You are here

Home » Content

ESKİ ÖN ASYA TOPLUMLARI ARASINDA YAZI VE DİL ETKİLEŞİMİ

WRITING AND LANGUAGE INTERACTION AMONG ANCD2NT NEAR EAST SOCIETIES

Journal Name:

  • Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

Publication Year:

  • 2009

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Writing is the most effective way of recording and transferring the experiences reliably into next generations. Another function of writing is that İt takes certain linguistic structures and words with it in passage to another society. "Sumer cuneiform writing", which was invented by Sumerians living in Mesopotamia around 3200 B.C and regarded as the first writing system illuminating the history of mankind, was used by other tribes living in and around Mesopotamia in later periods. Each society that used that writing system was affected by the language and culture of the society from which they adapted it on one hand and transferred it into another society by adding much from their own language and culture on the other. Thus, most of the societies living around the 4111 and Is1 millennium B.C in Ancient Near East experienced a considerable interaction of language and culture, using this writing system by adapting from each other. Another type of writing used in that age İs Anatolian hieroglyphic writing. Used in Anatolia, this writing system also had a linguistic and cultural impact on the societies where it was transferred. In this study, inter-communal transition of writing, and linguistic and cultural effect caused by this transition have been heavily focused on. Such an interaction is also obvious İn the languages of modem world societies.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Yazı, edinilen tecrübelerin kaydedilmesi ve sağlıklı bir şekilde gelecek nesillere aktarılmasının en önemli aracıdır. Yazının diğer bir fonksiyonu ise, bîr toplumdan diğerine geçişinde beraberinde belirli dil kalıplarını ve kelimeleri götürmesi d ir. İnsanoğlunun tarihini aydınlatan ilkyazı sistemi olarak kabul edilen ve Mezopotamya'da oturan Sumerliler tararından M.Ö.3200 yıllarında icadı sağlanan, "Sümer Çivi Yazısı" daha sonraki zamanlarda, Mezopotamya ve çevre memleketlerde oturan kavimlerce kullanılmıştır. Bu yazı türünü kullanan her toplum, onu devraldığı toplumun dilinden ve kültüründen etkilendiği gibi, kendi dil ve kültüründen de bazı önemli katkılar yaparak bir diğer topluma aktarımını sağlamıştır. Böylece Eski Ön Asya dünyasında M.Ö. IV-I. Bin yıllar arasında yaşamış olan çoğu toplumlar bu yazı türünü b i rb i filerinden alarak kullandıkları gibi, yazı sayesinde önemli ölçüde dil ve kültür etkileşimi içerisine girmişlerdir. Bu çağda kullanılan bir diğer yazı türü ise, Anadolu hiyeroglif yazısıdır. Anadolu'da kullanılan bu yazı çeşidi de geçiş yaptığı toplumlar arasında dil ve kültürel etki yapmıştır. Bu çalışmada, yazının toplumlararası geçişi, bu sayede oluşan dil ve kültürel etki geniş bir şekilde verilmiştir. Bu tür bir etkileşimin çağdaş dünya toplumlarının dillerinde de devam ettiği açıktır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastrmx_135251_4_pp_122-151.pdf
  • 1
122-151
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Akkaya, Ş. (1937), "Sümer Dilinin Babil Diline Tesiri", II. Türk
Tarih Kongresi, İstanbul, 3-12. Andelson, A.D.- Fahri İZ, (Î990), The Concise Oxford Turkish
