You are here

EZELÎ YAZGI DÜŞÜNCESİNİN KADÎM YAZILIM BİÇİMLERİ ÜZERİNE BİR PANORAMA

A Panorama On Ancient Ways Of Writing About Predestination

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Fate issue is one of people's major problems. In this respect, to understand the issue more clearly, the fate or destiny problems need to be addressed as human-centered. In this study, the main theme we focus on is to lay out the historical background of the issue. Indeed, the person who originally created value over the responsibility, in the process, is seen that becoming more prone to acceptance of the predestination. Whether in religious origin of revelation, as well as get other religious statement; the dominance of this perception actually represents that problem is clearly of human origin. In our opinion, to be able to know the basis of the historical roots of this adoption affects people's thought – who came a long way on the meaning of existence – will help us uncover the real source of the problem of predestination that alleged religiously motivated.
Abstract (Original Language): 
Kader konusu, insanın önemli problemlerinden birisidir. Bu itibarla, meseleyi daha net bir şekilde anlayabilmek için kader ya da ezelî yazgı sorununun insan merkezli olarak ele alınması gerekmektedir. Bu çalışmada üzerinde durduğumuz an tema, ilgili sorunun tarihsel arka planını da ortaya koyabilmektir. Öyle ki, başlangıç itibarıyla sorumluluk değeri üzerinde yaratılmış olan insanın, süreç içerisinde ezelî yazgı kabulüne daha yatkın hâle geldiği görülmektedir. Gerek vahiy kaynaklı dinlerde olsun, gerekse de diğer dinsel bildirimlere olsun bu algının etkin bir yer tutması, esasında sorunun insan kaynaklı olduğunu açıkça ifade etmektedir. Kanaatimizce varlığı anlamlandırmada epeyce yol almış olan insanın düşünce dünyasını temelinden etkilemekte olan bu kabulün tarihsel köklerini bilebilmek, dinsel kaynaklı olduğu ileri sürülen yazgı probleminin gerçek kaynağını ortaya çıkarmamıza da yardım edecektir.
7
98

REFERENCES

References: 

Abduh, Muhammed, Tevhid Risalesi, çev. Sabri Hizmetli, Fecr Yayınları, Ankara 1986.
Abdulkadiroğlu, Abdullah, Beliğ, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 1988.
Akdemir, Salih, Son Çağrı Kur’an, Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2009.
Akkad, Abbas M., Kur’an Felsefesi, çev. A. Demirci, Nur Dağıtım, Ankara 1975.
Albayrak, Halis, Kur’an’ın Bütünlüğü Üzerine, Şule Yayınları, İstanbul 1992.
Aristoteles, Fizik, çev. Saffet Babür, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 1977.
_______, Metafizik, çev. Ahmet Arslan, Sosyal Yayınları, İstanbul 1996.
_______, Nikomakhos’a Etik, çev. Saffet Babür, Ayraç Yayınları, Ankara 1999.
Asena, Orhan, Gılgameş, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1996.
Atay, Hüseyin, Müslümanın Günlüğü, AÜİFD, C: XXXV, Ankara 1996.
Ay, Eyyüp, İlâhî Mesajın Kadim Medeniyetlerdeki İzdüşümleri, İslami Araştırmalar, C: 9, s: 1-4, Ankara 1996.
Aydın, Mehmet S., Din Felsefesi, DEÜİF Yayınları, İzmir 1990.
Banarlı, N. Sami, Alp Er Tunga Destanı, ‘Resimli Türk Edebiyatı’ içinde, MEB Yayınları, İstanbul 1987.
Bausani, Alessandro, İslâm Öncesi İran Düşüncesi, edt. M. M. Şerif, ‘İslam Düşüncesi Tarihi’, (1-4) içinde, İnsan Yayınları, İstanbul 1990.
92 Namık Kemal Okumuş
Beckett, Samuel, Godot’yu Beklerken, haz. M. Küpüşoğlu, Kabalcı Yayınları, İstanbul 2010.
Beydeba, Kelile ve Dimne, çev. Ö. Rıza Doğrul, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 1985.
Bhagavad-Gıta-Tanrının Şarkısı, çev. Ö. Cemal Güngören, Yol Yayınları, İstanbul 2001.
Bhagavadgıta-Kutlu Ezgi, çev. Sevda Çalışkan, İmge Kitabevi, Ankara 2001.
