You are here

RİND TİPİNİN KİMLİĞİ, DİVAN EDEBİYATINDAKİ YERİ VE RİNDLİK FELSEFESİNİN TASAVVUFLA İLGİSİ

THE IDENTITY OF RIND, HIS PLACE IN CLASSICAL TURKISH LITERATURE AND HIS PHILOSOPHY'S CONNECTION WITH SUFISM

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The word nf rinr1 is originally P'iioian. It means that personality who doesn't consider worldly wurKs ımponanı, doesn't look after benefit of the next world, aims to walk on the way of love and pleasure, doesn't consider shape important, on the contrary, considers essence important, not showy, not troubled, tolerant, modest and tenderhearted. Classical Turkish poet always supports the philosophy of rind and he believes the necessity of live like a rind. For these reason, the type of rind leaves an important mark on classical Turkish literature. There are a great many shared peculiarity between the philosophy of rind and sufism. This article consists of three chapter. In the first chapter, we looked for the answer to question of "Who is rind?". In the second chapter, we studied the foundations of philosophy's rind. In the third chapter, we explained the connection of philosophy's rind with sufism. We refered to rind's place in classical Turkish literature on every chapters with examples.
Abstract (Original Language): 
Aslen Farsça bir kelime olan rind; dünya işlerini önemsemeyen, ahiret çıkarı gözetmeyen, aşk ve zevk yolunda yürümeyi gaye edinen, şekilden ziyade öze önem veren, gösterişsiz, tasasız, hoşgörülü, sevecen ve mütevazı bir şahsiyeti ifade eder. Divan şairi her zaman rindlîkten yana olmuş ve hayatı bir rind gibi yaşamanın gerekliliğine inanmıştır. Bu nedenle rind tipi divan edebiyatında önemli bir yer tutar. Temel hedefi insanı kötü huylardan arındırarak olgunlaştırmak obn tasavvuf ile rindlik felsefesinin pek çok ortak yanı vardır. Bu makale üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde "Rind kimdir?" sorusuna cevap aranmış, ikinci bölümde rindlik felsefesinin temelleri üzerinde durulmuş, üçüncü bölümde ise rindlik ve tasavvuf arasındaki ilgi karşılaşttrmalı olarak açıklanmıştır. Her üç bölümde de rind tipinin ve rindlik felsefesinin divan edebiyatındaki yerine örneklerle değinildiğinden, divan edebiyatı için ayrı bir bölüm açılmamıştır.
243
280

REFERENCES

References: 

