You are here

Home » Content

OSMANLI RUMELİSİ’NDE MALİ YAPI VE PERFORMANS: EDİRNE VE SELANİK ÖRNEĞİ (1864-1913)

FINANCIAL STRUCTURE AND PERFORMANCE IN OTTOMAN RUMELIA: THE CASES OF ADRIANOPLE AND SALONICA (1864-1913)

Journal Name:

  • Turkish Studies

Publication Year:

  • 2017
DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.11618

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
In this article, the financial structures and performances of Adrianople and Salonica, two of the most important provinces of the Ottoman Empire are analyzed comparatively for the period of 1864-1913. In the study, the reflections of the transformation, which took place since Tanzimat (Reorganization) in the fiscal and administrative area, on Adrianople and Salonica were discussed. According to the results of the research, the fiscal-administrative reforms and tax laws, which were the continuation of Tanzimat policies, had not found a response even in these two prominent provinces under the control of central government. The financial structure in general in Adrianople and Salonica provinces did not show a healthy and sustainable appearance in the period of 1864-1913. In both provinces, during this period, the most tax-payers were agriculturists. The issue of taxation could not be transferred from agricultural production to personal wealth and income, so the tax could not be personalized. In addition, it emphasized the legal, administrative and financial dependency between the central and provincial finance, and it was suggested that the lack of legal entity of provincial administrations until 1913 caused serious problems in the central and provincial finances. As a result, financial performances of Adrianople and Salonica have had low and unstable trends due to complicated and intertwined problems such as absence of legal entity, technical insufficiency, inadequacy of tax collection staff, corruption, security problems, wars, drought, famine and economic crisis. During the period, both provinces experienced real increases in public spending. However, there was not enough revenue to finance the increased public spending.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Bu makalede, sadece Rumeli bölgesinin değil Osmanlı İmparatorluğu’nun da en önemli vilayetlerinden olan Edirne ile Selanik’in mali yapıları ve performansları, 1864-1913 dönemi için karşılaştırmalı biçimde analiz edilmektedir. Çalışmada, Tanzimat’tan itibaren mali ve idari alanda yaşanan dönüşümün, Edirne ve Selanik vilayetlerine ne ölçüde yansıdığı tartışılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, Tanzimat politikalarının devamı olarak yapılan mali-idari reformlar ve vergi kanunları, merkezi idarenin diğer birçok vilayete göre nispeten kontrolü altında olan bu iki vilayette dahi karşılığını bulamamıştır. Araştırma döneminde Edirne ve Selanik vilayetlerinde genel anlamda mali yapı, sağlıklı ve sürdürülebilir bir görünüm sergilememiştir. Bu bağlamda, her iki vilayette de 1864-1913 döneminde en fazla vergi veren kesim ziraatçılardır. Verginin konusu zirai üretimden kişisel servet ve gelir konusuna taşınamamış, yani vergi kişiselleştirilememiştir. Çalışmada ayrıca merkez