Dictionary, ABC Kitabevi, Istanbul. Alkım, U. B. (1991) "Yazının Başlangıcı", Harf Devriminin 50. Yılı
Sempozyumu, TTK Basımevi, Ankara, 3-15. Alp, S. (1964), "Eski Anadolu Yazısının Menşeleri" Atatürk
Konferanslarından Ayrı Basım, Ankara ,59-70. Alpman, A. (1996), " Anadolu'da Hurriler" Uluslar arası III.
Hititoloji Kongresi Bildirileri, Ankara, 27-37. Aydın, N. (2000) Sumerce Dilbilgisi, Tuğra Ofset, Antalya. Benedict, W. C. (1960), "Urartians and Hurrians", Journal of the
American
Orienta
l Society, Vol. 80, No:2, April-june, .100¬104.
Belli, O. (1982), "Urartular" Anadolu Uygarlıkları Ansiklopedisi I,
Görsel Yayınlan, İstanbul
, 139-208. Berkooz, M. (1935), "The Nuzi Dialect of Akkadian", Linguistic
Soiety of America, Vol. 13, No. 1, Jan.-Marc.,5-64.
148 ISSN: 1308-2922
Pamukkale University Journal of" Social Institute
TEMMUZ 2009 SAYI 4
Bilgiç, E. (1982), "Atatürk Fakültemiz ve Kürsümüz Sumerliler'in Tarih, Küktür ve Medeniyeti", Atatürk'ün 100. Yıl Doğum Yılına Armağan Dergisi, DTCF. Yayını, Ankara, 75-121.
Boftero, J. Mezopotamya, (Çev. M. Emin Özcan- Ayten Er), Ankara 2003, s. 110.
Cancik-Kischbaum, E. (2004), Asuriular (Tarih, Toplum, Kültür)
(Çev. Aslı Yarbaş), İlya Yayınevi, İzmir. Chicago Assyrian Dictionary (CAD), Pulished By The Oriental
Institute,
Chicago
, U.S.A. Ceram, C. W. (1993), Tanrılar, Mezarlar Ve Bilginler (Çev.
Hayrullah Örs), Remzi Kitapevi, İstanbul. Ceram, C. W. (1956), The Secret of The Hittites. New York. Cramford, H. ( 2004), Sümer and The Symerians, Cambridge
University
Pres
, United Kingdom. Çeçen, S. (2007), "Eskiçağda Türkler", Eski Ön Asya
Uygarlıklarından Günümüze Anadolu'da Türk Varlığı,
Genelkurmay Basımevi, Ankara. 101-109. Çilingiroğlu, A. (1997).Urartu Krallığı, Tarihi ve Sanatı, Yaşar
Eğitim ve Kültür Vakfı Yayını, İzmir. Diakov, V. -S. Kovalev, (2008), İlkçağ Tarihi (Çev. Özdemir İnce),
Yordam Kitap, İstanbul. Diker, S. (2000), Anadolu'da On Bin Yıl-Türk Dilinin Beş Bin Yılı,
İzmir.
Dinçol, A. M. (1970), Eski Anadolu Dillerine Giriş, Edebiyat
Fakültesi Basımevi, İstanbul. Engin, A. (1968), Sümer Türkleri, İstanbul. Faulmann, C. (2001), Yazı Kitabı, (Çev. Itır Arda), İstanbul. Friedrich, J. (1952), Hethitises VVÖrterbuch, Heildelberg. Friedrich, J. (2000), Kayıp Yazılar ve Diller, (Çev. Recai Tekoğlu),
İstanbul.
Gülensoy, T. (1984), "Tarih ve Dil", Fırat Üniversitesi Tarih Metodolojisi Ve Türk Tarihinin Meseleleri Kolokyumu Bildirileri, 21-26 Mayıs Elazığ, 59-65.
Gurney, O.R. (1952), The Hittites, London.
Gündüz, A. (2002), Mezopotamya Ve Eski Mısır, Büke Yayınlan, İstanbul
Jean,
G
. (2002), Yazı İnsanlığın Belleği, (Çev. Nami Başer), İstanbul Hırçın, S. (1989), "Çivi Yazısının Ortaya Çıkışı Ve Yayılması",
Alkım Konferanstan I, İstanbul, s. 38-45. Kınal, F. (1983), Eski Mezopotamya Tarihi, A.Ü. DTCF. Yayınlan
No: 337, Ankara. Kınal, F. (1987), Eski Anadolu Tarihi, TTK Basımevi, Ankara.
ISSN:
1308-292
2
149
Panıııkkale Üniversitesi Sospl Bilimler Enstitüsü
TEMMUZ 2009 SAYI 4
Knapp, A. B.
(1988)
, The History and Culture of Ancient Western
Asia and Egypt, Dorsey Pres, America. Kramer, S. N. (1995), Tarih Sumerde Başlar, (Çev: Muazzez ilmiye
ÇIĞ), T.T.K. Yayını, Ankara. Kuhrt, A. (1995), The Ancient Near East (c.3000-330 BC) Volume
II,
Londo
n and New York.
Labat, R. (1963), Manuel D'epigraphie Akkadienne, Paris. Landsberger, B. (1942), "Ras Şamra'da Bulunan Çivi Yazılı
