Commentary of Tantarani’s Kasida al-Tantaraniyya by Kemaleddin Harputi
Journal Name:
- Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
Key Words:
Keywords (Original Language):
Author Name | University of Author | Faculty of Author |
---|---|---|
Abstract (2. Language):
The Kasida al-Tantarâniyya, written by Abdürrezzâk Tantarânî for praising the great Seljuk
State's famous vizier Nizâmülmülk, occupies an important place in the history of Turkish culture
and literature due to his artistic language and rich eloquence examples. Because of exaggerated
expressions of love, the kasida, which evokes na'ts written for the prophet Muhammed, was
regarded as na't according to some authorship and make it to be read in various places for centuries.
One of the last commentator of the Kasida al-Tantarâniyya, which is explained in Arabic, Persian and
Turkish as poetry and manuscript, is Mehmed Kemâleddin Efendi, a mudarris, mufti and one of the
last representatives of Turkish-Islamic literature in the Ottoman Empire and also is from Harput
(today known as Elazığ). While Kemâleddin Efendi created his work published in Hazîne-i Fünûn,
he benefited from the Arabic Kasîde al-Tantarâniyya of Süleyman b. İbrâhim. In this article, a variety
of information was given about kasida, and commentary of the Kasida al-Tantarâniyya of Kemâleddin
Efendi, which is one of the last examples of the Ottoman commentary tradition, was quoted in
present-day letters.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Mûînüddîn Ebû Nasr Ahmed b. Abdirrezzâk et-Tantarânî el-Merâğî tarafından Büyük Selçuklu
Devleti’nin meşhur vezîri Nizâmülmülk’ü medhetme gâyesiyle yazılan Kasîde-i Tantarâniyye san‛atlı
dili ve barındırdığı zengin belâgat örnekleri sebebiyle İslâm kültür ve edebiyat tarihinde önemli bir
yer tutmuştur. Abartılı sevgi ifâdeleri sebebiyle Hz. Peygamber için yazılmış na‛tleri çağrıştıran
kasîde, bazı müelliflerce na‛t olarak kabul edilmiş, bu da onun asırlar boyunca çeşitli mahfillerde
okunmasına vesile olmuştur. Arapça, Farsça, Türkçe manzûm ve mensûr birçok tercümesi ve şerhi
yapılan Kasîde-i Tantarâniyye’nin şârihlerinden biri de Türk-İslâm edebiyatının Osmanlı’daki son
temsilcilerinden olan Harputlu (Elazığ) müderris-müftü Mehmed Kemâleddin Efendi’dir.
Kemâleddin Efendi, Hazîne-i Fünûn mecmûasında tefrika ettiği eserini oluştururken büyük ölçüde
Hâfız Süleymân b. İbrâhim’in Arapça Şerhu Kasîdeti’t-Tantarâniyye’sinden faydalanmıştır. Bu
makalede söz konusu kasîde hakkında çeşitli bilgiler verilmiş, Osmanlı şerh geleneğinin son
örneklerinden biri olan Kemâleddin Efendi’nin Kasîde-i Tantarâniyye şerhinin kaynakları tespit
edilmiş ve şerh bugünkü harflere aktarılmıştır.
- 12