maliyesiyle taşra maliyesi arasındaki hukuki, idari ve mali bağımlılığa vurgu yapılmış; vilayet idarelerine 1913 yılına kadar tüzel kişilik verilmemesinin merkez ve taşra maliyelerinde önemli sorunlara sebep olduğu öne sürülmüştür. Sonuçta tüzel kişiliğin yokluğu, teknik yetersizlikler, tahsilât kadrosunun yetersizliği, yolsuzluklar, asayiş sorunları, savaş ortamı, kuraklık, kıtlık, ekonomik kriz gibi karmaşık ve birbiri içine geçmiş sorunlar sebebiyle Edirne ve Selanik’in mali performansları düşük ve istikrarsız trendlere sahip olmuştur. Dönem boyunca her iki vilayetin kamu harcama kalemlerinde gerçek artışlar yaşanmış, bununla birlikte artan harcamaları finanse edecek yeterli gelir toplanamamıştır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-osmanli-rumelisinde-mali-yapi-performans-edirne-selanik-ornegi-1864-1913.pdf
  • 12
21
56
  • Turkish

REFERENCES

References: 

1- Arşiv Kaynakları
Başbakanlık Osmanlı Arşivi Belgeleri (BOA)
A.MH (Sadaret Muhasebe Kalemi)
MAD (Maliyeden Müdevver Defterler)
ML.d (Maliye Kalemi Defterleri)
İ.DH (İrade Dâhiliye)
A.MKT.UM (Sadaret Mektubi Umum Vilayet Evrakı)
DH.MKT (Dâhiliye Mektubi)
Y.MRZ.d (Yıldız Maruzat Defterleri)
MF.MKT (Maarif Mektubi)
MV (Meclis-i Vükela)
TFR.I.SL (Rumeli Müfettişliği Selanik Evrakı)
TFR.I.ED (Rumeli Müfettişliği Edirne Evrakı)
Y.PRK.UM (Yıldız Perakende Umum Vilayet Evrakı)
Y.PRK.MK (Yıldız Perakende)
DH.TMIK.M (Dahiliye Tesri-i Muamelat Komisyonu-Muamelat)
DH.TMIK-S (Dahiliye Tesri-i Muamelat Komisyonu-Islahat)
A.MKT.ŞD (Sadaret Mektubi Şura-yı Devlet Evrakı)
A.MKT.MHM (Sadaret Mektubi Mühimme)
TFR.I.A (Rumeli Müfettişliği Evrakı)
Y.MTV (Yıldız Mütenevvia)
Y.PRK.KOM (Yıldız Perakende Komisyonlar Maruzatı)
Fransa Dış İşleri Arşivi
Affaires Etrangeres, Nouvelle Serie, No: 412 ve 413.
2- Düstur
1864 Tuna Vilayet Nizamnamesi, Düstur, 1. Tertip, C:1, ss. 608-624.
1871 İdare-i Umumiye-i Vilayet Nizamnamesi, Düstur, 1. Tertip, C: 1, ss. 625-651.
1913 İdare-i Umumiye-i Vilayat Kanun-ı Muvakkatı, Düstur, 2. Tertip, C: 5, 1913, ss. 186-216.
 Arşiv belgelerinin dosya/gömlek numaraları ve tarihleri metin içerisinde verilmiştir.
50 Yakup AKKUŞ
Turkish Studies
International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 12/12
3- Matbu Eserler
1325 Senesi Eylülünden Şubatı Gayesine Kadar Hazine-i Celiliye’den Memurin-i Maliyeye Yazılan Muharrerat-ı Umumiye Suretlerini Muhtevi Mecmuadır, Maliye Nezareti, Matbaa-ı Osmani, Dersaadet, 1326.
1327 Senesi Martından Şubatı Gayesine Kadar Hazine-i Celiliye’den Memurin-i Maliyeye Yazılan Muharrerat-ı Umumiye Suretlerini Muhtevi Mecmuadır, Maliye Nezareti, Matbaa-ı Osmani, Dersaadet, 1328.
Devlet-i Osmaniyenin Hazine Hesab-ı Umumisi, Sene 1327, Matbaa-İ Amire, İstanbul, 1333.
Maliye Nezareti, Devlet-i Osmaniye’nin 1327 Senesine Mahsus Bütçesidir, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1327.
Vilayat-ı Şahanenin 1300 Sene-i Maliyesi Varidat-ı Umumiyesinin Müfredat Defteridir, Dersaadet, Cild-i Evvel ve Cild-i Sani, 1883-84.
İbrahim Fazıl, Bütçe, Hukuk Matbaası, Dersaadet, 1332.
Mustafa Şeref, Hukuk-ı İdare-i Vilayat, Hukuk Matbaası, Dersaadet, 1329 (1913).
Süleyman Sudi, Defter-i Muktesid, C: 1, Tab-ı Sani, İstanbul, 1307.
