You are here

Osmanlı Hâkimiyetinde Aynoroz Yarımdası’ndaki Kilise ve Manastırlar

Churces and Monasteries on Aynoroz Peninsula during the Ottoman Reign

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Study in your hands examines the foundation of monasteries and churches in the mount of Athos which is an privileged region in Thessalaniki province and Tahrir books is the main source of it. The aim of this study is to highlight the eyes of religious tolerance in the Ottoman Empire. It is a known reality that ruled with justice to the places where Ottoman Empire conquered and respect to the minority law in İslam. We can see the application of it, conquered everywhere from nonmuslims including İstanbul, Jerusalem and Thessalaniki at the outset. The importance of this issue become more clearly when considering general silence of Tahrir books about the records of the monastery and church foundations. Ottomans were canverted into mosques the largest sanctuary in conquered places, in accordance with İslamic law. It’s also possible to see many examples of it in the Thessaloniki. However, Athos kept its sanctity under the shade not only of mont but also Ottoman protectorate.
Abstract (Original Language): 
Elinizdeki çalışma Selanik Sancağı’na bağlı imtiyazlı bir bölge olan Aynoroz Yarımadası’ndaki manastır ve kilise vakıflarını incelemekte olup, kaynağını tahrir defterleri teşkil etmektedir. Bu çalışmanın amacı, Osmanlı Devleti’ndeki dini hoşgörüyü gözler önüne sermektir. Osmanlı Devleti’nin fethettiği yerlere adaletle hükmettiği ve İslam dinindeki zımmî hukuka riâyeti bilinen bir gerçekliktir. Başta İstanbul, Kudüs ve Selanik olmak üzere gayrı müslimlerden alınan her yerde bunun uygulamasını görmek mümkündür. Tahrir Defterleri’nin genel olarak manastır ve kilise vakıflarına ait kayıtlar konusundaki suskunluğu dikkate alındığında konunun önemi daha da belirginleşir. Osmanlılar, İslam hukukuna uygun olarak fethettikleri yerlerdeki en büyük mâbedi câmiye tahvil etmişlerdir. Bunun birçok örneğini Selanik şehrinde de görmek mümkündür. Ancak Aynoroz kutsallığını sadece Athos Dağı’nın değil, aynı zamanda Osmanlı himâyesinin gölgesinde muhafaza etmiştir.
201
237

REFERENCES

References: 