ACLÛNÎ, (1988), Keşfü'l-Hafâ ve MüzÜÜ'l-İlbâs Amme'ştehera mine'l-Ehadîsi atâ Eisineti'n-Nâs, Lübnan-Beyrut: Dârii'l-Kütiibi'l-İlmiyye.
AK, Coşkun, (2000), Bağdatlı KÛlıî-Hayatı, Edebî Kişiliği ve Divan'ından Seçmeler, Bursa; Gaye Kitabevi.
AK, Coşkun, (2001), Bağdatlı Rûhî Dîvânı-Karşılaştırmalı Metin, Bursa: Uludağ Üniversitesi Yayınlan.
AKAY, Hasan, (2005), Island Terimler Sözlüğü, İstanbul: îşaret Yayınları. AKKUŞ, Metin, (1993), Nefl Divanı, Ankara: Akçağ Yayınları.
AYAN, Hüseyin, (1981), Cevrî, Hayatı, Edebî Kişiliği, Eserleri ve Divanının Tenkîdli Metni, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Basımevi.
AYAN, Hüseyin, (2002), Nesîmî, Hayatı, Edebî Kişiliği, Eserleri ve Türkçe Divanı'mn Tenkitli Metni, Ankara: TTK Basımevi.
AYBET, Nahid, (1989), Fuzûlî Divanı'nda Maddî Kültür, Ankara: Kültür Bak. Yayınları.
AYDIN, İbrahim Hakkı, (2002), "Kenz-i Mahfî", TDV İslam Ansiklopedisi, C. 25, Ankara.
AZAM AT, Nihat, (2001), "Kalenderiyye", TDV İslam Ansiklopedisi, C. 24, İstanbul.
BİCE, Hayati, (1998), Hoca Ahmed Yesevî, Divan-ı Hikmet, Ankara: TDV Yayınları.
BİLKAN, Ali Fuat, (1997), Nâbı Divânı, İstanbul: MEB Yayınları.
CANIM, Rıdvan, (2000)_Lcfrf)fî Tezkiretü'ş-JSu'arâ ve TabsıratU'n-Nuzamâ-(İnceleme- -Metin), Ankara; AKM Başkanlığı Yayınları.
CEBECİOGLU, Ethem, (1997), Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, Ankara: Rehber Yayınları.
ÇAĞIRICI, Mustafa, (1999), "Hüzün", TDV İslam Ansiklopedisi, C. 19, İstanbul.
ÇAĞIRICI, Mustafa, (2001), "İyimserlik", TDV İslam Ansiklopedisi, C. 23, İstanbul.
ÇANTAY, Hasan Basri, (1972), Kur'ân-ı Hakim ve Meal-i Kerîm, C. I, İstanbul: Ahmed Said Mat.
ÇAVUŞOĞLU, Mehmed, (1977), Yahya Bey-Divan, İstanbul: İ.Ü. Edebiyat Fak. Yayınları.
ÇAVUŞOĞLU, Mehmet, M.Ali Tanyeri, (1981), Hayretî Divanı, İstanbul: İ.Ü. Edebiyat Fak. Yayınları.
ÇELEBİOĞLU, Âmil, (1967), Hz. Mevlânâ Celâledd'm-i RQml Mesnevl-i Şerif Aslı ve SadeteştirUmişiyle Manzum Nalıîfi Tercümesi, C. I, İstanbul: Sönmez Neşriyat. ÇOBANOĞLU, Ahmet Vefâ, (2002), "Külliye", TDV İslam Ansiklopedisi, C. 26, Ankara.
DEVELLİOĞLU, Ferit, (1996), Osmanlıca-Tiirkçe Ansiklopedik Lügat, Ankara: Aydın Kitabevi.
DOĞAN, Mehmet, (1996), Büyük Türkçe Sözlük, İstanbul.
278 . " Nurgül SUCU
ER AYDIN, Selçuk, (2001), Tasavvuf ve Tarikatlar, İstanbul: Marmara Ü. İlahiyat Fak. Yayınlan.
EYÜBOĞLU, İsmet Zeki, (1997), Bütün Yönleriyle Tasavvuf, Tarikatlar, Mezhepler
Tarihi, İstanbul: Der Yayınları. GENÇOSMAN, M, Nuri, (2001), Sadî, Rubailer ve İlk Gazeller, Ankara: MEB
Yayınları.
GÖLPINARLI, Abdülbaki, (1931), Melâmîlik ve Melâmîler, İstanbul: Devlet Matbaası.
GÖLPINARLI, Abdülbaki, (1944), Şebüsterî (MahmÛd), Gülşen-i Râz, İstanbul: Maarif Matbaası.