Bhagavad gıta- Hinduların Kutsal Kitabı, çev. Korhan Kaya, Dost Kitabevi, Ankara 2001.
Bratton, F. Gladstone, Yakın Doğu Mitolojisi, çev. N. Muallimoğlu, MÜİF Yayınları, İstanbul 1995.
Brockelman, Carl, Kelile ve Dimne md., MEB İslâm Ansiklopedisi, MEB Yayınları, İstanbul ts.
Buharî, Ebu Abdullah İsmail, el-Camiu’s-Sahih, (I-VIII), Çağrı Yayınları, İstanbul 1981.
Butler, Judith, Yaşam İle Ölümün Akrabalığı-Antigone’nin İddiası, çev. A. Ergenç, Kabalcı Yayınları, İstanbul 2007.
Can, Şefik, Klâsik Yunan Mitolojisi, İnkılâp ve Aka Yayınları, İstanbul 1963.
Canan, M. Zeki, Ansiklopedik Din ve İnanç Sözlüğü, İstanbul 1983.
Challaye, Felicien, Dinler Tarihi, çev. S. Tiryakioğlu, Varlık Yayınları, İstanbul 1994.
Cılacı, Osman, Dinler ve İnsanlar, Damla Yayınları, Konya 1990.
Coomaraswamy, Ananda, Hinduizm ve Budizm, çev. İ. Taşpınar, Kaknüs Yayınları, İstanbul 2000.
Cürcânî, S. Şerif, Kitabu’t-Târifât, Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 1988.
Ezelî Yazgı Düşüncesinin Kadîm Yazılım Biçimleri Üzerine Bir Panorama 93
Çelebi, Asaf Halet, Pali Metinlerine Göre Gotama Buddha, Hece Yayınları, Ankara 2003.
Çığ, Muazzez İlmiye, Sumer’li Ludingirra-Geçmişe Dönük Bilimkurgu, Kaynak Yayınları, İstanbul 2004.
_______, İnanna’nın Aşkı-Sumer’de İnanç ve Kutsal Evlenme, Kaynak Yayınları, İstanbul 2003.
Danışmend, İ. Hami, Garp Menbâlarına Göre Eski Türk Seciye ve Ahlâkı, İstanbul Kitabevi, İstanbul 1982.
Davids, T. W. Rhys, Eski Hindistan’da Budizm, çev. M. İnceayan, Okyanus Yayınları, İstanbul 2007.
Dede Korkut Hikâyeleri, haz. Orhan Şaik Gökyay, Kabalcı Yayınları, İstanbul 2006.
Demirci, Kürşat, Hinduizm’in Kutsal Metinleri Vedalar, İşaret Yayınları, İstanbul 1991.
Drury, Nevill, Şamanizm-Şamanlığın Öğeleri, çev. E. Şimşek, Okyanus Yayınları, İstanbul 1996.
Edib Ahmet b. Mahmut Yükneki, Atabetü’l-Hakayık, haz. R. Rahmeti Arat, TDV Yayınları, Ankara 2006.
Elçin, Şükrü, Halk Edebiyatına Giriş, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 1986.
Elıade, Mircea, Kutsal ve Dindışı, çev. M. Ali Kılıçbay, Gece Yayınları, Ankara 1991.
Enûma Eliş, haz. Alexander Heıdel, çev. İsmet Birkan, Ayraç Yayınları, Ankara 2010.
Epiktetos, Söylevler, çev. Birdal Akar, Şule Yayınları, İstanbul 2010.
Gardet, Louıs-Anawati, M. M., İntroduction a la Theologie Musulmane, Paris 1948.
94 Namık Kemal Okumuş
Gilson, Etienne, Tanrı ve Felsefe, çev. Mehmet S. Aydın, DEÜ Yayınları, İzmir 1986.
Gündüz, Şinasi, Sabiîlik, ‘Yaşayan Dünya Dinleri’ içinde, DİB Yayınları, Ankara 2007.
_______, Sabiîler-Son Gnostkler, Vadi Yayınları, Ankara 1995.
Gürsoy-Naskali, Emine, Altay Destanı Maaday Kara, YKY, İstanbul 1999.
Hançerlioğlu, Orhan, Düşünce Tarihi, Remzi Kitabevi, İstanbul 1993.
