You are here

MİLLÎ MÜCADELE'DE KEMALİST ANADOLU'NUN MİZAH ORGANI: ANADOLU'DA PEYAM-l SABAH (1921-1922)

THE HUMOUR ORGAN OF KEMALİST ANATOLIA IN THE TURKISH WAR OF INDEPENDENCE: ANADOLU'DA PEYAM-I SABAH (1921-1922)

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The humour attitude of the Turkish press in the period of Turkish Independence War is mainly divided into two parties in supporting two opposite governments, Ankara and Istanbul. Among the publications more than 20, Alay, Anadolu'da Peyam-ı Sabah, Diken and Güleryüz, were the primary humour newspaper publications that supported the movement of independence. As for Aydede belonging to Refik Halit Karay, it was the representative of humour publications which were against the movement of independence. This study aims both to Introduce Anadolu'da Peyam-ı Sabah, one of the humour newspapers supporting the War of Independence İn Kemalist Anatolia and to evaluate its place in the history of Turkish humour press. The newspaper was first published under the name of Alay in İstanbul in 1920. Its founders were Ercüment Ekrem (Talû) and Enis Avni. The newspaper whose 12 issues were, published in Istanbul, maintained its publication under the name of Anadolu'da Peyam-ı Sabah in Ankara as Aka Gündüz and his friends passed to Anatolia in order to join the movement of independence. The aim of Aka Gündüz in giving the name Peyam-ı Sabah of Istanbul to his newspaper was to mock Peyam-ı Sabah of Istanbul that was, in a sense, the soloist of the anti-movement of independence chorus. Thus, he arranges his newspaper in a way to appeal to large a large extent of the society. In the present qualitative historical study, following the presentation of the concise information regarding the newspaper, both the identity and the technical characteristics have been given and its content has been introduced and evaluated.
Abstract (Original Language): 
Kurtuluş Savaşı yıllarında mizah basını, Ankara ve İstanbul Hükümetlerini destekleyen mizah yayınları olarak temelde iki kampa bölünmüştür. Millî Mücadele döneminde yayınlanan yirmiden fazla mizahi yayından Alay, Anadolu'da Peyam-ı Sabah, Diken ue Güleryüü, kurtuluş hareketini destekleyen başlıca mizah gazeteleridir. Refik Halit Karay'ın Aydede'si ise Millî Mücadele karşıtı basının mizah alanındaki temsilcisidir. Bu çalışma, Kemalist Anadolu'da Kurtuluş Savaşı'nı destekleyen mizah gazetelerinden Anadolu'da Peyam-ı Sabah'\ tanıtmayı ve Türk mizah basını tarihindeki yerini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Gazete, önce İstanbul'da 1920'de A/ay adı ile çıkmıştır. Kurucuları Ercüment Ekrem (Talû) ve Enis Avni'dir. İstanbul'da 12 sayı boyunca yayınlanabilen gazete, Miilî Mücadele'ye katılmak üzere Aka Gündüz ve arkadaşları Anadolu'ya geçince Ankara'da Anadolu'da Peyam-ı Sabah adıyla yayınını sürdürmüştür. Aka Gündüz, gazetesine. Millî Mücadele karşıtı koronun solisti olarak nitelenebilecek İstanbul Peyam-ı Sabafı'tnın adını vererek onu gülünç duruma düşürmeyi, onunla "alay" etmeyi planlamıştır. Bu nedenle gazetesini geniş toplum kesimlerine hitap edecek şekilde tasanmlar. Niteliksel tarihsel tasanm karakterini taşıyan araştırmada, ilgili incelemelerden yararlanılarak gazeteye ilişkin özlü bilgiler verildikten sonra, gazetenin kimlik bilgileri ve teknik özelliklerine değinilmiş ardından kadrosu tanıtılarak içeriği değerlendirilmiştir.
101
115

REFERENCES

References: 

ALAY, 10 Kanun-ı Sani 1336, 27 Mart 1336.
Anadolu'da Peyam-ı Sabah, 23 Kanun-ı Evvel 1337-29 Eylül 1338.
Kadın, 4 Mayıs 1325.
AKŞİN, Sina, (1998), İstanbul Hükümetleri ve Millî Mücadele Cilt H Son
Meşrutiyet (1919-1920), Ankara: İş Bankası.
COŞAR, O. Sami, (t.y.), Millî Mücadele* Basını, İstanbul: Gazeteciler Gemiyeth
ÇAPANOĞLU, M. Süleyman, (1970), Basın Tarihimizde Mizah Dergileri, İstanbul:
Gazeteciler Cemiyeti Yayını.
ÇEVİKER, Turgut, (1991), Gelişim Sürecinde Türk Karikatürü-III Kurtuluş Savaşı
Dönemi (1918-1923), İstanbul: Adam Yayını.
ÇÖKER, Fahri, (Hz.) (1996), Türk Parlamento Tarihi TBMM-IV. Dönem 1931¬
1935, Cilt II, Ankara: TBMM Vakfı.
DERMAN, Hakan, (1984), "Mizah Dergileri ve Karikatür", Türkiye'de Dergiler
Ansiklopediler (1849-1984) içinde, İstanbul: Gelişim Yayını.
DEVELLİOĞLU, Ferit, (2002), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Ankara:
Aydın KitabevL
DOĞAN, Abide, (1989), Aka Gündüz, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayını.
(ES), R Feridun, (1932), Bugün de Diyorlar Ki..., İstanbul: Remzi Kitaphanesi.
GEORGEON, François, (1998, Ocak), "Şehrin Aynası: Osmanlı Mizah Basını",
Toplumsal Tarih, Cilt 9 f Sayı 49, s. 24-28.
GÖZTEPE, T, Mümtaz, (1991), Osmanoğulları'nm Son Padişah Vahideddin
Gurbet Cehenneminde, İstanbul: Sebil Yayını.
Millî Mücadele'de Kemalist Anadolu'nun Mizah Organı: Anadolu'da Peyam-ı Sabah (1921-1922) ____JJ_5
OKTAY, Metin, (2008), Aka Gündüz'ün Hayatı, Sanatı ve Eserleri, Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Doktora Tezi).
ÖNGÖREN, Ferit, (1983), "Türk Mizah ve Karikatürü", Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Cilt 5, İstanbul: İletişim Yayını.
ÖZTOPRAK, İzzet, (1981), Kurtuluş Sauaştnda Türk Basım, Ankara: İş Bankası.
VARLIK, M. Bülent, (1985), "Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Mizah", Tanzimat'tan Cumhuriyete Türkiye Ansiklopedisi, Cilt 4, İstanbul: İletişim Yayını.
YUST, K., (1995), Kemalist Anadolu Basını, (hzl. O. Koloğiu), Ankara: Çağdaş Gazeteciler Demeği.
YÜCEBAŞ, Hilmi, (1959), Bütün Cepheleri İle Aka Gündüz, İstanbul: Dizerkonca Matbaası.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com