Süleyman Sudi, Defter-i Muktesid, C: 2, Tab-ı Evvel, İstanbul, 1307.
4- Gazeteler
Asr, No: 1100, 06.08.1906; No: 1120, 15.10.1906
Ceride, No: 9, 11.11.1890
5- Kitaplar ve Makaleler
Adsız, “Report by Mr. E. F. Harrison on the Finances of Turkey” in The Near and Middle East, 1856-1914, Editor: David Gillard, Vol.: 7, The Ottoman Empire: Finance and Trade, 1860-1879, University Publications of America, 1984.
Abdurrahman Vefik (Sayın), Tekâlif Kavaidi (Osmanlı Vergi Sistemi), Çev: F. Hakan Özkan, Maliye Bak. APK Yay., No: 1999/352, Ankara, 1999.
Akkuş, Yakup, “Osmanlı Devlet ve Vilayet Bütçeleri (1840-1913) Nasıl Okunmalıdır”, ODTÜ Gelişme Dergisi, 40, Ağustos 2013, ss. 147–178.
Akyıldız, Ali, Tanzimat Dönemi Osmanlı Merkez Teşkilatında Reform (1836-1856), Eren Yay., İstanbul 1993. Ambedkar, Bhimrao Ramji, The Evolution of Provincial Finance in British India: A Study in the Provincial Decentralization of Imperial Finance, PS King & Son, ltd., 1925.
Blaisdell, Donald C., Osmanlı İmparatorluğu’nda Avrupa Mali Denetimi, Çev:Ali İhsan Dalgıç, Doğu-Batı Yay., İstanbul Matbaası, 1979.
Çadırcı, Musa, Tanzimat Döneminde Anadolu Kentlerinin Sosyal ve Ekonomik Yapısı, TTK Yay., 2. Baskı, Ankara 1997.
Çakır, Coşkun, “Tanzimat Dönemi Vergi Uygulamalarında Karşılaşılan Güçlükler ve ‘Vergi İhtilalleri’”, İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi Mecmuası, 51. Cilt, Sayı: 1, 2001, ss. 71-92.
Osmanlı Rumelisi’nde Mali Yapı ve Performans: Edirne ve Selanik Örneği (1864-1913) 51
Turkish Studies
International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 12/12
Davison, Roderic H., Osmanlı İmparatorluğu’nda Reform, 1856-1876, Agora Kitaplığı, İstanbul 2005.
Engelhardt, Edouard-Philippe, Tanzimat ve Türkiye, Kaknüs Yay., 1. Basım, İstanbul 1999.
Güran, Tevfik, Osmanlı Mali İstatistikleri Bütçeler (1841-1918), Tarihi İstatistikler Dizisi, Cilt 7, DİE, Ankara, 2003.
Güran, Tevfik, Tanzimat Döneminde Osmanlı Maliyesi: Bütçeler ve Hazine Hesapları (1841-1861), TTK, 1989.
Güvemli, Oktay, Türk Devletleri Muhasebe Tarihi (Tanzimat’tan Cumhuriyet’e), 3. Cilt, İstanbul Y.M.M. Odası Yay., 2000.
İhsaiyat-ı Maliye (Maliye İstatistikleri), 1885-1909, Çev.: Fehmi Tümer, Maliye Bakanlığı APK Yay., Ankara, 2000.
Nadaraoğlu, Halil, Mahalli İdareler Teorisi, Ekonomisi, Uygulaması, Beta Yay., 6. Baskı, 1998.
Onar, Sıddık Sami, İdare Hukukunun Umumi Esasları, 1. Cilt, İkinci Tabı, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul, 1960.
Ortaylı, İlber, Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahalli İdareleri (1840-1880), TTK Yay., Ankara 2000.
Öncel, Yenal, Mahalli İdareler Maliyesi, İstanbul, Filiz Kitabevi, 1998.
