Journal Name:
- Türk Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi
Author Name | University of Author | Faculty of Author |
---|---|---|
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Son yıllarda araştırmacıların ilgisini çeken beyaz önjük hipertansiyonunda fikir, çok eskilere dayanmakta olup, 18.yüzyılda hekim varlığında bazı hastaların nabızlarının arttığı gözlenmiştir.Hekimin varlığının kan basıncına olan etkisini, ilk kez 1940 yılında Ayman ve Goldshine bildirmişlerdir (1). Bu araştırmacılar hipertansif hastalarda evdeki kan basıncı ölçümlerinin, klinikteki ölçümlerden daha düşük olduğunu ve bu farkın bazı olgularda 70/36 mm Hg' ya kadar ulaşabileceğini göstermişlerdir. Bu araştırıcıların gözlemlerinin önemi uzun yıllar değerlendirilememiştir.Beyaz önlük etkisi olarak tanımlanan bu etki intraarteriyel çalışmalar ile de gösterilmiştir (2).Hem normotensif hemde hipertansif kişilerde kan basıncı ölçümü sırasında odaya doktorun girişi 1-4 dakika içerisinde ölçülen kan basıncı değerini ortalama 27/15 mm Hg civarında yükseltmektedir. Aynı hekimin tekrarlayan ölçümlerinde,bu etki devam etmiş ve alışkanlık olmamıştır. Kan basıncı ölçümlerini doktor yapmasa bile bu artışlar izlenmektedir. Beyaz önlük etkisini yaratan, hekim ile hastanın aynı ortamda biraraya gelmesidir. Bu etki, doktor yerine hemşire ve teknisyen varlığında daha az belirginleşmektedir. Ayaktan kan basıncı monitörizasyonu (AKBM) tekniklerinin gelişimi ile beyaz önlük etkisini daha iyi tanımlamak mümkün olmuştur. Yaygın kabul gören tanıma göre beyaz önlük etkisi; klinik ölçümlerde yüksek olarak saptanan kan basıncı değerinin ev koşullarında ölçümde ve AKBM' da normal olarak saptanmasıdır. Beyaz önlük etkisi özellikle hafif hipertansiyon saptanan hastaların % 21¬35' inin ev ölçümleri normal sınırlardadır (3-5). Daha şiddetli hipertansiyonda ise, bu oran % 5 civarındadır (3). Beyaz önlük etkisinin çoğu çalışmalarda; kadınlarda, yaşlılarda ve çocuklarda daha sık görülebileceği bildirilmiştir.
Bazı kişilerde ilk klinik vizitte kan basıncı yüksek bulunup, bir kaç dakika devam etmekte ve sonraki vizitlerde normale ulaşmaktadır. Bu yüzden BÖH
(Beyaz Önlük Hipertansiyonu) tanısı için tek bir vizitte ve sadece klinikteki ölçümlerde değil, kan basıncının kişinin kendisi tarafından (self monitörizasyonu) evde ölçümleri ve AKBM ile konulmalıdır.
KAN BASINCININ SELF MONİTÖRİZASYONU
Hastanın kan basıncının kendisi tarafından evde ölçülmesi esasına dayanır. Hem beyaz önlük etkisini belirlemesi , hem de uzun dönemde çok sayıda ölçüme izin vermesi açısından değerlidir. Bu yöntemin en önemli sıkıntısı, kişinin ölçüm sırasında yapabileceği hatalardır.
FULL TEXT (PDF):
- 2
75-78