Vesikaların Kültür Tarihi Bakımından Önemi",
A.Ü.DTCF Dergisi, C.I, S.I, Ankara, 85-90. Memiş, E. (2007), Eskiçağda Mezopotamya (En Eski Çağlardan
Asur İmparatorluğu'nun Yıkılışına Kadar), Ekin Kitapevi,
Bursa.
Memiş, E. (2009), Eskiçağ Türkiye Tarihi (En Eski Devirlerden
Pers İstilasına Kadar), Çizgi Kitabevi, 8. Baskı, Konya. Memiş, E. (2005), Troya ve Troyalılar (Troyalılar Türk müdür?),
Çizgi Kitabevi, Konya. Michalovski, P. (2006), "The Lives of the Sumerian Language" The
University Chicago Oriental Institute Seminars, Number 2,
Chicago, 159-184. Mieroop, M. V. D. (2007), A History of the Ancient Near East,
Blackwell Puplishing, USA. Müller, G. G. (1998), Londraner Nuzi-Texte, Wiesbaden. Nissen, Hans J. (1990), The History of the Ancient Near East (
9000-2000 B.C.), Chicago, 65-90. Puhlev, J. (1984), Hittite Etymological Dictionary, Berlin. Rabinson, A. (1999), The Story of writing (Alphabets, Hieroglyphs
and Pictograms), New York. Postgate, J.N. (1980), "Assyrian Goverment, Anatolian Studies",
Vol. 30, Special Number in Honour of the Seventieth
Brithday of Prof. O.R. GURNEY, British Institute, Ankara,
67-76.
Özgen, İ. (2009), "Geç Hititler", National Geographic Türkiye, Doğuş Grubu İletişim Yayıncılık, İstanbul Ocak, 40-61.
Salvani, M. (2006), Urartu Tarihî ve Kültürü (Çev. Belgin Aksoy), Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul, 206.
Seher, J. (2004), "Hititlerîn Başkenti Hattuşa", Arkeo Atlas Dergisi, S.3, DBR Yayıncılık, İstanbul, s.62-69.
Soden,
W
. V. (1965), Akkadisches Handworterbuch, Band 1,11 ve
III. Wiesbaden.
Spiser, E.A.
(1935)
, "Notes to Recently Published Nuzi Texts"
Journal of the American Oriental Society, Vol.55, No. 4, Dec, 432-443.
150 ISSN: 1308-2922
Paımıkkale
Universit
y Journal oi Social Institute
TEMMUZ 2009 SAYI 4
Şimşek, Ö. (2007), "Çeşitli Yollarla Akadcadan Türkçeye Geçen
Kelimeler" Anadolu Medeniyetleri Müzesi 2006 Yıllığı,
Ankara, 179-305. Tekoğlu, R. (1989), "Milattan Önceki Dönemlerde Anadolu
Dillerine Toplu Bir Bakış", Alkım Konferansları I, Arkeoloji
ve Sanat Yayınları, İstanbul, 73-90. Tosun, M. - Yalvaç, K.(1989), Sümer, Babil Asur Kanunları Ve
Ammi-Saduqa
Fermanı
, TTK Basımevi, Ankara. Tuna, O.N. (1990), Sümer ve Türk Dillerinin Tarihi İlgisi ile Türk
Dili'nin Yaşı Meselesi, TTK. Basımevi, Ankara. Ünal, A. (2007), Hititçe Çok Dilli El Sözlüğü, Vol. I-II, Hamburg. Ünal, A. (2002), Hititler Devrinde Anadolu, Kitap I, İstanbul. Ünal, A. (1999), Hititler-Etiler ve Anadolu Uygarlıkları, İstanbul. Wilhelm (Wurzburg), G. (2008), "Hurrians İn The Kültepe Texts",
Anatolia And The Jazira During The Old Assyrian Period,
(Edited by J.G. DERCSEN). Nederlans Instituut Het Nabije
Oosten.
Woods, C. (2006), "Bilingualism, Scribal Learning end The Death
of Sumerian" The University Chicago Oriental Institute
Seminars, Number 2, Chicago, 91.120. Yalvaç, K. (1982), "Sumerliler ve Sumerce", Atatürk'ün 100. Yıl
Doğum Gününe Armağan Dergisi, DTCF. Yayını, Ankara,
563-577.
Yıldırım, R.(2004), Uygarlık Tarihine Giriş (İlkçağ Tarih ve
Uygarlıkları),Asil Yayın Dağıtım, Ankara. Yıldız, N. (2000), Eskiçağda Yazı Malzemeleri ve Kitabın Oluşumu,
TTK. Yayını, Ankara. Yiğit, T. (2005), "Hitit Çivi Yazısının İlk Ortaya Çıkışı", Tarih
Araştırmaları Dergisi, S. 37, Ankara, s. 79-86.
LSSN:
1308-

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com