Öner, Erdoğan, Osmanlı İmparatorluğu ve Cumhuriyet Döneminde Mali İdare, Genişletilmiş 2. Baskı, Maliye Bakanlığı APK Kurulu Başkanlığı Yay., Ankara 2005.
Özbek, Nadir, “İkinci Meşrutiyeti Hazırlayan Koşullar Rumeli’de Vergi Tahsilatı ve Jandarma”, Toplumsal Tarih, Sayı: 183, Mart 2009, ss. 46-50.
Pakalın, Mehmet Zeki, Maliye Teşkilatı Tarihi (1442-1930), Maliye Bakanlığı Tetkik Kurulu Yay., 1977-180/I.
Quataert, Donald, Anadolu’da Osmanlı Reformu ve Tarım (1876-1908), Çev: N. Özok Gündoğan ve A. Zana Gündoğan, İşbankası Kültür Yay., No: 1403, 1. Baskı, İstanbul, Mart 2008.
Quataert, Donald, Osmanlı Devletinde Avrupa İktisadi Yayılımı ve Direniş (1881-1908), Yurt Yayınları, 14, Çev: Sabri Tekay, Ankara, Şubat 1987. Serdaroğlu, Ü. Serdar ve Kadir Yıldırım, “An Ottoman-English Merchant in Tanzimat Era: Henry James Hanson and His Position in Ottoman Commercial Life”, Turkish Studies, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Vol. 10/6, Spring 2015, pp. 923-946.
Seyitdanlıoğlu, Mehmet, Tanzimat Devrinde Meclis-i Vala (1838-1868), TTK, 2. Bas., 1999.
Shaw, Stanford J., “Local Administrations in the Tanzimat”, 150. Yılında Tanzimat, Ankara 1992.
Şener, Abdüllatif, Osmanlı Vergi Sistemi, İşaret Yayınları, İstanbul, 1990.
Vineberg, Solomon, Provincial and Local Taxation in Canada, New York, Columbia University, Longmans, Green & Co., Agents, 1912. Yılmazçelik, İbrahim ve Sevim Erdem, “Sultan II. Abdülhamid Döneminde Selanik-Manastır, Selanik-İstanbul Demiryolları Güzergâhlarında İşletilen Madenler”, Turkish Studies, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Vol. 9/1, Winter 2014, ss. 157-184.
52 Yakup AKKUŞ
Turkish Studies
International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 12/12
EK: GRAFİK KAYNAKÇASI
Edirne Vilayeti
Grafik 1
Başbakanlık Osmanlı Arşivleri (BOA), İ.MMS 27/1191
BOA, MAD: 13285; 13250; 13132; 13187; 13327; 13421; 13580; 13519
BOA, ML.VRD.d: 3480; 3526; 3712; 3852
BOA, ML.d: 1043; 1073; 1748; 1174; 1207; 1185; 1205; 1206; 1240; 1237; 1275; 1287; 1289; 1307; 1288; 1306; 1351; 1372
Vilayat-ı Şahanenin 1300 Sene-i Maliyesi Varidat-ı Umumiyesinin Müfredat Defteridir, Dersaadet, 1883-84.
BOA, Y.PRK.UM 59/93, 10.C.132; Y.MTV 250/79, 1321.C.12; Y.MTV 279/3, 1.Ş.1323; Y.PRK.ML 4/60, 24.CA 1301
Maliye Nezareti, Senelik İhsaiyat-ı Maliye, Varidat ve Masarif-ı Umumiyeyi Muhtevidir, 1326, 2. Sene, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1329.
İhsaiyat-ı Maliye (Maliye İstatistikleri), 1885-1909.
Devlet-i Osmaniye Hazine Hesab -ı Umumisi, sene 1326, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1330.
Devlet-i Osmaniye Hazine Hesab -ı Umumisi, sene 1327, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1333.
Devlet-i Osmaniye 1328 Hazine Hesab-ı Umumisi, Matbaa-i Amire, İstanbul, Mart 1334.