6 NUMARALI MÜHİMME DEFTERİ (972/1564–1565) (1995), C. I,
Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Osmanlı Arşivi Daire
Başkanlığı (BOA), Ankara.
ADIYEKE, Nuri (1999), “Islahat Fermanı Öncesinde Osmanlı
İmparatorluğu’nda Millet Sistemi ve Gayrimüslimlerin Yaşantılarına
Dair”, Osmanlı, C. 4, (Ed. Güler Eren), Yeni Türkiye Yayınları,
Ankara, s. 255-261.
AHMED REFİK (1988), Onuncu Asr-ı Hicrî’de İstanbul Hayatı (1495-
1591), İstanbul.
AKGÜNDÜZ, Ahmet (1988), İslâm Hukukunda ve Osmanlı Tatbikatında
Vakıf Müessesesi, Ankara.
AKGÜNDÜZ, Ahmet (1990), Osmanlı Kanunnâmeleri ve Hukukî Tahlilleri,
C. 1, İstanbul.
AKGÜNDÜZ, Ahmet (1991), Osmanlı Kanunnâmeleri ve Hukukî Tahlilleri,
C. 3, İstanbul.
AKGÜNDÜZ, Ahmet (1993), Osmanlı Kanunnâmeleri ve Hukukî Tahlilleri,
C. 6, İstanbul.
AKMAN, Mehmet (1996), “Kilise ve Havraların İslâm-Osmanlı Hukuk
Tarihindeki Yeri”, İLAM Araştırma Dergisi, C.1, S. 2, s. 133-144.
AKMAN, Mehmet (2002), “Kilise”, DİA, C. 26, Türkiye Diyanet Vakfı,
Ankara, s. 16-18.
ALKAN, Mustafa (2009), “Azınlık Vakıfları (Tarihi Arkaplanı, Hukuki
Yapısı ve İç Analizi)”, Akademik Dergi, C. 2, S. 4, (Yaz), s. 93-111.
BARKAN, Ömer Lûtfi (1943), XV. ve XVI ıncı Asırlarda Osmanlı
İmparatorluğunda Ziraî Ekonominin Hukukî ve Malî Esasları,
Kanunlar, I, Burhaneddin Matbaası, İstanbul.
BOA TD 167.
BOA TD 403.
BOA, HAT, No. 775/36351-B, tt. 29 Zilhicce 1248 (tt. 19 Mayıs 1833).
BOA, HAT, No. 775/36353-A, tt. 29 Zilhicce 1250 (tt. 28 Nisan 1835).
V. TURGUT
Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi,2016, Yıl: 4, Cilt: 4, Sayı: 2 233
BOA, HAT, No. 776/36409-F, tt. 29 Zilhicce 1250 (tt. 28 Nisan 1835).
BOA, Hatt-ı Hümâyûn (HAT), No.1006/42212-A, tt. 29 Zilhicce 1246 (10
Haziran 1831).
BOSNA-HERSEK İLE İLGİLİ ARŞİV BELGELERİ (1516-1919) (1992),
Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Osmanlı Arşivi Daire
Başkanlığı, Ankara.
BOZKURT, Gülnihal (1996), Alman-İngiliz Belgelerinin ve Siyasî
Gelişmelerin Işığı Altında Gayrimüslim Osmanlı Vatandaşlarının
Hukukî Durumu (1839-1914), TTK., Ankara.
BULUNUR, K. İlker (2010), “II. Mehmed Tarafından Galatalılara Verilen
1453 Ahidnâmesi ve Buna Yapılan Eklemeler Hakında Yeni Bilgiler”,
İÜEFTD, S. 50, İstanbul 2009/2, s. 59-85.
ÇATALCALI ALİ EFENDİ (2014), Açıklamalı Osmanlı Fetvâları: Fetâvâyı
Ali Efendi, Cild-i Evvel, (H. Necati Demirtaş), İstanbul.
DELİLBAŞI, Melek (1987), “Selânik ve Yanya’da Osmanlı Egemenliğinin
Kurulması”, Belleten, C. LI, S. 199, s. 75-101.
DÜZDAĞ, M. Ertuğrul (1998), Şeyhülislâm Ebu’s-Su’ud Efendi’nin
Fetvalarına Göre Kanunî Devrinde Osmanlı Hayatı: Fetâvâ-yı
Ebussu’ud Efendi, İstanbul.
EYİCE, Semavi (1954), “Yunanistan’daki Türk Eserleri”, TM, XI, s. 157-
182.
FOTİÇ, Aleksandar (1994), “The Official Explanations for The Confiscation
and Sale of Monasteries (Churches) and Their Estates at the Time of
Selim II”, Turcica 24, s. 33-54.
GÖKBİLGİN, M. Tayyib (1980), “Selanik”, İA, X, İstanbul, s. 342-344.
GÖLEN, Zafer (2001), “Tanzimât Döneminde Bosna Hersek’te Kilise İnşa
