You are here

KRONİK BÖBREK YETERSİZLİĞİ VE LEPTİN

CHRONIC RENAL FAILURE AND LEPTİN

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (Original Language): 
Obesite gen proteini Leptin, ilk defa 1994'de Zhang ve ark tarafından tanımlandı (1). Bu proteini taşımayan ob/ob farelere verilince enerji kullanımını artırır, vücut ağırlığını azaltır; hiperglisemi, insülin direnci ve hiperinsülinemiyi normale döndürür (2). Sadece adipositlerde üretilir, yaklaşık % 50 oranında serbest halde dolaşır, geri kalanı proteine bağlıdır (3). Hipotalamusa olan direk etkileri ile iştahı azaltır ve metabolizmayı hızlandırır (4). Obezitede, leptin belirgin derecede artmasına rağmen, endojen leptin üretimine karşı bir duyarsızlık söz konusudur. Ayrıca, leptinin kan-beyin bariyerini geçişinde bir defekt olduğu ve buna bağlı olarak santral etkilerine karşı bir direnç oluştuğu da varsayılmaktadır. Farelerde rekombinant leptin tedavisi ile kiloda % 40'lık azalma sağlanmıştır (5), ancak obez insanlar için yeterli veri yoktur. BÖBREK YETERSİZLİĞİ VE LEPTİN Kronik böbrek yetersizliği (KBY)'nde protein-kalori malnütrisyonu sık görülen bir problem olup morbidite ve mortalitenin artışına sebep olmaktadır (6). En önemli sebep iştahsızlığa bağlı yetersiz gıda alımıdır (7). İştah azalmasına sebep olan mekanizma(lar) açık değildir. Yakın zamanda yapılan çalışmalarda, diyaliz tedavisi alan (8, 9,10) ve almayan (8,9,11) KBYlilerde vücut yağ kitlesinde bir artış olmaksızın, leptin seviyelerinde belirgin bir artış saptanmıştır. Leptinin, nöropeptid Y'nin sentez ve salınımını engelleyerek iştahı azalttığı düşünülürse, böbrek yetmezliğindeki iştah azalması ve kötü beslenmede rol aldığı ortaya çıkar (11). Bu çalışmaya göre; leptin seviyelerinin yüksekliği, böbrek yetmezliği nedeniyle proteine bağlanma oranı arttığından, serbest formun artışından çok bağlı olan formun artışının sonucudur. Ancak bir başka çalışmanın sonucu, serbest formda artış olduğu yönündedir (8). KBY'li hastalarda hiperleptinemiden başlıca 3 mekanizma sorumlu tutulabilir: 1. Lepti n klirensinde azalma: Bu hastalarda diğer polipeptid hormonlarda (insülin,glukagon, PTH gibi) olduğu gibi, leptinin klirensinde de azalma beklenir. Ancak, yüksekliğin glomerüler fıltrasyon hızının azalmasına bağlı olduğunu bildiren çalışmalar çoğunlukta olmakla birlikte (8,11), Leptin KBY'lilerde her zaman yüksek değildir (10). 2. İnflanıasyon : Leptin yüksekliğinde sorumlu tutulan diğer mekanizma, kronik inflamasyondur. Hayvanlarda, enerji dengesi ve glukoz metabolizmasını etkileyen bir diğer sistem olan TNFoc ve IL-1 gibi sitokinlerin, Leptin mRNA konsantrasyonunda artışa ve iştahsızlığa sebep olduğu gösterilmiştir (12, 13). Bu da inflamasyon olaylarında oluşan iştahsızlığın nedeninin leptin yüksekliği olduğunu düşündürmektedir. Eğer leptin- sitokin hipotezi yeni çalışmalarla desteklenirse inflamatuar hastalıklar, kollagen doku hastalıkları ve kanser gibi hastalıklarda önemli morbidite ve mortalite sebebi olan enerji kullanımındaki artış ve kilo kaybı konusunda yeni bir pencere açılabilir.
FULL TEXT (PDF): 
129-131

REFERENCES

References: 

