You are here

Türk Devlet Ve Topluluklarının Ortak Alfabeye Zaman Kaybetmeden Geçmelerinde Yarar Vardır

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (Original Language): 
Sovyetler Birliği'nin 1991 yılında dağılmasıyla Azerbaycanlılar, Kazaklar,Kırgızlar, Özbekler, Türkmenler bağımsızlıklarını kazanmışlar. Kendi devletlerini kurmuşlardır. Türk dünyasında aynı dili kullanan soydaşlarımız birbirlerinden bağımsız olarak hareket etmemişlerdir. Birçok alanda birbirleriyle işbirliği içinde olmak için olağan üstü gayret göstermişlerdir. Bilindiği gibi Türk devlet ve topluluklarında yaygın bir biçimde kullanılan lehçe Oğuz Lehçesidir. Türk nüfusunun yüzde altmış beşi Oğuz grubundan olduğunu hepimiz iyi biliriz. Türk devlet ve topluluklarında Türk dili Kurultayları ,sempozyumları, açık oturumları, yapılan kongreler sonucunda düzenlenen sonuç bildirgelerinde bilim adamları Türk devlet ve topluluklarında Latin Alfabesinin kullanılmasının daha yararlı olacağını ifade ettiler. Ortak bir Latin alfabesini kullanılmasını kabul ettiler. Bazı Türk Cumhuriyetleri de kademeli olarak Latin Alfabesine geçmeyi istediler.Kendi programlarına bunu aldılar Ortak Alfabe Türk devletlerinde 1993 yılından itibaren bu devletlerin bir politikası galine geldiğini, önce Azerbaycan kademeli olarak Latin Alfabesi'ne geçmiştir. 1996 yılında Azerbaycan'ın tamamen bu alfabeye geçtiğini görüyoruz.. Türkmenistan bu geçiş konusunu 2000 yılında ancak gerçekleştirebildi. Tataristan, özerk bölgesinde de Latin Alfabesine geçmeleri meclislerinde kabul edildi. Özbekistan da Latin Alfabesine geçmiş bulunmaktadır. Kazakistan Cumhuriyeti ise önümüzdeki yıllarda Latin Alfabesine geçeceğine ilişkin meclislerinde ortak bir karar aldı ve programına koydu..
FULL TEXT (PDF): 

REFERENCES

References: 

1. Akalın, Ş. Haluk. Güz 2001, “Gaspıralı İsmail Bey ve Dilde Birlik
Ülküsünden Ortak İletişim Türkçesine” Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, Sayı:
12- 1.
2. Akçay, Yusuf. 2007, “Osmanlı Dönemi Alfabe Tartışmaları Bağlamında
Dr. İsmail Hakkı Bey ve Islah-ı Huruf Cemiyeti” Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı
Kongresi, Erzurum.
3. Albayrak, Mustafa. 1989, “Yeni Türk Harflerini Kabulü Öncesinde Halk
Eğitimi ve Yazı Değişimi Konusunda Türk Kamuoyunda Bazı Tartışmalar ve Millet
Mekteplerini Açılması (1862 -1928)”, Atatürk Yolu, Yıl 2, Sayı 4 (Kasım).
4. At Keltir. 1930. “Yengi Türk Latin Elifbası”, Yaş Türkistan, Sayı 7-8.
Paris.
5. Baysal, Jale. 1981, “Harf Devriminden Önce ve Sonra Türk Yayın Hayatı”
Harf Devriminin 50. Yılı Sempozyumu. TTK Yayınları. Ankara.
6. Buluç, Saadettin. 1981, “Osmanlılar Devrinde Alfabe Tartışmaları” Harf
Devriminin 50. Yılı Sempozyumu. TTK. Ankara.
7. Canpolat, Mustafa. 1981, “Arap Yazılı Türk Alfabesinin Gelişimi” Harf
Devriminin 50. Yılı Sempozyumu. TTK. Ankara.
8. Demir, Nurettin (çeviren). 2001, “Türk Dünyası’nın Sınırları: Türk
Topluluklarının Gelişmesinde Bağlayıcı ve Ayırıcı Unsurlar” Türkbilig, Sayı 2.
9. Dowler, Wayne. October 1995. “The Politics of Language in Non-Russian
Elementary Schools in the Eastern Empire, 1865-1914”, The Russian Review,
Volume 54, Number 4.
10. Ercilasun, A. Bican. 2005, Örneklerle Bugünkü Türk Alfabeleri (6.
baskı) Akçağ Yayınları, Ankara.
11. Ertem, Rekin. 1991, Elifbe’den Alfabe’ye Türkiye’de Harf ve Yazı
Meselesi Dergah Yayınları, İstanbul.
12. Hudayberdiev, Cora. Bahar 1998. “Özbekçede Ses Uyumunun Yok
Edilişi” Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, Sayı: 5.
13. Levend, A. Sırrı. 1972, Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri, (3.
Baskı) TDK Yayınları, Ankara.
14. Levend, A. Sırrı. Aralık 1988, “Latin Harfleri Meselesi”, Milli Kültür,
Sayı 63.
15. Kerimli, Latif. Güz 2002, “Azerbaycan’da Dil Siyaseti: Alfabe ve İmla
Meseleleri Tarihinden” Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, Sayı14.
16. Kocaoğlu, Timur. 1988, “Türkistan Kültürünü Öğrenmede Türkistan
Türk Lehçelerinin Önemi”, Türk Kültürü, Sayı 302.
17. Kocaoğlu, Timur. 3 Ekim1996, “Dünyada Türk Dili Sosyo-Politik Bir
Yaklaşım”, Türk Dil Kurumu, Ankara. 18. Korkmaz, Zeynep. 1963, “Türk Dilinin Tarihi Akışı İçinde Atatürk ve
Dil Devrimi”, AÜ: Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Yayınları, Ankara.
19. Korkmaz, Zeynep. 1996, “Türk Dünyası ve Ortak Yazı Dili Konusu ”,
Uluslararası Türk Dili Kongresi 1992, TDK Yayınları:632, Ankara.
20. Sadoğlu, Hüseyin. 2003, Türkiye’de Ulusçuluk ve Dil Politikaları,
İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com