TATAR MİLLETİNİN KORUNMASINDA İSLAMIN ROLÜ

Küreselleşme ve asimilasyon süreçleri içinde yaşıyan Tatarlar kendi milli özdeşliğini saklamak için, millet olarak güçlü ve daha birleşmiş olmalıdırlar. Ama, ne yazık ki, çok dağınıklar. Bu dağınıklık üç açıda görülmektedir. Birincisi, cinayet kapitalizmi bizi süperzengin ve fakir-fukara tabakalarına ayırdı. İkincisi, toplumumuzda giderek Tatarca konuşan ve Rusça konuşan Tatar katmanları oluşmuştur. Üçüncüsü, bugünümüzde nüfusun büyük kısmı İslam’a ve Camiye yakinlaşırken, aydınların büyük bir bölümü hala dine oldukça kayıtsızdır. Tatar halkının manevi desteği veya ideolojisi, Tatarcılık, İslamcılık ve modernleşme gibi üç unsurdan ibaret olmalıdır. Tatar toplumunun temel dezavantajı, aydınların çoğunun geleneksel İslam’a ve İslam’la bağlı olan sosyal gruplara belli bir kayıtsızlığıdır. Kaide olarak, aydınlar İslamı ulusal kültürün ve ahlakın bir unsuru olarak algılarlar, ama dinin dünya görüşü sistemini benimsemezler, çünkü onlar için yalnız kuru kandırmaya dayalı inanç yeterli değildir, onlarda rasyonel bilgiye dayalı inanç ihtiyacı vardır. Halk kitleleri için sırf kandırmaya dayanan din yeterliyse, elit kendine göre islamın "felsefi" bir türünü gereksinmektedir. Dini kavrama alanında elite(Arapça "hassa") ve kitleye (Arapça “avam") bölünme hep var olmuştur. Bu tür İslami kavrama entelektüel ve bilimsel topluluk için çok önemlidir, çünkü böyle bir gelişme müslüman aydınların geniş tabakasını oluşturabilir.