1. Zhang Y, Proenca R, Maffei M, et al. Positional cloning of the mouse ob gene and its human homologue. Nature 1994; 372: 425-432
2. Weigle DS, Bukowski TR, Foster DC, et al. Recombinant ob protein reduces feeding and body weight in the ob/ob mouse. J Clin Invest 1995; 96:2065¬2070
3. Considine RV, Sinha MK, Heiman et al. Serum immunoreactive-leptin concentrations in normal-weight
and obese humans. N Engl J Med 1996; 334: 292-295
4. Schwartz MW, Seeley RJ. Neuroendocrine responses to starvation and weight loss. N Engl J Med 1997; 336: 1802-1811
5. Haalas JL, Gajivala KS, Maffei M et al. Weight
reduction effects of the plasma protein encoded by the
obese gene. Science 1995; 269: 543-546
6. Owen WF Jr, Lew NL, Liu Y, et al. The urea reduction ratio and serum albumin concentration as predictors of mortality in patients undergoing hemodialysis. N Engl J Med 329: 1001-1006, 1993
7. ikizler TA, Hakim RM. Nutrition in end-stage renal
disease. Kidney Int 1996; 50: 343-357
8. Sharma K, Considine RV, Beckie M et al. Plasma leptin is partly cleared by the kidney and is elevated in hemodialysis patients. Kidney Int 1997; 51: 1980-1985
9. Merabet E, Dagogo-Jack S, Coyne DW et al. Increased plasma leptin concentrations in end-stage renal disease.
J Clin Endocrinol Metab 1997; 82: 847-850
10. Stenvinkel P, Heimbürger O, Lonnqvist F. Serum leptin concentration correlate to plasma insulin concentrations independent of body fat content in chronic renal failure.
Nephrol Dial Transplant 1997; 12: 1321-1325
11. Young GA, Woodrow G, Kendall S et al. Increased plasma leptin/fat ratio in patients with chronic renal failure: a cause of malnutrition? Nephrol Dial
Transplant 1997; 12: 2318-2323
12. Grunfeld C, Zhao C, Fuller J et al. Endotoxin and cytokines induce expression of leptin, the ob gene
130
product in hamsters. A role for leptin in the anorexia of infection. J Clin Invest 1996; 97: 2152-2157
13. Mantzoros CS, Moschos S, Avramopoulos I, et al. Leptin concentrations in relation to body mass index and the tumor necrosis factor- system in humans. J Clin Endocrinol Metab. 1997; 82: 3408-3413
14. Shoji T, Nishizawa Y, Emoto M et al. Renal function and insulin resistance as determinants of plasma leptin
levels in patients with NIDDM. Diabetologia 1997; 40: 676-670
15. Kolacyznski JW, Nyce MR, Considine RV et al. Acute
and chronic effect of insulin on leptin production in
humans. Diabetes 1996; 45: 699-701
16. Nakazono H, Nagake Y, Ichikawa H, et al. Serum leptin concentrations in patients on hemodialysis. Nephron
1998;80:35-40
17. Heimbürger O, Lönngvist F, Danielson A, et al. Serum immunoreactive leptin concentrations and its relation to the body fat content in chronic renal failure. J Am Soc Nephrol 1997;8: 1423-1430
18. ikizler TA, Wingard RL, Sun M, et al. Increased energy expenditure in hemodialysis patients. J Am Soc
Nephrol 1996;7:2646-2653
19. Emilsson V, Liu Y-L, Cawthorne MA, Morton NM,
Davenport M. Expression of the functional leptin
receptor mRNA in pancreatic islets and direct inhibitory action of leptin on insulin secretion. Diabetes 1997; 46:
313-316
20. Stenvinkel P. Leptin-a new hormone of definite interest for the nephrologist. Nephrol Dial Transplant 1998; 13: 1099-1101
21. Escbach JW, Abdulhadi MH, Browne JK et al. Recombinant human erythropoietin in anemic patients with end-stage renal disease. Result of phase III multicenter clinical trial. Ann Intern Med 1989; 111:
992-1000
22. Mayer G, Thum J, Cada EM, Stumvoll HK, Graf H.
Working capacity is increased following recombinant human erytropoietin treatment. Kidney Int 1988; 34:
525-528
23. Barany P, Petterson E, Ahlberg M, Hultman E, Bergström J. Nutritional assessment in anemic hemodialysis patients treated with recombinant human
erythropoietin. Clin Nephrol 1991; 35: 270-279.
24. Kokot F, Wiecek A, Mesjasz J, et al. Influence of long-term recombinant erythropoietin (rHuEpo) therapy on plasma leptin and neuropeptide Y concentration in haemodialysed uraemic patients. Nephrol Dial
Transplant 1998; 13: 1200-1205
131

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com