You are here

ŞEYH BEDREDDİN’İN MENKIBEVÎ HAYATINA DAİR BİLİNMEYEN BİR ESER: MENÂKIB-I ŞEYH BEDREDDİN SULTAN

An Unknown Work Concerning Legendary Life of Sheikh Bedreddin: “Menak.b-. Şeyh Bedreddin Sultan”

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (2. Language): 
Abstract There is plenty of information about Sheikh Bedreddin, who is remembered by his rebellion and the ideas which he spread and has still effectiveness, at the sources which are written at his time and also the ones written at later centuries. A type of the sources which we learn about his life is menak.bnâmes. These types of sources were written more likely a tale history and they have a legendary phrase of explaining. It is known that there is a Menak.bname about Sheikh Bedreddin which was written down by his grandson “Haf.z Halil” and transmitted to daily Turkish. The Menak.bname which we held at our work is a type of pamphlet about his adventure of mystic life at Egypt. It is founded out only two copy of this pamphlet is available at our manuscript libraries. One of these copies at National Library and other one is in the Library of Süleymaniye. Primarily Menak.bnames are going to be shortly mentioned as the sources of our cultural history in our essay. Afterwards the two manuscripts about Sheikh Bedreddin which we mentioned will be criticized in order to find out which one is the original one. Later on, the different and similar points will be held by comparing his legendary life which was mentioned pamphlets and realistic historical life.
Abstract (Original Language): 
Osmanl. tarihinde özellikle ad.n.n kar.şt.ğ. isyanla an.lan ve propagandas.n. yapt.ğ. iddia edilen düşünceleriyle etkisi günümüze kadar gelen Şeyh Bedreddin(ö.1420) hakk.nda dönem ve sonraki as.r kaynaklar.nda pek çok malumat bulunmaktad.r. Hayat. hakk.nda malumat veren kaynaklardan biri de menâk.bnâmelerdir. Daha çok hikaye tarz. anlat.mlar.yla ortaya ç.kan menâk.bnâmeler kültür tarihimizin önemli menbâlar.ndand.r. Şeyh Bedreddin’le ilgili torunu Haf.z Halil taraf.ndan kaleme al.nan ve günümüz Türkçesine aktar.lan bir menâk.bnâme olduğu bilinmektedir. Çal.şmam.zda ele ald.ğ.m.z menâk.bnâme ise, onun daha çok M.s.r’daki tasavvuf maceras.n. aktaran bir risâledir. Yazma eser kütüphanelerimizde bu risâlenin iki farkl. nüshas. tespit edilmiştir. Bunlardan ilki Milli Kütüphane’de, diğeri ise Süleymaniye Kütüphanesi’nde yer almaktad.r. Çal.şmam.zda öncelikle kültür tarihimizin kaynağ. olarak menâk.bnamalerden k.saca bahsedilecektir. Daha sonra Şeyh Bedreddin’in hayat.na dair yukar.da bahsettiğimiz iki yazma eser nüsha kritiğine tabi tutularak orijinal nüsha tespiti yap.lacakt.r. Daha sonra Şeyh Bedreddin’in söz konusu risâlede geçen menk.bevî hayat. ile tarihî hayat. mukayese edilerek aralar.ndaki ortak ve farkl. hususlara değinilecektir.
75-112

REFERENCES

References: 

