ELIMINATION THERAPIES IN INTOXICATIONS
Journal Name:
- Türk Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi
Author Name |
---|
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Zehirler, maruz kalındığında organizmaya zararlı olan, morbidite ya da mortalite oluşmasına yol açan maddelerdir. Burada , zehirlenmelerde ekstrakorporal tedavi yöntemlerinden yararlanma koşullan ve tedavi sonuçlarından bahsedilmiştir.
ALKALİ VE ASİD DİÜREZİN SAĞLANMASI
Alkali diürez ile salisilat, fenobarbital ve fenoksiasetat içeren herbisidlerin böbrek klirensleri artırılırken, bir yandan da eliminasyon yarı ömürleri azaltılır. Bu tedavinin en önemli komplikasyonları sıvı yüklenmesi, nonkardiyojenik akciğer ödemi (salisilatlarla), beyin ödemi ve elektrolit-asid-baz bozukluklarıdır. Bu nedenle hastaların plazma ilaç konsantrasyonları, idrar pH'ları, sıvı dengeleri, santral ven basınçları, elektrolitleri ve arteriyel kan gazlan yakından monitorize edilmelidir. Ancak, günümüzde erken aktif kömür uygulamaları ile bu tür diürez tedavilerinin kullanımı hakkında şüpheler oluşmaya başlamıştır (1).
EKSTRAKORPORAL YÖNTEMLER
Yoğun bakım ünitelerinde yapılan destek tedavileriyle, zehirlenmelerin % 98'inde spontan iyileşme olduğu saptanmıştır. Bu nedenle, ekstrakorporal yöntemlerin kullanımı salisilat, metanol, etilen glikol, lityum , teofilin doz aşımlarında ve sedatif-hipnotik ilaç, endüstriyel ürün zehirlenmeleri ile sınırlı kalmıştır. Bu durumlarda, gerektiğinde hemodiyaliz, hemoperfüzyon tekniklerinden birisi seçilebilir. 1980 'lerde hemodiyaliz işlemi özellikle etilen glikol, lityum, metil alkol ve aspirin zehirlenmelerinde ; hemoperfüzyon işlemi teofilin, siklik antidepresan ve barbitürat zehirlenmelerinde kullanılmaktaydı. 1990'larda hemodiyaliz, sıklık sırasına göre lityum, teofilin, etilen glikol, aspirin , etanol ve metanol zehirlenmelerinde kullanılırken ; hemoperfüzyon sıklık sırasına göre teofilin, uzun etkili barbitüratlar, benzodiazepinler ve karbamezapin
zehirlenmeleri için kullanılmıştır. Her iki dekada bakıldığında, zehirlenmelerin tedavisinde
ekstarkorporal tekniklerin artan bir sıklıkta kullanıldığı saptanmıştır (2,3
UYGULAMA KRİTERLERİ
Zehirlenmelerde aşağıda belirtilen koşullarda hemodiyaliz veya hemoperfüzyon tedavisi düşünülmelidir (4,5,6):
1. Destek tedavisine karşın, hastanın genel durumunun kötüleşmesi,
2.
Serebra
l (mid-brain) işlevlerin baskılandığını düşündüren hipotermi, hipotansiyon, hipoventilasyon belirtilerinin ortaya çıkması,
3.
İlacı
n normal metabolizma yolunun bozuk olması ( karaciğer, böbrek hastalığı gibi),
4. Toksik etkisini geç gösteren metanol, etilen glikol, paraquat gibi maddelerle zehirlenme oluşmuş ise,
5. Eğer ekstrakorporal tedavi yöntemleri zehirlenmeye neden olan ilacı endojen mekanizmalardan daha hızlı uzaklaştırılabiliyor ise,
6. Koma komplikasyonları (septisemi, pnömoni vb) oluşmaya başlamış ise,
7.
Zehirlenmey
e neden olan ilacın dağılım hacmi düşükse ve serum düzeyleri ile toksik belirtilerin şiddeti arasında pozitif korelasyon varsa,
8. Zehirlenmeye neden olan ilacın metabolitleri kendisinden daha toksik ise.
FULL TEXT (PDF):
- 4
191-195