SHAPE AND CONTENT ANALYSIS IN ALEVI-BEKTASHI’S
PERMIT DOCUMENT
Journal Name:
- Turkish Studies
Key Words:
Keywords (Original Language):
| Author Name | University of Author |
|---|---|
Abstract (2. Language):
The monotheism has a very important place in terms of religious
structure in Ottoman history. Because these institutions are very
common in the geography of the Ottoman Empire and fulfill many
important tasks are large institutions. Good management of the tekkels
is very important in terms of their success in the tasks they are doing.
Bektashis tekkeleri is one of the institutions that have undertaken such
important duties. Bektashi monks spread over a large area from the
Balkans to Egypt during Ottoman times. The board of trustees of these
monks had people who were called Çelebiler and were accepted as Hacı
Bektaş sons. These people were accepted by the Ottoman State as Haci
Bektaş's children and they were dealing with the income and expenditure
of the tekkeler. In such a large formation, the services of the dergâh could
be done in the most correct way possible by choosing the right people.
Among the measures taken in this regard are the duties which mean the
authorization certificate awarded to the elected persons who will perform
the service. Because of this document administrators were moving more
easily. In these cases, as well as the clues to the value judgments of the
period, beliefs, perceptions of worship, as well as the information about
the persons who are written by the authors, are reached. The propriety
is a kind of diploma given to the student's student or to the sheikh
muridine. Some of the Alevi-Bektashi records have been published in
some journals and books, but in these studies, only the original text and
Turkishness have been given, and no serious study has been done on
physical and content analysis. When we look at the work done in this
subject before this work, it is seen that they are very valuable works.
However, there is no general and distinctive study on these valuable
documents. This work is at the forefront with this feature. In this study,
the Alevi-Bektashi orders will be analyzed in terms of form and content,
and the overlapping and differentiated aspects of the agreements will be
tried to be determined with the general Bektashi order forms. In addition,
a comparison of the Bektashis licenses with the copies of Ahishi licenses
will be made. The study was limited to the examination of 40 articles
published between 2000-2017 at Gazi University, Turkish Culture and
Hacı Bektaş Veli Research Journal. At the end of the examination, it was
found that the Alevi-Bektashi signatures differed little in some respects, their contents were almost the same, these documents contained some
historical, social and political and personal benefits, some changes in
these documents from the 17th century, It has been found that they have
great similarities with the laws.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Tekkeler Osmanlı tarihindeki dinî yapılanma açısından çok önemli bir yere sahiptir. Zira bu kurumlar, Osmanlı coğrafyasında çok yaygın olarak bulunan ve önemli birçok görevi yerine getiren büyük kurumlardır. Tekkelerin iyi yönetilmesi, yaptıkları görevlerde başarılı olmaları açısından oldukça önem arz etmektedir. Bektaşi tekkeleri de bu gibi önemli görevler üstlenmiş kurumlardan biridir. Bektaşi tekkeleri Osmanlı zamanında Balkanlar’dan Mısır’a kadar büyük bir alana yayılmıştır. Bu tekkelerin mütevelli heyetinde, Çelebiler olarak adlandırılan ve Hacı Bektaş evlatları olarak kabul edilen kişiler bulunmaktaydı. Bu kişiler Osmanlı Devleti tarafından da Hacı Bektaş evladı olarak kabul edilir ve tekkelerin gelir gider işleriyle uğraşırlardı. Böylesine büyük bir oluşum içinde dergâhlardaki hizmetlerin en doğru şekilde yapılabilmesi doğru kişilerin seçilmesiyle mümkün olabilirdi. Bu konuda alınan tedbirlerden ilki, hizmeti yapacak olan seçilmiş kişilere verilen yetki belgesi anlamına gelen icazetnamelerdir. Zira bu belge ile idareciler daha rahat hareket ediyorlardı. Bu icazetnamelerde, dönemin değer yargılarına, inanç, ibadet algılamalarına dair ipuçlarına rastlandığı gibi, icazetnamenin yazıldığı şahıslara ait bilgilere de ulaşılmaktadır. İcazetname, hocanın öğrencisine ya da şeyhin müridine verdiği bir çeşit diplomadır. Bu güne kadar yapılan çalışmalarda Alevi-Bektaşi icazetnamelerinin bir kısmı bazı dergi ve kitaplarda yayınlanmış ancak bu çalışmalarda sadece asıl metin ve Türkçe karşılığı verilmekle yetinilmiş olup fiziki ve içerik analizini ele alan ciddi bir çalışma yapılmamıştır. Bu çalışmadan önce bu konuda yapılmış çalışmalara bakıldığında bunların çok değerli çalışmalar olduğu görülmüştür. Ancak bu değerli vesikalar üzerine genel ve ayırıcı özelliğe sahip bir çalışma yapılmamıştır. Bu çalışma bu özelliğiyle ön plana çıkmaktadır. Bu çalışmada Alevi-Bektaşi icazetnamelerinin şekil ve muhteva bakımından tahlilleri yapılarak icazetnamelerin genel Bektaşi icazetname formlarıyla örtüşen ve farklılaşan yönleri belirlenmeye çalışılacaktır. Ayrıca Bektaşi icazetnamelerinin Ahilik icazetnameleri ile bir karşılaştırması da yapılacaktır. Çalışma, Gazi Üniversitesi, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi’nde 2000-2017 yılları arasında yayınlanan 40 adet icazetnamenin incelenmesiyle sınırlandırılmıştır. İnceleme sonunda
Alevi-Bektaşi icazetnamelerinin küçük de olsa bazı farklılıklar gösterdiği,
içeriklerinin hemen hemen aynı olduğu, bu belgelerin tarihi, sosyal ve
siyasi ve kişisel anlamda bazı faydaları ihtiva ettiği, 17. yüzyıldan sora
bu belgelerde bazı değiştirmelerin yapıldığı ve güvenilirliklerini nispeten
kaybettikleri, belgelerin Ahilik icazetnameleri ile büyük benzerlik
gösterdikleri tespit edilmiştir.
FULL TEXT (PDF):
- 26