Hume, David, Din Üstüne, çev. Mete Tunçay, Kaynak Yayınları, İstanbul 1983.
İbn Faris, Ebu’l- Hüseyin, Mu’cem el- Mekayısu’l-Luğa, thk. Ş. Şehabuddin, Beyrut 1994.
İbn Haldun, Ebu Zeyd Abdurrahman, Mukaddime, haz. S. Uludağ, Dergâh Yayınları, İstanbul 1983.
İbn Manzur, Ebu’l-Fazl, Lisanu’l-Arab, (I-XVIII), Beyrut 1988.
İnan, Abdulkadir, Manas Destanı, MEB Yayınları, İstanbul 1992.
_______, Eski Türk Dini Tarihi, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul 1976.
İnan, Yusuf Ziya, Antikçağ Düşüncesinde Tanrı ve Varlık Sorunu, Okat Yayınları, İstanbul 1984.
Kafesoğlu, İbrahim, Eski Türk Dini, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1980.
Kalevala-Fin Destanı,(I-II), çev. Lâle Obuz-Muammer Obuz, Balkanoğlu Matbaası, Ankara 1965.
Kam, Ferit, Dinî Felsefî Sohbetler, sad. S. Hayri Bolay, DİB Yayınları, Ankara ts.
Ezelî Yazgı Düşüncesinin Kadîm Yazılım Biçimleri Üzerine Bir Panorama 95
Karadeniz, Osman, Kader Konusunda Bazı Yanlış Anlamalar, DEÜİFD, C: VII, İzmir 1992.
Karasan, Mehmet, İlk Çağ Yunan Düşüncesinde Din İlmi Denemeleri, AÜİFD, C: V, Ankara 1953.
Kaya, Korhan, Buddhistlerin Kutsal Kitapları, İmge Yayınları, Ankara 1999.
_______, Hinduizm, Dost Kitabevi, Ankara 2001.
Kaya, Mahmut, İslâm Kaynakları Işığında Aristoteles ve Felsefesi, Ekin Yayınları, İstanbul 1983.
Keklik, Nihat, Felsefede Metafor, İstanbul Ünv. Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul 1990.
Knot, Kim, Hinduizm’in ABC’si, çev. Medet Yolal, Kabalcı Yayınları, İstanbul 2000.
Konfüçyüs, Konuşmalar, çev. Muhaddere Özerdim, MEB Yayınları, İstanbul 1990.
Konfüçyüs’un Öğretileri, çev. Ali Manav, Sümer Kitabevi, İstanbul 1998.
Korkmaz, Mehmet, Zerdüşt Dini-İran Mitolojisi, Alter Yayınları, Ankara 2010.
Kumeyr, Y., İslâm Felsefesinin Kaynakları, çev. F. Olguner Dergâh Yayınları, İstanbul 1976.
Kurtoğlu, Zerrin, Plotinos’un Aşk Kuramı, Asa Yayınları, Bursa 2000.
Lao-Tzu, Tao-Te-King, çev. İ. Taşpınar, Kaknüs Yayınları, İstanbul 1999.
Malinowski, B., Büyü Bilim ve Din, çev. S. Özkal, Kabalcı Yayınları, İstanbul 1990.
Nietzsche, Friedrich, Böyle Buyurdu Zerdüşt, çev. A. Turan Oflazoğlu, MEB Yayınları, İstanbul 1985.
96 Namık Kemal Okumuş
Ocak, Ahmet Yaşar, Bektaşi Menâkıbnâmelerinde İslâm Öncesi İnanç Motifleri, Enderun Kitabevi, İstanbul 1982.
Oğuz Destanı, haz. A. Zeki Velidi Togan, Enderun Kitabevi, İstanbul 1982.
O’leary, De Lacy, İslâm Düşüncesi ve Tarihteki Yeri, çev. H. Gazi Yurdaydın-Yaşar Kutluay, AÜİF Yayınları, Ankara 1971.
Ögel, Bahaeddin, Türk Mitolojisi, (I-II), TTK Yayınları, Ankara 1995.
Özdemir, Metin, İnkârcı Kötümserliğin Kur’an Açısından Kritiği, İslami Araştırmalar Dergisi, C: XI, s: 3-4, Ankara 1998.