Senelik İhsaiyyat-ı Mâliye, Üçüncü Sene 1327, İstanbul: Maliye Nezareti İstatistik Şubesi, 1330.
Maliye Nezareti, İstatistik Şubesi, Aylık İhsaiyat-ı Maliye Mecmuası, Üçüncü Sene, 11, Kanun-i Sani 1329, Duyun-ı Umumiye Matbaası, 1329.
“Report by Mr. E. F. Harrison on the Finances of Turkey”, 1984.
Grafik 2
BOA, MAD 13187; 13132; 13327; 13285; 13250; 13132; 13327
BOA, ML.d: 1748; 1174; 1207; 1185; 1205; 1206; 1240; 1237; 1275; 1287; 1289; 1307; 1288; 1306; 1351; 1372
Grafik 3
BOA, Y.PRK.UM 59/93, 10.C.132; Y.MTV 250/79, 1321.C.12; Y.MTV 279/3, 1.Ş.1323; Y.PRK.ML 4/60, 24.CA 1301
BOA, İ.MMS 27/1191, 6.TE.1280
BOA, MAD 13250; 13132; 13187; 13327; 13421; 13285
BOA, ML.d: 1043; 1073; 1748; 1174; 1207; 1185; 1205; 1206; 1240; 1237; 1275; 1287; 1289; 1307; 1288; 1306; 1351; 1372
Vilayat-ı Şahânenin 1300 Sene-i Maliye Masarif-i Umumiyesinin Müfredat Defterdir, C: 1, 1883.
İhsaiyat-ı Maliye (Maliye İstatistikleri), 1885-1909.
İÜ.NEK (İstanbul Üniversitesi, Nadir Eserler Kütüphanesi) 77098, R. 1303 (1887-1888).
Osmanlı Rumelisi’nde Mali Yapı ve Performans: Edirne ve Selanik Örneği (1864-1913) 53
Turkish Studies
International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 12/12
Maliye Nezareti, Senelik İhsaiyat-ı Maliye, Varidat ve Masarif-ı Umumiyeyi Muhtevidir, 1326.
Devlet-i Osmaniye Hazine Hesab -ı Umumisi, sene 1326, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1330.
Devlet-i Osmaniye Hazine Hesab-ı Umumisi, sene 1327, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1333.
Senelik İhsaiyyat-ı Mâliye, Üçüncü Sene 1327, İstanbul: Maliye Nezareti İstatistik Şubesi, 1330.
Devlet-i Osmaniye 1328 Hazine Hesab-ı Umumisi, Matbaa-i Amire, İstanbul, Mart 1334.
Düstur, T:1, C: 5, ss. 1078-1091.
1304 Salname-i Vilayet-i Edirne, Def'a 13, H. 1304, s. 252.
1287 Salname-i Vilayet-i Edirne, Def'a 1, H. 1287, ss. 154-155.
Grafik 4 ve Grafik 5
BOA, ML.VRD.d 3480
“Report by Mr. E. F. Harrison on the Finances of Turkey”, 1984.
BOA, MAD: 13250; 13132; 13187; 13327
BOA, ML.d: 1748; 1174; 1207; 1185; 1205; 1206; 1240; 1237; 1275; 1287; 1289; 1307; 1288; 1306; 1351; 1372
Maliye Nezareti, Senelik İhsaiyat-ı Maliye, Varidat ve Masarif-ı Umumiyeyi Muhtevidir, 1326.
İhsaiyat-ı Maliye (Maliye İstatistikleri), 1885-1909.
Devlet-i Osmaniye Hazine Hesab -ı Umumisi, sene 1326, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1330.
Devlet-i Osmaniye Hazine Hesab -ı Umumisi, sene 1327, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1333.
Senelik İhsaiyyat-ı Mâliye, Üçüncü Sene 1327, İstanbul: Maliye Nezareti İstatistik Şubesi, 1330.