Abdülhay b. El-İmâdî, Sezerâtü’z-Zeheb, C.6, Merkezü’l-Mevsûati’l
Âlimiyye, tarih yok.
Aktan, Bilal, Mustafa Güneş, Menâk.b-. Akşemseddin, H Yay.nlar. 28,
İstanbul 2011.
Ateş, Ahmet, “Menâk.b”, İslam Ansiklopedisi, c.7, Mili Eğitim
Bas.mevi, İstanbul 1977, ss.701-702.
Ay, Resul, Anadolu’da Derviş ve Toplum 13.-15. Yüzy.llar, Kitap
Yay.nevi, İstanbul 2008.
Balivet, Michel, Seyh Bedreddin, çev. Ela Güntekin, Tarih Vakf. Yurt
Yay.nlar., İstanbul 2000.
Gelibolulu Mustafa Âlî, Kitâbu’t-Târîh-i Künhü’l-Ahbâr, Kayseri Rasid
Efendi Kütüphanesi, nr. 920,
İbn Hacer Askalânî,ed-Dürerü’l-Kâmine, C. 2, Dârü’l Kütübi’l
Hadisiyye, 1966.
İbn Hacer Askalânî, İnbâü’l-Gumr bi-Ebnâi’l-Umr, C. 3, Dârü’l Kütübi’l
İlmiyye, Beyrut 1986.
Mikail Bayram, Şeyh Evhadü’d-din Hâmid el-Kirmânî ve Menâk.bnâmesi,
Konya 2005.
Duran, Hamiye, Velâyetnâme, Türkiye Diyanet Vakf. Yay.nlar., Ankara
2007.
Eflâkî, Ahmed, Ariflerin Menk.beleri, çev. Tahsin Yaz.c., Kabalc.
Yay.nevi, İstanbul 2006.
F.ğlal., Ethem Ruhi, Türkiye’de Alevilik Bektaşilik, Selçuk Yay.nlar.,
Ankara 1991.
Haf.z Halil bin İsmail, Simavna Kad.s.oğlu Şeyh Bedreddin Manâk.b.,
Eti Yay.nevi, İstanbul 1967.
Hikâye-i Bedreddin Sultân, Müftü Ali Çelebi, Süleymaniye Kütüphanesi
Hac. Mahmud Efendi 4679, v. 1b-8a.
Kozan, Ali, Şeyh Bedreddin ve Düşünce Tarihimizdeki Yeri, Erciyes
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bas.lmam.ş Doktora Tezi, Kayseri 2007.
Köprülü, M. Fuat, Türk Edebiyat.nda İlk Mutasavv.flar, Diyanet İşleri
Başkanl.ğ. Yay.nlar., Ankara 1987.
Menâk.b-. Bedreddin Sultan, Mili Kütüphane, 06 Mil Yz A 6589\2.
Menavino, Antonio, “Şeyh Bedreddin Dolay.s.yla Torlaklar”, çev. Lütfü
Yücer, İş ve Düşünce Dergisi, S. 269, Mart 1970, C.XXXV,s. 6-8.
Ocak, Ahmet Yaşar, “Anadolu Heterodoks Türk Sufiliğinin Temel Taş.:
Hac. Bektaş-. Veli El-Horasani (?-1271)”, Türk Sufiliğine Bak.şlar, İletişim
Yay.nlar., İstanbul 2002, ss. 160-180.
Ocak, Ahmet Yaşar, “Baz. Menâk.bnâmelere Göre 13.-15. Yüzy.llardaki
İhtidalarda Heterodoks Şeyh ve Dervişlerin Rolü”, Ortaçağlar Anadolu’sunda
İslam’.n Ayak İzleri Selçuklu Dönemi, Makaleler-İncelemeler, Kitap Yay.nevi,
İstanbul 2011, ss. 127-138.
Ocak, Ahmet Yaşar, Kültür Tarihi Kaynağ. Olarak Menâk.bnâmeler
(Metodolojik Bir Yaklaş.m), Türk Tarih Kurumu Yay.nlar., Ankara 1997.
Ocak, Ahmet Yaşar, Osmanl. İmparatorluğu’nda Marjinal Sufilik:
Kalenderiler (XIV-XVII. Yüzy.llar), Türk Tarih Kurumu, Ankara 1999.
Ocak, Ahmet Yaşar, Türk Halk İnançlar.nda ve Edebiyat.nda Evliya
Menâk.bnamleri, Kültür ve Turizm Bakanl.ğ. Milli Folklor Araşt.rma Dairesi
Yay.nlar.: 48, Başbakanl.k Bas.mevi, Ankara 1983.
Sami, Şemseddin, Kâmûs-. Türkî, Çağr. Yay.nlar., İstanbul 2007.
Şahin, Haşim, “Menâk.bnâme”, İslam Ansiklopedisi, c.28, Türkiye
Diyanet Vakf., Ankara 2003, ss. 112-114.
Şahin, Haşim, “Tarihi Kaynak Olarak Evliyâ Menâk.bnâmeleri”, Prof.
Dr. Iş.n Demirkent An.s.na, Dünya Yay.nc.l.k, İstanbul 2008, ss. 547-566.
Taşköprülüzâde, eş-Şakâiku’n-Nu’maniyye, C. 1, neşr. Ahmed Subhi
Furat, E.Ü.E.F. Bas.mevi, İstanbul 1985,
Taşköprülüzâde, Mevzû’âtu’l-Ulûm, C. 1, terc. Kemâleddin Mahmud
Efendi, İkdam Matbaas., İstanbul 1313.
Y.ld.r.m, R.za, Seyyid Ali Sultan (K.z.ldeli) ve Velâyetnâmesi, Türk
Tarih Kurumu Yay.nlar., Ankara 2007.
 

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com