Paund, Ezra, Konfüçyüs, çev. A. Yücel, Hece Yayınları, Ankara 2003.
Plotinus, Dokuzluklar V- Enneades, çev. Z. Özcan, Birleşik Yayınları, Ankara 2011.
Potapov, L. P., Altay Şamanizmi, çev. M. Ergun, Kömen Yayınları, Konya 2012.
Rasonyl, Laiszlo, Tarihte Türklük, Kültür Araştırmaları Enstitüsü Yayınları, Ankara 1988.
Rosenthal, M-Yudin, P., Felsefe Sözlüğü, çev. A. Çalışlar, Sosyal Yayınları, İstanbul 1997.
Roux, Jean-Paul, Türklerin ve Moğolların Eski Dini, çev. A. Kazancıgil, İşaret Yayınları, İstanbul 1994.
Sarıkçıoğlu, Ekrem, Başlangıçtan Günümüze Dinler Tarihi, Bayrak Yayınları, İstanbul 1983.
Schımmel, Annemarie, Dinler Tarihine Giriş, AÜİF Yayınları, Ankara 1995.
Schmiede, H. Achmed, Kitab-ı Dedem Korkut, TDV Yayınları, Ankara 2000.
Ezelî Yazgı Düşüncesinin Kadîm Yazılım Biçimleri Üzerine Bir Panorama 97
Schmökell, Hartmut, Sümer Dini, çev. M. T. Özdemir, AÜİFD, C: XXI, Ankara 1976.
Sena, Cemil, Hz. Muhammed’in Felsefesi, Remzi Kitabevi, İstanbul 1975.
Homeros, İlyada, çev. A. Erhat-A. Kadir, Can Yayınları, İstanbul 1993.
_______, Odysseia, çev. A. Erhat-A. Kadir, Can Yayınları, İstanbul 1992.
Sofuoğlu, M. Cemal, Kur’an ve Hadis’in Kutat gu Bilig’e Etkileri, DEÜİF Yayınları, C: 5, İzmir 1985.
Şerif, M. M. (Edt), İslâm Düşüncesi Tarihi, (1-4), çev. K. Turhan vd., İnsan Yayınları, İstanbul 1990.
Taraporevala, Irach J. İ., Zerdüşt Dini-Zerdüşt’un Gothaları Üç Unutulmuş Din: Mitraizm, Maniheizm, Mazdakizm, çev. N. Domer, Avesta Yayınları, İstanbul 2002.
Tığlı, Asiye, Zerdüşt-Hayatı ve Öğretisi, Beyan Yayınları, İstanbul 2004.
Toynbee, Arnold-İkeda, Daısaku, Yaşamı Seçin, çev. U. Arık, Ankara Ünv. Yayınları, Ankara 1992.
Trimbron, Herman, İnkaların Dini-And Bölgesi Halklarının Dinsel İnanışları, çev. Alev Kırım, Okyanus Yayınları, İstanbul 1999.
Tripitaka, çev. Korhan Kaya, İmge Yayınları, Ankara 1999.
Tryjarski, Edward, Türkler ve Ölüm-Geçmişten Bugüne Türklerde Ölüm Kültürü, çev. Hafize Er, Pinhan Yayınları, Ankara 2012.
Tümer, Günay-Küçük, Abdurrahman, Dinler Tarihi, Ocak Yayınları, Ankara 1993.
Upanışadlar-Tanrının Soluğu, der. M. Ali Işım, Dergâh Yayınları, İstanbul 1976.
98 Namık Kemal Okumuş
Uraz, Murat, Türk Mitolojisi, Düşünen Adam Yayınları, İstanbul 1994.
Voltaire, F. Marie, Felsefe Sözlüğü, (I-II), çev. L. Ay, İnkılâp ve Aka Yayınları, İstanbul ts.
Yitik, Ali İhsan, Budizm, ‘Yaşayan Dünya Dinleri’ içinde, DİB Yayınları, Ankara 2007.
_______, Hinduizm, ‘Yaşayan Dünya Dinleri’ içinde, DİB Yayınları, Ankara 2007.
Yusuf Has Hâcib, Kutadgu Bilig, çev. R. Rahmeti Arat, TTK Yayınları, Ankara 1986.
Zerdüşt, Ahura Mazda, haz. H. Hacaloğlu, Ruh ve Madde Yayınları, İstanbul 1995.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com