You are here

Tıp Eğitimi Ve Hekimlik Dilimiz Nasil Türkçeleşti?

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Medical education is delivered in Turkish in the vast majority of medical schools in Turkey. When the first modern school was opened in 1827 the medium of education was French. However the aim of Sultam Mahmut II. was to proceed to education in Turkish language. This was succeeded only in 1870 after many struggles. During this time many medical textbooks were written in and translated into Turkish. After the proclamation of Republic in 1923 a movement was started to create and use Turkish words instead of words of foreign origin. Turkish words for many medical terms are suggested, and are used.
Abstract (Original Language): 
Prof. Dr. Bahtiyar Demirağ (1910-1981) Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kliniği/Anabilim Dalının Prof. Dr. Albert Eckstein'dan sonraki başkanı olup aramızdan ayrıldığı 1981 yılına kadar bu görevini sürdürmüştür. Anahtar Sözcükler: Tıp Eğitimi, Bahtiyar Demirağ, yaşamını çocuk hekimliğine adamış ve Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları kliniğinin halen içinde bulunduğu binasının yapımı ve kliniğin gelişmesi için olağanüstü bir çaba göstermiştir. Keywords: Medical Education, Medical Jargon Öğrenciliğimde tanıdığım ve daha sonra uzmanlık eğitimini kliniğinde yaptığım Prof. Demirağ bir Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kitabı yazıyordu. Anabilim dalındaki diğer öğretim üyeleriyle sürekli olarak bu kitap üzerinde çalışıyor, yazılmış bölümler sürekli gözden geçiriliyordu. Ancak kitap bitmiyordu. Nedeni de Bahtiyar Demirağ'ın dil konusundaki titizliği idi. Sürekli olarak daha öz bir Türkçe ile yazılması için uğraş veriyordu. Bu nedenledir ki kitabı ancak ölümünden sona yayınlanabildi. Prof. Dr. Bahtiyar Demirağ'ı aramızdan ayrılışının 34. Yılında, hekimlik dilimiz ve Türkçe tıp eğitimine nasıl gelindiğini gözden geçirerek anıyorum. Ülkemizdeki Tıp Fakültelerinin büyük bölümünde tıp eğitimi Türkçe verilmektedir ancak bu aşamaya gelmek kolay olmamıştır. İstanbul'da 1827'de açılan Tıphane-i Amire ve daha sonra açılan Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane'de eğitim Fransızca olarak başlamış olsa da II.Mahmut asıl amacının zamanla Türkçe eğitime geçmek olduğunu belirtmiş ve 1870 yılında büyük uğraşlardan sonra gerçekleşmiştir. Bu arada Türkçe-Osmanlıca önemli tıp kitapları yazılmış ve çeviriler yapılmıştır. Cumhuriyet'in ilanından sonra başlatılan Dil Devrimi ile hekimlik terimlerinin Türkçeleştirilmesi için bireysel çabalar yanında Türk Dil Kurumu çatısı altında da önemli çalışmalar yapılmıştır. Dilin insan yaşamındaki ve dolayısıyle bilim yaşamındaki yeri tartışılamaz. Atatürk döneminden başlayarak tıp dilinin Türkçeleştirilmesi konusunda çok çalışmalar yapılmıştır. Ülkemizde Türkçe tıp eğitimim geleneğinin olması bu çalışmaları büyük oranda kolaylaştırmıştır. Ancak kendi dilimizde tıp eğitimine geçilmesi çok kolay olmamıştır. Bilimde ilerlemeyen ulusların bilim dilini ilerletmeleri de olanaklı değildir. Orta çağlarda Ortadoğu, bilim dünyasının merkezi konumundaydı. Bu dönemde İbn-i Sina'nın yapıtı ''El Kanun fi't Tıb'' Arapçadan batı dillerine çevrilip, dört yüz yıl tıp fakültelerinde kullanılmıştır. Osmanlı döneminde de bilim dili Arapça idi.
5
12

REFERENCES

References: 

1.
Atmaca NS: Türk Hekimlik Dilinin Tarihsel Gelişimi. Güncel Gastroenteroloji, 2011; 15(2):132-132.
2.
Berker N, Yalçın S: İmparatorluktan Cımhuriyet'e Tıbbiyenin ve Bir Tıbbiyelinin Öyküsü. Osman Cevdet Çubukçu'nun Yaşamı. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. İstanbul,
2012.
3.
İhsanoğlu E: Suriye'de Modern Osmanlı Sağlık Müesseseleri, Hastahaneler ve Şam Tıp Fakültesi. Türk Tarih Kurumu Yayınları,
Ankara, 1999.
4. Papa FJ, Harasym P: Medical curriculum reform in North America, 1765 to the present: a cognitive science perspective. Academic Medicine, 1999; 74(2):154-164.
5.
Saygılı S: Türk Kızılayı'nın Kurucularından: Kırımlı Dr. Aziz Bey. Türk Kızılayı Yayınları,
Ankara, 2011.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com