AN ALPHABET PROPOSAL BEFORE THE TURKISH REFORM OF LETTERS:
THE WORK ENTITLED AS OUR LETTERS ARE THE SAME AS LATIN IN
TERMS OF SCIENTIFIC AND HISTORICAL PRINCIPLES
Journal Name:
- Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
Keywords (Original Language):
Author Name | University of Author | Faculty of Author |
---|---|---|
Abstract (2. Language):
With the adoption of Islam, Turks started to use the Arabic alphabet and i t spread t o the
land dominated by them. When the Arabic alphabet failed to provide for the sounds in Turkish
language, improvements were done by adding some letters. On the other hand, Arabic alphabet
kept its traditional phonetic and spelling characteristics until the reformist movements in Turkish
literature evolved into a scientific level in 19th century. Due to the political and socio-cultural
events occurring in the Turkish world in the 19th century and especially the increasing printing and
publication activities in the second half of the 19th century, arguments on changing the alphabet
rose among the Turkish communities. Parallel to the arguments on the change of alphabet in the
Turkish press, a 40-page booklet was published by Ömer Tahsin in 1923, five years before the
actual transition to the Latin alphabet. Tahsin Ömer stated in his work that Arabic and Latin letters
originated from the Phoenicus alphabet 3000 years ago and that Phoenicus alphabet was based on
the Egyptian hieroglyph inscription. Ömer provided comparative tables of those alphabets along
with their writing phases. He even created a new Turkish alphabet based on Latin alphabet, under
the subsection titled as “How to Write in Turkish with Latin Letters?” of his booklet before Latin
alphabet was actually adopted. Tahsin Ömer’s alphabet proposal is a pioneer after Azerbaijani
Ahundzade, y et i t d id n ot a ttract t he d eserved attention a nd w as o nly c onsidered b y f ew who
made research on the language reform. This article aims to analyse Tahsin Ömer’s views on the
change of alphabet by translating his work into current letters. The text is “Our Letters Are the
Same as Latin in Terms of Scientific and Historical Principles” which is kept in Beyazit State
Library with 201119/494.35-1 record number, not published before, and written in Ottoman letters.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Türklerin İslamiyet’i kabul etmesi ile Arap alfabesi Türkler arasında kullanılmaya başlanmış
ve bu alfabe zamanla Türklerin hâkim olduğu coğrafyaya yayılmıştır. Türk dilinde mevcut bazı
sesleri karşılamayan Arap alfabesi için ise zaman zaman harf eklemeleri yapılarak bu alfabenin
ıslahı yoluna gidilmiştir. Bununla birlikte Türk yazısındaki reform hareketlerinin bilimsel olarak
sorgulanmaya başlandığı XIX. yüzyıla kadar Arap alfabesi, geleneksel fonetik ve imla
hususiyetlerini muhafaza etmiştir. XIX. yüzyıla gelindiğinde ise Türk dünyasında cereyan eden
siyasi, sosyo-kültürel hadiselere ve özellikle XIX. yüzyılın ikinci yarısında artan basın-yayın
faaliyetlerine bağlı olarak Türk toplulukları arasında alfabe tartışmaları başlamıştır. Türk
basınında yaşanan alfabe değişikliği tartışmalarına paralel olarak Latin alfabesine geçmeden beş yıl
önce 1339/1923 yılında Tahsin Ömer imzasıyla 40 sayfalık bir kitapçık yayımlanmıştır. Tahsin
Ömer bu eserde Arap ve Latin harflerinin 3000 sene evvelki Finike alfabesine dayandığını, Finike
alfabesinin ise eski Mısırlılara ait hiyeroglif yazısından meydana geldiğini belirterek söz konusu
alfabelerin yazı evreleriyle birlikte karşılaştırmalı tablolarını vermiştir. Üstelik bununla da
kalmayıp henüz Latin alfabesi kabul edilmemişken “Türkçemiz Latin Harfleriyle Nasıl Yazılacak?”
başlığı altında Latin alfabesine dayanan yeni bir Türk alfabesi oluşturmuştur. Azerbaycanlı
Ahundzâde’den sonra, Tahsin Ömer’in alfabe önerisi Türkiye’de bir öncü olmakla birlikte her
nedense gereken ilgiyi görmemiş ve bu küçük eser dil reformu üzerine araştırma yapanlardan
birkaç isim dışında kimsenin dikkatini çekmemiştir. Bu makalede, Beyazıt Devlet Kütüphanesi
201119/494.35-1 numarada kayıtlı ve daha evvel yayımlanmamış olan “İlmî ve Tarihî Esaslara
Nazaran Harflerimiz Latin Harflerinin Aynıdır” adlı Osmanlı harfleriyle yazılmış eser, yeni yazıya
aktarılarak Tahsin Ömer’in alfabe değişikliği hakkındaki görüşleri değerlendirilmeye çalışılacaktır.
FULL TEXT (PDF):
- 37