Grafik 6
BOA, MAD 13187
BOA, ML.d: 1748; 1174; 1207; 1185; 1205; 1206; 1240; 1237; 1275; 1287; 1289; 1307; 1288; 1306; 1351; 1372
Maliye Nezareti, Senelik İhsaiyat-ı Maliye, Varidat ve Masarif-ı Umumiyeyi Muhtevidir, 1326.
İhsaiyat-ı Maliye (Maliye İstatistikleri), 1885-1909.
Devlet-i Osmaniye Hazine Hesab -ı Umumisi, sene 1326, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1330.
Devlet-i Osmaniye Hazine Hesab -ı Umumisi, sene 1327, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1333.
-Senelik İhsaiyyat-ı Mâliye, Üçüncü Sene 1327, İstanbul: Maliye Nezareti İstatistik Şubesi, 1330.
Grafik 7
BOA, ML.d: 1748; 1174; 1207; 1185; 1205; 1206; 1240; 1237; 1275; 1287; 1289; 1307; 1288; 1306; 1351; 1372
54 Yakup AKKUŞ
Turkish Studies
International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 12/12
Grafik 8 ve Grafik 9
BOA, MAD 13285; 9431; 13250; 13224; 13132; 14507; 13187
BOA, ML.d: 1073; 1748; 1174; 1207; 1185; 1205; 1206; 1240; 1237; 1275; 1287; 1289; 1307; 1288; 1306; 1351; 1372
İhsaiyat-ı Maliye (Maliye İstatistikleri), 1885-1909.
Maliye Nezareti, Senelik İhsaiyat-ı Maliye, Varidat ve Masarif-ı Umumiyeyi Muhtevidir, 1326.
Devlet-i Osmaniye Hazine Hesab -ı Umumisi, sene 1326, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1330.
Devlet-i Osmaniye Hazine Hesab-ı Umumisi, sene 1327, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1333.
Senelik İhsaiyyat-ı Mâliye, Üçüncü Sene 1327, İstanbul : Maliye Nezareti İstatistik Şubesi, 1330.
Devlet-i Osmaniye 1328 Hazine Hesab-ı Umumisi, Matbaa-i Amire, İstanbul, Mart 1334.
Selanik Vilayeti
Grafik 10
BOA, İ.MMS 27/1191, 6.TE.1280.
BOA, ML.VRD.d: 3480; 3712; 3852
BOA, MAD: 13132; 13327; 13421; 13580; 13519
BOA, ML.d: 1043; 1748; 1174; 1207; 1185; 1205; 1206; 1240; 1237; 1275; 1287; 1289; 1307; 1288; 1306; 1351; 1372
BOA, Y.PRK.ŞD 3/36, 21.S.1321; Y.PRK.ML 24-41 1321.Z.15; Y.PRK.ML 28-18, 28.M.1325; Y.PRK.ML 28/12, H. 1324; Y.PRK.ML 4-60, 24.CA 1301
BOA, TFRF.I.SL 19/1878, 1.7.1321; TFR.I.UM 16/1579, H. 1324; TFR.I.UM 23-2210; TFR.I.d 164; 1324; TFR.I.UM 16/1571, 28.12.1324; TFR.I.UM 29/2895 , H. 1327; TFR.I.SL 106/10557, HCR. 24.03.1324; TFR.I.UM 16-1575,H. 1324; TFR.I.d 170, H.1323; TFR.I.SL 135/13445, 14.1.1325; TFR.I.SL 137/13625, 2.2.1325; TFR.I.D. 175, H. 1325; TFR.I.SL 209/0844
Affaires Etrangeres, Nouvelle Serie (Fransa Dış İşleri Arşivi), No: 412 ve 413.
Vilayat-ı Şahanenin 1300 Sene-i Maliyesi Varidat-ı Umumiyesinin Müfredat Defteridir, Dersaadet, 1883-84.
Maliye Nezareti, Senelik İhsaiyat-ı Maliye, Varidat ve Masarif-ı Umumiyeyi Muhtevidir, 1326.