GÖLPINARLI, Abdülbaki, (1961), Fuzûlî Dîvânı, İstanbul: İnkılap ve Aka Kitabevi.
GÖLPINARLI, Abdülbaki, (1992), Hafız Divanı- Şirazi, İstanbul: MEB Yayınlan.
GÖLPINARLI, Abdülbaki, (1997), Türkiye'de Mezhepler ve Tarikatler, İstanbul: İnkılâp Yayınları.
GÜZEL, Abdurrahman, (1992), Tekke ve Zaviyelerin İslam Düşüncesindeki Yeri ve
İlgası, Ankara: Kemalist Atılım Birliği Yayınları. İLMİHAL l (İMAN VE İBADETLER), (2003), Ankara: TDV Yayınlan.
İPEKTEN, Halûk, Mustafa İsen, Turgut Karabey, Metin Akkuş, (1987), "XVIII. Yüzyıl Divan Nazmı", Büyük Türk Klâsikleri, C. 6, İstanbul: Ötükcn Neşriyat.
İPEKTEN, Halûk, (1997), Nailî (Hayatı, Sanatı, Eserleri), Ankara: Akçağ Yayınları.
İPŞİRLİ, Mehmet, (2003), "Medrese-Osmanlı Dönemi", TDV İslam Ansiklopedisi, C. „ 28, Ankara.
İZ, Mahir, (1969), Tasavvuf, İstanbul: Rahle Yayınları.
KALKIŞIM, Muhsin, (1994), Şeyh Gâlîb Dîvânı, Ankara: Akçağ Yayınları.
KAM, Ömer Ferit, (2003), Vahdet-i VücÛd, Ankara: TDV Yayınlan.
KANAR, Mehmet, (1990), Azizüdciin Neseft, Tasavvufta İnsan Meselesi-İnsan-ı
Kâmil, İstanbul: Dergâh Yayınları. KANAR, Mehmet, (2000), Ömer liayyam-Rubâîler, İstanbul: Deniz Kitabevi. KAPLAN, Mahmut, (1996), Neşâtî Divanı, İzmir: Akademi Kitabevi. KARA, Mustafa, (t.y.), Necmüddin Kübra, Tasavvufî Hayat (Usûlü Aşere,Risâle ile'l-
Hâinı, Fevâihu'l-Cemâl), İstanbul: Dergâh Yayınları. KARA, Mustafa, (1999), Din, Hayat, Sanat Açısından Tekkeler ve Zaviyeler, İstanbul:
Dergâh Yayınlan.
KARA, Mustafa, (2003), İbn Atâuliah İskenderî, Tasavvufî Hikmetier-Hikem-i
Atâiyye, İstanbul: Dergâh Yayınları. KARAİSMAİLOĞLU, Adnan, (2001), "Klâsik Şiirimizde Epiktiryen Düşünce Ya da
Zamanı Yaşamak Anlayışı", Klâsik Donem Türk Şiiri İncelemeleri, Ankara:
Akçağ Yayınları.
KAVRUK, Hasan, (2001), Şeyhülislâm Yahya Divanı, Ankara: MEB Yayınlan. KAZICI, Ziya, (2000), "Tekke", Şâmil İslam Ansiklopedisi, C. 8, İstanbul 2000.
Rind Tipinin Kimliği, Divan Edebiyatındaki Yeri ue Rindlik Ee.lsefesinin Tasavvufta Hgisi
KEMİKLİ, Bilal, (2000), Sun'ullah-ı Gaybî Dîvanı (İııceleme-Metin), İstanbul: MEB Yayınlan.
KURNAZ, Cemâl, (1996), Hayalî Bey Divanı'run Tahlili, İstanbul: MEB Yayınları. KÜÇÜK, Sabahattin, (1994), Bakî Divanı (Tenkitli Basım), Ankara: TDK Yayınları. LEVEND, Agâh Sırrı, (İ 962), Ümmet Çağı Türk Edebiyatı, Ankara: TTK Basımevi. LEVEND, Agâh Sırrı, (1984), Divan Edebiyatı Kelimeler ve Remizler Mazmunlar ve Mefhumlar, İstanbul: Enderun Kitabevi.
LÜGAT-1OSMÂNİYYE, (1380), İstanbul: Matbaa-i Âmire.
MACİT, Muhsin, (1997), Nedîm Divanı, Ankara: Akçağ Yayınları.
MAZIOÖLU, Hasibe, (1956), Fuzûlî-Hâfız (İki Şair Arasında Bir Karşılaştırma), Ankara: TTK Basımevi.
MEHMED SALÂHI, (1329), Kâmûs-ı Osmânî, İstanbul.
MENGİ, Mine, (1985), Divan Şiirinde Rindlik, Ankara.
