzyıl Filistin’inde Müslümanlar,
Hıristiyanlar ve Yahudiler, (Çev. Mine Yıldırım), Koç Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
Çadırcı, M. (1997), Tanzimat Döneminde Anadolu Kentleri’nin Sosyal ve Ekonomik Yapısı,
Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
Düstur, Tertib-i evvel, Cilt 1: 648-651.
Ergin, O.N. (1995), Mecelle-i Umûr-ı Belediyye, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür İşleri Daire
Başkanlığı Yayınları, İstanbul.
KAYNAKÇA
Y. Avcı
180 Pamukkale University Journal of Social Sciences Institute, Number 24, 2016
Gerber, H. (1986), “A New Look at the Tanzimat: The Case of the Province of Jerusalem,” Palestine
in the Late Ottoman Times, (Ed: D. Kushner), Yad Izhak Ben-Zvi Institute, Jerusalem, 30-
45
Gutmann, E. (1968), “The Beginning of Local Government in Jerusalem”, Public Administration
in Israel and Abroad, 8, Jerusalem, 52-61.
Hanssen, J. (2005), “The Origins of the Municipal Council in Beirut (1860-1908)”, Municipalites
Méditerranéennes, Les Réformes Urbains au Miroir d’une Histoire Comparée (Moyen-
Orient, Maghreb, Europe Méridionel), (Ed: N. Lafi), Klaus Schwarz Verlag, Berlin, 139-
159.
Hourani, A. (1968), “Ottoman Reform and the Politics of Notables,” Beginnings of Modernization
in the Middle East, (Ed: W.R. Polk-R.C. Chambers), The University of Chicago Press,
Chicago, 41-68.
Kark, R. (1980), “The Jerusalem Municipality at the End of Ottoman Rule,” Asian and African
Studies, 14, 117-141.
Köksal, Y. (2000), “Tanzimat Döneminde Bulgaristan: Osmanlı’da Merkezi Devletin Oluşumu 1839-
1878,” Toplum ve Bilim, 83, 241-264
Lewis, B. (1993), Modern Türkiye’nin Doğuşu, (Çev. M. Kıratlı), Türk Tarih Kurumu Basımevi,
Ankara.
Oktay, T. (2008). “Osmanlı Döneminde Modern Belediye’nin Doğuşu ve Gelişimi”, Selçuklu’dan
Cumhuriyet’e Şehir Yönetimi, (Ed: E. Özvar-A. Bilgin), Türk Dünyası Belediyeler Birliği
Yayınları, İstanbul, 377-402.
Ortaylı, İ. (1985), “Tanzimat ve Meşrutiyet Dönemlerinde Yerel Yönetimler,” Tanzimat’tan
Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi, I, İletişim Yayınları, İstanbul, 231-244.
Ortaylı, İ. (2000), Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahalli İdareleri (1840-1880), Türk Tarih Kurumu
Basımevi, Ankara.
Quataert, D. (2006), “Tanzimat Döneminde Ekonominin Temel Problemleri”, (Çev. F. Acun),
Tanzimat: Değişim Sürecinde Osmanlı İmparatorluğu, (Ed: M. Seyitdanlıoğlu-H.
İnalcık), Phoenix Yayınevi, Ankara, 447-455.
Rosental, S. (1982), “Minorities and Municipal Reform in Istanbul, 1850-1870,” Christians and
Jews in the Ottoman Empire: the Functioning of a Plural Society, (Ed: B. Braude-B.
Lewis.), I, Holmes-Meir Publishers, New York, 369-385.
Saint-Laurent, B. (1996), “Bir Tiyatro Amatörü: Ahmed Vefik Paşa ve 19. Yüzyılın Son Çeyreğinde
Bursa’nın Yeniden Biçimlenmesi”, Modernleşme Sürecinde Osmanlı Kentleri, (Çev. A.
Berktay), (Ed: P. Dumont-F. Georgeon), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 79-98.
Serçe, E. (1998), Tanzimat’tan Cumhuriyet’e İzmir’de Belediye (1868-1945), Dokuz Eylül
Yayınları, İzmir.
Sharif, M. (2014), Imperial Norms and Local Realities: The Ottoman Municipal Laws and the
Municipality of Beirut (1860-1908), Ergon Verlag, Würzburg.
Tekeli, İ. (1996), “19. Yüzyılda İstanbul Metropol Alanının Dönüşümü,” Modernleşme Sürecinde
Osmanlı Kentleri, (Çev. A. Berktay), (Ed: P. Dumont-F. Georgeon), Tarih Vakfı Yurt
Yayınları, İstanbul, 19-30.
Tümertekin, S. (1946), Türkiye’de Belediyeler; Tarihi Gelişim ve Bugünkü Durum, R. Zellic
Basımevi, İstanbul.
Uğurlu, N. (1998), 1910 Tarihli Bursa Belediye Meclisi Karar Defterinin Değerlendirilmesi,
(Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
Yazbak, M. (1999), “The Municipality of a Muslim Town: Nablus 1868-1914,” Archiv Orientálni,
67, 339-360.
Yerasimos, S. (1996), “Tanzimat’ın Kent Reformları Üzerine,” Modernleşme Sürecinde Osmanlı
Kentleri, (Çev. A. Berktay), (Ed: P. Dumont-F. Georgeon), Tarih Vakfı Yurt Yayınları,
İstanbul, 1-18.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com