İhsaiyat-ı Maliye (Maliye İstatistikleri), 1885-1909.
Devlet-i Osmaniye Hazine Hesab -ı Umumisi, sene 1326, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1330.
Devlet-i Osmaniye Hazine Hesab -ı Umumisi, sene 1327, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1333.
Devlet-i Osmaniye 1328 Hazine Hesab-ı Umumisi, Matbaa-i Amire, İstanbul, Mart 1334.
Senelik İhsaiyyat-ı Mâliye, Üçüncü Sene 1327, İstanbul: Maliye Nezareti İstatistik Şubesi, 1330.
Maliye Nezareti, İstatistik Şubesi, Aylık İhsaiyat-ı Maliye Mecmuası, Üçüncü Sene, 11, Kanun-i Sani 1329, Duyun-ı Umumiye Matbaası, 1329.
“Report by Mr. E. F. Harrison on the Finances of Turkey”, 1984.
Osmanlı Rumelisi’nde Mali Yapı ve Performans: Edirne ve Selanik Örneği (1864-1913) 55
Turkish Studies
International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 12/12
Grafik 11
BOA, İ.MMS 27/1191, 6.TE.1280.
ML.VRD.d 3480; 3712; 3852.
BOA, MAD: 13132; 13327; 13421
BOA, TFRF.I.SL 19/1878, 1.7.1321; TFR.I.UM 16/1579, H. 1324; TFR.I.d 164; TFR.I.UM 29/2895 , H. 1327; TFR.I.d 170, H.1323; TFR.I.SL 209/20844
BOA, ML.d: 1043; 1073; 1748; 1174; 1207; 1185; 1205; 1206; 1240; 1237; 1275; 1287; 1289; 1307; 1288; 1306; 1351; 1372
BOA, Y.PRK.ML 24-41 1321.Z.15; Y.PRK.ML 28-18, 28.M.1325; Y.PRK.ML 28/12, H. 1324; Y.PRK.ML 4-60, 24.CA 1301.
BOA, A.DVNSNZAM.d 12, H. 1324, (1906-07), s. 10.
İÜ.NEK (İstanbul Üniversitesi, Nadir Eserler Kütüphanesi) 77098, R. 1303 (1887-1888).
Düstur, T:1, C: 5, ss. 1078-1091.
Affaires Etrangeres, Nouvelle Serie (Fransa Dış İşleri Arşivi), No: 412 ve 413.
Vilayat-ı Şahanenin 1300 Sene-i Maliye Masarif-i Umumiyesinin Müfredat Defterdir, 1883-84.
Maliye Nezareti, Senelik İhsaiyat-ı Maliye, Varidat ve Masarif-ı Umumiyeyi Muhtevidir, 1326 ve 1329.
İhsaiyat-ı Maliye (Maliye İstatistikleri), 1885-1909.
Devlet-i Osmaniye Hazine Hesab -ı Umumisi, sene 1326, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1330.
Devlet-i Osmaniye Hazine Hesab -ı Umumisi, sene 1327, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1333.
Devlet-i Osmaniye 1328 Hazine Hesab-ı Umumisi, Matbaa-i Amire, İstanbul, Mart 1334.
Senelik İhsaiyyat-ı Mâliye, Üçüncü Sene 1327, İstanbul: Maliye Nezareti İstatistik Şubesi, 1330.
1311 Selanik Vilayeti Salnamesi, Def’a 12, H. 1311, s. 523.
1322 Selanik Vilayeti Salnamesi, Def'a 18, H. 1322, s. 489.
Grafik 12 ve Grafik 13
BOA, ML.VRD.d 3480
BOA, MAD: 13132; 13327
BOA, Y.PRK.ŞD 3-36; Y.PRK.ML 28-18, 28.M.1325
BOA, TFR.I.UM 16-1575,H. 1324; TFR.I.UM 16/1579, H. 1324; TFR.I.d 170, H.1323; TFR.I.UM 23-2210; TFR.I.UM 16/1571, 28.12.1324; TFR.I.D. 175, H. 1325; TFR.I.UM 29/2895, H. 1327; TFR.I.SL 135/13445, 14.1.1325; TFR.I.SL 137/13625, 2.2.1325.