ve Onarım Faaliyetleri”, Belleten, C. LXV, S. 242, Nisan, s. 215-242.
GRADEVA, Rossitsa (1994), “Ottoman Policy towards Christian Church
Buildings”, Etudes Balkaniques, No. 4, s./pp. 15-36.
İNCİCİYAN, P. L. (1976), “Osmanlı Rumelisi Tarih ve Coğrafyası”, (Çev.
H. D. Andreasyan), İÜGDAAD, II, S. 4-5, s. 22-88, 101-152.
KENANOĞLU, Macit (2004), Osmanlı Millet Sistemi: Mit ve Gerçek,
Klasik Yay., İstanbul.
Osmanlı Hâkimiyetinde Aynoroz Yarımdası’ndaki Kilise ve Manastırlar
234 Research Journal of Politics, Economics and Management, 2016, Year:4, Volume:4, Issue:2
KERMELİ, Eugene (2010), “Ebu’s-Suud’a Göre Kilise Vakıfları, Osmanlı
Hukukundaki Teori ve Pratiği”, (Çev. Ö. Özcan), VD, S. 34, Aralık), s.
165-175.
KERMELİ, Eugenia (1995), The Confiscation of Monastic Properties by
Selim II 1568-1570, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Manchester.
KILIÇ, Muharrem (2009), “Osmanlı Fetvâ Literatüründe Gayrimüslimlere
Tanınan Din ve İbadet Özgürlüğü Fetâvâ-yı Ali Efendi Örneklemi”,
İslâm Hukuku Araştırmaları Dergisi, S. 13, s. 63-82.
KİEL, Machiel (2000), Bulgaristan’da Osmanlı Dönemi Kentsel Gelişimi ve
Mimari Anıtlar, (Çev. İlknur Kolay), Kültür Bakanlığı, Ankara.
KİEL, Machiel, “Selanik”, DİA, C. 36, s. 352-357.
KİEL, Maciel (1985), Art and Society of Bulgaria in the Turkish Period,
Assen/Maastricht, Van Gorcum.
KONSTANTİNOS, Giakoumis (2013), “Dialectics of Pragmatism in
Ottoman Domestic Interreligious Affairs, Reflections on the Ottoman
Legal Framework of Church Confiscation and Construction and a 1741
Firman for Ardenicë Monastery”, Balkan Studies, Vol. 47, s./pp. 73-
132.
KOYUNCU, Aşkın (2014), “Osmanlı Devleti’nde Kilise ve Havra
Politikasına Yeni Bir Bakış: Çanakkale Örneği”, Çanakkale
Araştırmaları Türk Yıllığı, Yıl: 12, S. 16, (Bahar), s. 35-88.
KOYUNCU, Nuran (2014), Osmanlı Devleti’nde Gayrımüslimlerin Din ve
Vicdan Hürriyetleri Bağlamında Mâbedlerin Hukuki Statüsü, Adalet
Yay., Ankara.
KUR’AN-I KERİM, Bakara 2/256, Yûnus 10/99, Kehf 18/29, Hac 22/40.
OSTROGORSKY, Georg (1986), Bizans Devleti Tarihi, (Türkçeye Çeviren:
Fikret Işıltan), TTK, Ankara.
ŞAKİROĞLU, Mahmut H. (1983), “Fatih Sultan Mehmed’in Galatalılara
Verdiği Fermanın Türkçe Metinleri”, AÜDTCF Tarih Araştırmaları
Dergisi, C. 14, S. 25, s. 211-224.
ŞEYHÜLİSLAM YENİŞEHİRLİ ABDULLAH EFENDİ (2011), Behçetü’l-
Fetâvâ, Haz. Süleyman Kaya vd., İstanbul.
TADB. TTD. EV. 561.
V. TURGUT
Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi,2016, Yıl: 4, Cilt: 4, Sayı: 2 235
TURAN, Osman (1980), Türk Cihan Hâkimiyeti Mefkûresi Tarihi, II, 6.
Basım, İstanbul.
ÜNVER, A. Süheyl (1992), “Selanik’teki Yüz Eserimiz Hakkında”, İstanbul
Ün. Güney-Doğu Avrupa Araşt. Dergisi, I, İstanbul, s. 257-260.
YANKO, İskender Hoçi (1327/1914), “Galata’nın Osmanlılara Teslimi”,
TOEM, V/25, İstanbul, s. 49-53.
YARDIMCI, Mehmet Emin (2006), 15. ve 16. Yüzyılda Bir Osmanlı Livası:
Bosna, İstanbul.
YAZICIZÂDE ALİ (2009), Tevârih-i Âl-i Selçuk, (Haz. Abdullah Bakır),
İstanbul.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com