MENGİ, Mine, (2000), Divan Şiiri Yazıları, Ankara: Akçağ Yayınlan.
MUALLİM NÂCİ, (t.y.), Lugat-ı Nâcî, y.y.
ÖZTÜRK, Mürsel, Derya Örs, (2000), Mütercim Âsim Efendi, Burhân-ı Katı, Ankara: TDK Yayınlan.
PAKALIN, Mehmet Zeki, (2004), Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, İstanbul; MEB Yayınları.
PALA, İskender, (1992), "Bezm-i Elest-Edebiyaf, TDV İslam Ansiklopedisi, €g 6, . İstanbul.
PALA, İskender, (2000), Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, İstanbul: Ötüken Yayınları.
SELVİ, Dilâvcr, (2007), Şihâbuddîn Sühreverdî, Gerçek Tasavvuf (Avârifü'l-Meârif), İstanbul: Semerkand Yayınları.
SEVGİ, H. Ahmet, (1996), "Gülşen-i Râz", TDV İslam Ansiklopedisi, C. 14, İstanbul.
ŞEMSEDDİN SÂMÎ, (1995), Kamûs-ı Türkî, İstanbul: Çağrı Yayınları.
ŞENTÜRK, Ahmet Atillâ, (1996), SÛfi Yahut Zâhid Hakkında, İstanbul: Enderun Kitabevi.
ŞÜKÛN, Ziya, (1996), Farsça-Türkçe Lügat (Gencîne-i Güftâr Ferheng-i Ziya), İstanbul: MEB Yayınları.
TARLAN, Ali Nihat, (1970), Zâtı Divanı (Edisyon Kritik ve Transkripsiyon) Gazeller Kısmı IL C., İstanbul: İ.Ü. Edebiyat Fak. Yayınları.
TARLAN, Ali Nihat, (1998), Fuzûlî Dîvânı Şerhi, Ankara: Akçağ Yayınları.
TATÇİ, Mustafa, (2005), Yûnus Emre Divânı-Tahlil (Yûnus Emre Külliyâtı i), İstanbul: MEB Yayınları.
TATÇI, Mustafa, (2005), Yûnus Emre Divâm-Tenkitii Metin (Yûnus Emre Külliyâtı Iİ), İstanbul: MEB Yayınları.
TOPBAŞ, Osman Nûrî, (2002), îmândan İhsana Tasavvuf, İstanbul: Hrkam Yayınları.
280 __.
NurgülSUCU
TÜRK DÎLI VE EDEBİYATI ANSİKLOPEDİSİ, (1977), C. I, "Bezmî", İstanbul: Dergâh Yayınları.
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ANSİKLOPEDİSİ, (1990), C, 7, "Rind", İstanbul: Dergâh Yayınlan.
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ANSİKLOPEDİSİ, (1977), C. I, "Basıl, Baba", İstanbul: Dergâh Yayınları.
ULUDAĞ, Süleyman, (1999), Abdülkerim Kuşeyrî, Tasavvuf İlmine Dair Risale, İstanbul: Dergâh Yayınları.
ULUDAĞ, Süleyman, (1992), Kelâbdzh Doğuş Devrinde Tasavvuf (Ta'arruf), İstanbul: Dergâh Yayınları.
ULUDAĞ, Süleyman, (1996), Hucvirî, Keşfu't-MahcÛb-Hakikat Bilgisi, İstanbul: Dergâh Yayınlan.
ULUDAĞ, Süleyman, (2001), Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
ULUDAĞ, Süleyman, (1997), "Hankah", TDV İslam Ansiklopedisi, C. 16, İstanbul.
YAVUZ, Yusuf Şevki, (1992), Bezm-i Elest, TDV İslam Ansiklopedisi, C. 6, İstanbul.
YÖNTEM, Ali Canip, (1996), "Eski Edebiyatımızda Aşk", Prof. Dr. Ali Canip Yöntem'in Eski Türk Edebiyatı Üzerine Makaleleri, (hzl: Ahmet Sevgi-Mustafa Özcan), İstanbul: Sözler Yayınları.
ZAVOTÇU, Gencay, (2006), Divan Edebiyatı Kişiler-Kişilikler Sözlüğü, Ankara: Aydın Kitabevi. - - * .

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com