“Report by Mr. E. F. Harrison on the Finances of Turkey”, 1984.
BOA, ML.d: 1748; 1174; 1207; 1185; 1205; 1206; 1240; 1237; 1275; 1287; 1289; 1307; 1288; 1306; 1351; 1372
Maliye Nezareti, Senelik İhsaiyat-ı Maliye, Varidat ve Masarif-ı Umumiyeyi Muhtevidir, 1326.
56 Yakup AKKUŞ
Turkish Studies
International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 12/12
İhsaiyat-ı Maliye (Maliye İstatistikleri), 1885-1909.
Devlet-i Osmaniye Hazine Hesab -ı Umumisi, sene 1326, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1330.
Devlet-i Osmaniye Hazine Hesab -ı Umumisi, sene 1327, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1333.
Devlet-i Osmaniye 1328 Hazine Hesab-ı Umumisi, Matbaa-i Amire, İstanbul, Mart 1334.
Senelik İhsaiyyat-ı Mâliye, Üçüncü Sene 1327, İstanbul: Maliye Nezareti İstatistik Şubesi, 1330.
Grafik 14
BOA, ML.d: 1748; 1174; 1207; 1185; 1205; 1206; 1240; 1237; 1275; 1287; 1289; 1307; 1288; 1306; 1351; 1372
Maliye Nezareti, Senelik İhsaiyat-ı Maliye, Varidat ve Masarif-ı Umumiyeyi Muhtevidir, 1326.
İhsaiyat-ı Maliye (Maliye İstatistikleri), 1885-1909.
Devlet-i Osmaniye Hazine Hesab -ı Umumisi, sene 1326, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1330.
Devlet-i Osmaniye Hazine Hesab -ı Umumisi, sene 1327, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1333.
Devlet-i Osmaniye 1328 Hazine Hesab-ı Umumisi, Matbaa-i Amire, İstanbul, Mart 1334.
Senelik İhsaiyyat-I Mâliye, Üçüncü Sene 1327, İstanbul: Maliye Nezareti İstatistik Şubesi, 1330.
Grafik 15
BOA, TFR.I.SL 135/13445, 14.1.1325; TFR.I.SL 137/13625, 2.2.1325.
BOA, ML.d: 1748; 1174; 1207; 1185; 1205; 1206; 1240; 1237; 1275; 1287; 1289; 1307; 1288; 1306; 1351; 1372
Grafik 16 ve Grafik 17
BOA, MAD 9433; 13132; 13327; 13445; 14507
Affaires Etrangeres, Nouvelle Serie (Fransa Dış İşleri Arşivi), No: 412 ve 413.
BOA, TFR.I.SL 209-20844, 9 Mayıs 1325.
BOA, ML.d: 1073; 1748; 1174; 1207; 1185; 1205; 1206; 1240; 1237; 1275; 1287; 1289; 1307; 1288; 1306; 1351; 1372
İhsaiyat-ı Maliye (Maliye İstatistikleri), 1885-1909.
Maliye Nezareti, Senelik İhsaiyat-ı Maliye, Varidat ve Masarif-ı Umumiyeyi Muhtevidir, 1326.
Devlet-i Osmaniye Hazine Hesab -ı Umumisi, sene 1326, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1330.
Devlet-i Osmaniye Hazine Hesab-ı Umumisi, sene 1327, Matbaa-i Amire, İstanbul, 1333.
Senelik İhsaiyyat-ı Mâliye, Üçüncü Sene 1327, İstanbul: Maliye Nezareti İstatistik Şubesi, 1330.
Devlet-i Osmaniye 1328 Hazine Hesab-ı Umumisi, Matbaa-i Amire, İstanbul, Mart 1334.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com